PLUS
Του Σπύρου Καρανικόλα*
Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2008 είχε δημιουργήσει αρχικά την προσδοκία ότι τα κόμματα της Κεντροαριστεράς και της ευρύτερης σοσιαλδημοκρατίας θα ενισχύονταν ως αντιστάθμισμα στις άκρατες πολιτικές αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας και λιτότητας των κομμάτων της κεντροδεξιάς. Κάτι τέτοιο όμως, δυστυχώς, δεν συνέβη. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2010, τη χρονιά δηλαδή που μέχρι και σήμερα σηματοδοτεί την πιο μεγάλη οικονομική κρίση στην μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας, τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα κατέγραφαν την μεγαλύτερη πτώση των ποσοστών τους από το 1918.
Σε όλη την Ευρώπη επικράτησαν πολιτικές αυστηρής λιτότητας, οι οποίες οδήγησαν στην ενίσχυση των κομμάτων της κεντροδεξιάς, ενώ σε πολλές περιπτώσεις ο λαϊκισμός και η εξόντωση των κοινωνικά ασθενέστερων οδήγησε στην αύξηση των ποσοστών της ακροδεξιάς ή και των νεοναζιστικών μορφωμάτων. Η πτώση της σοσιαλδημοκρατίας συνοδεύτηκε παράλληλα από την ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού και την επιβράδυνση της πολιτικής ενοποίησης της ΕΕ. Και εδώ γεννιέται το υπαρξιακό πλέον ερώτημα, όχι μόνο για το ρόλο της σοσιαλδημοκρατίας σε μία διαρκώς μεταβαλλόμενη εποχή, αλλά για το παρόν και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορεί η σοσιαλδημοκρατία να βρει ξανά το βηματισμό της και να σταματήσει την πορεία προς το γκρεμό και τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Η αλήθεια είναι ότι η σοσιαλδημοκρατία σίγουρα αποτελεί μια αυτοτελή πολιτική ιδεολογία, απέναντι στον φιλελευθερισμό και των νεοφιλελευθερισμό που αντιπροσωπεύουν τα δεξιά κόμματα και που έχει δοκιμαστεί με ιδιαίτερη επιτυχία στην πράξη. Η άνευ προηγουμένου οικονομική ευημερία και κοινωνική ειρήνη που γνώρισε η μεταπολεμική Ευρώπη, αλλά και η Ελλάδα, υπήρξαν έργο των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Κι αυτό, γιατί η σοσιαλδημοκρατία είναι πρωτίστως ευρωπαϊκή και προσηλωμένη στις ευρωπαϊκές αξίες της δημοκρατίας, της ισότητας, των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες και άρα και η Ελληνική, παρά τα όποια λάθη, έζησαν περιόδους σταθερής ανάπτυξης και ανόδου του βιοτικού επιπέδου κατά την περίοδο διακυβέρνησης από σοσιαλιστικά κόμματα.
Βεβαίως η κρίση έχει επιφέρει θεμελιώδεις αλλαγές στην πολιτική οικονομία και έχει διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες. Παράλληλα, η επιβεβλημένη σε αρκετές περιπτώσεις συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών με τα συντηρητικά κόμματα σε εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, οδήγησε πολλούς στην εσφαλμένη άποψη ότι πλέον δεν υπάρχουν ευδιάκριτες διαφορές ανάμεσα στην παραδοσιακή δεξιά και την κεντροαριστερά. Η εφαρμογή σκληρών μέτρων λιτότητας, που μάλιστα είναι αντίθετα με τις αρχές και τις αξίες της σοσιαλδημοκρατίας, αποτέλεσαν τη βασική αιτία μετατόπισης ψηφοφόρων από τα μεσαία και χαμηλά κοινωνικά στρώματα, που εξέφραζε παραδοσιακά η σοσιαλδημοκρατία στο παρελθόν, προς νέα ριζοσπαστικά αριστερά ή δεξιά κινήματα, που ευαγγελίζονταν, δήθεν, το τέλος της λιτότητας με κάθε μέσο. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ο ΣΥΡΙΖΑ. Εκμεταλλευόμενος με έντονο λαϊκισμό, ατελείωτα ψέματα και υποκρισία τα προβλήματα και τις θυσίες ενός ολόκληρου λαού, έσπειρε το διχασμό και κατάφερε να ανελιχθεί στην εξουσία, προσποιούμενος τον δήθεν ‘αριστερό’, ενώ κατ’ουσίαν εφάρμοσε και εφαρμόζει τις πιο ακραίες πολιτικές λιτότητας των πιο συντηρητικών κύκλων της Ευρώπης. Και όλα αυτά για να παραμείνει στην εξουσία.
Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, η Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της μεταπολεμικά. Και είναι ευθύνη των κομμάτων της σοσιαλδημοκρατίας να θέσουν ένα τέλος στις συντηρητικές πολιτικές λιτότητας που ναρκοθετούν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και απομακρύνουν την προοπτική μιας ενιαίας και κοινωνικής Ευρώπης, όπως την οραματίστηκαν οι εμπνευστές της. Μία Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, αλλά με σπασμένα φρένα, θα την οδηγήσει μοιραία στο γκρεμό. Δεν είναι λύση η προτεινόμενη από τους συντηρητικούς κύκλους της Ευρώπης διαίρεση της σε επιμέρους club ή συμμαχίες, ούτε θα έρθει η ‘Ελπίδα’ από τις δήθεν ‘αριστερές’ φωνές του λαϊκισμού και της συντήρησης. Λύση είναι να προχωρήσει η Ευρώπη στην πολιτική ενοποίηση, κόντρα στις συντηρητικές λογικές του Λαϊκού Κόμματος για μία απλώς εσωτερική ενιαία αγορά, σαν να μην υπάρχουν πολίτες σε αυτήν. Δεν είναι όλα νούμερα και αριθμοί. Και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές έχουν ευθύνη σε αυτό. Ο συμβιβασμός με τους συντηρητικούς κύκλους της Ευρώπης πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να πρωταγωνιστήσουν και πάλι οι προοδευτικές σοσιαλιστικές δυνάμεις για να δώσουν διέξοδο στο αδιέξοδο της λιτότητας, του λαϊκισμού (δεξιού και αριστερού), για να γίνει η Ευρώπη πάλι το σπίτι των αρχών της αλληλεγγύης, της συνοχής, της σύγκλισης, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αναδιανομής με μια ανταγωνιστική οικονομία, της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Μόνο έτσι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ξεπεράσει το κίνδυνο της οριστικής διάλυσης και οι λαοί της να ελπίζουν για ένα καλύτερο αύριο.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ ως το μοναδικό ελληνικό κόμμα που ανήκει στην ομάδα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και ως πυρήνας της Ελληνικής Κεντροαριστεράς για αυτά μάχεται εντός και εκτός Ελλάδας. Πληρώσαμε ως παράταξη την εθνικά επιβεβλημένη επιλογή μας να διαχειριστούμε την χρεοκοπία που μας κληροδότησε η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας 2004-2009. Προτάξαμε όμως με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην πατρίδα μας και τον Ελληνικό λαό, το εθνικό απέναντι στο μικρο-κομματικό συμφέρον. Είπαμε από την αρχή στους πολίτες την αλήθεια και συνεχίζουμε να την λέμε: Κανείς δεν είναι από μόνος του σωτήρας με κάποιο μαγικό ραβδί. Αντίθετα με όσα έταξαν Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ περί δήθεν ενός άλλου δρόμου, εμείς λέμε στον Ελληνικό λαό ότι μόνο όλοι μαζί μπορούμε να πετύχουμε κάτι καλύτερο για την πατρίδα. Για αυτό ζητούμε από τον Ελληνικό λαό τη δύναμη να επιβάλλουμε το αυτονόητο: την εθνική συνεννόηση.
*Αναπληρωτής Εκπρόσωπος Τύπου ΠΑ.ΣΟ.Κ
