PLUS
Είναι δικηγόρος, φιλόλογος, συγγραφέας, εγκληματολόγος, νομικός, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Εγκληματολογική Ψυχολογία και επιμόρφωση στη Δικαστική – Ψυχιατροδικαστική Ψυχολογία.
Συνέντευξη στον ΚΥΡΙΑΚΟ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
Η λαμπρή εγκληματολόγος Έλενα Μπολονάση μιλά στην «Μ» για το ταξίδι της συγγραφής και τις προκλήσεις των καιρών!
Η Έλενα Μπολονάση έχει περάσει, και περνάει, αμέτρητες ώρες διαβάζοντας και μελετώντας, όχι για να αποδείξει πως είναι «σπουδαία», ούτε για να κάνει επίδειξη των γνώσεών της, αλλά για να αφουγκραστεί και να κατανοήσει τον κόσμο γύρω της. Όλα αυτά με μια έμφυτη περιέργεια, σχεδόν εξωπραγματική. Κι αν όλες οι παραπάνω ιδιότητες σας ακούστηκαν ενδιαφέρουσες, να σας ενημερώσω πως ο άνθρωπος Έλενα παρουσιάζει ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον!
Δικηγόρος – εγκληματολόγος – συγγραφέας. Ποιο είναι το κοινό όλων αυτών των ιδιοτήτων το οποίο έχεις και ως γνώρισμα;
Το ενδιαφέρον για τον άνθρωπο και την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η Εγκληματολογία και η διδασκαλία της με οδηγεί στα σκοτεινά μονοπάτια του εγκληματικού νου, προκαλώντας και την αντίστοιχη λογοτεχνική έμπνευση. Αναζητώ μια μορφή δικαιοσύνης στον κόσμο και, με τη μορφή της κάθαρσης, θέλω να την υπηρετώ και στα συγγραφικά μου έργα.
Τι σε ώθησε προς τον κλάδο της εγκληματολογίας και ποιο ήταν το έναυσμα ώστε ν’ ασχοληθείς με τη συγγραφή;
Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στη Νομική, γνώρισα το αντικείμενο της Εγκληματολογίας και αμέσως κέρδισε το ενδιαφέρον μου. Με τη συγγραφή ξεκίνησα να ασχολούμαι το 2019, όταν πήρα μέρος στον διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, όπου και διακρίθηκα με το αστυνομικό μυθιστόρημα «Ο λόφος του Ερνιόν».
«Ο λόφος του Ερνιόν» βραβεύθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών. Αυτό σε ενθάρρυνε να γράψεις το δεύτερο βιβλίο ή σου δημιούργησε το άγχος της επιτυχίας;
Με ενθάρρυνε. Ήταν το έναυσμα να συνεχίσω να γράφω. Πιστεύω πως η συγγραφή είναι μια βαθύτερη ανάγκη έκφρασης που δεν πρέπει να συνοδεύεται από κανένα άγχος.
Πώς εμπνεύστηκες το δεύτερο βιβλίο σου «Ο λύκος μένει σπίτι»;
Όταν προετοίμαζα το σεμινάριο «Ανήλικοι δράστες – Ανήλικα θύματα», μου προκλήθηκε η ανάγκη να γράψω μια ιστορία για τα παιδιά που έχουν στερηθεί όσα θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα: την αγάπη, τη στοργή, τη φροντίδα, την ασφάλεια. Τα παιδιά που οδηγούνται σε παραβατικές συμπεριφορές έχουν στην πλειονότητά τους θυματοποιηθεί στο οικείο τους περιβάλλον, έχουν βιώσει βία και κακοποίηση. Μέσα από την ιστορία αναδεικνύεται ο καθοριστικός ρόλος της παιδικής ηλικίας για τον τρόπο που εξελίσσεται κάποιος ως ενήλικας.
Στο «Ο λύκος μένει σπίτι» αφηγείσαι την ιστορία πέντε παιδιών, που βρέθηκαν σε ένα ορφανοτροφείο-κολαστήριο. Ακούγεται αρκετά επίκαιρο. Σε τρομάζει που ένα μυθιστόρημα ίσως αποδειχτεί πραγματικότητα;
Όσο κι αν μέσα από τη μυθοπλασία θίγονται κοινωνικά ζητήματα, είναι πολύ σκληρή η συνειδητοποίηση πως όσα βίωσαν οι πρωταγωνιστές στο ορφανοτροφείο είναι ιστορίες που θα μπορούσαν να συμβούν στην πραγματικότητα.
