Αν θα έπρεπε να δώσουμε τον ορισμό του ντιμπέιτ, θα λέγαμε ότι είναι μια πολιτική αναμέτρηση με τη μορφή τηλεοπτικής μονομαχίας.
Ο ρόλος ωστόσο που μπορεί να παίξει μια τέτοια τηλεμαχία, είναι πολύ σημαντικότερος από οποιοδήποτε ορισμό.
Ένα ντιμπέιτ μπορεί να… εκλέξει ακόμα και κυβέρνηση (αν υπάρχει μεγάλος αριθμός αναποφάσιστων) που κατά συνέπεια θα μείνει τέσσερα χρόνια στην εξουσία, άρα θα επηρεάσει στον ύψιστο βαθμό την πολιτική ζωή ενός τόπου.
Το πρώτο ντιμπέιτ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε πριν τις εκλογές του 1996, με βάση το αμερικάνικο πρότυπο, στα πλαίσια του ευρύτερου φαινόμενου της παγκοσμιοποίησης στην πολιτική επικοινωνία. Από την τελευταία τηλεοπτική μονομαχία έχουν περάσει έξι χρόνια, πριν την κρίση ή τουλάχιστον το ξέσπασμα της κρίσης και πριν τα μνημόνια.
Η αρχή έγινε το 1990. Η πρώτη άτυπη “τηλεμαχία” διαδραματίστηκε λίγο καιρό μετά την έναρξη λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα. Συμμετείχαν ο τότε πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης. Η συζήτηση διαδραματίστηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ενώ συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος και πρώην υπουργός, Γιάννης Καψής. Η μετάδοσή της έγινε από την κρατική τηλεόραση και από τα δύο ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια, MEGA και ANT1.
Το πρώτο επίσημο ντιμπέιτ (διεξήχθη στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή, με διακαναλική σύνδεση για όλα τα ιδιωτικά κανάλια σε προκαθορισμένο πλαίσιο) πραγματοποιήθηκε το 1996 , μεταξύ των δύο πολιτικών αρχηγών, του κ. Κώστα Σημίτη, αρχηγού, τότε, του κυβερνώντος κόμματος του ΠΑΣΟΚ και του κ. Μιλτιάδη Έβερτ, προέδρου της ΝΔ. Νικητής των εκλογών αναδείχθηκε ο Κώστας Σημίτης.
Το δεύτερο ντιμπέιτ πραγματοποιήθηκε στις 30 Μαρτίου του 2000, ανάμεσα στον Κώστα Σημίτη και τον Κώστα Καραμανλή. Ο Ν. Χατζηνικολάου ήταν ο συντονιστής και οι ερωτώντες δημοσιογράφοι ο κ. Θ. Ρουσόπουλος η κ. Έ. Στάη και ο κ. Μ. Καψής. Στις εκλογές που ακολούθησαν κέρδισε και πάλι ο Κώστας Σημίτης.
Το επόμενο ντιμπέιτ έγινε στις 26 Φεβρουαρίου 2004, στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής και είχε μια σημαντική αλλαγή. Όχι τηλεμαχία ανάμεσα στους αρχηγούς των δύο πρώτων κομμάτων αλλά ερωτήσεις στους προέδρους του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, της ΓΓ του KKE και τους προέδρους του Συνασπισμού και του ΔHKKI. Στις εκλογές που ακολούθησαν κέρδισε ο Κώστας Καραμανλής, βάζοντας ξανά την Νέα Δημοκρατία στο… τιμόνι της εξουσίας μετά από έντεκα χρόνια.
Οι πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα μας το καλοκαίρι του 2007 ανέτρεψαν το κλασικό προεκλογικό σκηνικό όλων. Στην τηλεμαχία πήραν μέρος οι Κώστας Καραμανλής (ΝΔ), Γιώργος Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ), Αλέκα Παπαρήγα (ΚΚΕ), Αλέκος Αλαβάνος (ΣΥΡΙΖΑ), Γιώργος Καρατζαφέρης (ΛΑΟΣ) και Στέλιος Παπαθεμελής (Δημοκρατική Αναγέννηση). Συντονίστρια ήταν η Μαρία Χούκλη και τις ερωτήσεις υπέβαλλαν οι Όλγα Τρέμη, Έλλη Στάη, Νίκος Χατζηνικολάου, Νίκος Ευαγγελάτος, Αλέξης Παπαχελάς και Αιμίλιος Λιάτσος. Νικητής στις εκλογές αναδείχθηκε ο Κώστας Καραμανλής
Και φτάσαμε αισίως στο τελευταίο ντιμπέιτ που έχουμε να θυμόμαστε μέχρι το σημερινό (9/9). Η τηλεμαχία του 2009 χωρίστηκε σε δύο σκέλη. Ένα με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων συν τους Οικολόγους Πράσινους και ένα μόνο με την παρουσία του Γιώργου Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ) και του Κώστα Καραμανλή (ΝΔ), με διαφορά μιας ημέρας. Και τις δύο πολιτικές συζητήσεις συντόνιζε η Μαρία Χούκλη. Το 2009 είδαμε και την πρώτη εμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα που αντικατέστησε τον Αλέκο Αλαβάνο. Νικητής αναδείχθηκε ο Γιώργος Παπανδρέου.
