Η απόσταση παραμένει μεγάλη

Η απόσταση παραμένει μεγάλη

Του Δ.Γ. Παπαδοκωστόπουλου

Τα κύρια αίτια της κρίσης, δηλαδή τα πολύ μεγάλα «δίδυμα» ελλείμματα (της γενικής κυβέρνησης και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών), έχουν εξαλειφθεί, η ανταγωνιστικότητα σε όρους κόστους εργασίας έχει αποκατασταθεί (λιγότερο όμως σε όρους τιμών και σχεδόν καθόλου σε όρους διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας), το τραπεζικό σύστημα έχει σήμερα ικανοποιητικά κεφάλαια (αντιμετωπίζει όμως ακόμη έναν μεγάλο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων), η φορολογική διοίκηση έχει βελτιωθεί, ενώ έχουν ψηφιστεί σημαντικές διατάξεις που βελτιώνουν σημαντικά τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και τις δημοσιονομικές του επιπτώσεις…

H παραπάνω εισαγωγή προέρχεται από τμήμα του άρθρου του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο κυριακάτικο ΒΗΜΑ, το οποίο γράφεται σε μια κρίσιμη συγκυρία τόσο για τον ίδιο όσο και για τη χώρα. Σε απλά ελληνικά, ο επικεφαλής του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος (που διετέλεσε και υπουργός Οικονομικών τη διετία 2012 -2014) μας λέει ότι οι περισσότερες επεμβάσεις έγιναν στους μισθούς  και στην αγορά εργασίας. Δηλαδή, ενώ οι μισθοί μειώθηκαν πάνω από το μισό σε πολλές περιπτώσεις, οι τιμές των υπηρεσιών έμμειναν στο ύψος τους. Παράλληλα, η εκτεταμένη ανεργία δημιούργησε ένα φθηνό εργατικό εξειδικευμένων, που ως «δούλοι» εργάζονται (αν εργάζονται) με χαμηλές αποδοχές, που σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις οικογενειακές ανάγκες.

Στουρνάρας: «Υπάρχει ακόμα απόσταση για την ανάκαμψη της οικονομίας»

Σε μια λίγο παλαιότερη μελέτη του ΣΕΒ επισημαίνεται ότι η αναβάθμιση της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα προϋποθέτει τεράστια βελτίωση στην διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα. Και προσθέτει: «Η σχέση επενδύσεων προς ΑΕΠ στη χώρα μας είναι σήμερα, όχι μόνο στο μισό απ’ ότι ήταν πριν την
κρίση, αλλά και στο χαμηλότερο παγκοσμίως επίπεδο, εξαιρουμένων χωρών σε ιδιάζουσα κατάσταση (πολεμικές συγκρούσεις, πτώχευση, κ.ά.)! