Η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων κάθε χρόνο αποτελεί έναν πονοκέφαλο για τους 6,5 εκατομμύρια φορολογούμενους.
Οι φορολογικές δηλώσεις και τι πρέπει να προσέξετε
Τα σημεία που θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα φέτος αναλύονται σε έναν οδηγό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων η οποία απαντάει στα πιο συνηθισμένα ερωτήματα των πολιτών σχετικά με τη φορολογική τους δήλωση.
1. Πως μπορώ να υποβάλω τη φορολογική μου δήλωση;
Οι δηλώσεις υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά. Εξαιρούνται οι δηλώσεις των αποβιωσάντων και των ανηλίκων τέκνων με υποχρέωση υποβολής Ε3, οι οποίες υποβάλλονται σε έντυπη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Όσοι φορολογούμενοι δεν διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης πρέπει να εγγραφούν ηλεκτρονικά στις υπηρεσίες πιστοποίησης του TAXISnet, στη συνέχεια να απευθυνθούν στη Δ.Ο.Υ. για να παραλάβουν τον κλειδάριθμό τους και να τον ενεργοποιήσουν ώστε να ολοκληρωθεί η πιστοποίηση τους. Εναλλακτικά, η δήλωση φορολογούμενου που δεν διαθέτει κωδικούς πρόσβασης, μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά από εξουσιοδοτημένο λογιστή. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 με το γνήσιο της υπογραφής του φορολογούμενου (και της συζύγου του αν υπάρχει) προς το λογιστή.
2. Είναι υποχρεωτική η κοινή υποβολή δήλωσης για τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;
Τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον έχουν ενημερώσει το Τμήμα – Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.
3. Έχω χωρίσει, πως θα διαγράψω τη σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;
Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στην συνέχεια, θα διαγράψετε την ένδειξη «ΕΓΓΑΜΟΣ» και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της συζύγου.
4. Έχω χωρίσει, πως θα διαγράψω τον σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;
Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε την ένδειξη «ΕΓΓΑΜΟΣ», στο πεδίο «ΥΠΟΧΡΕΟΣ» θα πληκτρολογήσετε τον δικό σας Α.Φ.Μ. και θα πατήσετε «Επιβεβαίωση στοιχείων».
5. Είμαι σε κατάσταση πτώχευσης. Θα υποβάλω κοινή δήλωση με τον/τη σύζυγό μου;
Στην περίπτωση αυτή δεν υποβάλλεται κοινή δήλωση. Η δήλωση που αφορά στην πτωχευτική περιουσία υποβάλλεται χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. από τον σύνδικο πτώχευσης.
Η δήλωση για τα λοιπά εισοδήματα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον φορολογούμενο.
6. Θέλω να υποβάλω δήλωση και ο/η σύζυγος έχει αποβιώσει πριν την υποβολή της δήλωσης. Τι να κάνω;
Δηλώνεται ο θάνατος στο Τμήμα – Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. και υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις. Ο εν ζωή σύζυγος υποβάλει τη δήλωση ηλεκτρονικά, ενώ για τον αποβιώσαντα σύζυγο η δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Για την ηλεκτρονική δήλωση του εν ζωή συζύγου στη διαδικασία επιβεβαίωσης ισχύει ό,τι έχει αναφερθεί στις περιπτώσεις του χωρισμού.
7. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ΑΜΚΑ κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων;
Για την επιβεβαίωση των στοιχείων σας θα πρέπει να συμπληρώσετε τον ΑΜΚΑ σας. Σε περίπτωση που δεν σας έχει χορηγηθεί ΑΜΚΑ, θα επιλέξετε έναν από τους λόγους της μη απόκτησης.
8. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων;
Για την επιβεβαίωση των στοιχείων σας θα πρέπει να ελέγξετε και να συμπληρώσετε ή να διορθώσετε τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας, η οποία χρησιμοποιείται ως στοιχείο επικοινωνίας από την Φορολογική Διοίκηση.
9. Έχω βεβαίωση / απόφαση από τον ασφαλιστικό φορέα με την οποία συνταξιοδοτήθηκα λόγω αναπηρίας 80% και άνω. Δικαιούμαι την έκπτωση των 200 ευρώ;
Όχι, γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.
