Σε δηλώσεις του προς το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Γιόζεφ Μάας ξεκαθαρίζει ότι δεν συμφωνεί με την πρόταση για επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. “Θεωρώ ότι στρατηγικά αυτή δεν είναι η σωστή επιλογή”, υποστηρίζει ο Χάικο Μάας. Επιπλέον, εκτιμά ότι δεν θα ήταν καθόλου απλή υπόθεση η επιβολή εμπάργκο απέναντι σε έναν εταίρο του ΝΑΤΟ, όπως η ‘Αγκυρα. “Είδαμε τι συνέβη όταν η Τουρκία δεν μπορούσε να προμηθευτεί πυραύλους από τις ΗΠΑ, απλώς τους αγόρασε από τη Ρωσία”, υπενθυμίζει ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός. Ήδη από τον Οκτώβριο η Αθήνα είχε ζητήσει επισήμως από το Βερολίνο την επιβολή εμπάργκο, λόγω των τουρκικών απειλών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εν τοις πράγμασι, πάντως, οι αριθμοί δείχνουν ότι οι γερμανικές εξαγωγές πολεμικού υλικού προς την Τουρκία έχουν μειωθεί σημαντικά. Η συνολική αξία των εξαγωγών που είχαν εγκριθεί μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου έφτανε τα 22,9 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για το 2019 είχαν εγκριθεί προμήθειες συνολικού ύψους 31,6 εκ. ευρώ. Αυτό προκύπτει από απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης σε σχετική επερώτηση της βουλευτού Σεβίμ Νταγκτελέν από το “Κόμμα της Αριστεράς” (Die Linke).
Επίμαχο ζήτημα η προμήθεια υποβρυχίων
Η Αθήνα είχε ζητήσει την επιβολή του εμπάργκο με αφορμή την επικείμενη προμήθεια έξι υποβρυχίων, τα οποία ήδη συναρμολογούνται στην Τουρκία με τεχνολογία της γερμανικής ThyssenKrupp Marine Systems. Η γερμανική κυβέρνηση είχε εγκρίνει την παραγγελία το 2009, όταν ακόμη δεν διέρχονταν κρίση οι σχέσεις με την Τουρκία. Πρώτοι περιορισμοί στις εξαγωγές πολεμικού υλικού επιβλήθηκαν μετά την τουρκική εισβολή στη Συρία, τον Οκτώβριο του 2019. Την εποχή εκείνη το Βερολίνο αποφάσισε να μην εγκρίνει πλέον τις εξαγωγές όπλων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθεί στη Συρία. Ωστόσο τα υποβρύχια δεν συμπεριλαμβάνονταν σε αυτή την κατηγορία.
Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα κατηγορεί την Τουρκία για παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η Άγκυρα απορρίπτει τις αιτιάσεις επιμένοντας ότι οι έρευνες αφορούν αποκλειστικά τη δική της υφαλοκρηπίδα, ενώ το Βερολίνο έχει αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή. Ο Χάικο Μάας παραδέχεται πάντως ότι “μέχρι στιγμής οι διπλωματικές προσπάθειες δεν έχουν αποδώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα”. Γι αυτό άλλωστε, επισημαίνει, η ΕΕ πριν από δύο εβδομάδες, στην τελευταία σύνοδο κορυφής, επέβαλε κυρώσεις σε τουρκικές επιχειρήσεις και μεμονωμένα πρόσωπα που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις. Ωστόσο δεν υπήρξε η απαραίτητη ομοφωνία για τιμωρητικά μέτρα ή για ευρύτερες τομεακές κυρώσεις.
Στοιχεία για τις γερμανικές εξαγωγές
Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ταγίπ Ερντογάν, το 2016, η Γερμανία είχε αρχικά μειώσει- και μάλιστα κατά πολύ- τις εξαγωγές πολεμικού υλικού στην Τουρκία. Ενώ το 2016 η συνολική αξία των εξαγωγών αυτών ανερχόταν σε 83,9 εκ. ευρώ, το 2018 δεν ξεπερνούσε τα 12,9 εκ. ευρώ. Το 2019 είχε καταγραφεί, για πρώτη φορά, νέα αύξηση, για να ακολουθήσει όμως και πάλι σημαντική μείωση το 2020. Ιδιαίτερα στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντοα έτους δεν εγκρίθηκε “σχεδόν καμία προμήθεια” προς την Τουρκία, σημειώνει το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Πάντως η Σεβίμ Νταγκτνελέν επισημαίνει ότι η συνέχιση των γερμανικών εξαγωγών οφείλεται σε “κυνικούς γεωπολιτικούς υπολογισμούς”. Η βουλευτής της Αριστεράς δηλώνει ότι οι εξαγωγές πολεμικού υλικού προς την Τουρκία πρέπει να σταματήσουν αμέσως, γιατί σε διαφορετική περίπτωση “ο αυταρχικός Ερντογάν ενθαρρύνεται να συνεχίσει την πολιτική του πολέμου”.
Πηγή: DW, Μίχαελ Φίσερ (DPA)