Αναδίπλωση δυνάμεων και μερική υποχώρηση σήμανε η κυβέρνηση στο νέο επεισόδιο πολιτικής διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Με στόχο μία συνολική συμφωνία και για να μην βρεθεί η χώρα χωρίς την «ομπρέλα» των δανειστών της, η κυβέρνηση ανοίγει τον φάκελο του ασφαλιστικού, και βάζει στο τραπέζι θέματα που μέχρι πριν και μία εβδομάδα απέφευγε, δηλαδή μεταρρυθμίσεις σε συντάξεις, ΦΠΑ, παράλληλα με ιδιωτικοποιήσεις και εργασιακά.
Με μία βαλίτσα στο χέρι εδώ και μέρες ήδη, ο κύριος Γιάνης Βαρουφάκης κάνει στις Βρυξέλλες έναν ενδιάμεσο σταθμό των ταξιδιών του. Μετά από Παρίσι, Ρώμη και πριν μεταβεί αύριο στη Μαδρίτη, συγκάλεσε σύσκεψη της Ομάδας Χουλιαράκη που εκπροσωπεί τη χώρα μας στα Brussels Group, για να κάνουν αποτίμηση της κατάστασης και να δώσει νέες οδηγίες, μετά τις καταιγιστικές επαφές που είχαν μέσα σε 2-3 εικοσιτετράωρα ο πρωθυπουργός, ο υπουργός Οικονομικών αλλά και οι κύριοι Δραγασάκης και Τσακαλώτος.
Με βάση τα νεώτερα δεδομένα, τα Brussels Groups παραλαμβάνουν τη σκυτάλη για νέα τεχνική επεξεργασία των εξής θεμάτων:
-Αλλαγές στις συντάξεις: το «πράσινο φως» έδωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που σε κοινή δήλωσή του χθες με τον Πρόεδρο Γιούνκερ, μίλησαν για μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού ώστε να καταστεί «δίκαιο και δημοσιονομικά βιώσιμο» αλλά και με στόχο την διασφάλιση «της τρίτης ηλικίας» από τη φτώχεια. Πίσω από τις λέξεις αυτές πάντως, οι θεσμοί διαβλέπουν αυτό που θέλουν να ακούσουν, δηλαδή περικοπές συντάξεων και αύξηση ορίων ηλικίας στα 65.
-Ενιαίος ΦΠΑ 16%-18% : σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση, το μέτρο «αρέσει» στους θεσμούς που, με την υποσχετική τουλάχιστον αυτή, δέχονται να μην επιμείνουν στην κατάργηση της έκπτωσης 30% του ΦΠΑ στα νησιά. Ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει μιλήσει σε ανύποπτο χρόνο για ενιαίο ΦΠΑ 15%-16%, με κατάργηση των συντελεστών 6,5%, 9% και 23%, αλλά και με καθιέρωση ενός υπερ-μειωμένου συντελεστή για ορισμένα μόνον βασικά αγαθά ή και υπηρεσίες (πχ στα φάρμακα). Οι εξελίξεις φαίνεται πως τώρα επισπεύδονται, αλλά οι θεσμοί αντιπροτείνουν βασικό ΦΠΑ 19%-21%. Το δύσκολο έργο της κοστολόγησης των πιθανών σεναρίων θα αναλάβουν στην περίπτωση αυτή ο κ. Γιώργος Χουλιαράκης και η επικεφαλής της ΓΓΔΕ, Κατερίνα Σαββαΐδου. Στην πράξη, όπως εκτιμούν αρμόδιοι παράγοντες, η «μπίλια» μπορεί να κάτσει κάπου στη μέση, δηλαδή στο 17%-18%. Οι επιπτώσεις για τους πολίτες θα κριθούν από το ύψος των νέων συντελεστών ΦΠΑ, καθώς στα περισσότερα είδη θα μειωθεί περίπου 5-6 ή έως και 8 ποσοστιαίες μονάδες από το 23% που φορολογούνται σήμερα, αλλά στα τρόφιμα και άλλα βασικά είδη ευρείας κατανάλωσης μπορεί να ανέβει 5-10 μονάδες.
Σε κάθε περίπτωση, στο τραπέζι παραμένουν τα μέτρα ενίσχυσης των εισπράξεων του ΦΠΑ, όπως για παράδειγμα οι πληρωμές με κάρτες αντί μετρητά και άλλου τύπου έλεγχοι στην αγορά (με μηχανισμούς παρακολούθησης ύποπτων συναλλαγών κλπ) που θα διασφαλίζουν πως ο φόρος θα εισπράττεται, είτε αυξηθεί είτε όχι.
– Εργασιακά: κυβέρνηση και θεσμοί συζητούν επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων, αλλά πιο «ελαστικών» και πάντως όχι με την μορφή που είχαν στο παρελθόν.
-Ιδιωτικοποιήσεις: πρέπει να θεωρείται δεδομένη η επιτάχυνσή τους, ειδικά μάλιστα τώρα που η κυβέρνηση συνδέει τις εισπράξεις από ιδιωτικοποιήσεις με την ενίσχυση των ασφαλιστικών ταμείων (για να είναι και «δημοσιονομικά βιώσιμα» όπως αναφέρει και η δήλωση Τσίπρα-Γιούνκερ). Πρώτα στη λίστα βρίσκονται τα περιφερειακά αεροδρόμια (με τροποποίηση όμως της σύμβασης) και έπονται άλλες όπως ΟΣΕ, ΟΛΠ κλπ
Η ελληνική ομάδα του Brussels Group θα παραμείνει μάλλον και πέραν του Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας στις Βρυξέλλες -και ίσως για πολύ καιρό ακόμη- αν και αρχικά σχεδιαζόταν να επέστρεφε σήμερα στην Αθήνα. Και αυτό κρίνεται αναγκαίο, αν και δεν διαφαίνεται προοπτική άμεσης συμφωνίας στο Eurogroup, προκειμένου να πειστούν οι θεσμοί ότι τώρα γίνεται ουσιαστική διαπραγμάτευση και πως η Αθήνα είναι έτοιμη να αναλάβει δεσμεύσεις για τα ακανθώδη ζητήματα στα οποία ζητούν απαντήσεις οι δανειστές.
Σήμερα, Πέμπτη, πάντως στις Βρυξέλλες, και πριν αναχωρήσει για να συναντήσει τον Ισπανό ομόλογό του στη Μαδρίτη ενόψει του Eurogroup, ο κ. Βαρουφάκης θα είναι και ο κεντρικός ομιλητής σε ειδική εκδήλωση του European Business Forum (EBS).
Τίτλος της ομιλίας του θα είναι «Ένα σχέδιο για την ανάπτυξη της Ελλάδας σε μια Ευρωζώνη που ολοκληρώνεται», ενώ τον Έλληνα ΥΠΟΙΚ θα προλογίσει o αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών της βελγικής κυβέρνησης, Didier Reynders. Ο κ. Βαρουφάκης θα συμμετάσχει σε πάνελ συζήτησης με θέμα «Οικονομική Σταθερότητα», μαζί με τον Επίτροπο Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί.