PLUS
Γκαζώνει διεθνώς το ξέφρενο ράλι ζωής στο οποίο έχουν επιδοθεί όλα τα κορυφαία ερευνητικά εργαστήρια στον κόσμο, υποβάλλοντας πειραματικά φάρμακα κι εμβόλια σε κλινικές δοκιμές, προκειμένου να αναχαιτίσουν την νέα υγειονομική απειλή, τον Covid19 και να βοηθήσουν ολόκληρο τον πλανήτη να επιτρέψει στην κανονικότητα.
Της Αλεξίας Σβώλου
«Πλήρης επιστροφή στην κανονικότητα θα υπάρξει όταν θα έχουμε στα χέρια μας το εμβόλιο για τον Covid19.»
Σωτήρης Τσιόδρας, καθηγητής παθολογίας-λοιμωξιολογίας
Με τον επικεφαλής της επιτροπής «σοφών» της Ελλάδας, καθηγητή παθολογίας-λοιμωξιολογίας Σωτήρη Τσιόδρα να επισημαίνει πως βρίσκονται αυτή την στιγμή υπό ανάπτυξη τουλάχιστον 60 πειραματικά εμβόλια, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι σε προκλινικό στάδιο (δηλαδή δοκιμάζονται σε πειραματόζωα), ενώ 3 έως 5 εμβόλια είναι σε στάδιο κλινικών δοκιμών φάσης 1 σε ανθρώπους.
Και ο Σωτήρης Τσιόδρας προσθέτει: «Σταδιακά θα βγούμε από τον επικίνδυνο δρόμο με τις στροφές και θα επιστρέψουμε στην λεωφόρο της καθημερινότητας, αλλά η πλήρης επιστροφή στην κανονικότητα (όπως την ξέραμε) θα γίνει όταν θα είναι διαθέσιμο το εμβόλιο».
Από τη μεριά του, ένας άλλος Έλληνας «σοφός» που ζει στο Λονδίνο, ο καθηγητής πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος, διευθυντής του LSE Health κι εκπρόσωπος της Ελλάδας στους διεθνείς οργανισμούς για τον Covid 19 γράφει σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook πως: «για όλες τις εταιρείες φαρμάκων, υπάρχει πλέον μόνο μία προτεραιότητα: ο κορωνoϊός. Περισσότερες από 140 πειραματικές θεραπείες φαρμάκων και εμβόλια για τον κορωνοϊό βρίσκονται σε εξέλιξη παγκοσμίως σε 254 κλινικές δοκιμές. Τα περισσότερα είναι σε πρώιμα στάδια, συμπεριλαμβανομένων 11 που είναι ήδη σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, σύμφωνα με την Informa Pharma Intelligence».
«Παγκοσμίως είναι σε εξέλιξη 254 κλινικές δοκιμές που εξετάζουν περισσότερα από 140 πειραματικά φάρμακα κι εμβόλια για το νέο κορωνοϊό.»
Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας, διευθυντής του LSE Health
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του κ. Μόσιαλου, οι ερευνητές έχουν κυριολεκτικά συμπιέσει χρονοδιαγράμματα ελαχιστοποιώντας τους χρόνους – διαδικασίες και πειράματα που κανονικά θα έπαιρναν ολόκληρους μήνες, γίνονται σε εβδομάδες ή ακόμα και ημέρες. «Δεν έχουμε δουλέψει ποτέ τόσο γρήγορα, με τόσους πολλούς πόρους σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα», δήλωσε στον διευθυντή του LSE Health, ο Paul Stoffels, επικεφαλής επιστημονικός υπεύθυνος της Johnson & Johnson. Στην ανάρτηση του ο Ηλίας Μόσιαλος περιλαμβάνει κι ένα διαφωτιστικό χρονοδιάγραμμα των 8 πειραματικών φαρμάκων για τον κορωνοϊό που έχουν ξεκινήσει ή αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα κλινικές δοκιμές. Στο χρονοδιάγραμμα βλέπουμε κατά σειρά:
Πρώτο, τo αντιικό Remdesivir της Gilead, για το οποίο οι κλινικές έρευνες ξεκίνησαν τον περασμένο Φεβρουάριο.
Στη δεύτερη και τρίτη θέση το Kevzara της Regeneron Pharmaeuticals & της Sanofi και το Actemra της Roche, δύο αντιφλεγμονώδη φάρμακα που αντιμετωπίζουν την υπερ-αντιδραστικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος (την καταιγίδα των κυττοκινών), για τα οποία οι κλινικές δοκιμές ξεκίνησαν τον περασμένο Μάρτιο.
Στην τέταρτη θέση ένα μονοκλωνικό αντίσωμα της Regeneron Pharmaceuticals που καταπολεμά την λοίμωξη με Covid19, του οποίου οι κλινικές μελέτες ξεκινούν μέσα στον Απρίλιο.
