PLUS
Ακίνητα-φιλέτα θα επιστραφούν στον υπόδικο επιχειρηµατία, εάν δεν προχωρήσει η σκανδαλώδης υπόθεση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου (ΤΤ).
Του Θανάση Κουκάκη
Μπορεί η δίκη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου να εκκινεί εκ νέου στις 22 Ιουνίου, ωστόσο δικονομικά εμπόδια που θέτει ο προσφάτως τροποποιηθείς Ποινικός Κώδικας καθιστούν αβέβαιη την εξέλιξή της.
Αν και το κατηγορητήριο είναι εξαιρετικά βαρύ για τους 35 κατηγορούμενους, επιχειρηματίες και τραπεζικά στελέχη, οι αλλαγές που έχουν μεσολαβήσει στην ποινική νομοθεσία και η αργόσυρτη διαδικασία τούς ευνοούν.
Ενδεικτικά, τα εμπόδια που θέτει η αναδρομική τροποποίηση εγκλημάτων, όπως η κακουργηματική απιστία τραπεζιτών, από αυτεπάγγελτα διωκόμενο έγκλημα σε κατά έγκληση διωκόμενο, αλλά και οι μικρότερες ποινές που προέβλεψε ο νέος Ποινικός Κώδικας για μια σειρά από οικονομικά εγκλήματα, λειτουργούν ευνοϊκά για τους κατηγορουμένους. Σε κάθε περίπτωση, εάν η δίκη για τα σκανδαλώδη δάνεια του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου οδηγηθεί σε αδιέξοδο λόγω των πρόσφατων τροποποιήσεων στον Ποινικό Κώδικα, ο πλέον ευεργετημένος από την εξέλιξη αυτή θα είναι ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης.
Ο υπόδικος επιχειρηματίας ο οποίος έχει ήδη ανοικτό δικαστικό μέτωπο για τα επισφαλή δάνεια ύψους 700 εκατ. ευρώ της Proton Bank, κατηγορείται στην υπόθεση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου για άμεση συνέργεια σε απιστία και ξέπλυμα μαύρου χρήματος σχετικά με δάνειο συνολικού ύψους 95 εκατ. ευρώ, που έλαβε η πτωχευμένη σήμερα εταιρεία του Alapis από το ΤΤ.
Αν και έχουν περάσει σχεδόν 11 χρόνια από την τέλεση των εγκλημάτων, επτά χρόνια από την αποκάλυψή τους και πέντε χρόνια από την άσκηση της εισαγγελικής δίωξης για το δάνειο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου προς την Alapis, κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα να προδικάσει την εξέλιξη της δίκης. Και αυτό παρά το ότι τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και η Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος είχαν τεκμηριώσει και «δέσει» πλήρως την υπόθεση της Alapis, διευκολύνοντας τόσο το έργο της εισαγγελίας όσο και την εκδίκασή της.
Ήταν Ιούνιος του 2012 όταν επί θητείας Παναγιώτη Νικολούδη η Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος ζήτησε από την Τράπεζα της Ελλάδος τη διενέργεια ειδικού επιτόπιου ελέγχου στο Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και στο υπό εκκαθάριση Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Η ΤτΕ, που είχε τότε Διοικητή τον Γιώργο Προβόπουλο, προχώρησε στη σχετική διερεύνηση και συνέταξε τον Νοέμβριο του 2012 έκθεση ελέγχου την οποία έστειλε στη Αρχή για το Ξέπλυμα και στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Επιπροσθέτως, προχώρησε και σε ειδικό έλεγχο του δανειακού χαρτοφυλακίου του ΤΤ, ο οποίος ολοκληρώθηκε με καθυστέρηση τον Ιανουάριο του 2014. Μετά τον έλεγχο αυτό και συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 2014 η Αρχή για το Ξέπλυμα προχώρησε σε πόρισμα στο οποίο γίνεται λόγος για πλήθος επιβαρυντικών ευρημάτων κατά της εταιρείας Alapis ABEE, ιδιοκτησίας του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, η οποία ιδρύθηκε το 2007 και η οποία κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης έξι χρόνια μετά, ήτοι τον Νοέμβριο του 2013 εν μέσω αποκαλύψεων μεγάλων σκανδάλων.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η χρηματοδότηση της Alapis ABEE από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2009 και αφορούσε σε ομολογιακό δάνειο 100 εκατ. ευρώ που εκταμιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2009. Οι έρευνες των Αρχών αποκάλυψαν πως στην περίπτωση αυτή, όπως και σε άλλες χρηματοδοτήσεις του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου προς επιχειρήσεις μέσω ομολογιακών δανείων, η χρηματοδότηση έγινε χωρίς η τράπεζα να έχει εκ των προτέρων θεσμοθετήσει κανονισμό πιστοδοτήσεων, ο οποίος να καθορίζει τα όρια ανάλυσης κινδύνων, χωρίς να έχει διασφαλίσει την ύπαρξη κατάλληλων συστημάτων για αξιολόγηση, μέτρηση και παρακολούθηση των δανείων που έδινε και χωρίς να διαθέτει τις υποδομές για την κατάλληλη διαχείρισή τους.
