Οι ειδικοί συνταγματολόγοι της Επιτροπής της Βενετίας, ενός οργάνου του Συμβουλίου της Ευρώπης, έκριναν σήμερα ότι το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε την περασμένη Κυριακή στην Κριμαία ήταν παράνομο. “Το Σύνταγμα της Ουκρανίας, όπως και τα άλλα Συντάγματα των χωρών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης καθορίζει ρητά ότι η χώρα είναι αδιαίρετη και δεν επιτρέπει τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος για την απόσχιση”, υπογραμμίζουν στην ανακοίνωσή τους οι ειδικοί της Επιτροπής της Βενετίας.
Στην Επιτροπή αυτή, η ολομέλεια της οποίας συνεδρίασε σήμερα στη Βενετία, μετέχουν 59 ειδικοί σε θέματα συνταγματικού δικαίου από τις 47 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης αλλά και από άλλα κράτη, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ. Οι εισηγητές της ανακοίνωσης, στους οποίους περιλαμβάνεται και η πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Χάνα Σουχότσκα, υπογράμμισαν ότι με βάση το ουκρανικό Σύνταγμα “μόνο ένα συμβουλευτικό δημοψήφισμα περί αυξημένης αυτονομίας” θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό. Επιπροσθέτως, η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στην Κριμαία “δεν επέτρεψε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σύμφωνου με τους ευρωπαϊκούς δημοκρατικούς κανόνες” δεδομένου ότι “δεν έγιναν σοβαρές διαπραγματεύσεις μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών”, τονίζουν οι ειδικοί.
Η Ρωσία, που εκπροσωπήθηκε στη σύνοδο αυτή από την Τάλιγια Χαμπριέβα, δικαιολόγησε το δημοψήφισμα υπενθυμίζοντας ότι “πολλά νέα κράτη ιδρύθηκαν” ασκώντας αυτό τους το δικαίωμα. Έφερε μάλιστα πολλά ιστορικά παραδείγματα, όπως αυτό του Τέξας (αποσχίσθηκε από το Μεξικό το 1836 και εντάχθηκε στις ΗΠΑ το 1845), της Ερυθραίας, του Μπαγκλαντές και, πιο πρόσφατα, του Κοσόβου. Το Συμβούλιο της Ευρώπης ιδρύθηκε το 1949 και εδρεύει στο Στρασβούργο. Πρόκειται για έναν διεθνή οργανισμό στον οποίο μετέχουν σήμερα 47 χώρες, μεταξύ των οποίων όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Τουρκία. Η Ουκρανία και η Ρωσία εντάχθηκαν το 1995 και το 1996 αντίστοιχα. Βασικοί στόχοι του οργανισμού είναι η προάσπιση της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Σε ανακοίνωσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα την παραμονή του δημοψηφίσματος στην Κριμαία η Επιτροπή της Βενετίας είχε ουσιαστικά προαναγγείλει ότι θα έκρινε παράνομη την απόσχιση της χερσονήσου από την Ουκρανία.