PLUS
Ερμηνευτική εγκύκλιο στο νόμο Κατσέλη» για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, εξέδωσε σήμερα το υπουργείο Οικονομίας.
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, επιχειρείται εκσυγχρονισμός του πλαισίου του ν. 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, γνωστού ως «νόμου Κατσέλη», έτσι ώστε να καταστεί περισσότερο αποτελεσματικός και λειτουργικός, και να γίνει εφικτή η παροχή δικαστικής κρίσης σε εύλογο χρόνο.
Η βελτίωση του πλαισίου λειτουργίας του θεσμικού πλαισίου θα συντελέσει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία της δικαιοσύνης, στην άμεση παροχή δικαστικής προστασίας στους πολίτες που τη δικαιούνται, ώστε να διασφαλίζουν αξιοπρεπή διαβίωση για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, ενώ παράλληλα θα περιορίσει στο ελάχιστο τη δυνατότητα καταχρηστικής λειτουργίας του όλου πλαισίου.
Τα σημεία που γίνεται διευκρίνιση αφορούν κυρίως στο χρόνο εκδίκασης των υποθέσεων, αλλά και στοιχεία για την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη και τη ρευστοποίηση της περιουσίας του.
Μεταξύ άλλων, η εγκύκλιος διευκρινίζει τα εξής:
1. Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του ν. Κατσέλη και σε ρύθμιση βεβαιωμένων οφειλών προς το Δημόσιο, τη Φορολογική Διοίκηση, τους Οργανισμούς Τοπικής. Οι οφειλές αυτές πρέπει όμως υποχρεωτικά να συντρέχουν με οφειλές προς ιδιώτες.
2. Σε περίπτωση προηγούμενης υπαγωγής των οφειλών προς το Δημόσιο σε άλλο ρυθμιστικό πλαίσιο, ο οφειλέτης επιλέγει εάν επιθυμεί να το διατηρήσει ή να υπαχθεί στις διατάξεις του ν. Κατσέλη, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η παράλληλη χρήση άλλου θεσμικού πλαισίου διευθέτησης οφειλών.
3. Καθορίζεται η υποχρέωση του οφειλέτη σε σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών του, μηνιαίως, κατά το σχέδιο αποπληρωμής που έχει επικυρωθεί ή σύμφωνα με την απόφαση προσωρινής διαταγής και αναστέλλεται η παραγραφή των απαιτήσεων των πιστωτών.
4. Εξαιρούνται της ρύθμισης, οφειλές αιτία των οποίων είναι τυχόν αδίκημα οφειλόμενο σε δόλο, βαριά αμέλεια (αδικοπραξία). ή σε χρηματικές ποινές ή διοικητικά πρόστιμα. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η ρύθμιση οφειλών που προέρχονται από μη απόδοση Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) καθώς η μη απόδοσή τους αποτελεί αδίκημα. Επίσης αποκλείονται περιπτώσεις δόλιας χρεωκοπίας.
5. Στις ρυθμιζόμενες οφειλές δεν συμπεριλαμβάνονται όσες αφορούν υποχρεώσεις διατροφής συζύγου ή ανηλίκου τέκνου.
6. Οι παραπάνω οφειλές δεν πρέπει να έχουν δημιουργηθεί κατά το τελευταίο έτος πριν την υποβολή αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη.
7. Οφειλέτες που έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις υπαγωγής αλλά κατά τη δημοσίευση του παρόντος δεν έχει επέλθει δικαστικός συμβιβασμός αυτών, δύνανται να επανυποβάλλουν αιτήσεις προκειμένου να συμπεριληφθούν και οφειλές τους προς το Δημόσιο, παραιτούμενοι από την προηγούμενη αίτηση.
8. Η προστασία της κύριας κατοικίας εκτείνεται σε αντικειμενική αξία κύριας κατοικίας ύψους ίσου με το αφορολόγητο ποσό αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας, συν 50%. Στο μέλλον θα εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση που θα καθορίζει πρόσθετα κριτήρια, σχετικά με το εισόδημα του οφειλέτη και το ύψος του συνόλου των οφειλών.