Εκλογές 2015: Απόψε το ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών (21:00)
Πλέον, όλα είναι έτοιμα για το αποψινό ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών, το οποίο είναι το πρώτο μετά το 2009 – Ώρα έναρξης 21:00
Οι επτά πολιτικοί αρχηγοί θα βρεθούν απέναντι από επτά δημοσιογράφους σε μια συζήτηση που κατά πάσα πιθανότητα θα βοηθήσει τους πολίτες να κρίνουν και να αποφασίσουν ποιον θα επιλέξουν.
Η καινοτομία των απ’ ευθείας ερωτήσεων
Η διακομματική κατέληξε, μετά από αρκετή συζήτηση, για να μην είναι το ντιμπέιτ, η γνωστή διαδικασία των παράλληλων μονολόγων, να μπορούν οι αρχηγοί να απευθύνουν ερώτηση ο ένας στον άλλο ή και να απαντήσουν σε ερώτηση που τους έχει προηγουμένως υποβληθεί.
Οι πολιτικοί αρχηγοί θα βρεθούν για πρώτη φορά αντιμέτωποι καθώς ντιμπέιτ έγινε για τελευταία φορά στις εκλογές του 2009 και έκτοτε έχουν διεξαχθεί τρεις αναμετρήσεις, χωρίς να συμπεριληφθεί και το δημοψήφισμα.
Ο μόνος που ήταν τότε αρχηγός και έχει εμπειρία είναι ο κ. Τσίπρας. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε συμμετάσχει σε ντιμπέιτ και πέρυσι καθώς διεκδικούσε την προεδρία της ΕΕ.
Μοναδική προϋπόθεση που έθεσε η διακομματική είναι οι δημοσιογράφοι να είναι μέλη της ΕΣΗΕΑ.
Η διαδικασία
Υπάρχουν οι εξής Θεματικοί κύκλοι συζήτησης:
1ος κύκλος: Οικονομία, Ανάπτυξη, Ανεργία
2ος κύκλος: Παιδεία, Υγεία, Διοίκηση, Κοινωνική Πολιτική
3ος κύκλος: Μεταναστευτική πολιτική-προσφυγικό
4ος κύκλος: Εξωτερική πολιτική – “Αμυνα
5ος κύκλος: Ελεύθερη ερώτηση επιλογής του καθε δημοσιογράφου
6ος κύκλος σε δύο γύρους: Οι αρχηγοί μεταξύ τους με ελεύθερες τοποθετήσεις του κάθε Αρχηγού και δυνατότητα αν θέλει να υποβάλει ερώτηση σε άλλον η άλλους αρχηγούς ή να απαντήσει σε ερώτηση που ενδεχομένως του έχει ήδη υποβληθεί.
Χρόνος τοποθέτησης
Στους πέντε πρώτους κύκλους, κάθε ερώτηση διαρκεί έως 30». Η απάντηση διαρκεί έως 1.30 λεπτό. Η δεύτερη διευκρινιστική ερώτηση επί της απάντησης διαρκεί έως 15» και η δευτερολογία του αρχηγού έως 30».
Στον 6ο διπλό κύκλο των Αρχηγών, ξεκινώντας από το μικρότερο σε δύναμη κόμμα, κάθε αρχηγός έχει στη διάθεσή του 1.30 λεπτό ανά γύρο.
Σειρά δημοσιογράφων – καναλιών
Η σειρά τοποθέτησης των δημοσιογράφων στο πάνελ καθορίζεται από τους ίδιους.
Σειρά αρχηγών: Με την κοινοβουλευτική δύναμη»
Το ντιμπέιτ αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τις 12.00 τα μεσάνυχτα. Ωστόσο ο καθαρός χρόνος που θα έχει στην διάθεση του ο κάθε αρχηγός θα είναι περί τα 12 λεπτά. Η κάθε ερώτηση θα διαρκεί μισό λεπτό και η απάντηση ενάμισι και αν ο δημοσιογράφος επανέλθει στην ίδια ερώτηση θα έχει δεκαπέντε δεύτερα και ο αρχηγός μισό λεπτό συμπληρωματικά. Οι ερωτήσεις θα γίνονται κυκλικά κατά την κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων