Εμφύλιος ύψους 22 εκατ. ευρώ στην «Πειραιώς»

Η Τράπεζα Πειραιώς είναι για τις εποπτικές Aρχές ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Μία τράπεζα με αδυναμίες που όλοι γνώριζαν, αλλά επέλεγαν να τις αγνοήσουν και να μην τις αντιμετωπίσουν.

Του Νίκου Σιδέρη

Από τα μέσα του 2016 πολλοί από τους σκελετούς που ήταν καλά κρυμμένοι άρχισαν να έρχονται σιγά-σιγά στο φως. Πορίσματα της Τράπεζας της Ελλάδος και της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος, αλλά και έρευνες των Οικονομικών Εισαγγελέων, της Οικονομικής Αστυνομίας, του ΣΔΟΕ και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων συνέβαλαν σε αυτό.

Τις τελευταίες εβδομάδες ήλθαν στο φως νέα συνταρακτικά στοιχεία για τα πεπραγμένα πρωτοκλασάτων στελεχών της Τράπεζας την περίοδο 2011-2015. Αυτή τη φορά οι αποκαλύψεις έγιναν «δια στόματος» της ίδιας της τράπεζας. Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» έχει στη διάθεσή της ολόκληρη την αγωγή ντοκουμέντο την οποία κατέθεσε η νυν διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς δια χειρός, του νυν επικεφαλής κ. Χρήστου Μεγάλου στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών στις 10 Ιανουαρίου 2020.

Με αυτή στρέφεται κατά οκτώ εταιρειών αλλά και φυσικών προσώπων. Μεταξύ αυτών είναι ο τέως ανώτερος Γενικός Διευθυντής αρμόδιος για θέματα ανθρωπίνου δυναμικού και marketing, ο τέως αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας, οι οποίοι όπως συνομολογεί η ίδια η Πειραιώς μαζί με τον τέως Chief Operating Officer της Τράπεζας, ο οποίος έχει αποβιώσει, συνομολογούσαν εικονικές συμβάσεις και παραλάμβαναν εικονικά τιμολόγια, τα οποία αφορούσαν σε συναλλαγές, ζημιώνοντας έτσι συστηματικά την τράπεζα.

Το πλέον επαχθές είναι πως τα εικονικά αυτά τιμολόγια τα εξέδιδε ένα κύκλωμα με επικεφαλής τον αποκαλούμενο ως εγκέφαλο του «παραδικαστικού κυκλώματος». Πρόκειται για έναν πολιτικό μηχανικό, ο οποίος θεωρείται ως «πατριάρχης» των εικονικών και πλαστών τιμολογίων και έχει καταδικαστεί πολλάκις για βαριά αδικήματα. Το γεγονός πως αποδεικνύεται πως ο κεντρικός διοικητικός πυρήνας της Τράπεζας Πειραιώς είχε επί σειρά ετών αγαστή συνεργασία με το κοινό έγκλημα, είναι κάτι που σοκάρει.

Η «Μ» δημοσιοποιεί σήμερα την αγωγή της Τράπεζας Πειραιώς, με την οποία το πιστωτικό ίδρυμα διεκδικεί αποζημιώσεις άνω των 21 εκατ. ευρώ από όσους τη ζημίωσαν. Αξίζει να σημειωθεί πως η ίδια η τράπεζα κινήθηκε δικαστικά σε βάρος των πρώην στελεχών της, αφού είχε προηγηθεί ειδική έρευνα της Οικονομικής Αστυνομίας και του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕ.ΜΕ.ΕΠ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), το οποίο βεβαίωσε μεγάλα πρόστιμα σε βάρος της. Πρέπει να αναφέρουμε πως η συγκεκριμένη αγωγή είναι η πρώτη που υποβάλλεται για εικονικά τιμολόγια και σύμφωνα με πληροφορίες ενδεχομένως να ακολουθήσουν και άλλες αποκαλύψεις για παρόμοιες πρακτικές, αλλά με ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Δείτε την αγωγή: 

Οι αμαρτωλές συμβάσεις

Σύμφωνα με την 55σέλιδη αγωγή της Τράπεζας Πειραιώς, μεταξύ 10 Απριλίου 2012 και 1Αυγούστου 2014 το πιστωτικό ίδρυμα συνομολόγησε με τις εταιρείες ΔΡΑΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ, ΤΕC ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ, UNIPLAN, TEC Σύμβουλοι Οργανισμών και Επιχειρήσεων, ΙΝFΟΡRΟJΕCΤ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ και FORMAT ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, 38 συμβάσεις για την παροχή διαφόρων υπηρεσιών πληροφορικής και την εκτέλεση αντίστοιχων έργων.

