PLUS
Μιλούν στην «Μ» οι επικεφαλής κορυφαίων εταιρειών του κλάδου δίνοντας την δική τους ερμηνεία για τις δημοσκοπήσεις και τα εκλογικά αποτελέσματα
Του
ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ
Γιατί οι δημοσκοπήσεις και το exit poll δεν «αποτύπωσαν» -ούτε καν- το αποτέλεσμα της κάλπης, με τη συντριπτική διαφορά των 20 μονάδων που πέτυχε η ΝΔ σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ;
Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» μίλησε με επικεφαλής εταιρειών δημοσκοπήσεων οι οποίοι αρνούνται κατηγορηματικά ότι «φοβήθηκαν τα στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης», όπως αναφέρθηκε αυτές τις ημέρες. Δίνουν μάλιστα τη δική τους ερμηνεία για τι συνέβη και υπερεκτιμήθηκε το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ.
Ζαχαρίας Ζούπης – διευθυντής Ερευνών Opinion Poll
«Ένας συνδυασμός γεγονότων αποτέλεσε την αιτία που έπεσαν έξω οι δημοσκοπήσεις», σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών της Opinion Poll Ζαχαρία Ζούπη: «Το 19% με 20% όσων ψήφισαν πήρε την απόφασή του οριστικά πάνω στην κάλπη. Μέσα σε όλη αυτή τη συγκυρία το δημοσκοπικό εργαλείο προφανώς δεν έπιασε όλη αυτή την ταχύτητα των διεργασιών. Η προσπάθεια να μην υποεκτιμηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι οδήγησε στην υπερεκτίμηση των ποσοστών του. Όσο πλησίαζε ο χρόνος των εκλογών, οι δημοσκοπήσεις, ενώ ‘‘έπιαναν’’ τις τάσεις στην εκτίμηση ψήφου, προέκυπτε πρόβλημα με τις μετρήσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ». Ο κ. Ζούπης εξηγεί ότι, για να γίνει σωστά η λεγόμενη πολιτική στάθμιση και να θεωρείται η δημοσκόπηση έγκυρη, θα πρέπει μεταξύ όλων των άλλων προϋποθέσεων (αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση φύλου, ηλικιών, περιοχών κ.ά.), στην ερώτηση «Τι ψηφίσατε το 2019 ή στις προηγούμενες εκλογές;», το αποτέλεσμα να δίνει κατά προσέγγιση το αποτέλεσμα που έλαβε το συγκεκριμένο κόμμα. Αυτό δεν προέκυπτε με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου από το 31,53% που είχε λάβει στις βουλευτικές εκλογές του 2019, έβγαινε στα δείγματα ότι τον είχαν ψηφίσει τότε πολύ λιγότεροι.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι στα πρωτογενή αποτελέσματα αποτυπώθηκαν πιο καλά οι διαφορές των κομμάτων σε σχέση με τα επεξεργασμένα δείγματα, πράγμα που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο επιστημονικής μελέτης.
Ο δεύτερος και εξίσου σημαντικός λόγος που οι δημοσκοπήσεις έπεσαν έξω, σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών της Opinion Poll, είναι η άνοδος των ποσοστών της ΝΔ την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, σε συνδυασμό με τη ραγδαία πτώση του ΣΥΡΙΖΑ: «Δέκα μέρες πριν από τις εκλογές βρίσκω διαφορά 7% μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος στην εκτίμηση ψήφου. Τη Δευτέρα πριν από τις εκλογές το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 8%-9%. Το Σάββατο 20/5 ολοκληρώνω έρευνα (που δεν ήταν για δημοσίευση). Σε σταθμισμένο δείγμα 5.000 ατόμων βλέπω ότι η διαφορά είχε εκτοξευτεί στις 12 με 13 μονάδες. Με αυτούς τους αριθμούς ένας δημοσκόπος καταλαβαίνει τι… έρχεται. Εκείνο το βράδυ μιλώντας με δικούς μου ανθρώπους τους είπα: «Μη με ρωτάτε αριθμούς, έχει σηκωθεί τσουνάμι και αύριο θα γίνει του Αγίου Βαρθολομαίου», μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ζούπης.