10. Έχω εισπράξει αναδρομικά συντάξεων. Πως θα τα δηλώσω;
Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Ωστόσο εάν τα αναδρομικά αφορούν τα φορολογικά έτη 2015 και 2016, η τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2018.
Τόκοι καταθέσεων
11. Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν σε τόκους. Πως θα τα δηλώσω;
Τα ποσά που αφορούν σε τόκους (εκτός τόκων που αφορούν σε τραπεζικές καταθέσεις) θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1 αθροιστικά με τους τόκους από τραπεζικές καταθέσεις που αναφέρονται στον υποπίνακα του αντίστοιχου κωδικού.
12. Πως θα συμπληρώσω στον πίνακα 5.1 την ιδιοκατοίκηση;
Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο, θα ανοίξει ο υποπίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9. Δηλώνετε όποια ακίνητα ιδιοκατοικείτε, τα χαρακτηρίζετε ανάλογα (κύρια – 1η δευτερεύουσα – 2η δευτερεύουσα και λοιπές), τα καταχωρείτε και τέλος επιλέγετε Μεταφορά στη Δήλωση.
Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλετε να δηλώσετε θα επιλέξετε εισαγωγή νέου ακινήτου και θα καταχωρήσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.
13. Έχω αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2017, πως το δηλώνω;
Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και θα εισάγετε και τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε, θα την καταχωρήσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση. Τέλος, θα επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά μεταφορά στη δήλωση. Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο.
Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.
14. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο στον πίνακα 5.1 ιδιοκατοίκησης εμφανίζονται π.χ. 2 ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί. Πως θα το διαγράψω;
Χαρακτηρίζετε ΜΟΝΟ το ακίνητο που έχετε στην κατοχή σας και ιδιοκατοικείτε και επιλέγετε Μεταφορά στη Δήλωση (το ακίνητο που έχει πουληθεί δεν το χαρακτηρίζετε).
15. Πως μπορώ να τροποποιήσω τα στοιχεία ενός ακινήτου;
Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο για να σας ανοίξει ο πίνακας με την εικόνα των ακινήτων σας. Επιλέγοντας τα ακίνητα που σας ενδιαφέρουν, μπορείτε να τροποποιήσετε τα περιγραφικά στοιχεία τους όπως εμφανίζονται και να τα χαρακτηρίσετε ως κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία. Στη συνέχεια κάνετε Μεταφορά στη Δήλωση με τα διορθωμένα στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή σας εικόνα.
16. Ποιος είναι ο Αριθμός Παροχής Ρεύματος;
Θα τον αναζητήσετε στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σας αποστέλλονται από τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Θα αναγράψετε τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά.
17. Το ακίνητο μου δεν ηλεκτροδοτείται μετά από αίτηση διακοπής που είχα καταθέσει στη ΔΕΗ και επομένως δεν έχω αριθμό παροχής. Τι πρέπει να συμπληρώσω στον αντίστοιχο κωδικό;
Δεν είναι σωστό ότι δεν έχετε αριθμό παροχής, αφού είναι ένας μοναδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται πάνω στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (ρολόι) και χαρακτηρίζει τη σύνδεση του συγκεκριμένου ακινήτου με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Θα τον αναζητήσετε σε παλιότερους λογαριασμούς που σας έχουν αποσταλεί.
18. Το ακίνητο μου δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης. Τι θα συμπληρώσω στον αντίστοιχο κωδικό;
Η συμπλήρωση του αριθμού παροχής για όλα τα ακίνητα είναι υποχρεωτική. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει μετρητής θα συμπληρώσετε τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.
19. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κωδικού για την κύρια κατοικία;
Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται ως κύρια κατοικία.
Φιλοξενία
20. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν είμαι φιλοξενούμενος;
Σε περίπτωση φιλοξενίας, συμπληρώστε στον υποπίνακα του κωδικού 801 τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που σας φιλοξενεί, τα τ.μ. της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας. Εάν το πρόσωπο που σας φιλοξενεί έχει ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση και δεν έχει δηλώσει τη φιλοξενία, θα πρέπει να προηγηθεί η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης για να σας συμπεριλάβει στους φιλοξενούμενους.
