Η επαναχορήγηση από τον προσεχή Απρίλιο του δώρου Πάσχα στους χαμηλοσυνταξιούχους είναι ένα από τα μέτρα ανακούφισης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων που σχεδιάζει το κυβερνητικό επιτελείο στο πλαίσιο του κοινωνικού μερίσματος που θα προκύψει εφόσον επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί για πρωτογενές πλεόνασμα από τον φετινό Προϋπολογισμό.
Το εισοδηματικό όριο που θα τεθεί και θα καθορίσει τον αριθμό των δικαιούχων που θα λάβουν το εν λόγω επίδομα, όπως και η ανάληψη ανάλογων πρωτοβουλιών για άλλες κοινωνικές ομάδες που επλήγησαν από την κρίση, θα εξαρτηθεί από το ύψος του δημοσιονομικού πλεονάσματος, για το οποίο επιμένουν κυβερνητικές πηγές πως «υπάρχει ειλημμένη απόφαση ότι σε ποσοστό 70%-75% θα μετατραπεί σε κοινωνικό μέρισμα».
Ετσι, όπως εξηγούν, «αν τα έσοδα του κράτους συνεχίσουν με τον ρυθμό που έχουν τώρα και το πλεόνασμα είναι της τάξης του ενός δισ. ευρώ, τότε ένα ποσό 700-750 εκατ. ευρώ μπορεί να διατεθεί σε μέτρα άμεσης κοινωνικής ανακούφισης και τα υπόλοιπα θα πάνε για την εκπλήρωση υποχρεώσεων από τις δανειακές συμβάσεις».
Οι κυβερνητικοί αυτοί σχεδιασμοί είναι ακόμη πρωτόλειοι και βρίσκονται στο στάδιο των αρχικών συζητήσεων μεταξύ κυρίως των επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου και ορισμένων στελεχών του οικονομικού επιτελείου. Αναμένεται, δε, να λάβουν πρακτικό χαρακτήρα προς το τέλος του έτους, οπότε θα κριθεί οριστικά το ζήτημα του πρωτογενούς πλεονάσματος και θα διαφανεί το ύψος του.
Πρόκειται, ωστόσο, για σχεδιασμούς που εντάσσονται στη «στρατηγική της σταδιακής απαγκίστρωσης από το μνημόνιο και της απαλλαγής από τις συνεχείς επιταγές της τρόικας», την οποία επιχειρεί να συγκροτήσει το κυβερνητικό επιτελείο και θα ξεδιπλωθεί το αμέσως προσεχές διάστημα, κατά τη διάρκεια της νέας φάσης των διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των εταίρων και δανειστών μας – που θα ξεκινήσει στο τέλος του μήνα.
Με αφορμή και τα αρκετά ενθαρρυντικά προμηνύματα από τη διαφαινόμενη υποχώρηση της ύφεσης, το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι φωνές κυβερνητικών παραγόντων που εισηγούνται «αλλαγή στάσης της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στους συνεχείς εκβιασμούς της τρόικας με τις δανειακές δόσεις, οι οποίες, ούτως ή άλλως, φθάνουν στο τέλος τους», όπως λέγεται χαρακτηριστικά.
Στις εισηγήσεις αυτές τονίζεται με έμφαση η ανάγκη «να τερματιστεί η συζήτηση που έχει ανοίξει περί του ενδεχόμενου χρηματοδοτικού κενού» που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια η οποία, καθώς θυμίζει πλέον το παιχνίδι με την κολοκυθιά, προκαλεί ζημιά στη ζημιά, εντείνοντας την αβεβαιότητα και λειτουργώντας ως τροχοπέδη στο επενδυτικό κλίμα. Υπογραμμίζεται επίσης ότι όποια μορφή και αν λάβει τυχόν νέο πρόγραμμα, «δεν μπορεί να συνοδεύεται με νέα μέτρα περιορισμού των εισοδημάτων που θα διαιωνίζουν τον φαύλο κύκλο της ύφεσης».
Χαμηλοί τόνοι και κόκκινες γραμμές
Επισήμως η κυβέρνηση και το επιτελείο του πρωθυπουργού εξακολουθούν να τηρούν χαμηλούς τόνους, καθώς κορυφώνεται η προεκλογική εκστρατεία στη Γερμανία και το Μαξίμου δεν επιθυμεί να εμπλακεί περαιτέρω το ελληνικό ζήτημα στον, ως έναν βαθμό, θεμιτό ανταγωνισμό των πολιτικών δυνάμεων της ισχυρότερης ευρωπαϊκής χώρας. Εκτιμούν, ωστόσο, ότι μετά τη μεθεπόμενη Κυριακή και ανεξάρτητα από την επιλογή των Γερμανών ψηφοφόρων, «πολλά πράγματα θα είναι διαφορετικά στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες».
Αυτός είναι και ο λόγος που επελέγη η ηπιότερη δυνατή αντίδραση σε μια σειρά προκλήσεων με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη η ελληνική πλευρά, όπως η αποκάλυψη της έκθεσης με τους σχεδιασμούς για τον έξωθεν έλεγχο της περιουσίας του Δημοσίου, η επιμονή για άρση της απαγόρευσης στους πλειστηριασμούς ακινήτων, καθώς και η τελευταία πιο προκλητική απαίτηση για ξαφνικό θάνατο της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Είναι ξεκάθαρο ότι τα ζητήματα αυτά αποτελούν κόκκινες γραμμές για την κυβέρνηση, λένε αρμόδιες πηγές, και αφήνουν να διαφανεί ότι αυτό θα διαμηνυθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια κατά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις ακόμη και αν, όπως λέγεται χαρακτηριστικά, οδηγήσει στην πρόωρη διακοπή τους.
Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να αλλάξει άρδην ο χαρακτήρας των σχέσεων με την τρόικα, όπως διαμορφώθηκε τα τρία τελευταία μνημονιακά χρόνια. Για να συμβεί, ωστόσο, κάτι τέτοιο συνεργάτες του πρωθυπουργού, πέραν της έμφασης που δίνουν στον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου για να υλοποιηθούν όλες οι υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί από ελληνικής πλευράς στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος.
Εκκρεμότητες-αγκάθια
Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των προαπαιτούμενων δράσεων έχει εκπληρωθεί, με πιο χαρακτηριστική την προώθηση του προγράμματος της κινητικότητας στο Δημόσιο που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ απομένουν λίγες νομοθετικές εκκρεμότητες, όπως τα θέματα των δικηγόρων, για τα οποία έχει κατατεθεί σχετικό νομοσχέδιο. Απομένουν τρία ακόμη νομοθετήματα που αναμένεται να ψηφιστούν εντός του μήνα και αφορούν στις διεθνείς μεταφορές, στα ενεργειακά και στον ενιαίο φόρο ακινήτων, που αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι καθώς δημιουργεί αναστάτωση στις κοινοβουλευτικές ομάδες των συγκυβερνώντων κομμάτων.