Αναφερόμενος στη ραγδαία πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος έδωσε τη δική του εξήγηση: «Την τελευταία εβδομάδα κατά τη γνώμη μου είχαμε την πιο καταστροφική εκλογική καμπάνια κόμματος που έχω δει στα 25 χρόνια που είμαι στον κλάδο. Η ΝΔ φυσιολογικά θα έπιανε ένα ποσοστό γύρω στο 39% με 39,5% και θα είχε 8-10 μονάδες διαφορά από τον δεύτερο. Εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια σειρά από λάθη:
– Απευθύνθηκε στους ψηφοφόρους του Κασιδιάρη, πράγμα που του κόστισε αυτόματα στα αριστερόστροφα ακροατήρια.
– Ακολούθησαν οι δηλώσεις Κατρούγκαλου οι οποίες είχαν τεράστια επίδραση τελικά στους ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο exit poll στον συγκεκριμένο κλάδο η ΝΔ έπιασε 52% και ο ΣΥΡΙΖΑ 13% με 14%. Δηλαδή μία συντριβή.
– Τρίτον είχε καταρρεύσει κάθε εναλλακτική λύση για σχηματισμό κυβέρνησης εκτός από τη ΝΔ που ζητούσε αυτοδυναμία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε «θα κάνω κυβέρνηση αν είμαι πρώτος», το οποίο δεν αντιστοιχεί στη λογική της απλής αναλογικής που έφερε και ψήφισε. Υπήρχε ένα θολό μήνυμα. Μετά αυτό έγινε «προοδευτική κυβέρνηση με ανοχή, τις τελευταίες ημέρες έλεγαν για κυβέρνηση ειδικού σκοπού και μετά το Debate έγινε αναφορά ακόμη και για φυλακές!» επισημαίνει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε 10% των δυνάμεων που είχε το 2019 απευθείας προς τη ΝΔ, 9% προς το ΠΑΣΟΚ και 13% με 14% αθροιστικά προς το ΜέΡΑ25, την Πλεύση Ελευθερίας και άλλα κόμματα. Απώλειες δηλαδή και από τα δεξιά και από τα αριστερά του. Ουσιαστικά συνέβησαν δύο πράγματα. Από τη μία είχες ένα δρομέα, τη ΝΔ, που έτρεχε και η συσπείρωσή της έφτασε στο 85% και από την άλλη είχαμε το δεύτερο κόμμα να αποσυντίθεται, να πέφτει χαμηλά η συσπείρωσή του και να δίνει ψήφο σε όλα τα κόμματα. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν αυτές οι 20 μονάδες. Σαν να περιμένεις έναν τυφώνα και να σου προκύπτει τυφώνας τεράστιου μεγέθους, επιπέδου ‘‘Κατρίνα’’», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ζούπης.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι υπήρχε ένα διαρκές bullying από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σε βάρος των εταιρειών δημοσκόπησης. «Το 2020 πέρασα Εξεταστική Επιτροπή. Κατέθετα επί πεντέμισι ώρες χωρίς να καταλάβω το γιατί για μια έρευνά μου που την είχε ελέγξει κιόλας η Επιτροπή Δημοσκοπήσεων. Είναι εξονυχιστικός και σκληρός ο έλεγχος που δεχόμαστε», τονίζει.
Μισή ώρα πριν βγει το πρώτο exit poll που έδινε 10 με 11% διαφορά ο κ. Πολάκης έκανε μια ανάρτηση στην οποία έλεγε ότι «από τις διαρροές που γίνονται αυτή την ώρα παίζεται το τελευταίο κόλπο των εταιρειών δημοσκοπήσεων και του Μητσοτάκη. Μην ακούτε τους αριθμούς, η νίκη έρχεται». Μιλάμε για μια σχιζοφρένεια η οποία μας έχει κουράσει, την οποία δεν συναντούσαμε παλαιότερα», καταλήγει ο κ. Ζούπης.
