PLUS
Ο Γιώργος Ηλιόπουλος, πέρα από ταλαντούχος ηθοποιός, είναι κι ένας πολυγραφότατος θεατρικός συγγραφέας. Το εξαιρετικά παράλογο είναι ότι τα έργα του είναι πιο γνωστά στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Στον ΚΥΡΙΑΚΟ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
Ο ταλαντούχος ηθοποιός και θεατρικός συγγραφέας Γιώργος Ηλιόπουλος ανοίγει τα χαρτιά του στην «Μ».
Μεγάλη επιτυχία γι’ αυτόν, τεράστια αποτυχία για τη χώρα μας. Με αφορμή την περιοδεία που κάνει αυτό το καλοκαίρι με το πνευματικό παιδί του, «Μέχρι τελικής πτώσεως», ο Γιώργος Ηλιόπουλος μας εξιστορεί τη δική του πορεία ζωής, με μια ποιητική και πολύχρωμη ματιά. Άλλοτε ροζ κι άλλοτε γκρίζα. Πάντοτε όμως απόλυτα ειλικρινή.
– Ταξιδεύετε ανά την Ελλάδα με το θεατρικό έργο σας «Μέχρι τελικής πτώσεως». Είστε από τους ηθοποιούς που τους ευχαριστεί η περιοδεία;
Παίζουμε με τον Κωνσταντίνο Γαβαλά και τον Γιάννη Δρακόπουλο, που συναντιόμαστε 12 χρόνια μετά τα «Σφηνάκια» και δεύτερη φορά στο θέατρο. Μου αρέσει πολύ η δουλειά μου και η επαφή με τον κόσμο και δεν μου αρέσει να κάθομαι. Μου αρέσει πολύ η περιοδεία.
– Οι τίτλοι πολλών θεατρικών έργων σας δεν θα λέγαμε ότι είναι πολύ αισιόδοξοι, τουναντίον. Οι τίτλοι πώς σχετίζονται με τον Γιώργο Ηλιόπουλο ως άνθρωπο;
Είμαι Ζυγός με Ζυγό. Το πρωί έτσι, το μεσημέρι αλλιώς και το βράδυ πάλι αλλιώς. Θέλω να πιστεύω ότι κατά βάθος είμαι αισιόδοξος άνθρωπος, αν και υπάρχουν στιγμές που υποκύπτω στη μαυρίλα. Αυτό που με σώζει είναι το χιούμορ και η τάση προς τον αυτοσαρκασμό. Αυτός είναι ένας ωραίος τρόπος για να κανιβαλίσεις την πραγματικότητα πριν σε κανιβαλίσει η ίδια.
– Πώς είστε στις μαυρίλες σας;
Πιο πολύ απομονώνομαι. Παρ’ όλο που κάνω αυτή τη δουλειά, δεν είμαι πολύ κοινωνικός, είμαι φοβικός με τον κόσμο και ίσως για αυτό κάνω αυτό το επάγγελμα. Προτιμώ να επικοινωνώ με τον κόσμο μέσα από κάποιον ρόλο πάνω στη σκηνή παρά στην καθημερινότητά μου.
– Γιατί γράφετε;
Είναι γιατί η ζωή μου δεν είναι περιπετειώδης και προτιμώ να ζω στη σκηνή παρά στη ζωή. Η τέχνη σού δίνει τη δύναμη να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, τα όριά σου, και είναι κάποια πράγματα που δεν θα τολμούσα να κάνω ποτέ στη ζωή μου. Δεν έχω αυτό το θάρρος. Ο κόσμος δεν έρχεται στο θέατρο για να δει τα ρούχα μας, αλλά για να επιβραβεύσει την τόλμη μας να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις που η καθημερινότητα δεν μας επιτρέπει. Οι καλλιτέχνες δεν είναι πιο έξυπνοι από τους άλλους ανθρώπους, απλώς η ζωή και η ρουτίνα δεν μας δίνουν την άνεση να σκεφτούμε κάποια πράγματα. Οι ηθοποιοί το κάνουν αυτό για τον θεατή. Αυτό κάνει τη δουλειά μας ξεχωριστή.
– Εγώ πιστεύω ότι πολλοί καλλιτέχνες είναι πιο έξυπνοι από τον μέσο άνθρωπο.
