Λένε ότι η πένα είναι πιο δυνατή από το σπαθί, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον φωτογραφικό φακό, αφού μία φωτογραφία αξίζει όσο 1.000 λέξεις… Αυτό σίγουρα ισχύει για την Εμμανουέλα Αργυροπούλου, εικαστικό με αντικείμενο τη φωτογραφία, που δηλώνει «φωτο.γραφέας», δηλαδή συγγραφέας η οποία γράφει ιστορίες με τον φακό της μηχανής της.
Στην ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Με τον φωτογραφικό της φακό, η Εμμανουέλα Αργυροπούλου αναδεικνύει τη γυναικεία αξία και στέλνει το δικό της μήνυμα κατά της έμφυλης βίας!
Η «φωτο.γραφή», όπως η Εμμανουέλα τη χαρακτηρίζει, είναι ο τρόπος έκφρασής της, η μέθοδος εξερεύνησης του κόσμου και κυρίως του εαυτού της, και ο δικός της τρόπος να στείλει ένα μήνυμα κατά της έμφυλης βίας.
Η Εμμανουέλα, μητέρα δύο παιδιών, κατοικεί στη Γλυφάδα και ένα από τα έργα της που παραχώρησε στον Δήμο Γλυφάδας είναι ο περίφημος Δρόμος των ποιητών, ο βασικός πεζόδρομος που όλοι όσοι έχουν βρεθεί στην περιοχή έχουν περπατήσει. Η ίδια εξηγεί πως χρησιμοποιεί τη φωτογραφική μηχανή σαν βουβό παρατηρητή, για να αποτυπώσει τους σταθμούς της ζωής της. Η δουλειά της είναι ένα διαρκές αυτοβιογραφικό φωτογραφικό ψυχογράφημα που καταγράφει συναισθήματα, σκέψεις, ανησυχίες και προβληματισμούς.
Η Εμμανουέλα σπούδασε Επεξεργασία και Κίνηση Εικόνας, Παραγωγή Πολυμέσων, Συντήρηση Πινάκων σε Καμβά, Φωτογραφία, Κεραμική, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με σπουδαίους δασκάλους. Πνεύμα ανήσυχο και αεικίνητο, έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις τέχνης στην Ελλάδα, στο Βέλγιο, στην Ιταλία, την Ελβετία, την Ισπανία και την Κωνσταντινούπολη, ενώ ατομικές της εκθέσεις έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, την Ολλανδία και στο Βέλγιο. Παράλληλα εργάζεται σε χώρους τέχνης και πολιτισμού για περισσότερο από 20 χρόνια. Η «Μ» τη συνάντησε και μίλησε μαζί της.
– Από πού αντλεί έμπνευση μια εικαστικός;
Η τέχνη συνυπάρχει με τη ζωή. Θα έλεγα καλύτερα πως η ίδια η ζωή είναι τέχνη! Αν κανείς προσέξει την αρμόνια της φύσης, θα αντιληφθεί πως η ύπαρξη της τέχνης βρίσκεται παντού γύρω μας, άρα και η έμπνευση βρίσκεται παντού γύρω μας, αρκεί να την προσέξουμε. Τα δικά μου όμως προσωπικά ερεθίσματα είναι κυρίως βιωματικά και συνήθως όχι ευχάριστα. Είναι εκείνα που μου προκαλούν συναισθήματα θλίψης, μοναξιάς, αντίδρασης ίσως ή απελπισίας. Είναι οι πληγές μου, τα πάθη και οι φοβίες μου, που τα εξορκίζω αποτυπώνοντάς τα σε μια φωτογραφία, σε ένα γραπτό ή σε ένα κεραμικό. Η δημιουργική ένταση που προκαλούν τα συναισθήματα αυτά έχει για εμένα μια δύναμη που με ωθεί να εκφραστώ δημιουργικά.
– Μπορεί η τέχνη να είναι θεραπευτική και παρηγορητική;
Ο Pablo Picasso είχε πει πως «Ο σκοπός της τέχνης είναι να ξεπλένει τη σκόνη της καθημερινής ζωής από την ψυχή μας». Δεν είναι άραγε λοιπόν η τέχνη παρηγορητική και ανακουφιστική; Μέσα από την τέχνη έχει εκφραστεί κάθε ανθρώπινο συναίσθημα, αλλά και κάθε κατάσταση. Είναι η τέχνη που καλεί, τόσο τον δημιουργό όσο και τον παρατηρητή, να αντιληφθεί διαφορετικά τον εαυτό του, να ανοίξει το μυαλό του, να αποκτήσει ευαισθησίες, να απαλύνει τον ψυχικό πόνο, να λυτρωθεί. Η τέχνη όχι μόνο μας παρηγορεί σε μία πολύ σκληρή καθημερινή ζωή, αλλά εξυψώνει και εξελίσσει τις ψυχές μας.