Στην πέμπτη θέση ένα αντιικό φάρμακο από ορρό πλάσματος της Takeda, για το οποίο οι κλινικές μελέτες θα ξεκινήσουν το Μάιο.
Στην έκτη θέση μια σειρά μονοκλωνικών αντισωμάτων της Eli Lilly AbCellera Biologics, τα οποία θα υποβληθούν σε κλινικές δοκιμές τον Ιούνιο.
Στην έβδομη θέση άλλα μονοκλωνικά αντισώματα της Vir Biotechnology που θα υποβληθούν σε κλινικές μελέτες τον Ιούλιο.
Και τέλος στην όγδοη θέση ένα αντιικό φάρμακο από ορρό πλάσματος της Emergent Biosolutions, για το οποίο οι κλινικές μελέτες θα ξεκινήσουν τον Αύγουστο. Από όλα αυτά τα φάρμακα μόνο το Actemra της Roche έχει έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) γι άλλες ασθένειες και συγκεκριμένα για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Όπως εξηγούν οι λοιμωξιολόγοι, όλες οι πειραματικές θεραπείες δοκιμάζονται πρώτα στο εργαστήριο, σε πειραματόζωα και στην τελική φάση σε ανθρώπους. Αν η προσέγγιση είναι επιτυχημένη, απαιτείται περισσότερος χρόνος για την παρασκευή μεγάλου ποσοτήτων, δηλαδή μεγάλου αριθμού δόσεων για φαρμακευτική ή προληπτική χρήση. Μέσα στο καλοκαίρι
Αναμένουμε τα αποτελέσματα από τις κλινικές δοκιμές για τις περισσότερες θεραπείες και για κάποια εμβόλια για να μάθουμε εάν οι ουσίες είναι ασφαλείς προς ανθρώπινη χρήση. Πάντως σύμφωνα και με επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του ο Σωτήρης Τσιόδρας έχει τονίσει αρκετές φορές πως το εμβόλιο θα αργήσει, όσο και να συμπιεστούν οι χρόνοι, δεν μπορεί να υπάρξει εμβόλιο διαθέσιμο πριν περάσει ένας με ενάμιση χρόνος.
«Από τα πρώτα φάρμακα που αναμένονται το καλοκαίρι, είναι η ρεμντεσιβίρη που δοκιμάζεται και σε διασωληνωμένους βαρέως πάσχοντες και σε ασθενείς με ήπια νόσο».
Νίκος Σύψας, καθηγητής παθολογικής φυσιολογίας Λοιμώξεων
Σε ότι αφορά την πρώτη αναμενόμενη άφιξη φαρμάκου στην ιατρική φαρέτρα, το remdesivir (ρεμντεσιβίρη), ο καθηγητής παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων Νίκος Σύψας δηλώνει αισιόδοξος καθώς η θεραπεία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κλινικών ερευνών και εφόσον τα αποτελέσματα είναι ευνοϊκά, η παρασκευάστρια εταιρία θα υποβάλλει αίτηση για έγκριση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων ώστε να ξεκινήσει η παραγωγή του σε μεγάλες ποσότητες. Στην Ελλάδα συμμετέχουν 4 νοσοκομεία αναφοράς στις μελέτες, οπότε έχουν πρόσβαση στην ρεμντεσιβίτη και οι Έλληνες ασθενείς. Σε μελέτη πάντως που δημοσιεύτηκε στο πιο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό το New England Journal of Medicine, η εν λόγω θεραπεία βοήθησε το 70% των διασωληνωμένων ασθενών σε ΜΕΘ να περιορίσουν την ανάγκη για χορήγηση οξυγόνου.
Δυνατό «παρών» της Ελλάδας στις έρευνες για φάρμακα για τον Covid19
Μια ελληνική πολλά υποσχόμενη κλινική μελέτη με ονομασία GRECCO-19, διερευνά τη δραστική ουσία κολχικίνη ως μια ενδεχόμενη απάντηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας από τον COVID-19. Η μελέτη υποστηρίζεται από την ελληνική Φαρμακοβιομηχανία ELPEN και στοχεύει στην αντιμετώπιση και την πρόληψη των επιπλοκών και της εξέλιξης της νόσου COVID-19, κυρίως σε ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα. Στη μελέτη GRECCO-19 συμμετέχουν ως μέλη της ερευνητικής ομάδας Ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων (καρδιολόγοι, πνευμονολόγοι, λοιμωξιολόγοι) και ασθενείς από 24 ερευνητικά κέντρα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και νοσοκομεία αναφοράς για τον κορωνοϊό και ιδιωτικές κλινικές. Η μελέτη προβλέπει την ένταξη 180 ασθενών, εκ των οποίων οι 100 έχουν ήδη ενταχθεί και τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται πριν από το τέλος του Απριλίου. Η υπό έρευνα ουσία, η κολχικίνη, είναι ένα φάρμακο δοκιμασμένο εδώ και χρόνια στην καρδιολογία, που χρησιμοποιείται για την οξεία περικαρδίτιδα. Στη μελέτη GRECCO-19 διερευνάται το κατά πόσο η κολχικίνη είναι δυνατόν να τροποποιήσει την ανταπόκριση της αντίδρασης του ανθρώπινου οργανισμού στον ιό SARS-CoV-2, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος καρδιολογικών επιπλοκών και πνευμονικής εμβολής σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς.
