PLUS
«Συμβουλή» στην Ελλάδα να δεχθεί την προσφορά των δανειστών γιατί δεν θα βρει καλύτερη, δίνουν οι Financial Times σε άρθρο τους.
Αναλυτικά το άρθρο των FT αναφέρει:
Η Ελλάδα πρέπει να δεχτεί την προσφορά. Οι δανειστές της χώρας έβαλαν στο τραπέζι αυτό που φαίνεται να είναι η τελική τους πρόταση. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα πρέπει να την αποδεχτεί. Η Αθήνα δεν θα κερδίσει καλύτερους όρους και η εναλλακτική της χρεοκοπίας και της ενδεχόμενης εξόδου από το ευρώ είναι χειρότερη για τον ελληνικό λαό.
Τα σημάδια δεν είναι ενθαρρυντικά. Οι προτάσεις των πιστωτών έκλεισαν σε μια συνάντηση που οργάνωσε η Άγκελα Μέρκελ. Παρά τα πυρά που εκτοξεύονται κατά του Βερολίνου, η Γερμανίδα καγκελάριος έχει μεγαλύτερη αγωνία από πολλούς αξιωματούχους για να κρατήσει την χώρα στο ευρώ. Κατανοεί πως οι γεωπολιτικές επιπτώσεις από την έξοδο της χώρας θα ήταν πολύ μεγαλύτερες από το αναπόφευκτο οικονομικό σοκ.
Δεν είναι υπερβολή ότι η κ. Μέρκελ έχει πιέσει στα όρια του δυνατού το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η άμεση αντίδραση της Ελλάδας ήταν να διαμηνύσει ότι ο κ. Τσίπρας θα είναι αυτός που θα παρουσιάσει αυτό που οι αξιωματούχοι περιέγραψαν ως μια «τελική, καλύτερη προσφορά». Μια ερμηνεία μπορεί να είναι ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να αντιμετωπίσει τους σκληροπυρηνικούς αντιπάλους του ευρώ στο ίδιο του το κόμμα. Μια πιο σκληρή ερμηνεία είναι πως δεν έχει ακόμα συνειδητοποιήσει ότι βρισκόμαστε στο παρά πέντε.
Όταν οι πολιτικοί υπόσχονται τα ανέφικτα, οι πιθανότητες είναι ότι θα το βρουν μπροστά τους. Αυτό συνέβη και στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Προσέφερε στους ψηφοφόρους μια παράκαμψη για την έξοδο από την δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας. Θα απέφευγε τις οριζόντιες περικοπές και τις δύσκολες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και θα κρατούσε το ευρώ. Τώρα είναι ξεκάθαρο ότι ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις. Ακόμα περισσότερο: ο πόνος είναι αφόρητος με ή χωρίς χρεοκοπία, εντός ή εκτός ευρώ.
Μια άλλη πλάνη (ή μήπως ήταν ύβρις ;) ήταν η υπόθεση πως η απόφαση που πήρε ο ελληνικός λαός θα δέσμευε τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Ο κ. Τσίπρας έλαβε εντολή να αναζητήσει μια καλύτερη συμφωνία. Κανείς δεν έπρεπε να αναμένει ότι οι ψηφοφόροι της Μαδρίτης και της Λισαβόνας ή του Δουβλίνου και του Βερολίνου θα ένιωθαν την υποχρέωση να συμφωνήσουν. Η δημοκρατική επιλογή της Ελλάδας δεν έχει προτεραιότητα έναντι των άλλων κρατών της ευρωζώνης.
Η διαπραγματευτική στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης βασίστηκε στην ανεδαφική υπόθεση ότι η Ελλάδα θα είχε περισσότερες πιθανότητες με τους πιστωτές αν αρνιόταν να υποχωρήσει στις απαιτήσεις τους. Οι οικονομολόγοι μπορούν να μιλούν για τον θεωρητικό αντίκτυπο μιας χρεοκοπίας που θα συνοδευόταν από μια υποτίμηση, αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας, οι επιπτώσεις θα είναι πιθανότητα άσχημες.
Βραχυπρόθεσμα, μια επιστροφή στην δραχμή θα οδηγούσε σε μεγάλη πτώση του βιοτικού επιπέδου και με την Ελλάδα αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, η κυβέρνηση θα αναγκαζόταν να δημιουργήσει τα δημοσιονομικά πλεονάσματα που τώρα αρνείται. Η λιτότητα εντός του ευρώ θα έδινε την θέση της σε μεγαλύτερη λιτότητα εκτός του ευρώ.