Δημήτρης Μαύρος – διευθύνων σύμβουλος MRB
Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Μαύρο, τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων έδειχναν ξεκάθαρα ότι θα υπήρχε διαφορά 20 μονάδων. Αποκάλυψε μάλιστα ότι στην τελευταία του έρευνα, τα αστάθμιστα τουλάχιστον στοιχεία τη, έδιναν στη ΝΔ 42% και στον ΣΥΡΙΖΑ 19%. Ο ίδιος δεν την δημοσιοποίησε γιατί θεώρησε ότι δεν είναι σωστό επιστημονικά να δίνονται στη δημοσιότητα αστάθμιστα στοιχεία, αλλά και γιατί φοβήθηκε τις αντιδράσεις: «Αν βγαίναμε έτσι, θα μας έλεγαν ‘‘αυτά τα δείγματα για πέταμα, πετάξτε τα”» είπε χαρακτηριστικά. «Όταν υφίστασαι μία πίεση από το 2015 μέχρι σήμερα σε ηθικό, μεθοδολογικό, επιστημονικό, επικοινωνιακό επίπεδο από συγκεκριμένο χώρο (σ.σ. ΣΥΡΙΖΑ) για υποεκτίμηση των στοιχείων, και πράγματι υπάρχει υποεκτίμηση, το αποτέλεσμα είναι οι δημοσκόποι να απομακρυνόμαστε από τα στοιχεία, γιατί είχαμε υποστεί μετατραυματικό σοκ», σημείωσε.
«Οι απλές, απλούστατες, σταθμίσεις των στοιχείων έδιναν το αποτέλεσμα», είπε ο διευθύνων σύμβουλος της MRB, που επισήμανε ότι «τα στοιχεία από δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών, αν σταθμίζονταν ως προς το φύλο, την ηλικία, τις περιοχές και την προηγούμενη ψήφο, έδιναν στη ΝΔ 42% κεντρική τιμή και στον ΣΥΡΙΖΑ 19%».
Γιώργος Αράπογλου – διευθύνων σύμβουλος PULSE RC
«Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ζήτημα πολυπαραγοντικό, δεν είναι ένας ο λόγος και δεν μπορούμε να βρούμε την αιτία μέσα σε λίγα μόλις 24ωρα από τις εκλογές», ανέφερε ο κ. Γιώργος Αράπογλου. Και αυτός με τη σειρά του απέδωσε την υπερεκτίμηση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά σε διαφορετικούς λόγους:
– Την τεχνική και μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθούν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων όσον αφορά τις σταθμίσεις και τις εκτιμήσεις.
– Τις λεγόμενες «γκρίζες ζώνες» των δημοσκοπήσεων και ειδικότερα το τμήμα των αναποφάσιστων και των νέων ψηφοφόρων: «Οι εκτιμήσεις που κάναμε ήθελαν τους αναποφάσιστους να μοιράζονται εξίσου, ωστόσο το exit poll δείχνει πως κινήθηκαν σε πολύ μεγάλο ποσοστό προς τη Νέα Δημοκρατία», τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της PULSE. Βάσει του exit poll, από αυτούς που αποφάσισαν την τελευταία ημέρα, το 51,3% ψήφισε το κυβερνών κόμμα, ενώ μόλις ένα 13% επέλεξε αυτό της αντιπολίτευσης.
Αστάθμητος παράγοντας αποδείχθηκε τελικά και η ψήφος των νέων που ψήφιζαν για πρώτη φορά και αναλογούν περίπου στο 8% του εκλογικού σώματος. Πόσω μάλλον που ενώ το 2019 η ηλικιακή αυτή ομάδα είχε υποστηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ (38% στο exit poll του 2019, έναντι 30% για τη ΝΔ), σύμφωνα με το exit poll της 21ης Μαΐου η διαφορά ήταν σχεδόν δέκα μονάδες υπέρ της ΝΔ (32,5%, έναντι 22,7% του ΣΥΡΙΖΑ).
Στράτος Φαναράς – πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος «Metron Analysis»
Σε δηλώσεις του ο κ. Στράτος Φαναράς κατήγγειλε πως «η ”Metron Analysis” έχει απειληθεί από σωρεία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και διαφόρων άλλων διάσπαρτων, ότι σήμερα εδώ θα είχαν εγκατασταθεί εισαγγελείς». Ο ίδιος ανέφερε ότι στην έρευνα που έκαναν την Παρασκευή πριν από τις εκλογές, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εμφανιζόταν τέσσερις μονάδες κάτω. «Ήμασταν η μόνη εταιρεία που και στο MEGA είχαμε δώσει εκτίμηση για το ΠΑΣΟΚ οριακά διψήφιο ποσοστό κι επίσης ήμασταν η εταιρεία που έδειχνε διψήφια διαφορά. Είναι ανακρίβεια ότι δεν υπήρξε έρευνα που να παρουσιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ κάτω από 25%, καθώς υπήρξαν δικές μας έρευνες που παρουσίασαν μέχρι και 21 μονάδες διαφορά στην πρόθεση ψήφου», σημείωσε ο κ. Φαναράς, ο οποίος σχολίασε και τα αποτελέσματα του exit poll: «Το exit poll είναι το πρώτο και δίνεται σε δύο ανακοινώσεις, η μία είναι στο 80% με στοιχεία μέχρι τις 16:30. Δώσαμε τη διαφορά αυτή κι όταν πιστοποιήσαμε ότι μέχρι τα τελικά στοιχεία η διαφορά διευρύνεται, τη διευρύναμε. Αναλαμβάνουμε την ευθύνη που χάσαμε τον ΣΥΡΙΖΑ», τόνισε.
——–
Σύλλογος Εταιρειών Δημοσκόπησης
Σε ανακοίνωση του ο Σύλλογος Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς αναφέρει ότι οι αποκλίσεις μεταξύ των προεκλογικών δημοσκοπήσεων και του exit poll σχετικά με το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ οφείλονται εν μέρει «στην υπόθεση ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της εκτεταμένης από το κόμμα τους αμφισβήτησης των δημοσκοπήσεων, δεν συμμετείχαν σε αυτές και για τον λόγο αυτόν υποαντιπροσωπεύονταν στις έρευνες κοινής γνώμης, όπως και στο exit poll. Με αυτή την παραδοχή, η στάθμιση των στοιχείων έδινε υψηλότερο ποσοστό στον ΣΥΡΙΖΑ από αυτό που τελικά πήρε στις εκλογές».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
DW: Ο «πραγματιστής Μητσοτάκης» δρέπει καρπούς στις εκλογές
Η μεγάλη «μάχη» της Κεντροαριστεράς
Ολόκληρο το δελτίο τύπου
“Οι έρευνες κοινής γνώμης, και ιδιαιτέρως οι δημοσκοπήσεις, είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, αφού αποτυπώνουν τις τάσεις της κοινωνίας σε συγκεκριμένο χρόνο. Οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν το αποτέλεσμα των εκλογών. Αποτυπώνουν την στιγμή και κάθε στιγμή είναι διαφορετική, αφού επηρεάζεται από πληθώρα γεγονότων που συμβαίνουν καθημερινά, τόσο κατά την προεκλογική περίοδο όσο και την περίοδο που προηγείται αυτής, όπως οι ίδιοι οι πολίτες μπορούν να διαπιστώσουν ανατρέχοντας στα αποτελέσματα των τελευταίων μηνών.
Εδώ και πολλά χρόνια, το εργαλείο αυτό αμφισβητείται έντονα με δημόσιες τοποθετήσεις από συγκεκριμένες πολιτικές ομάδες, με στόχο την αποδόμησή του. Η πραγματικότητα κατέδειξε, όχι μόνον στις παρούσες εκλογές αλλά και στις προηγούμενες, ότι όποιος την αρνείται αυτοπαγιδεύεται στο δικό του ιστόρημα.
Οι φετινές εκλογές κατέδειξαν για άλλη μια φορά ότι το ΕΧΙΤ POLL αποτύπωσε σωστά την εκλογική συμπεριφορά, ενώ οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ικανοποιητικά τις τάσεις της κοινωνίας και μάλιστα σε περιόδους αστάθειας, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, όπου συντελούνται δομικές κοινωνικές αλλαγές.