«Κι όταν η πόρτα ανοίξει, θα είναι έτοιμοι να δραπετεύσουν;» είναι ένα ερώτημα που τίθεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Τι είναι αυτό που μπορεί να μας κρατά μέσα σε ένα βίαιο περιβάλλον ενώ έχουμε κάποια στιγμή τη δυνατότητα ή την ευκαιρία να ξεφύγουμε από αυτό;
Όταν αναφερόμαστε σε παιδιά, σίγουρα η έλλειψη άλλης επιλογής. Το παιδί εξαρτάται από τους γονείς του και είναι συγκλονιστικό πως υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που βιώνουν την κακοποίησή τους ως μια μορφή «κανονικότητας». Νιώθουν πως αυτό τους αξίζει, πως ακόμα και η σεξουαλικοποίησή τους είναι φυσιολογική. Για τους ενήλικες, είναι πολλοί οι παράγοντες που μπορούν να συντελέσουν στο να παραμείνει κανείς σε ένα βίαιο περιβάλλον. Συνήθως, η σωματική βία είναι και ψυχολογική και λεκτική. Τα θύματα φοβούνται να αντιδράσουν, πιστεύοντας τις απειλές του θύτη, ο οποίος τους αποδεικνύει συνεχώς πως μπορεί να φτάσει ακόμη και στην ανθρωποκτονία. Δεν είναι τυχαίο πως για να επιβιώσει το θύμα αναπτύσσει το «σύνδρομο Στοκχόλμης». Άλλες φορές, δεν έχουν άλλη επιλογή, γιατί εξαρτώνται οικονομικά από τον κακοποιητή τους ή δεν έχουν ένα αρκετά ισχυρό υποστηρικτικό δίκτυο.
Διδάσκεις Εγκληματολογία στην Tabula Rasa. Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα ζωής που μπορούμε να πάρουμε από την Εγκληματολογία;
Πίσω από κάθε συμπεριφορά, υπάρχει μια συνισταμένη παραγόντων βιολογικής, ψυχολογικής και κοινωνικής προέλευσης, που εξηγούν γιατί κάποιος φτάνει στο έγκλημα. Το μότο του βιβλίου είναι, επίσης, ένα μάθημα Εγκληματολογίας: η παιδική ηλικία σε κυνηγάει μέχρι να σε πιάσει. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από όσα βίωσε στην παιδική του ηλικία.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο «έγκλημα» που έχεις διαπράξει;
Έχω αναγκαστεί να «σκοτώσω» ένα πολύ δυνατό συναίσθημα.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο «έγκλημα» που διαπράττουμε καθημερινά στον εαυτό μας;
Είναι εγκληματικό να αποφεύγουμε τη ζωή που ονειρευόμαστε από φόβο. Η καθημερινότητα δεν πρέπει να «σκοτώνει» τα όνειρα και τις επιθυμίες των ανθρώπων.
Έχουν αυξηθεί οι κακοποιήσεις παιδιών τελευταία ή συνέβαιναν πάντα και τώρα τα πληροφορούμαστε πιο εύκολα;
Πάντοτε υπήρχαν, όμως ανήκαν στους δείκτες της σκοτεινής ή αλλιώς αφανούς εγκληματικότητας. Πλέον, υποθέσεις παιδικής κακοποίησης παίρνουν πολύ πιο συχνά τον δρόμο της δικαιοσύνης και βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Αυτό δείχνει πως έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σε ό,τι αφορά την προστασία της παιδικής ηλικίας.
Μέσα από τους ήρωές σου κυρίως ζεις αυτά που θα ήθελες να ζήσεις ως Έλενα;
Η συγγραφή και η δημιουργία χαρακτήρων είναι ένα υπέροχο ταξίδι που μπορεί να οδηγήσει σε πολλούς διαφορετικούς κόσμους. Απολαμβάνω τις εμπειρίες, γνωρίζω προσωπικότητες διαφορετικές από εμένα, κάποιες φορές ταυτίζομαι, κάποιες όχι. Άλλωστε, στα λογοτεχνικά έργα οι ήρωες βασανίζονται αρκετά.
Αν ζούσες σε μια άλλη εποχή, ποιος συγγραφέας θα ήθελες να ήσουν;
Αγκάθα Κρίστι. Θαυμάζω το έργο της.
Να φανταστώ ότι ετοιμάζεις το επόμενο βιβλίο σου;
Υπάρχει η ιστορία στο μυαλό μου, όταν ωριμάσει θα αποτυπωθεί και με λέξεις. Για την ώρα αισθάνομαι πως βρίσκομαι ακόμη σε εκείνο το ορφανοτροφείο, μαζί με τον Στέλιο, τον Βασίλη, την Άννυ, τον Σταύρο και την Ειρήνη.
Στις 8 Δεκεμβρίου στα Public Συντάγματος θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου σου. Πώς νιώθεις γι’ αυτό;
Χαρά και ανυπομονησία. Η δημοσιογράφος Παρασκευή Βονάτσου, η συγγραφέας Κλαίρη Θεοδώρου, ο ιατροδικαστής Γρηγόρης Λέων κι εγώ, σας περιμένουμε να μιλήσουμε για όλα όσα γίνονται πίσω από τις κλειστές πόρτες! Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου στις 19.00, στα Public Συντάγματος.