Κατά τη σύναψη και την υπογραφή των εν λόγω συμβάσεων η τράπεζα είχε εκπροσωπηθεί από τον τότε Ανώτερο Γενικό Διευθυντή Ανθρωπίνου Δυναμικού και Marketing, και τον τότε Chief Operating Officer.

Συγκεκριμένα, τα δύο στελέχη είχαν υπογράψει 32 συμβάσεις. Σύμφωνα με το κείμενο της αγωγής, η συνομολόγηση των συμβάσεων έγινε «χωρίς να τηρηθούν από αυτούς οι προβλεπόμενες από τον Κανονισμό Προμηθειών του Ομίλου διαδικασίες». Γιατί; Αν και σύμφωνα με τον Κανονισμό Προμηθειών της τράπεζας απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει αποδεκτό ένα τιμολόγιο προμηθευτή είναι να αντιστοιχεί σε υφιστάμενη έγκυρη σύμβαση, για 24 συμβάσεις από τις 38 συμβάσεις, στις οποίες αντιστοιχούν 40 τιμολόγια και για τις οποίες τέθηκαν υπόψη των ελεγκτών 24 έντυπα εισηγητικών δαπάνης, προέκυψε ότι 16 συμβάσεις «συνάφθηκαν πριν από τη σύνταξη τον αντίστοιχου εντύπου εισηγητικού δαπάνης», δηλαδή η ημερομηνία της σύμβασης ήταν προγενέστερη της ημερομηνίας σύνταξης του αντίστοιχου έντυπου εισηγητικού δαπάνης!

Ακόμη, για τα 24 εισηγητικά δαπάνης τα αρμόδια στελέχη της μονάδας ΙΤ Governance του Ομίλου και της Επιτροπής Δαπανών της Τράπεζας Πειραιώς δήλωσαν είτε ότι δεν αναγνωρίζουν τις υπογραφές τους σε ορισμένα από τα εισηγητικά αυτά, από το οποίο συνάγεται ότι αυτές έχουν τεθεί από άλλα πρόσωπα, εν αγνοία τους και χωρίς κανένα δικαίωμα προς τούτο, είτε στις περιπτώσεις που τις αναγνώρισαν, ενημέρωσαν τους ελεγκτές τον Εσωτερικού Ελέγχου της Τράπεζας, ότι τους ζητήθηκε να υπογράψουν τα σχετικά έντυπα κατόπιν πιέσεως παρουσία των δύο υψηλόβαθμων στελεχών.

Επιπλέον, για τα 24 έντυπα εισηγητικών δαπάνης που τέθηκαν υπόψη των ελεγκτών δεν βρέθηκαν αντίστοιχα πρακτικά συνεδρίασης της Επιτροπής Δαπανών, ενώ 15 πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής έργων, σχετικά με υπηρεσίες πληροφορικής που προσκόμισε στους ελεγκτές ο πρώην Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Τεχνολογίας Ομίλου, διαπιστώθηκε πως είναι υπογεγραμμένα μόνο από τους προμηθευτές και δεν φέρουν υπογραφή εκ μέρους της τράπεζας!

Τα τιμολόγια- «φαντάσματα»

Οι λεπτομέρειες της υπόθεσης είναι ακόμη πιο τρομακτικές. Στο πλαίσιο του τακτικού ελέγχου προμηθειών που αναγκάσθηκε να κάνει η Τράπεζα Πειραιώς προ εξαμήνου (μετά το πόρισμα των Εισαγγελικών Αρχών και της Οικονομικής Αστυνομίας) διαπίστωσε πως 66 τιμολόγια παροχής υπηρεσιών πληροφορικής, τα οποία είχαν εκδοθεί από τις «προμηθεύτριες» εταιρείες ΔΡΑΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ, ΤΕC ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ, UNIPLAN, TEC Σύμβουλοι Οργανισμών και Επιχειρήσεων, ΙΝFΟΡRΟJΕCΤ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ και FORMAT ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ στο διάστημα 7 Απριλίου 2011 έως 26 Μάιου 2015 συνολικής αξίας 20,6 εκατ. ευρώ ήταν τιμολόγια – «φαντάσματα».