Απόδειξη της ανυπαρξίας ικανοποιητικών διαδικασιών ελέγχου για τα δάνεια που δόθηκαν στην Alapis, πέραν από τη μη επιστροφή των δανείων, αποτελεί το γεγονός ότι το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο προχώρησε σε επικαιροποίηση του Εγχειριδίου Διαδικασιών Ομολογιακών Δανείων, τον Ιούνιο του 2010, συμμορφούμενο προς τις υποδείξεις της ΤτΕ, δηλαδή απέκτησε διαδικασία ελέγχου «κατόπιν εορτής».
Από τις έρευνες των Αρχών αποκαλύφθηκε πως ενώ στα δύο εισηγητικά σημειώματα της τράπεζας (14-9-2009 και 21-9-2009) σχετικά με την αξιολόγηση της ενδεχόμενης συμμετοχής του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου στο ομολογιακό δάνειο της Alapis ABEE αναφερόταν ότι σκοπός του ομολογιακού δανείου ήταν η αναχρηματοδότηση υφιστάμενων τραπεζικών υποχρεώσεων και η πραγματοποίηση επενδύσεων της εκδότριας μέσω στοχευμένων εξαγορών, στο πρόγραμμα εκταμίευσης που συντάχθηκε την 2 Οκτωβρίου 2009, ξεκαθαριζόταν ότι το δάνειο θα χορηγούταν για τη χρηματοδότηση της εταιρείας με κεφάλαιο κίνησης.
Σύμφωνα με το πόρισμα Νικολούδη, οι υπεύθυνοι Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου κατά την έγκριση και χορήγηση τού ως άνω δανείου και τη διάθεση των σχετικών κεφαλαίων (100 εκατ. ευρώ) ενήργησαν κατά τρόπο ο οποίος ζημίωσε την περιουσία της τράπεζας, καθώς δεν μερίμνησαν να λάβουν εμπράγματες διασφαλίσεις (υποθήκη ή έστω προσημείωση υποθήκης επί ακινήτων), κάτι που ήταν απαραίτητο εν όψει του μεγάλου ύψους του δανείου, δεν μερίμνησαν να λάβουν εγγυήσεις έστω με τη μορφή ενεχύρου καταθέσεων ή ενεχύρου ομολόγων και δεν ζήτησαν και δεν έλαβαν ούτε καν προσωπικές εγγυήσεις του κυρίου μετόχου της πιστούχου εταιρείας, δηλαδή του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Αντίθετα, κατά το πόρισμα, η Διοίκηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου αρκέστηκε στο να λάβει εταιρικές εγγυήσεις, επιχειρήσεων οι οποίες ανήκαν στον ίδιο όμιλο με την Alapis ABEE και δεν ήταν καν εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και για τους λόγους αυτούς ήταν αφερέγγυες. Αποτέλεσμα ήταν η πρόκληση ζημιάς στην περιουσία του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου αφού το δάνειο των 100 εκατ. ευρώ ουδέποτε επεστράφη, εκτός από την πρώτη δόση, ποσού 5 εκατ. ευρώ!
Για το θέμα αυτό το πόρισμα Νικολούδη αναφέρει τα εξής:
«Σε κάθε περίπτωση οι υπεύθυνοι του ΤΤ γνώριζαν ότι η Τράπεζα που διοικούσαν δε διέθετε ικανοποιητικό σύστημα αξιολόγησης των χρηματοδοτήσεων, σύμφωνα με τα slotting criteria που εξειδικεύονται με την ΠΔΤΕ 2589/20-8-2007 και δεν χρειαζόταν βεβαίως να τους το υπενθυμίσει κάποιος.
Παρά ταύτα, χωρίς την τήρηση βασικών αρχών τραπεζικής πρακτικής ως προς την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου, ως προς τις εγκριτικές και διαχειριστικές διαδικασίες και την παρακολούθηση της διάθεσης κεφαλαίων κ.λπ. (βλ. σελ. 4,8 & 9 της Έκθεσης της ΤτΕ/Νοέμβριος 2012), προέβησαν στη σύναψη του επίμαχου Ομολογιακού Δανείου, πράξη εξ αντικειμένου κάκιστης διαχείρισης της περιουσίας του ΤΤ.