Πάντως σε εμένα δεν συμβαίνει αυτό. Εγώ στην καθημερινότητά μου είμαι ένας χαζός άνθρωπος, αντιθέτως στην τέχνη μου είμαι πιο έξυπνος.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη τρέλα που κάνατε στο παρελθόν και μέσω της οποίας εκπλήξατε και τον ίδιο σας τον εαυτό;
Τα ρίσκα που έχω πάρει, τα «όχι» που έχω πει. Πολλές φορές τα πληρώνεις τα «όχι».
– Τα πληρώσατε τα «όχι» σας;
Βέβαια. Τα πληρώνεις, και σε οικονομική κατάσταση, και σε καριέρα, και σε σχέση. Δεν είναι εύκολα.
– Είστε αναγνωρίσιμος ηθοποιός. Μου έκανε εντύπωση όταν δηλώσατε ότι τα τελευταία 12 χρόνια έχετε περάσει και μήνα χωρίς χρήματα.
Μήνες, όχι μήνα. Δυστυχώς τα πράγματα για τους καλλιτέχνες δεν είναι εύκολα. Λίγοι ηθοποιοί στην Ελλάδα ζουν αποκλειστικά από τη δουλειά τους. Οι πιο πολλοί κάνουν και άλλες δουλειές. Κάνεις ένα επάγγελμα που παλεύεις κάθε μέρα με το τέρας της ανασφάλειας, το λέω και στα παιδιά στη σχολή που διδάσκω. Είμαι ένας άνθρωπος που πιστεύω στα όνειρα, άλλωστε τον περισσότερο χρόνο της ζωής μου τον ζω στα όνειρα παρά στην πραγματικότητα. Είχα έναν στόχο, να συναντήσω κάποιους ρόλους. Ενώ είχα τις καλύτερες προδιαγραφές, έγιναν τεράστια λάθη, όμως εγώ στο μυαλό μου είχα να εξελίξω την τέχνη μου και τον εαυτό μου. Είχα αυτούς τους δασκάλους που είχα και πάντα στη ζωή μου ψάχνω δάσκαλο, ακόμα και τώρα. Είναι σαν να είμαι ακόμα στο τελευταίο έτος της Σχολής Καζάκου. Γι’ αυτό έχω ακόμα αυτή τη φοιτητική αντίληψη των πραγμάτων. Ευτυχώς η ζωή μού το έχει επιτρέψει. Όπου θεωρούσα ότι κάτι θα με απέτρεπε από τα όνειρά μου, έλεγα «όχι», αν και ήταν δουλειές που θα μου είχαν εξασφαλίσει καλύτερη οικονομική κατάσταση, αλλά θεωρούσα ότι με απομάκρυναν από τον στόχο μου.
– Θυμάστε κάποια κίνησή σας που σίγουρα αποδείχθηκε λανθασμένη;
Είναι πάρα πολλά τα λάθη. Βασικά η καριέρα μου είναι μια σειρά από λάθη με κάποιες εξαιρέσεις σωστών κινήσεων.
– Αντιλαμβάνομαι ώρα τώρα ότι είστε «ονειροπόλος». Όταν προσγειώνεστε στην πραγματικότητα, σοκάρεστε;
Συνέχεια, καθημερινά. Η πραγματικότητα γύρω μας είναι τόσο σκληρή που το φανταστικό μοιάζει πιο πιθανό. Αυτό που συμβαίνει στη ζωή δείχνει πιο πολύ φανταστικό. Είναι σαν να έχουμε περάσει σε μια άλλη διάσταση με αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Αλλά αυτός είναι ο λόγος που το χιούμορ σήμερα επιβάλλεται, γιατί είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσεις την αλήθεια, κάνοντας πλάκα.
– Είστε ευαίσθητος άνθρωπος. Σαν να είστε ένα μικρό παιδί που χώνεστε στην αγκαλιά της συντρόφου σας, της Μαρίας. Νιώθετε ασφάλεια εκεί;
Σαφέστατα. Το λέτε πάρα πολύ σωστά. Μία από τις τύχες και τις ευλογίες της ζωή μου είναι ότι βρέθηκε αυτός ο άνθρωπος στη ζωή μου και σε μια πολύ δύσκολη στιγμή, που θεωρούσα ότι όλα είχαν χαθεί. Ήταν η περίοδος της κρίσης και πολλά σχέδια ανατράπηκαν. Η Μαρία έχει αναλάβει να είναι το χέρι της πραγματικότητας. Με έχει βοηθήσει πολύ σε πάρα πολλά πράγματα.