– Αν ως γυναίκα αποφάσιζες να κάνεις ένα έργο για τη διάδοση του μηνύματος «Όχι άλλη ανοχή στην έμφυλη βία», τι θα διάλεγες να είναι αυτό;
Η ουσιαστική ισότητα των φύλων και των διαφορετικοτήτων γενικότερα είναι δυστυχώς ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο ωριμότητας. Απλώς τώρα, μέσω μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι άνθρωποι έχουν απελευθερωθεί στην έκφραση κι έτσι νομίζουν πως μικραίνουν το χάσμα ανάμεσα στα άκρα. Δεν είναι όμως έτσι. Θα χρειαστούν χρόνια για να ισορροπήσουν τα πράγματα και μέχρι να συμβεί θα πρέπει να μη σταματήσουμε να παλεύουμε γι’ αυτό. Προσωπικά, το μεγαλύτερο κομμάτι της τέχνης μου σε κάθε μορφής της αφορά στις γυναίκες, την αλήθεια τους, την αξία και τη δύναμή τους. Οι πιο πρόσφατες συλλογές μου είναι εμπνευσμένες από γυναίκες διαχρονικά. Ανάμεσά τους και η σειρά γυμνών έργων και πορτρέτων, μέρος της οποίας παρουσιάστηκε σε έκθεσή μου με τίτλο «Έρωτας|Φως», όπου ξεκίνησα να τη δημιουργώ εμπνευσμένη από τη φυσική ομορφιά της γυναικείας φύσης, όπως την περιέγραψε στους ερωτικούς του στίχους ο σπουδαίος Λευτέρης Παπαδόπουλος.
Αλλά και οι γυναίκες της συλλογής πορτρέτων μου, με τίτλο «Γυναίκα Γίνεσαι», απαντούν στο ερώτημα της Σιμόν Ντε Μποβουάρ «Τι είναι η γυναίκα;», που διατυπώνεται στο βιβλίο της «το Δεύτερο Φύλο». Τα πορτρέτα ακουμπούν στις σελίδες του βιβλίου, ενώ κάθε θηλυκό ταυτίζεται με στοιχεία της φύσης και της τέχνης, λέξεις επίσης θηλυκές.
Ένα ακόμα γυναικείο «πρότζεκτ», η συλλογή των κεραμικών μου «Γυναίκες στον χρόνο», εμπνευσμένες από τις γυναίκες της Μινωικής Κρήτης, που είχαν μεγάλη ελευθερία στην ιδιωτική τους ζωή. Οι Μινωίτισσες συμμετείχαν σε εκδηλώσεις σε δημόσιους χώρους, θέατρα και ιερά ως χειραφετημένες γυναίκες, ενώ παράλληλα φρόντιζαν την εμφάνισή τους και ήταν ιδιαίτερα κομψές. Η ισότιμη εμφάνιση και δράση ανδρών και γυναικών σε θρησκευτικές εκδηλώσεις εκείνη την περίοδο περιέχει και μεταφέρει ένα μήνυμα ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών. Αυτό το έργο τέχνης, που στην εξέλιξή του μελετά και αποτυπώνει γυναίκες που μέσα στον χρόνο άφησαν με τον δικό τους τρόπο το στίγμα τους, αποτίνει φόρο τιμής στη διαχρονική απλότητα, δύναμη και αξία των γυναικών στην κοινωνία.