Το γεγονός, ότι προέβησαν στην παραπάνω πράξη παρά την προηγούμενη επισήμανση-προειδοποίηση της αρμόδιας εποπτεύουσας Αρχής (ΤτΕ), αυξάνει έτι περαιτέρω την ευθύνη τους για τη ζημιά που προέκυψε στην ξένη περιουσία, της οποίας είχαν τη διαχείριση».
Η πορεία του χρήματος
Το πόρισμα της Αρχής για το Ξέπλυμα περιγράφει την πορεία του χρήματος και τις μεθοδεύσεις Λαυρεντιάδη. Σύμφωνα με τα στοιχεία των Αρχών, στα οποία βασίσθηκε η εισαγγελική δίωξη, τα 100 εκατ. ευρώ του ομολογιακού δανείου πιστώθηκαν τον Οκτώβριο του 2009 σε λογαριασμό της Alapis ABEE στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Αυθημερόν μεταφέρθηκαν σε λογαριασμό της εταιρείας DALL AE στην Millennium Bank. Την ίδια ημέρα (6-10-2009) 30 εκατ. ευρώ εξ αυτών μεταφέρθηκαν σε λογαριασμό της εταιρείας Blue Island, τα οποία πέρασαν αυθημερόν σε λογαριασμό της λιπασματοβιομηχανίας ELFE – ιδιοκτησίας Λαυρεντιάδη – στην ίδια τράπεζα (Millennium).
Στις 7-10-2009 άλλα 25 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκαν σε λογαριασμό της εταιρείας Blue Island και στις 8-10-2009 τα εν λόγω 25 εκατ. ευρώ δόθηκαν με επιταγή σε υπάλληλο της Alapis. Στις 12- 10-2009 από το λογαριασμό της DALL 35 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκαν σε λογαριασμό της Blue Island και από εκεί στον προσωπικό λογαριασμό του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Τέλος, στις 13-10-2009 από τον προαναφερθέντα λογαριασμό της DALL ΑΕ στην Millennium μεταφέρθηκαν 4 εκατ. ευρώ αρχικά σε λογαριασμό της Blue Island, εν συνεχεία σε λογαριασμό της λιπασματοβιομηχανίας ELFE και εν συνεχεία σε λογαριασμό της WGR Investements AE και τέλος κατέληξαν στον προσωπικό λογαριασμό του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Τα πορίσματα της Τράπεζας της Ελλάδος και της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος κατέδειξαν πως τα 95 εκατ. ευρώ του ομολογιακού δανείου του ΤΤ διακινήθηκαν μέσα από το τραπεζικό σύστημα, με αλλεπάλληλες μεταφορές από λογαριασμό σε λογαριασμό των εταιρειών του Ομίλου, αναμίχθηκαν με άλλα κεφάλαια προερχόμενα από την εταιρία Blue Island και ένα μεγάλο μέρος από αυτά (39 εκατ. ευρώ) κατέληξαν στον προσωπικό λογαριασμό του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη στη Millennium και από εκεί στον προσωπικό λογαριασμό του στην Τράπεζα Πειραιώς.
«Προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις του παρανόμως ωφεληθέντα από την παραπάνω κακουργηματική πράξη, Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, για συνέργεια στην παραπάνω απιστία και επιπλέον για την πράξη της νομιμοποίησης του εγκληματικού προϊόντος που προέκυψε από το έγκλημα αυτό, δηλαδή τα 95 εκατ. ευρώ, τα οποία διακίνησε μέσω του τραπεζικού συστήματος, τα ανέμειξε με άλλα χρήματα, τα μετέτρεψε σε τραπεζικές επιταγές και τέλος τα απέκρυψε με το σκοπό, πάντοτε, να συγκαλύψει την αληθινή προέλευσή τους και να πετύχει τη νομιμοποίηση τους», αναφέρει το πόρισμα της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος στη βάσει του οποίου ασκήθηκαν οι εισαγγελικές διώξεις.
Όλα τα δεσμευμένα ακίνητα
Καθώς η Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος δεν βρήκε στους λογαριασμούς Λαυρεντιάδη ούτε σεντ από το παραπάνω εγκληματικό προϊόν δεν κατέστη δυνατή η δέσμευση χρημάτων. Όμως, ο τότε επικεφαλής της Αρχής Παναγιώτης Νικολούδης μερίμνησε και δέσμευσε περιουσιακά στοιχεία του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, αξίας αντίστοιχης με το προαναφερθέν εγκληματικό προϊόν και κυρίως ακίνητα της λιπασματοβιομηχανίας ELFE (της πρώην Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων, την οποία απέκτησε ο Λαυρεντιάδης το 2009).
Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία είναι μεν δεσμευμένα, ωστόσο θα περάσουν πλήρως στο Δημόσιο μόνον εάν και εφόσον ολοκληρωθεί η δίκη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και αποδειχθούν τα εγκλήματα τού Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
Συγκεκριμένα, από το 2014 έχουν δεσμευθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος -προκειμένου να εμποδιστεί/προληφθεί και νέα μεταβίβαση/απόκρυψή τους – τα εξής ακίνητα:
ΑΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ
1. Ένα γήπεδο εκτάσεως 1.056.625 τετραγωνικών μέτρων που βρίσκεται στη περιοχή Νέας Καρβάλης του Δήμου Καβάλας.
2. Ένα εργοστάσιο παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων εκτάσεως 56.250 τ.μ. εντός γηπέδου εκτάσεως 1.518.000 τ.μ. που βρίσκεται στη περιοχή Νέας Καρβάλης του Δήμου Καβάλας.
3. Ένας αγρός εκτάσεως 1.065 τετραγωνικών μέτρων που βρίσκεται στην περιοχή Χρυσούπολης του Δήμου Νέστου.
ΑΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
1. Δύο γήπεδα συνολικής εκτάσεως 385.882 τ.μ. με τις επ’ αυτών υπάρχουσες εγκαταστάσεις, που βρίσκονται στον Δήμο Εχεδώρου Θεσσαλονίκης.
2. Πέντε αγροτεμάχια συνολικής εκτάσεως 37.300 τ.μ. που βρίσκονται στη περιοχή Γέφυρας του Δήμου Χαλκηδόνος Θεσσαλονίκης.
3. Ένας αγρός εκτάσεως 211 τ.μ. που βρίσκεται στον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης Θεσσαλονίκης.
ΑΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
1. Ένας αγρός εκτάσεως 4.838 τ.μ. με τις επ’ αυτού υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις εκτάσεως 3.000 τ.μ. που βρίσκονται στη περιοχή Πτολεμαΐδας του Δήμου Εορδαίας.
ΑΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ
1. Ένα αγροτεμάχιο με τις επ’ αυτού υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις εκτάσεως 4.025 τ.μ., που βρίσκεται στη περιοχή Νιγρίτας του Δήμου Βισαλτίας.
2. Δύο οικόπεδα με τις επ’ αυτών υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικής εκτάσεως 4.382 τ.μ., που βρίσκονται στη περιοχή Αχίνου του Δήμου Βισαλτίας.
ΑΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΑΧΑΪΑΣ
1. Ένα οικόπεδο εκτάσεως 4.000 τ.μ. με τις επ’ αυτού υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικής εκτάσεως 1.695 τ.μ. που βρίσκονται στη περιοχή Αγίου Στεφάνου του Δήμου Δυτικής Αχαΐας.
ΚΙΝΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΗΛΕΙΑΣ
1. Ένα οικόπεδο εκτάσεως 12.740 τ.μ. με τις επ’ αυτού υπάρχουσες κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικής εκτάσεως 1.647 τ.μ. που βρίσκονται στη περιοχή Ιαρδάνου του Δήμου Πύργου.
Εάν τελικά η δίκη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου δεν προχωρήσει λόγω δικονομικών προσκομμάτων που προκύπτουν από την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, όλα τα παραπάνω ακίνητα μεγάλης αξίας θα επιστραφούν στην ELFE, του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, η οποία ειρήσθω εν παρόδω βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο των Αρχών για τις οφειλές ύψους 130 εκατ. ευρώ που έχει προς τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ). Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τη δικογραφία της σχετικής υπόθεσης η πλευρά Λαυρεντιάδη είχε επιχειρήσει κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να συμψηφίσει μέρος των οφειλών της ELFE με την παραχώρηση προς τη ΔΕΠΑ κάποιων εκ των προαναφερομένων ακινήτων που είχε ήδη δεσμεύσει η Αρχή για το Ξέπλυμα για την υπόθεση Alapis – Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Αν συνέβαινε αυτό, το ελληνικό Δημόσιο και ο Έλληνας φορολογούμενος θα έβγαινε διπλά χαμένος από τις μεθοδεύσεις του υπόδικου επιχειρηματία.
*Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
.){kind=link}