PLUS
Ένας επιστήμονας ισχυρίζεται ότι εντόπισε την αιτία της «κατάρας του Φαραώ» που πιστεύεται ότι σκότωσε περισσότερους από 20 ανθρώπους που άνοιξαν τον τάφο του βασιλιά Τουταγχαμών το 1922.
Το αρχαίο αιγυπτιακό κείμενο απειλεί «με θάνατο από μια ασθένεια που κανένας γιατρός δεν μπορεί να διαγνώσει» σε όποιον ενοχλεί τα βασιλικά μουμιοποιημένα λείψανα – αλλά ο Ross Fellowes πιστεύει ότι υπήρχε βιολογικός λόγος πίσω από τους θανάτους. Η μελέτη προσδιόρισε ότι η αιτία ήταν η δηλητηρίαση από ακτινοβολία από φυσικά στοιχεία που περιείχαν ουράνιο και τοξικά απόβλητα που είχαν τοποθετηθεί σκόπιμα μέσα στο θησαυροφυλάκιο στον τάφο του Φαραώ.
Η έκθεση σε ουσίες θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε ορισμένους καρκίνους, όπως αυτός που στοίχισε τη ζωή του αρχαιολόγου Χάουαρντ Κάρτερ – του πρώτου ανθρώπου που μπήκε μέσα στον τάφο του Τουταγχαμών πριν από περισσότερα από 100 χρόνια.
Η θεωρία αποδεικνύει αποτελεσματικά ότι ο τάφος ήταν πράγματι «καταραμένος» – αν και με σκόπιμα, βιολογικό τρόπο – και όχι με υπερφυσικό τρόπο που έχει προταθεί από ορισμένους Αιγυπτιολόγους.
Όσοι συμμετείχαν στην ανασκαφή πέθαναν από διάφορα αίτια
Ο Carter πέθανε το 1939 πιθανότατα από καρδιακή προσβολή έπειτα από μακρά μάχη με το λέμφωμα Hodgkin, το οποίο επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος που καταπολεμά τα μικρόβια – και η δηλητηρίαση από ακτινοβολία έχει συνδεθεί ως αιτία του καρκίνου. Ο Λόρδος Κάρναρβον, ένας από τους άνδρες που περπάτησε επίσης μέσα στα γεμάτα δωμάτια με πολύτιμα αντικείμενα, πέθανε από δηλητηρίαση αίματος πέντε μήνες μετά την ανακάλυψη. Λίγο μετά το άνοιγμα του τάφου, υπήρξε μια σύντομη διακοπή ρεύματος και όλα τα φώτα σε όλο το Κάιρο έσβησαν. Ο γιος του Κάρναρβον ανέφερε επίσης ότι ο αγαπημένος του σκύλος ούρλιαξε και ξαφνικά έπεσε νεκρός.
Άλλα άτομα που συμμετείχαν στην ανασκαφή πέθαναν από ασφυξία, εγκεφαλικό επεισόδιο, διαβήτη, καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονία, δηλητηρίαση, ελονοσία και έκθεση σε ακτίνες Χ. Ο Βρετανός αιγυπτιολόγος Άρθουρ Βάιγκαλ παρευρέθηκε στα εγκαίνια του τάφου του Τουταγχαμών, όπου κατηγορήθηκε ότι υποκίνησε τον «μύθο» της κατάρας – πέθανε από καρκίνο σε ηλικία 54 ετών.
Οι επιγραφές για τοξίνες και… «κακά πνεύματα»
Ωστόσο, επιγραφές που βρέθηκαν μέσα σε άλλους τάφους σε όλη την Αίγυπτο υποδηλώνουν ότι οι αρχαίοι άνθρωποι γνώριζαν για τις τοξίνες. Το κείμενο περιελάμβανε περιοχές που ήταν «απαγορευμένες» λόγω των «κακών πνευμάτων».
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Scientific Exploration, εξήγησε ότι υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας τεκμηριώθηκαν επίσης σε ερείπια τάφων του Παλαιού Βασιλείου, σε δύο τοποθεσίες στη Γκίζα και σε αρκετούς υπόγειους τάφους στη Νεκρόπολη της Σακάρα. Το ίδιο εντοπίστηκε και σε όλο τον τάφο του Όσιρη στη Γκίζα.
Ο Fellowes σημείωσε ότι «η έντονη ραδιενέργεια συνδέθηκε με δύο πέτρινα ταμεία, ειδικά από τους εσωτερικούς χώρους».
Ο καθηγητής Robert Temple σημείωσε ότι ήταν κατασκευασμένα από βασάλτη, καθορίζοντας ότι «αποτελούσαν σημειακή πηγή ακτινοβολίας, σε αντίθεση με τα γενικά ίχνη φυσικών επιπέδων (ραδόνιου) από τον ασβεστολιθικό βράχο». Άλλες μελέτες έχουν μετρήσει απευθείας το αέριο ραδονίου σε διάφορες τοποθεσίες σε τάφους στη Νεκρόπολη της Σακάρα.