9. Διαδικασία Ταχείας Διευθέτησης Μικρο-οφειλών. Η διάταξη αφορά υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα για τα οποία συντρέχουν σωρευτικά:
α. Σύνολο οφειλών μέχρι 20.000 ευρώ
β. Μηδενικό εισόδημα
γ. Δε διαθέτουν ακίνητη περιουσία
δ. Δεν έχουν μεταβιβάσει ή εκποιήσει ακίνητη περιουσία τον τελευταίο χρόνο
ε. Το σύνολο της λοιπής περιουσίας τους, συμπεριλαμβανομένων τυχών καταθέσεων δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ
στ. Υπήρξαν συνεργάσιμοι δανειολήπτες, όπως η έννοια προσδιορίζεται στον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών – Η προϋπόθεση θα λαμβάνεται υπόψη για αιτήσεις που θα υποβληθούν από το 2016, δεδομένου ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών τίθεται σε εφαρμογή σταδιακά.
Για αυτούς προβλέπεται :
– άμεση διαγραφή οφειλών
– περίοδος επιτήρησης 18 μηνών κατά την οποία εάν υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή της περιουσιακής τους κατάστασης οφείλουν να ενημερώσουν τους πιστωτές τους και το δικαστήριο. Επίσης κατά την περίοδο επιτήρησης οι πιστωτές νομιμοποιούνται να ενημερώσουν το δικαστήριο για οποιαδήποτε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης του οφειλέτη περιέλθει σε γνώση τους.
– σε περίπτωση μεταβολής της περιουσιακής κατάστασης, οι οφειλέτες νομιμοποιούνται να ζητήσουν μεταρρύθμιση της δικαστικής απόφασης, έτσι ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν οι λοιπές διατάξεις του ν. Κατσέλη, προτείνοντας σχέδιο αποπληρωμής.
– τυχόν απόκρυψη περιουσιακής μεταβολής από τον οφειλέτη, κατά την περίοδο επιτήρησης, επιφέρει άρση διαγραφής και τις προβλεπόμενες στο ν. 3869/2010 κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης ειλικρίνειας.
– μετά τη λήξη της περιόδου επιτήρησης, η νομική κατάσταση της υπερχρέωσης του οφειλέτη αίρεται.
10. Εισάγεται το κριτήριο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του (προσδιορίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ) ως εξαιρούμενες από το εισόδημα του οφειλέτη και της οικογένειάς του, προκειμένου να καθοριστούν οι μηνιαίες καταβολές προς του πιστωτές του. Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι, σε κάθε στάδιο, το τυχόν υπερβαίνον τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, αποδίδεται στους πιστωτές του οφειλέτη, μέσω των μηνιαίων καταβολών.
11. Υποχρεούνται όλοι οι οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη και η υπόθεσή τους εκκρεμεί για διάστημα άνω των 6 μηνών από την υποβολή της αίτησης, χωρίς να έχει εκδικαστεί ή να έχει επέλθει δικαστικός συμβιβασμός, να προσκομίσουν επικαιροποιημένα τα στοιχεία που απαιτούνται για υποβολή της αίτησης. Τυχόν παράβαση της διάταξης και μη υποβολή επικαιροποιημένων στοιχείων, επιφέρει για τον οφειλέτη τις συνέπειες της μη ειλικρινούς δήλωσης και απώλεια προστασίας.
12. Υποχρεούνται όλοι οι οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. Κατσέλη που η υπόθεσή τους έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί πέραν μιας τριετίας από το χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος, να υποβάλλουν, εντός 4 μηνών από την έναρξη ισχύος, αίτηση για επαναπροσδιορισμό της συζήτησης της υπόθεσής τους σε συντομότερη δικάσιμο.
Ρευστοποίηση περιουσίας
Βελτιώνεται η προγενέστερη ρύθμιση του ν.3869/2010 με την οποία προβλέπεται, με τη δικαστική απόφαση, δυνατότητα ρευστοποίησης της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη, εκτός της κύριας κατοικίας του.
Με την προϊσχύουσα διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3869/2010, η προστασία της κύριας κατοικίας εκτείνεται σε αντικειμενική αξία κύριας κατοικίας ύψους ίσου με το αφορολόγητο ποσό αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας, συν 50%.
Με την τροποποιημένη διάταξη καθορίζονται ως κριτήρια για την προστασία της πρώτης κατοικίας α) το εισόδημα του οφειλέτη, β) η αξία της πρώτης κατοικίας και γ) το ύψος του συνόλου των οφειλών.
Παρέχεται δε, νομοθετική εξουσιοδότηση σε έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης, με την οποία θα καθορίζονται τα όρια των παραπάνω κριτηρίων. Όμως, έως την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης, εξακολουθεί να εφαρμόζεται η αρχική διάταξη (αντικειμενική αξία κύριας κατοικίας ύψους ίσου με το αφορολόγητο ποσό αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας, συν 50%).