Η μόνη απόκλιση στο 100% του exit poll από τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών αφορούσε στο ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Σχετικά με τις αποκλίσεις των προεκλογικών δημοσκοπήσεων αλλά και του exit poll η πρώτη μας εκτίμηση είναι ότι αυτές οφείλονται:
1. στα πολιτικά γεγονότα των τελευταίων ημερών της προεκλογικής περιόδου
2. στο ότι, όπως αποδείχθηκε και από τα στοιχεία του exit poll, μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων (19%) επέλεξε κόμμα την ημέρα των εκλογών και
3. στην υπόθεση ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της εκτεταμένης από το κόμμα τους αμφισβήτησης των δημοσκοπήσεων, δεν συμμετείχαν σε αυτές και για το λόγο αυτό υποαντιπροσωπεύονταν στις έρευνες κοινής γνώμης, όπως και στο exit poll. Με αυτή την παραδοχή, η στάθμιση των στοιχείων έδινε υψηλότερο ποσοστό στον ΣΥΡΙΖΑ από αυτό που τελικά πήρε στις εκλογές.
Ευχή μας είναι να αφεθεί εφεξής ο κλάδος απερίσπαστος να κάνει την δουλειά του με την ευσυνειδησία και την ανεξαρτησία που διακρίνει τα μέλη του ΣΕΔΕΑ και με γνώμονα ότι οι δημοσκοπήσεις δεν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, αλλά η καταγραφή των τάσεων της κοινωνίας στο δρόμο προς τις εκλογές.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ του ΣΕΔΕΑ”
“Θα ενημέρωνα εισαγγελέα”
«Όταν λέγαμε για bullying από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν εννοούσαμε ότι μας έπαιρνε το κόμμα ιδιωτικά και μας έκανε υποδείξεις. Αν γινόταν αυτό θα ενημέρωνα αμέσως εισαγγελέα», μας είπε κορυφαίο στέλεχος μεγάλης εταιρείας δημοσκοπήσεων. «Βullying εννοούμε αυτό που κάνουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία πέντε χρόνια σε βάρος των εταιρειών δημοσκοπήσεων για να απαξιωθούν οι έρευνές τους». Ο ίδιος εξέφρασε το παράπονό του ότι οι δημοσιογράφοι δεν υπερασπίστηκαν τους δημοσκόπους στις επιθέσεις που δέχθηκαν: «Μας λένε κλέφτες, ψεύτες. Μας αποκαλούν υποχείριο του Μητσοτάκη, με αυτόν τον τρόπο απαξιώνουν το εργαλείο αυτό των δημοσκοπήσεων» σημείωσε.
Το κορυφαίο στέλεχος επισήμανε ότι οι σταθμίσεις που έκαναν βασίστηκαν και στο ενδεχόμενο οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ να επηρεάστηκαν από τις επιθέσεις σε βάρος των εταιρειών δημοσκοπήσεων και δεν απαντούσαν στις έρευνες. «Όταν βλέπεις ότι έχεις σοβαρή υποαντιπροσώπευση από ένα κόμμα, και συγκεκριμένα από τον ΣΥΡΙΖΑ, υποθέτεις λογικά ότι αυτοί που δεν απαντάνε και σου κλείνουν τα τηλέφωνα είναι ψηφοφόροι αυτού του κόμματος», ανέφερε.
Στο exit poll προβλέψαμε με ακρίβεια τα επτά κόμματα και υπερεκτιμήσαμε τον ΣΥΡΙΖΑ με βάση αυτή την παραδοχή», τόνισε.
Ο ίδιος χαρακτήρισε αδιανόητο αυτό που κυκλοφόρησε ότι οι δημοσκόποι γνώριζαν το αποτέλεσμα και δεν το είπαν: «Να δουλεύαμε κατά των εταιρειών μας και να χαλούσαμε την εικόνα που έχουν οι πελάτες μας; Αυτό
στερείται λογικής», είπε χαρακτηριστικά.