– Να υποθέσω ότι δεν αγαπάτε καθόλου το χρήμα;
Καθόλου γι’ αυτό και δεν έχω σχέσεις με λεφτά. Αν μου τα δώσεις τώρα, τα έχω φάει μέχρι να περάσω απέναντι στον δρόμο. Τα διαχειρίζεται η γυναίκα μου τα λεφτά. Κάποτε είχα κλείσει μια δουλειά και όταν η γυναίκα μου με ρώτησε τι λεφτά κανόνισα, συνειδητοποίησα ότι δεν είχα κανονίσει λεφτά. Μιλάμε για τέτοιο επιχειρηματικό δαιμόνιο (γέλια).
– Με όλα αυτά τα άσχημα που συμβαίνουν γύρω μας, είναι εύκολο να γράφετε κωμωδία;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο, γιατί κάποια πράγματα έχουν επιβληθεί από έξω και δεν έχουν περάσει στη δική μας νοοτροπία. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να πεις το παραμικρό, γιατί κάποιος θα σε παρεξηγήσει.
– Αναφέρεστε και στην πολιτική ορθότητα τώρα.
Είναι αυτό που λέμε και στην παράσταση: Δεν έχει αλλάξει τίποτα, η υποκρισία έχει αλλάξει. Δεν έχει διαφορά να βρίσκεις ωραίες λέξεις όταν μέσα σου σκέφτεσαι βρώμικα. Με ενοχλεί όταν λες «γεμάτος» και μέσα σου σκέφτεσαι «χοντρός». Και το βλέπεις στο μάτι του αλλουνού, που είναι σιχαμένο. Προτιμώ να με λένε «χοντρό», αντί «γεμάτο» και μέσα στο μάτι τους να βλέπω ότι με βλέπουν χοντρό. Σου το λέω αυτό γιατί είμαι και δάσκαλος, και εγώ δεν έγινα καλύτερος άνθρωπος όταν έγινα ηθοποιός, αλλά όταν έγινα δάσκαλος. Παιδιά δεν έχω, αλλά κάθε χρόνο έχω 30 παιδιά υπ’ ευθύνη μου, είναι σαν δικά μου. Το πιο σημαντικό πράγμα που έχω κάνει είναι που είμαι δάσκαλος και όχι τα βραβεία και όλα τα άλλα. Η δικιά μου γενιά απέτυχε, πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα για να γίνει καλύτερη η ζωή μας. Η δικιά μας γενιά έφαγε την μπανανόφλουδα της εύκολης ζωής, του κονέ, της αρπαχτής, της βίλας στην Εκάλη και του τζιπ. Τα σημερινά παιδιά δεν ξεχωρίζουν τους ανθρώπους από το αν έχουν λεφτά, από το φύλο τους, από τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις, από την καταγωγή τους. Δεν υπάρχει αυτό στα μάτια τους.
– Υπάρχουν νέα ταλέντα;
Σαφέστατα. Είμαστε μια χώρα που βγάζει μόνο ταλέντα και δυστυχώς τα καταστρέφει. Είμαστε μια χώρα που βασανίζει τους πολίτες της, γι’ αυτό δημιουργούνται ταλέντα. Το ταλέντο είναι μια αντίδραση στην πραγματικότητα και την πίεση που δέχεσαι.
– Πρωταγωνιστήσατε στις «Άγριες Μέλισσες», τη σειρά που έφερε ξανά την ελληνική μυθοπλασία στην τηλεόραση.
Αυτή η σειρά απέδειξε περίτρανα ότι ο κόσμος δεν είναι χαζός και ότι όταν του δώσεις κάτι καλό, θα το βρει, θα το αναγνωρίσει και θα το τιμήσει. Οι «Άγριες Μέλισσες» απέδειξαν ότι η ελληνική μυθοπλασία είναι το δυνατό χαρτί στην ελληνική τηλεόραση.