Συγκεκριμένα, η Εκθεση Ειδικού Ελέγχου Πληρωμής Τιμολογίων Παροχής Υπηρεσιών Πληροφορικής και Προμηθευτών που συνέταξε η Τράπεζα Πειραιώς στις 23 Σεπτεμβρίου 2019, αναφέρει πως από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι η μονάδα ΙΤ Governance της τράπεζας (η οποία ήταν υπεύθυνη για τη διεκπεραίωση των οικονομικών λειτουργιών της Τεχνολογίας Ομίλου και τη διαχείριση των προμηθειών του και των προμηθευτών του) «δεν ήταν ενήμερη» για τους έξι προμηθευτές που εξέδωσαν τα 66 τιμολόγια, ούτε για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες και λόγω της άγνοιας αυτής επί των προμηθευτών, των τιμολογίων και των υπηρεσιών, «δεν ήταν σε θέση» να παράσχει στους ελεγκτές, υποστηρικτικά και συνοδευτικά έγγραφα και παραστατικά, αναφορικά με την επιλογή των προμηθευτών, την ανάθεση των έργων, την έγκριση της δαπάνης, την τεκμηρίωση της λήψης και αποδοχής των εκάστοτε υπηρεσιών, καθώς και τον ελέγχου των παραστατικών, όπως προβλεπόταν από των τότε σε ισχύ Κανονισμό Προμηθειών.

Σύμφωνα με το κείμενο της αγωγής, «συνάγεται συμπερασματικά ότι τα αναφερόμενα στα τιμολόγια αυτά, ως εκτελεσθέντα έργα και οι αναφερόμενες σε αυτά ως παρασχεθείσες υπηρεσίες, ουδέποτε εκτελέσθηκαν, ούτε παραδόθηκαν και ούτε παρασχέθηκαν».

Η αγωγή επικαλείται το Τμήμα Φορολογικής Αστυνόμευσης της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, από την έρευνα του οποίου διαπιστώθηκε πως επικεφαλής του κυκλώματος έκδοσης των εικονικών τιμολογίων προς την Πειραιώς ήταν ο περιβόητος πολιτικός μηχανικός, ο οποίος εμφανίζεται ως ο «εγκέφαλος» ενός μεγάλου κυκλώματος. Κατά την αγωγή, το συγκεκριμένο κύκλωμα αποσκοπούσε στη διακίνηση σημαντικών κεφαλαίων μέσω εικονικών φορολογικών στοιχείων και για την επίτευξη των σκοπών του ίδρυσε «αφανείς» εταιρείες ή μέλη του κατέστησαν νόμιμοι εκπρόσωποι σε αδρανείς εταιρείες, ήτοι λειτουργούσαν ως αχυράνθρωποι.

Από τον φορολογικό έλεγχο που έγινε στην Τράπεζα Πειραιώς από το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και ο οποίος ολοκληρώθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2019 προέκυψε πως τα 44 από τα τιμολόγια αυτά, τα οποία εκδόθηκαν από τις 5 Φεβρουαρίου 2013 και μετέπειτα, ήταν εικονικά. Για τον λόγο αυτό επιβλήθηκε στην Πειραιώς πρόστιμο 672.500 ευρώ για την αποδοχή και την καταχώρηση το 2013 στα βιβλία της 25 εικονικών τιμολογίων, πρόστιμο 388.840 ευρώ για την αποδοχή και την καταχώρηση το 2014 στα βιβλία της 12 εικονικών τιμολογίων και πρόστιμο 199.250 ευρώ για την αποδοχή και την καταχώρηση το 2015 στα βιβλία της 7 εικονικών τιμολογίων. Για τα ίδια 44 εικονικά τιμολόγια η Πειραιώς τιμωρήθηκε με πρόστιμο 65.494,92 ευρώ για το ΦΠΑ που εξέπεσε από τον ΦΠΑ εκροών των αντιστοίχων φορολογικών περιόδων.