Τέλος, υπάρχει και η συλλογή φωτογραφιών του αυτοβιογραφικού project #emMOMnuelle που αποτυπώνει όλα εκείνα που όλες οι μαμάδες λίγο-πολύ νιώθουμε, αλλά ελάχιστες παραδεχόμαστε. Γιατί η απόλαυση των δημιουργημάτων μας και η ευτυχία που μας χαρίζουν τα πλάσματα μας -ή όποια δημιουργήματά μας- είναι γνωστή, δεδομένη και πολυδιαφημισμένη. Η αληθινή μητρότητα όμως δεν είναι. Όπως δεν είναι και η αληθινή γυναικεία καθημερινότητα. Είναι νομίζω σαφές, λοιπόν, πως η έμφυλη βία -για πολλούς και προσωπικούς λόγους-, αλλά κυρίως η αναγνώριση της γυναικείας αξίας σε όλα τα επίπεδα είναι κάτι που με απασχολεί βαθιά, γι’ αυτό και δεν θα πάψω να δημιουργώ έργα που θα διαδίδουν αυτό το μήνυμα.
– Εκτός από καλλιτέχνης, είσαι και μητέρα. Πιστεύεις ότι η ενασχόληση με την τέχνη κάνει τον άνθρωπο καλύτερο γονιό;
Η τέχνη έρχεται από τα βάθη της ψυχής και της ανάγκης των ανθρώπων να βγαίνει το συναίσθημα πιο μπροστά από τη λογική. Κάθε καλλιτέχνης ακουμπάει την ανώτερη πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Κάθε καλλιτέχνης δημιουργεί το δικό του σύμπαν ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Κάθε καλλιτέχνης είναι, νιώθει, πράττει και δημιουργεί έντονα. Κάθε καλλιτέχνης είναι ένας άνθρωπος και μισός. Γι’ αυτό και η ενασχόληση με την τέχνη, κάνει τον άνθρωπο καλύτερο άνθρωπο. Κατά συνέπεια καλύτερο σύντροφο, καλύτερο φίλο και σίγουρα καλύτερο γονιό!
– Ποια είναι η πιο αγαπημένη φωτογραφία που τράβηξες και με τι συναισθήματα έχει συνδεθεί;
Η Επιτροπής Επιλογής 2019 της Διεθνούς Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Φλωρεντίας, που πραγματοποιήθηκε από τον Οκτωβρίου 2019, στο Fortezza da Basso της Φλωρεντίας, επέλεξε 4 φωτογραφίες μου για να εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στην κατηγορία της Καλλιτεχνικής Φωτογραφίας. Μία εξ αυτών, με τίτλο «Warrior», είναι ίσως η πιο αγαπημένη μου φωτογραφία, ακριβώς για τα συναισθήματα που με συνδέουν μαζί της.
Η φωτογραφία τραβήχτηκε ένα φθινοπωρινό απόγευμα δίπλα στη θάλασσα. Η φύση είχε ζωγραφίσει ένα εξωπραγματικό σκηνικό. Γη και ουρανός μια απόχρωση. Τα σύννεφα πύκνωναν αγριεμένα, όμως η θάλασσα παρέμενε γαλήνια κι ο γιος μου δίπλα της «πάλευε» με ένα καλάμι, σαν άλλος πολεμιστής Capoeira που ήθελε να διαφύγει από τους κυρίους του. Το βλέμμα μου έβλεπε έναν ζωγραφικό πίνακα. Η ψυχή μου έβλεπε το πολύτιμο αυτό πλάσμα να ελευθερώνεται. Τον δικό μου πολεμιστή…
– Πες μας λίγα λόγια για εσένα.
Κατάγομαι από την Αρκαδία, τη Μάνη και την Κρήτη. Είμαι ταυτόχρονα βουνίσια και θαλασσινή. Δημιουργώ πολύ, ονειρεύομαι πολύ, δεν κοιμάμαι πολύ, γελάω συνέχεια. Πλάθω δύο ξεχωριστά πλάσματα, τον Κωνσταντίνο και τη Μαργκώ, για να τα ελευθερώσω στον κόσμο. Σήμερα, συνεχίζοντας το ταξίδι των αναζητήσεων, μελετώ την τέχνη της κεραμικής δίπλα σε έναν σπουδαίο καλλιτέχνη, ενώ εξακολουθώ να ζω τη ζωή «γράφοντάς» την στις ιστορίες μου. Όσο για τα επόμενα σχέδιά μου, τίποτα πιο συγκεκριμένο από δημιουργία χωρίς περιττές φιλοδοξίες…
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Madonna: Βρέθηκε χωρίς τις αισθήσεις της και νοσηλεύτηκε στη ΜΕΘ. «Νομίζαμε ότι θα τη χάσουμε»
Μπάρακ Ομπάμα: Ύμνησε την Ελλάδα με μπουζούκι – Το βίντεο που εκθειάζει την Αθήνα