Το αέριο ραδόνιο είναι ένα ενδιάμεσο προϊόν της διάσπασης του ουρανίου, με χρόνο ημιζωής 3,8 ημέρες. Οι συγκεντρώσεις ραδονίου του περιβάλλοντος εντοπίστηκαν σε έξι τοποθεσίες μέσω των ερειπίων στη Νεκρόπολη της Σακάρα: τον Νότιο Τύμβο, τους γεμιστήρες της πυραμίδας του Djoser και τις σήραγγες του τάφου Serapeum.
Χιλιάδες γλάστρες που ανασκάφηκαν κάτω από τη Βηματική Πυραμίδα τη δεκαετία του 1960 περιείχαν έως και 200 τόνους αγνώστων ουσιών που δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί – υποδηλώνοντας ότι οι τοξίνες ήταν θαμμένες με μουμιοποιημένα υπολείμματα.
«Η αναφερόμενη ισχυρή ακτινοβολία (ως ραδόνιο) σε ερείπια τάφων έχει αποδοθεί χαλαρά στο φυσικό υπόβαθρο από το μητρικό βράχο», δήλωσε ο Fellowes. «Ωστόσο, τα επίπεδα είναι ασυνήθιστα υψηλά και εντοπισμένα, γεγονός που δεν συνάδει με τα χαρακτηριστικά του ασβεστολιθικού βράχου, αλλά συνεπάγεται κάποια άλλη αφύσικη πηγή(ες)».
Στις 4 Νοεμβρίου 1922, η ομάδα του Κάρτερ βρήκε σκαλοπάτια που οδηγούσαν στον τάφο του Τουταγχαμών και πέρασε αρκετούς μήνες καταγράφοντας τον προθάλαμο. Η ομάδα άνοιξε τον ταφικό θάλαμο και ανακάλυψε τη σαρκοφάγο τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους.
Ο τάφος θεωρείται ένας από τους πιο πλούσιους που έχουν ανακαλυφθεί στην ιστορία, γεμάτος με πολύτιμα αντικείμενα για να βοηθήσουν τον νεαρό Φαραώ στο ταξίδι του στη μετά θάνατον ζωή. Το θησαυροφυλάκιο των τάφων περιελάμβανε 5.000 αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των μασίφ χρυσών νεκρικών παπουτσιών, αγαλμάτων, παιχνιδιών και παράξενων ζώων.
Το μικρό μέγεθος του ταφικού θαλάμου του Τουταγχαμών, δεδομένης της θέσης του στην αιγυπτιακή ιστορία, έχει μπερδέψει τους ειδικούς εδώ και χρόνια. Ο Carter και η ομάδα του χρειάστηκαν 10 χρόνια για να καθαρίσουν τον τάφο από τον θησαυρό του. Το αγόρι βασιλιάς ήταν Αιγύπτιος φαραώ της 18ης δυναστείας και κυβέρνησε μεταξύ 1332 π.Χ. και 1323 π.Χ. Ήταν γιος του Ακενατόν και ανέβηκε στον θρόνο σε ηλικία εννέα ή δέκα ετών. Όταν ο Tut έγινε βασιλιάς, παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδερφή του, Ankhesenpaaten.
Πέθανε περίπου σε ηλικία 18 ετών και η αιτία του θανάτου του είναι άγνωστη. Ο νεαρός βασιλιάς, ωστόσο, αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Μια ανακατασκευή του προσώπου και του σώματός του έδειξε στον κόσμο μια γεύση από τις ασθένειες που μπορεί να είχε υπομείνει. Και αντί να είναι ένα αγόρι βασιλιάς με αγάπη για τις αρματοδρομίες, ο Τουτ στηριζόταν σε μπαστούνια για να κυκλοφορεί κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του τον 14ο αιώνα π.Χ., είπαν οι ερευνητές.
Μια «εικονική αυτοψία», αποτελούμενη από περισσότερες από 2.000 σαρώσεις υπολογιστή, διεξήχθη παράλληλα με μια γενετική ανάλυση της οικογένειας του Τουταγχαμών, η οποία υποστηρίζει ότι οι γονείς του ήταν αδελφός και αδελφή. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό τον άφησε με σωματικές βλάβες που προκαλούνται από ορμονικές ανισορροπίες. Και το οικογενειακό του ιστορικό θα μπορούσε επίσης να είχε οδηγήσει στον πρόωρο θάνατό του στα τέλη της εφηβείας του.
Διάφοροι μύθοι υποδηλώνουν ότι δολοφονήθηκε ή ενεπλάκη σε σύγκρουση άρματος αφού βρέθηκαν κατάγματα στο κρανίο του και σε άλλα μέρη του σκελετού του. Αλλά πρόσφατα, οι επιστήμονες πρότειναν ότι ο βασιλιάς Τουτ μπορεί να πέθανε από κληρονομική ασθένεια.
