PLUS
Μιλώντας σε συνέντευξη, ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γιάννης Τούντας, αναφέρει ότι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού πρέπει να επεκταθεί και σε άλλους κλάδους. Επιπλέον, επισημαίνει πως η καταπολέμηση της πανδημίας με τους εμβολιασμούς είναι μέτρο προφύλαξης για πιθανές μεταλλάξεις. Υποστηρίζει επίσης, ότι οι εμβολιασμένοι δεν χρειάζεται να κάνουν τεστ, αρκεί να φορούν μάσκες, ενώ τονίζει ότι ίσως χρειαστούν περισσότερα μέτρα περιορισμού των ανεμβολίαστων αν δεν ελέγξουμε σύντομα την πανδημία. Τέλος, θεωρεί πως φέτος τα Χριστούγεννα θα είναι καλύτερα, ενώ με αισιοδοξία αναφέρει πως η λήξη της πανδημίας θα έρθει μέσα στο 2022.
Οι διασωληνωμένοι καθημερινά αυξάνονται, είμαστε κοντά στα όρια του Ε.Σ.Υ.;
Ακόμα δεν είμαστε κοντά, έχουμε κλίνες ΜΕΘ. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει ο κίνδυνος να φτάσουμε στα όρια. Αυτός ο κίνδυνος παραμένει όσο δε μειώνεται ο αριθμός των ανεμβολίαστων.
Δε θα αποδιοργανώσει το Ε.Σ.Υ. η αναστολή των υγειονομικών; Πώς θα καλυφθούν οι θέσεις;
Αυτό το ερώτημα θα το απαντήσει η ηγεσία του υπουργείου κάνοντας τις ενέργειες που μπορεί να κάνει, με πρόσληψη έκτακτου προσωπικού και πιθανόν με επίσπευση πρόσληψης μόνιμου προσωπικού. Το Ε.Σ.Υ. κινδυνεύει πολύ περισσότερο από τους ανεμβολίαστους γιατρούς, διότι αποτελούν απειλή όχι μόνο για την υγεία τους, αλλά και για την υγεία πρωτίστως των ασθενών, για την υγεία των συναδέλφων τους, εργαζομένων στα νοσοκομεία. Μία τέτοια απειλή είναι πολύ πιο επικίνδυνη για να δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία του Ε.Σ.Υ., σε ό,τι αφορά την επάρκεια των κλινών, τα μέσα που διαθέτουμε, γιατί όσο καθυστερεί ο έλεγχος της επιδημίας εξαιτίας των ανεμβολίαστων, τόσο θα υπάρχει ο κίνδυνος να ξεπεράσει τις δυνατότητές του.
Η απόφαση της υποχρεωτικότητας και στους υγειονομικούς και σε άλλους κλάδους είναι σωστή, θα έπρεπε να επεκταθεί και σε άλλους;
Είναι απολύτως σωστή. Οι υγειονομικοί θα έπρεπε να μπούνε υποχρεωτικά στον εμβολιασμό εδώ και αρκετούς μήνες. Θα είχαμε μειώσει την επιδημία και θα είχαμε προστατέψει την υγεία των ασθενών σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, άρα είναι απολύτως επιβεβλημένη και θα έπρεπε επίσης να επεκταθεί και σε άλλους κρίσιμους τομείς. Σε επαγγέλματα που οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με πολλά άτομα, όπως η εστίαση, στα γκισέ σε δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, που συναλλάσσονται με πολίτες σε καθημερινή βάση, στα σώματα ασφαλείας, στο στρατό.
Τώρα που ανοίγουν τα σχολεία τι γίνεται με τους ανεμβολίαστους εκπαιδευτικούς;
Οι εκπαιδευτικοί έχουν ένα πολύ υψηλό ποσοστό εμβολιασμένων, από τα υψηλότερα ανά επαγγελματική κατηγορία, ξεπερνάει το 85%, άρα εκεί δεν είναι τόσο απαραίτητη η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, αλλά ασφαλώς αν μέσα στον Σεπτέμβριο δεν εμβολιαστούν και οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί, τότε θα πρέπει να εξεταστεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμών των εκπαιδευτικών σε σχολεία και πανεπιστήμια.
Τι συμβαίνει αυτή την περίοδο με τη μετάλλαξη «Δέλτα» στη χώρα;
Η μετάλλαξη «Δέλτα» είναι πολύ πιο μεταδοτική και αφορά πολύ περισσότερο τους νέους. Είναι το κυρίαρχο στέλεχος αυτή τη στιγμή. Τα μέτρα πρέπει να είναι πολύ πιο αυστηρά και να εφαρμόζονται με μεγαλύτερη ευλάβεια από τους πολίτες.
