Το ανώτατο συμβούλιο ασφαλείας της Αλγερίας αποφάσισε την Τετάρτη να κλείσει τον εναέριο χώρο της χώρας σε όλα τα μαροκινά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη, όπως ανακοίνωσε η αλγερινή προεδρία.
Η απόφαση ελήφθη “ενόψει των συνεχιζόμενων προκλήσεων και των εχθρικών πρακτικών από την πλευρά του Μαρόκου”, διεκρίνισε η ανακοίνωση.
Υπενθυμίζεται πως η Αλγερία στις 24 Αυγούστου είχε αποφασίσει να διακόψει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Μαρόκο υποστηρίζοντας ότι “η ιστορία έχει δείξει ότι το βασίλειο του Μαρόκου ουδέποτε σταμάτησε τις εχθρικές ενέργειες σε βάρος της Αλγερίας”. Η Αλγερία κατηγορεί επίσης “στους ηγέτες του βασιλείου” την ευθύνη για “τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις, που επιδεινώθηκαν”, ένα γεγονός που, όπως υποστηρίζει, “επιφέρει τη ρήξη, αντί για την ολοκλήρωση στην περιοχή” του Μάγρεμπ.
Οι σχέσεις των δύο χωρών είναι δύσκολες εδώ και δεκαετίες, λόγω του ακανθώδους θέματος της Δυτικής Σαχάρας, της μοναδικής περιοχής της αφρικανικής ηπείρου το μετααποικιακό καθεστώς της οποίας παραμένει σε εκκρεμότητα. Η περιοχή διεκδικείται από το Μαρόκο ενώ η Αλγερία στηρίζει τους αυτονομιστές του Μετώπου Πολισάριο. Το Ραμπάτ, που ελέγχει περίπου το 80% του εδάφους της, προτείνει ένα σχέδιο αυτονομίας υπό τη δική του κυριαρχία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δύο χώρες διακόπτουν τις σχέσεις τους.
Η προϊστορία της διένεξης
Στις 7 Μαρτίου 1976 το Μαρόκο διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με την Αλγερία, αφού η τελευταία αναγνώρισε τη Λαοκρατική Αραβική Δημοκρατία της Σαχάρας, την ανεξαρτησία της οποίας είχε ανακηρύξει μονομερώς το Μέτωπο Πολισάριο. Είχε προηγηθεί, το 1963, ο “Πόλεμος της άμμου” μεταξύ των δύο γειτόνων, με πολλά μεθοριακά επεισόδια, ενώ οι σχέσεις τους επιδεινώθηκαν επίσης το 1975, με τη λεγόμενη “Πράσινη πορεία” 350.000 Μαροκινών προς τη Δυτική Σαχάρα.
Στις 16 Μαΐου 1988 οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι συνάπτουν και πάλι διπλωματικές σχέσεις και τον Ιούνιο του ίδιου έτους ξανανοίγουν επισήμως τα σύνορά τους.
Όμως τον Αύγουστο του 1994, η δήλωση του τότε προέδρου της Αλγερίας Λιαμίν Ζερουάλ, σύμφωνα με τον οποίο απομένει στην Αφρική “μια χώρα υπό παράνομη κατοχή” –αναφερόμενος στη Δυτική Σαχάρα– προκαλεί δυσαρέσκεια στο Μαρόκο. Στο τέλος του μήνα, το Μαρόκο επαναφέρει τη βίζα για τους Αλγερινούς πολίτες, μετά την επίθεση που σημειώθηκε σε ένα ξενοδοχείο του Μαρακές, όπου ισλαμιστές Γαλλο-Μαγρεμπίνοι σκότωσαν δύο Ισπανούς τουρίστες. Το Ραμπάτ κατηγόρησε για την επίθεση τις αλγερινές υπηρεσίες ασφαλείας.
Στις 25 Ιουλίου 1999 ο πρόεδρος της Αλγερίας Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα παρίσταται στην κηδεία του βασιλιά Χασάν Β΄ του Μαρόκου στο Ραμπάτ. Όμως αυτή η αρχή της συμφιλίωσης θα διακοπεί απότομα στις 15 Αυγούστου του ίδιου χρόνου, με αφορμή τη σφαγή 29 ανθρώπων στη νοτιοδυτική Αλγερία. Ο Μπουτεφλίκα κατηγόρησε το Μαρόκο ότι διευκόλυνε τη διείσδυση ένοπλων ισλαμιστών.
Τον Μάρτιο του 2005 ξεκινά να λιώνει ο πάγος, με τις συναντήσεις του προέδρου Μπουτεφλίκα με τον βασιλιά Μοχάμεντ Στ΄. Τον Ιούλιο του 2011 ο βασιλιάς τάσσεται υπέρ του ανοίγματος των χερσαίων συνόρων και της εξομάλυνσης των σχέσεων. Ο Μπουτεφλίκα απαντά μερικούς μήνες αργότερα εκφράζοντας τη βούλησή του να εργαστεί για την αναθέρμανση των σχέσεων, προς το συμφέρον και των δυο χωρών.
Τον Δεκέμβριο του 2019 ο βασιλιάς του Μαρόκου, στο συγχαρητήριο μήνυμά του προς τον νέο πρόεδρο της Αλγερίας Αμπντελματζίντ Τεμπούν ζητά να ανοίξει “μια νέα σελίδα” στις σχέσεις τους.
Τον Δεκέμβριο του 2020 η Αλγερία καταδικάζει τις “ξένες μηχανορραφίες” που στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση, αναφερόμενη στο Ισραήλ, μετά την αναγνώριση, εκ μέρους των ΗΠΑ, της κυριαρχίας του Μαρόκου επί της Δυτικής Σαχάρας, σε αντάλλαγμα για την εξομάλυνση των σχέσεων του Μαρόκου με το Ισραήλ. “Η σύγκρουση στη Δυτική Σαχάρα είναι θέμα αποαποικιοποίησης που δεν μπορεί να επιλυθεί παρά μόνο με την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου”, επαναλαμβάνει το Αλγέρι.
Στις 18 Ιουλίου 2021 το Αλγέρι ανακαλεί για διαβουλεύσεις τον πρεσβευτή του στο Ραμπάτ. Ένας Μαροκινός διπλωμάτης είχε προηγουμένως εκφράσει την υποστήριξή του στους αυτονομιστές της Καβυλίας, αντιδρώντας στη στήριξη των αυτονομιστών της Δυτικής Σαχάρας. Μια “κόκκινη γραμμή” για το Αλγέρι, που αντιτίθεται σε κάθε αυτονομιστική τάση της Καβυλίας, μιας ιστορικής, βερβερόφωνης περιοχής της βορειοανατολικής Αλγερίας.
Στις 31 Ιουλίου, με την ευκαιρία της εορτής του Θρόνου, ο βασιλιάς Μοχάμεντ Στ΄ εκφράζει τη λύπη του για τις “εντάσεις” με την Αλγερία και επαναλαμβάνει την έκκλησή του για άνοιγμα των χερσαίων συνόρων. Στις 18 Αυγούστου, η Αλγερία ανακοινώνει ότι θα επανεξετάσει τις σχέσεις της με το Μαρόκο, το οποίο κατηγορεί για εμπλοκή στις καταστροφικές πυρκαγιές των προηγούμενων ημερών έως τις 24 Αυγούστου που διέκοψε τελικά τις διπλωματικές σχέσεις.
Διαβάστε ακόμη
Η “μητέρα”… Γαλλία σε ρόλο μεσάζοντα για να τερματιστεί η διαμάχη Αλγερίας Μαρόκου