Όσον αφορά τα μακροπρόθεσμα κέρδη για την ανταγωνιστικότητα από μια υποτίμηση, το πιθανότερο είναι πως θα αποδειχθούν προσωρινά λόγω της δυσλειτουργίας του πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Χωρίς τον εκσυγχρονισμό που απαιτούν οι δανειστές, συμπεριλαμβανομένων και της πάταξης του πελατειακού συστήματος και της διεφθαρμένης γραφειοκρατίας, μιας σοβαρής προσπάθειας για την είσπραξη των φόρων, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και την μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, η σωτηρία εκτός του ευρώ θα ήταν μια χίμαιρα.
Υπάρχει μεγάλο περιθώριο συζήτησης για το αν οι δημοσιονομικοί στόχοι που περιλαμβάνει η τελευταία πρόταση είναι εφικτοί. Συγκαταλέγω τον εαυτό μου σε αυτούς που πιστεύουν ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει πιθανότατα δίκιο όταν λέει πως το επίπεδο του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμο. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι πιστωτές εστιάζουν σε συγκεκριμένους αριθμούς για τον προϋπολογισμό και τις συντάξεις αντανακλά πόσο βαθύ είναι το έλλειμμα εμπιστοσύνης.
Οι στόχοι για το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος μπορούν να αλλάξουν για τα επόμενα ένα ή δύο έτη. Αυτό που έχει σημασία είναι οι περιστάσεις. Το υλικό που λείπει από τότε που κέρδισε τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η εμπιστοσύνη από την πλευρά των πιστωτών πως τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά περιθώρια θα συνοδεύονταν και από πιο σοβαρές δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις. Ο κ. Τσίπρας υποσχέθηκε, ότι ως κάποιος που είναι εκτός συστήματος, θα διέλυε τα καρτέλ και την διαφθορά. Η εντύπωση που έχει δώσει από τότε είναι πως μια ομάδα πελατών αντικαταστάθηκε από μια άλλη.
Αν η Αθήνα θέλει οι άλλοι ηγέτες να πάρουν στα σοβαρά την αντίληψη της πως η λιτότητα είναι αντιπαραγωγική, ο μόνος δρόμος για να το κάνει είναι ξεκινήσει τις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για την στήριξη της επιστροφής στην ανάπτυξη.
Αναμφίβολα, πρόκειται για ένα σχέδιο που ξεπερνάει τα δύο ή τρία χρόνια. Αλλά η αποφασιστικότητα και η χάραξη μιας κατεύθυνσης μετράνε. Κανείς δεν θα στεκόταν στην αστοχία μιας ποσοστιαίας μονάδες στο μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος της χώρας αν η ελληνική κυβέρνηση διέλυε τα ολιγοπώλια, «καθάριζε» την κυβέρνηση και απάλειφε την ενδημική φοροδιαφυγή.
Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πειστεί ότι η υπόλοιπη Ευρώπη και πάνω από όλα η Γερμανία, θέλει να «τιμωρήσει» την Ελλάδα. Ο κατάλογος καλών προθέσεων των προτεινόμενων διαρθρωτικών έχει παραμένει ένας κατάλογος καλών προθέσεων. Η οικονομία έχει κάνει βήματα προς τα πίσω. Και ναι, τώρα φαίνεται κάπως παράλογο να προτείνει κανείς περισσότερη λιτότητα.
Δεν υπάρχει εγγύηση ότι ακόμα και αν υπάρξει μια συμφωνία θα κρατήσει. Για όσο καιρό ο κ. Τσίπρας και οι σύντροφοι του νιώθουν πιο άνετα να κατηγορούν τους άλλους για τα προβλήματα της Ελλάδας, οι προοπτικές της χώρας παραμένουν δυσοίωνες.
Οι επιπτώσεις ενός Grexit για την υπόλοιπη ευρωζώνη θα ήταν τουλάχιστον πολύ επικίνδυνες. Αλλά εδώ, δυστυχώς, οι εταίροι της Ελλάδας είναι εγκλωβισμένοι στην δική τους παράλυση. Γνωρίζουν πως πρέπει να μετατρέψουν μια νομισματική σε μια οικονομική ένωση, αλλά δεν έχουν την βούληση να το κάνουν.
Αυτή δεν φαίνεται μια ιστορία με καλό τέλος…