21. Πως θα συμπληρώσω στη δήλωσή μου ότι φιλοξενώ φυσικά πρόσωπα υπόχρεα σε δήλωση;
Στον κωδ. (007-008) ανοίγει υποπίνακας στον οποίο συμπληρώνετε τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που φιλοξενείται, τα τ.μ. της οικίας σας και τους μήνες που τον φιλοξενήσατε.
22. Έχω εξαρτώμενο μέλος το οποίο δηλώνω στον πίνακα 8 της δήλωσης, ενώ υπάρχει και η υποχρέωση χωριστής φορολογικής δήλωσης από το μέλος. Θα πρέπει να συμπληρώσω τα στοιχεία του εξαρτώμενου μέλους στον υποπίνακα του κωδικού 007-008 για τη φιλοξενία;
Εφόσον το εξαρτώμενο μέλος συνοικεί μαζί σας και δηλώνεται στον πίνακα 8 δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του κωδικού 007-008.
23. Στον υποπίνακα 007-008 εμφανίζονται τα στοιχεία του τέκνου μου, το οποίο φιλοξενώ. Θα πρέπει να κάνω αποδοχή της φιλοξενίας;
Δεν είναι υποχρεωτική η αποδοχή εφόσον το τέκνο σας είναι εξαρτώμενο και δηλώνεται στον πίνακα 8 της δήλωσής σας.
24. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν διαμένω σε σκηνή ή είμαι άστεγος;
Σε περίπτωση φορολογούμενου σκηνίτη ή άστεγου στον υποπίνακα του κωδικού 801 επιλέξτε την αντίστοιχη κατηγορία.
25. Πως δηλώνεται η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονέα σε παιδί και αντίστροφα;
- Αυτός που το παραχωρεί, το δηλώνει μόνο στο Ε2 σαν δωρεάν παραχώρηση.
- Αυτός που το κατοικεί, το δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).
Γενικά η δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας.
26. Οι γονείς μου μένουν σε ιδιόκτητο διαμέρισμα του 1ου ορόφου μιας πολυκατοικίας. Στην κατοχή τους έχουν ένα δεύτερο διαμέρισμα στον 3ο όροφο στο οποίο διαμένω. Πώς θα δηλώσω τη διαμονή μου στη φορολογική μου δήλωση;
Στην περίπτωσή σας δεν διαμένετε στο ίδιο σπίτι με τους γονείς σας, ώστε να είστε φιλοξενούμενός τους, αλλά σας έχει δοθεί ένα ξεχωριστό σπίτι να κατοικείτε. Επομένως, πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203, ενώ οι γονείς σας στο Ε2 που υποβάλλουν αναγράφουν το ακίνητο ως δωρεάν παραχωρημένο σε εσάς. Υπενθυμίζουμε ότι δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ. γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) και προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας.
27. Για σκάφος που είναι σε ακινησία υπολογίζεται ετήσια τεκμαρτή δαπάνη;
Δεν υπολογίζεται ετήσια τεκμαρτή δαπάνη σε σκάφος σε ακινησία, αρκεί να υπάρχει βεβαίωση από την αρμόδια Λιμενική αρχή που να προκύπτει επ’ ακριβώς το χρονικό διάστημα της ακινησίας μέσα στο έτος.
Στην ηλεκτρονική υποβολή, θα πρέπει να συμπληρώσετε όλα τα στοιχεία του σκάφους και θα επιλέξετε από τη στήλη «Λόγος μη εφαρμογής αντικειμενικής δαπάνης» την ακινησία, ενώ θα συμπληρώσετε και τον αριθμό πρωτοκόλλου της βεβαίωσης ακινησίας της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής.
28. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν έχω ενοίκιο κύριας κατοικίας;
Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο, θα καταχωρήσετε τα στοιχεία της κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να κλικάρετε τον κωδικό 203.