Πότε θα χτίσουμε τείχος ανοσίας για να δούμε αποκλιμάκωση στα κρούσματα;
Με βάση τους ρυθμούς αυτή τη στιγμή των εμβολιασμών κάθε μέρα, οι οποίοι ευτυχώς έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα, θεωρώ ότι τέλη Σεπτέμβρη, αρχές Οκτώβρη είναι εφικτή η επίτευξη της συλλογικής ανοσίας. Αυτό προϋποθέτει τον εμβολιασμό του 70% του συνόλου του πληθυσμού και με τη συμβολή των μολυσμένων της τάξεως του 10%, ώστε να βρεθούμε πάνω από το όριο του 80%, που είναι το κατώτερο όριο για τη συλλογική ανοσία. Καλό είναι να μη μείνουμε σε αυτό το ποσοστό, αλλά να κοιτάξουμε πώς θα το αυξήσουμε όσο μπορούμε περισσότερο.
Τι στοιχεία έχουμε για τη νέα παραλλαγή που εμφανίστηκε στην Ευρώπη; Γνωρίζουμε αν είναι ανθεκτική στα εμβόλια;
Όχι, δεν έχουμε κανένα στοιχείο που να μας λέει ότι δεν έχουμε αποτελεσματικότητα στα εμβόλια. Γνωρίζουμε ότι είναι αποτελεσματικά για όλες τις μεταλλάξεις που έχουν ταυτοποιηθεί, συνεπώς δεν υπάρχει πρόβλημα προς το παρόν. Δεν ξέρουμε όμως με τις μεταλλάξεις τι μπορεί να προκύψει και γι’ αυτό λέμε πως πρέπει να υπάρξει άμεσος εμβολιασμός όσο γίνεται περισσότερων, γιατί όσο καθυστερεί ο έλεγχος της πανδημίας, τόσο περισσότερο θα δίνουμε ευκαιρία στον ιό να μεταλλάσσεται. Συνέχεια θα έχουμε μεταλλάξεις και συνέχεια θα έχουμε κίνδυνο μιας πιο μεταδοτικής ή πιο τοξικής μετάλλαξης. Η καταπολέμηση της πανδημίας μέσω των εμβολιασμών αποτελεί και μέτρο προφύλαξης για πιθανές αυριανές μεταλλάξεις.
Πιστεύετε ότι η τρίτη δόση θα έρθει για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες;
Είναι αναγκαία. Πρέπει να γίνει όμως σωστή προτεραιοποίηση. Πρώτα οι ευπαθείς ομάδες, υγειονομικοί και στη συνέχεια ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των εμβολίων, ηλικιακά να εμβολιαστούν και οι υπόλοιποι. Έχουμε όμως περιθώριο, η ανοσία διατηρείται 6-8 μήνες. Σωστή επίσης είναι η προτροπή του Π.Ο.Υ., να εμβολιαστεί το 10% κάθε χώρας με έστω την πρώτη δόση προτού κάνουν την τρίτη οι πλούσιες χώρες. Πρέπει να υπάρχει παγκόσμια διακυβέρνηση του προγράμματος των εμβολιασμών, όχι μόνο για λόγους αλληλεγγύης, όχι μόνο για να προστατεύσουμε την υγεία των φτωχότερων χωρών, αλλά και για να μην έχουμε μεταλλάξεις.
Οι εμβολιασμένοι πότε πρέπει να κάνουν τεστ;
Δεν χρειάζεται να κάνουν τεστ οι εμβολιασμένοι. Αυτό που χρειάζεται να κάνουν, είναι να φορούν μάσκα, στις περιπτώσεις που αναφέραμε προηγουμένως. Οι εμβολιασμένοι και οι ανεμβολίαστοι πρέπει να λειτουργούν με τα ίδια μέτρα προφύλαξης.
Αρκούν οι μέχρι τώρα περιορισμοί για τους ανεμβολίαστους;
Είναι πολύ σημαντικό μέτρο οι περιορισμοί και για να προφυλάσσει τους υπόλοιπους και για να αποτελεί κίνητρο για όσους διστάζουν ακόμα να εμβολιαστούν. Οι περιορισμοί που υπάρχουν μέχρι στιγμής είναι αρκετοί, αλλά αν δεν καταφέρουμε να ελέγξουμε την πανδημία μέχρι τέλη Σεπτέμβρη, τότε πιθανόν να χρειαστούν επιπλέον μέτρα περιορισμού και στους χώρους εργασίας και στους χώρους εκπαίδευσης.
Θα κάνουμε Χριστούγεννα «πανδημίας»;
Τα Χριστούγεννα θα είναι καλύτερα φέτος. Δε θα είναι όπως ήταν προ πανδημίας, θα συνεχίσουμε να παίρνουμε μέτρα προφύλαξης, θα συνεχίσουμε να προσέχουμε να μη μολυνθούμε και να μη μολύνουμε.
Θα σημάνει η λήξη της πανδημίας μέσα στο 2022;
Ναι, νομίζω ότι μέσα στο 2022, το πιο πιθανό και αισιόδοξο σενάριο είναι ότι θα έχουμε καταφέρει να καταπολεμήσουμε την πανδημία.
*Ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών – Συνέντευξη στη Γεωργία Μοσχονά
