Γιάννης Στουρνάρας: Στο 20,9% του ΑΕΠ η παραοικονομία στην Ελλάδα – Ποιοι φοροδιαφεύγουν

Έξι μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής, πρότεινε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Στο ένα πέμπτο περίπου (20,9% ) του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας ανέρχεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το μέγεθος της παραοικονομίας στην Ελλάδα, όπως ανέφερε ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας πριν από λίγο στο 19ο Tax Forum.

Όπως υποστήριξε, το πρόβλημα της φοροδιαφυγής είναι ένα από τα σημαντικότερα που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες διεθνώς. Στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το ακριβές μέγεθος της φοροδιαφυγής, πλήθος μελετών καταδεικνύει ότι το πρόβλημα είναι πολύ οξύτερο σε σχέση με άλλες χώρες. Κατά συνέπεια, όπως υπογράμμισε, θα πρέπει να καταστεί προτεραιότητα η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών.

Στην ομιλία του ο διοικητής της ΤτΕ παρέθεσε στοιχεία από την ΑΑΔΕ τα οποία καταδεικνύουν ότι, οι κατηγορίες που είναι σχετικά πιο επιρρεπείς στη φοροδιαφυγή είναι κυρίως οι αυτοαπασχολούμενοι και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, κάτι που λίγο-πολύ ισχύει σε όλες τις χώρες του κόσμου. Ωστόσο, όπως προσέθεσε φοροδιαφυγή παρατηρείται επίσης και στην έμμεση φορολογία, καθώς για το 2020, η Ελλάδα εμφανίζει την τέταρτη υψηλότερη υστέρηση εσόδων από ΦΠΑ ή κενό ΦΠΑ (VAT gap) στην ΕΕ, ίση με το 19,7% των δυνητικών εσόδων ΦΠΑ (ή 3 δισ. ευρώ).

Μάλιστα, όπως είπε, οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις της Κυβέρνησης για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Σκοπός αυτών των μέτρων είναι η περαιτέρω μείωση του κενού ΦΠΑ στον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 9% μέχρι το 2026 που μεταφράζεται σε επιπλέον έσοδα 2 δισεκ. ευρώ ετησίως.

Ο διοικητής της ΤτΕ πρότεινε έξι μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Πιο συγκεκριμένα,

1. την διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με την επέκταση της χρήσης των φορητών μηχανών διενέργειας συναλλαγών (POS) σε περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες,
2. την παροχή κινήτρων για πληρωμές μέσω χρεωστικών καρτών, αλλά και μέσω τραπεζών. Το μερίδιο της ιδιωτικής κατανάλωσης που δαπανάται μέσω καρτών πληρωμών αυξήθηκε από περίπου 20% το 2019 σε πάνω από 37% κατά τη διάρκεια του 2022.
3. την παροχή κινήτρων με τη μορφή φοροαπαλλαγών για την αποκάλυψη συναλλαγών σε κλάδους υψηλής φοροδιαφυγής, που θα αποδυνάμωναν αντίστοιχα τα κίνητρα φοροδιαφυγής (π.χ. αποτελεσματικά φορο-κίνητρα για ηλεκτρονικές πληρωμές σε συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες).
4. την αναβάθμιση των ηλεκτρονικών εργαλείων της ΑΑΔΕ που διευρύνει τις δυνατότητες διαχείρισης και αξιοποίησης των πληροφοριών που συλλέγονται μέσω των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
5. την περαιτέρω απλοποίηση του φορολογικού συστήματος θα διευκολύνει τη λειτουργία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
6. την εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη δημιουργία φορολογικής συνείδησης και την καλλιέργεια φορολογικής παιδείας