Στη συνέχεια θα συμπληρώσετε και τον πίνακα 6.12
29. Πως συμπληρώνω τον πίνακα 6.12 (ενοίκιο κύριας κατοικίας) όταν υπάρχουν περισσότεροι από τρεις εκμισθωτές;
Στον υποπίνακα του κωδικού 801 συμπληρώνετε τους Α.Φ.Μ. των εκμισθωτών και το ποσό ενοικίου που αντιστοιχεί στον καθένα.
30. Που θα συμπληρώσω το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας;
Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο, θα καταχωρήσετε τα στοιχεία της κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να κλικάρετε τον κωδικό 207 ή 209.
Στον πίνακα 6.14 στον κωδικό 417 θα συμπληρώσετε τον Α.Φ.Μ. του εκμισθωτή και στους κωδικούς 419, 420 το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας.
Αποδείξεις με πλαστικό χρήμα
31. Οι κωδικοί με τα ποσά των δαπανών προσυμπληρώνονται;
Στους κωδικούς 049-050 αναρτάται η ηλεκτρονική πληροφόρηση την οποία έλαβε η φορολογική διοίκηση από τις τράπεζες, σχετικά με δαπάνες που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν το ποσό που αφορά αυτές που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις (ΠΟΛ.1005/2017).
32. Θέλω να δηλώσω εξαρτώμενα μέλη. Ποιον πίνακα συμπληρώνω;
Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 8 με τα στοιχεία των εξαρτώμενων μελών που σας βαρύνουν και αυτόματα θα συμπληρωθεί στον ίδιο πίνακα ο αριθμός των τέκνων σας. Συμπληρώστε υποχρεωτικά τον ΑΜΚΑ για όλα τα εξαρτώμενα μέλη και επιπλέον τον Α.Φ.Μ. για τα ενήλικα μέλη.
33. Ο γιος μου συμπλήρωσε τα 18 έτη και είναι εξαρτώμενο μέλος μου. Πρέπει να αποκτήσει δικό του Α.Φ.Μ.;
Τα ενήλικα τέκνα θα πρέπει να διαθέτουν προσωπικό Α.Φ.Μ. προκειμένου να τα συμπεριλάβετε ως εξαρτώμενα μέλη στη δήλωσή σας.
34. Με ποιο τρόπο θα υποβάλλω τροποποιητική δήλωση για αναδρομικά για το φορολογικό έτος 2015 και 2016;
Επιλέγετε στις δηλώσεις το έτος 2016 ή 2017 αντίστοιχα, την τροποποιητική δήλωση και στη συνέχεια Δήλωση Αναδρομικών Ε1. Αφού εμφανιστούν οι κωδικοί συμπληρωμένοι με τα νέα ποσά υποβάλετε οριστικά την δήλωση.
35. Έχω χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών για αναδρομικά ποσά μισθών αλλά δεν εμφανίζεται η επιλογή για υποβολή Δήλωσης Αναδρομικών Ε1. Πως θα υποβάλλω τη δήλωση αναδρομικών;
Η επιλογή είναι ενεργή για όσους φορολογούμενους υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αναδρομικές αποδοχές του φορολογικού έτους 2015 και 2016. Σε διαφορετική περίπτωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ..
36. Μπορώ στη δήλωση για αναδρομικά να τροποποιήσω κωδικούς που δεν σχετίζονται με τις αναδρομικές αποδοχές;
Στη δήλωση αναδρομικών τα ποσά προ-συμπληρώνονται στους αντίστοιχους κωδικούς και δεν υπάρχει η δυνατότητα να συμπληρώσετε ή να τροποποιήσετε κάποιον άλλο κωδικό. Εάν επιθυμείτε να τροποποιήσετε άλλα στοιχεία της δήλωσής σας πρέπει να υποβάλετε ξεχωριστή τροποποιητική φορολογική δήλωση.
37. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ μου χορήγησε καθυστερημένα τη βεβαίωση για τις αγροτικές επιδοτήσεις που εισέπραξα για τα έτη 2016 και τα προηγούμενα. Πως θα υποβάλλω τις τροποποιητικές δηλώσεις;
Οι αγροτικές επιδοτήσεις φορολογούνται στο έτος που ανάγονται και οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκε η βεβαίωση.