PLUS
Βασικοί πυλώνες του λεγομένου νόμου Κατρούγκαλου (4387 του 2016) κρίθηκαν αντισυνταγματικοί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δημοσίευσε σήμερα πέντε αποφάσεις που ελήφθησαν κατά πλειοψηφία.
Οι αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ επηρεάζουν ΕΦΚΑ, τρόπο υπολογισμού εισφορών για αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, συντάξεις.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η ισχύς τους αρχίζει από σήμερα και δεν έχει αναδρομική ισχύ. Πρόεδρος ήταν η αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μαίρη Σαρπ.
Τρόπος υπολογισμού εισφορών για Αυτοπασχολούμενους – Ελεύθερους Επαγγελματίες
Υπολογισμός των Επικουρικών Συντάξεων (παλιών & νέων)
Αντισυνταγματική η περικοπή επικουρικών συντάξεων πάνω από 1.300
Αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων
Τι αποφάσισε η Ολομέλεια του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου
Για τον ΕΦΚΑ
Κατά πλειοψηφία το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων. Ειδικότερα έκρινε ότι είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα, την αρχή της ιςότητας και της αναλογικότητας η δημιουργία ενός φορέα για όλους με το σκεπτικό ότι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κινδύνους (γήρας, ασθένειες, θάνατος).
Το δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνει εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος. Στην απόφαση υπήρξε μειοψηφία σχετικά με τους δημοσίους υπαλλήλους, που υποστήριξε ότι πρέπει να έχουν χωριστό ασφαλιστικό φορέα.
Για τους αυτοαπασχολούμενους-ελεύθερους επαγγελματίες
Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε σύγκριση με τους μισθωτούς. Δηλαδή έκρινε αντισυνταγματικό το όριο του 20% των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, ενώ για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6% διότι το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.
Σημείωση: Το ποσοστό του 20% για τους αυτοαπασχολούμενους έχει ήδη μειωθεί με νεότερο νόμο. Σύμφωνα με την απόφαση, η διάταξη αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική διότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας.
Για επανυπολογισμό συντάξεων
Το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία 13 έναντι 12 ψήφων τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014.
Το δικαστήριο επίσης έκρινε στο θέμα αυτό ότι στον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι, και οι παλιοί και οι μελλοντικοί. Ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων. Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών και λοιπά.
Η μειοψηφία στο θέμα αυτό, που ήταν οριακή, εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.
Για κύριες και επικουρικές συντάξεις (αναλογιστικές μελέτες)
Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικές τις διατάξεις του λεγόμενου νόμου Κατρούγκαλου σε ό,τι αφορά τις κύριες συντάξεις διότι είχαν γίνει αναλογιστικές μελέτες. Ειδικότερα, είχε γίνει αναλογιστική μελέτη από την αρμόδια Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας.
Ομως για τις επικουρικές δεν υπήρχαν αναλογιστικές μελέτες και έτσι οι σχετικές διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές.
Κατόπιν αυτών, για τις επικουρικές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι σχετικές διατάξεις η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου. Αρα κρίνονται αντισυνταγματικές και ακυρώνονται οι αποφάσεις για τις επικουρικές, και για παλιές και μελλοντικές.
Για τον υπολογισμό επικουρικών συντάξεων
Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική τη διάταξη για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων. Ειδικότερα, κρίθηκε αντισυνταγματική η περικοπή επικουρικών συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ, διότι αντίκειται στην αρχή αναλογικότητας και ισότητας. Τα 1.300 ευρώ υπολογίζονται ως μεικτά, δηλαδή κύρια σύνταξη, επικουρική, εισφορά αλληλεγγύης, προ φόρων και λοιπά. Kαι εδώ μετά την απόφαση του ΣτΕ η πολιτεία πρέπει άμεσα να νομοθετήσει.
Για την αναπλήρωση των συντάξεων
Το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας. Τέλος, το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.
Εισηγητές των αποφάσεων αυτών ήταν οι σύμβουλοι Επικρατείας Σπ. Μαρκάτης, Γεώργιος Τσιμέκας και Αννα Καλογεροπούλου.