Ο έλεγχος της Πειραιώς κατέδειξε ότι και τα αναφερόμενα ως εκτελεσθέντα έργα και ως παρασχεθείσες υπηρεσίες στα υπόλοιπα 22 τιμολόγια που το κύκλωμα είχε εκδώσει στην Πειραιώς το 2011 και το 2012 (και τα οποία δεν ελέγχθηκαν από το ΚΕ.ΜΕ.ΕΠ), ουδέποτε εκτελέσθηκαν, ούτε παραδόθηκαν και ούτε παρασχέθηκαν στην τράπεζα. Η δε μονάδα ΙΤ Governance της τράπεζας δεν ήταν ενήμερη για τους προμηθευτές που εξέδωσαν τα τιμολόγια αυτά, ούτε για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες.

«Η υπογραφή των τιμολογίων, υποδηλώνει ότι οι υπηρεσίες και τα έργα που αναφέρονται σε κάθε τιμολόγιο έχουν παραληφθεί από εμένα και ως εκ τούτον δημιουργήθηκε και ευθύνη μου για την πληρωμή τους, πράγμα το οποίο και έγινε, δεδομένου ότι τα τιμολόγια αυτά πληρώθηκαν στις εκδότριες αυτών εταιρείες, είτε με εξερχόμενα εμβάσματα σε λογαριασμούς άλλων Τραπεζών είτε με τραπεζικές επιταγές είτε με μεταφορά χρημάτων σε λογαριασμούς των εταιρειών στην Τράπεζα Πειραιώς», σημειώνεται στην αγωγή.

Από τα 66 προαναφερόμενα τιμολόγια προκύπτει ότι τα 63 έχουν υπογραφεί από κοινού από τονπρώην γενικό διευθυντή της Τράπεζας και το στέλεχος που έχει αποβιώσει και τα υπόλοιπα τρία προκύπτει ότι έχουν υπογραφεί από κοινού από τον πρώην γενικό διευθυντή και τον διευθύνοντα σύμβουλο.Στη βάση αυτή η Πειραιώς ζητά με την αγωγή ο μεν πρώτοςνα της καταβάλει από «ενδοσυμβατική ευθύνη» το ποσό των 21.951.831,92 ευρώ νομιμοτόκως και ο δεύτερος το ποσό των 120.540 ευρώ.

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ FORMAT ΚΑΙ Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΑΒΡΙΛΗΣ

Η περίπτωση της FORMAT ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ έχει ειδικό ενδιαφέρον, καθώς είναι η μοναδική εταιρεία η οποία εξέδωσε –βάσει αγωγής αλλά και πορίσματος της οικονομικής αστυνομίας- εικονικά τιμολόγια στην Πειραιώς, πλην των εταιρειών- «φαντασμάτων» στις οποίες από πίσω κρύβεται ο «εγκέφαλος του παραδικαστικού».

Η FORMAT εξέδωσε συνολικά έξι εικονικά τιμολόγια στην Τράπεζα Πειραιώς το 2011 και το 2012, συνολικής αξίας 547.965 ευρώ. Στο επίδικο διάστημα διαχειριστής της εν λόγω εταιρείας ήταν ο Αθανάσιος Γαβρίλης. Ο κ. Γαβρίλης φέρεται να συνδέεται με πρόσωπα που έχουν υψηλή θέση στη Νέα Δημοκρατία. Οι έρευνες των Αρχών έχουν δείξει πως ο κ. Γαβρίλης είχε εργαστεί στο παρελθόν και σε μεγάλες συμβουλευτικές εταιρείες, οι οποίες έχουν και αυτές εμπλοκή σε υποθέσεις έκδοσης πλαστών και εικονικών τιμολογίων προς την Τράπεζα Πειραιώς. Εκτίμηση δε των Αρχών είναι πως ο Γαβρίλης και η FORMAT δεν ανήκουν στο κύκλωμα των «εταιρειών φαντομά» του πολιτικού μηχανικού, αλλά σε διαφορετικό κύκλωμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Γαβρίλης είναι κουμπάρος με τον κ. Χρήστο Καινούργιο, ο οποίος είναι επικεφαλής της Διαδικασίας ΑΕ, ενώ φέρεται να διατηρούσε ιδιαίτερα καλές σχέσεις με τον πρώην επικεφαλής της ΚτΠ Α.Ε., κ. Ιωαννίδη.