– Εν τω μεταξύ, έχουμε πολλά χρόνια να δούμε δικό σας σενάριο στην τηλεόραση. Γιατί;
Η τελευταία σειρά μου ήταν με τη Βασιλική Ανδρίτσου το «Όλα στην ταράτσα» το 2004. Εγώ έγινα πρωταγωνιστής σε σειρά που δεν έγραφα, στις δικές μου σειρές είχα μισή σελίδα στο επεισόδιο, γιατί δεν τολμούσα να διεκδικήσω για εμένα κάτι, δεν το διανοήθηκα καν. Μου ερχόταν ένα αστείο και έλεγα «να μην το πω εγώ» για να μην σκεφτεί κάποιος ότι το κράτησα για εμένα. Από ευθιξία και μόνο. Ενώ, όταν πήγα στα «Σφηνάκια», έγινα πρωταγωνιστής.
– Γιατί αυτό;
Η ταπεινοφροσύνη είναι χειρότερη από την έπαρση. Όταν κάτι το κερδίζεις τίμια, θα πρέπει να το αποδέχεσαι και να το υποστηρίζεις, γιατί στο δίνει ο κόσμος και όχι να το κρύψεις και να νιώσεις άσχημα για αυτό. Εμένα δύο φορές μου συνέβη αυτό. Το «Desperados» ήταν το πρώτο θεατρικό έργο μου, μια τεράστια επιτυχία. Με το που τελείωσα τη σχολή, μας το σκηνοθέτησε ο Γρηγόρης Βαλτινός και τη δεύτερη χρονιά, πήγαμε σε έναν πολύ μεγάλο κεντρικό θέατρο της Αθήνας. Τρόμαξα τόσο πολύ από τον θόρυβο και την επιτυχία που πήγα και γράφτηκα σε μια άλλη σχολή υποκριτικής και έγινα πάλι μαθητής. Αυτό ήταν μια τεράστια ευκαιρία που άλλος θα την είχε αρπάξει από τα μαλλιά. Χαζομάρες. Φοβήθηκα χωρίς λόγο…
– Μήπως είστε παραπάνω ρομαντικός από ό,τι πρέπει για τη σημερινή εποχή;
Ίσως, αλλά να ξέρετε ότι ο ρομαντισμός είναι μια πολύ σκληρή εφεύρεση. Θέλει πάρα πολλή δύναμη να βουλιάζει το καράβι και εσύ να βλέπεις την πανσέληνο. Υπάρχει μια γραφική αντίληψη ότι ο ρομαντικός είναι ένας με φράντζες που κλαίει με την πανσέληνο. Καμία σχέση με αυτά. Είναι χαζά στερεότυπα και αφελή. Το να είσαι ρομαντικός απαιτεί πάρα πολλή δύναμη και μαχητικότητα, γιατί καθημερινά παλεύω με τον κυνισμό που με κυκλώνει. Ε, κάποια στιγμή θα τον χάσω τον πόλεμο. Αλλά θέλει… balls για να είσαι ρομαντικός. Είναι πολύ σκληρές μηχανές αυτές.
– Μέχρι στιγμής όμως νομίζω ότι δεν έχει καταφέρει να σας νικήσει ο κυνισμός.
Μέχρι στιγμής είμαι νικητής. Ελπίζω να συνεχίσω, όσο αντέχω.
– Αναφέρατε παραπάνω τα «Σφηνάκια», τη σατιρική σειρά με την οποία κιόλας σας γνώρισε το πανελλήνιο. Λείπει η σάτιρα σήμερα;
Λείπει η επιθεώρηση. Ξαφνικά στην Ελλάδα ανακάλυψαν το stand up comedy. Ο standuper σε εμάς ήταν ο σολίστας στην επιθεώρηση. Αν θυμηθείτε παραστάσεις του Χάρρυ Κλυνν, υπάρχουν στιγμές που κάνει το σόλο του. Απλώς το stand up άνθισε λόγω κρίσης, γιατί χρειάζεται ένα μικρόφωνο και δέκα συγγενείς από κάτω να αγοράσουν από ένα ποτό. Και έτσι κερδίζει ο μαγαζάτορας και όχι η τέχνη. Θα έπρεπε να έχουμε δέκα επιθεωρήσεις και έχουμε μόνο μία. Και τη βλέπεις με ενοχή. «Θα πάω να δω μια επιθεώρηση», σου λέει ο άλλος και το λέει λες και πάει να δει τσόντα. Υπάρχει η ψευδαίσθηση στην Ελλάδα ότι όταν γελάσεις και περάσεις καλά είναι κάτι κακό. Ενώ το δράμα, και δη το ακαταλαβίστικο δράμα, είναι κάτι ποιοτικό.
