Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) καταδίκασε σήμερα την Ουκρανία για “πολλές επιθέσεις” στα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την καταστολή των διαδηλώσεων στην πλατεία Μαϊντάν μεταξύ του Νοεμβρίου 2013 και του Φεβρουαρίου 2014, κρίνοντας κυρίως το κράτος “υπεύθυνο” για τον φόνο ενός διαδηλωτή.
“Το Δικαστήριο κρίνει κυρίως ότι οι αρχές προέβησαν σκοπίμως σε κακή μεταχείριση και ότι το κράτος ευθύνεται για τον φόνο ενός διαδηλωτή”, αναφέρει το ΕΔΑΔ σε ανακοίνωσή του.
Οι δικαστές έκριναν ομόφωνα ότι οι αρχές “προσπάθησαν σκοπίμως να διαταράξουν τις ειρηνικές διαδηλώσεις” προσφεύγοντας σε “υπερβολική βία και παράνομες κρατήσεις”.
Στο ΕΔΑΔ είχαν προσφύγει 38 ενάγοντες ουκρανικής υπηκοότητας και ένας Αρμένιος υπήκοος, που είχαν όλοι “διαδραματίσει ρόλο” στις διαδηλώσεις αυτές στην Πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου, που αποκαλείται συχνά Μαϊντάν, κατά τις οποίες κινητοποιήθηκαν έως και 800.000 άνθρωποι και οδήγησαν στην απομάκρυνση από την εξουσία του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς και σε πολλές συνταγματικές αλλαγές στη χώρα.
Το δικαστήριο απέρριψε κάποιες προσφυγές, αλλά εξέδωσε την απόφασή του στηριζόμενο στην πλειονότητα αυτών, συμπεραίνοντας πολλαπλές παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων την απαγόρευση των βασανιστηρίων, την ελευθερία του συνέρχεσθαι ή το δικαίωμα στη ζωή.
Ομόφωνα οι 7 δικαστές έκριναν ότι στο μεγαλύτερο μέρος τους οι κακές μεταχειρίσεις που διαπιστώθηκαν, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις προσομοίαζαν με “βασανιστήρια”, έγιναν στο πλαίσιο μιας “εσκεμμένης στρατηγικής από την πλευρά των αρχών”.
Σε πολλές περιπτώσεις, σημειώνουν, το κράτος απέτυχε “να διεξαγάγει επαρκή έρευνα ή αρκετά γρήγορη για τις καταγγελθείσες βιαιότητες”.
Οι δικαστές υπογραμμίζουν επίσης την προσφυγή των αρχών σε “αυθαίρετες κρατήσεις” και σε απαγωγές από πράκτορες “που ενεργούσαν υπό την αιγίδα του κράτους”.
Τέλος το ΕΔΑΔ παρατηρεί ότι “η υπερβολική και ορισμένες φορές ωμή βία” που χρησιμοποιήθηκε κατά των “αρχικά ειρηνικών” διαδηλώσεων “συνέβαλε σε μια κλιμάκωση της βίας”. “Η παρέμβαση των αρχών ήταν δυσανάλογη και αδικαιολόγητη”, συμπεραίνει.
Για να αντιμετωπίσει την λαϊκή κινητοποίηση, η ουκρανική κυβέρνηση είχε στείλει “χιλιάδες αστυνομικούς και στρατιώτες”, επισημαίνει το δικαστήριο, υπενθυμίζοντας ότι στα γεγονότα αυτά είχαν χάσει τη ζωή τους “περισσότεροι από 100 άνθρωποι και χιλιάδες είχαν τραυματιστεί”.
Το ΕΔΑΔ επιδίκασε την καταβολή από την Ουκρανία στους ενάγοντες αποζημίωσης που κυμαίνεται από 1.200 ως 30.000 ευρώ για πρόκληση ηθικής ή υλικής βλάβης.