Το παράδειγμα της Ελλάδας ως μοντέλο σωστής διαχείρισης του Covid19
Η πατρίδα μας κατάφερε εξαρχής να ξεχωρίσει κατά το σαρωτικό πέρασμα του νέου κορωνοϊού στην Γηραιά Ήπειρο και να τραβήξει διαφορετική πορεία από γειτονικά κράτη όπως η Ιταλία και η Τουρκία, αλλά και παραδοσιακές υπερδυνάμεις της Ευρώπης όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία. Η επιτυχία της Ελλάδας που όπως και η περίφημη ανοσία στον Covid19 χτίζεται μέρα με την ημέρα καθιστά την πατρίδα μας χώρα πρότυπο στην διαχείριση αυτής της παγκόσμιας υγειονομικής απειλής με τον καθηγητή παθολογίας λοιμωξιολογίας Σωτήρη Τσιόδρα να λέει στην ενημέρωση των έξι: «Το δικό μας σύστημα υγείας άντεξε. Η νόσος φθίνει, δηλαδή υποχωρεί κι εξαφανίζεται και αυτή την πορεία θέλουμε να κρατήσουμε και στις ημέρες του Πάσχα», προσθέτοντας πως δεν είναι ώρα για «ωχαδελφισμούς» και παρεϊστικες συγκεντρώσεις, καθώς ότι κτίσαμε με κόπο μπορεί να γκρεμιστεί. Η επιτυχία της Ελλάδας που σχολιάζεται με διθυραμβικά σχόλια από τον διεθνή Τύπο δεν στηρίχθηκε στην τύχη, ούτε στην καλοκαιρία –που μοιραία ήρθε μετά τις βροχές των προηγούμενων εβδομάδων.
Ο ίδιος ο Σωτήρης Τσιόδρας τονίζει ότι οι επιτροπές των επιστημόνων έδρασαν έγκαιρα, ετοίμασαν τα μαθηματικά μοντέλα, δούλεψαν πάρα πολύ σκληρά- μάλιστα από τα τέλη Φεβρουαρίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι έχασαν τον ύπνο τους και δούλευαν σχεδόν όλο το 24ωρο, ενώ τα εύσημα ανήκουν και στην κυβέρνηση που άκουσε τις επιστημονικές εισηγήσεις και αντέδρασε αναλόγως. Σε μια χώρα που συνήθως επικρατεί πολυφωνία και διχασμός, σε μια χώρα που οι πολίτες θεωρούνται a priori απείθαρχοι, μπροστά σε αυτήν την υγειονομική απειλή όλα λειτούργησαν για πρώτη φορά ρολόι. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε κάθε μέρα στο ενημερωτικό δελτίο των 6.00, το βλέπει ολόκληρος ο πλανήτης, με Μίντια, πολίτες κι επιστήμονες να υποκλίνονται σε αυτό το ελληνικό θαύμα, που δημιούργησε τον ένα και μοναδικό κυματοθραύστη της πανδημίας στην Ευρώπη.
Στις επιτυχίες της πατρίδας μας περιλαμβάνεται και η πολύ ελπιδοφόρα έρευνα των επιστημόνων της Ομάδας Μελέτης της Σήψης, με επικεφαλής τον καθηγητή παθολογίας Λοιμώξεων Βαγγέλη Γιαμαρέλλο σε ότι αφορά την δυνατότητα πρόγνωσης των περιστατικών με λοίμωξη Covid19 που θα εξελιχθούν άσχημα και θα χρειαστούν διασωλήνωση σε ΜΕΘ. Ο Βαγγέλης Γιαμαρέλλος με την ομάδα του βρήκε ένα βιοδείκτη που εντοπίζεται με ένα απλό τεστ αίματος και «φωτογραφίζει» ποια περιστατικά θα εξελιχθούν σε βαρέως νοσούντες, ώστε να υπάρξει παράθυρο ευκαιρίας σωτήριας παρέμβασης με έναν γνωστό ανοσοτροποιητικό βιολογικό παράγοντα. Λένε πως σε έναν πόλεμο δεν μπορείς να ανοίγεις πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Σε αυτόν τον παγκόσμιο πόλεμο με τον Covid19 οι έλληνες επιστήμονες εφαρμόζοντας γνωστές στρατηγικές τεχνικές (από την αρχαία Ελλάδα) κύκλωσαν τον εχθρό σε όλα τα μέτωπα (καραντίνα, θεραπείες, διάγνωση)σ γράφοντας ιστορία….
Κορωνοϊός: Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις για τον φονικό ιό
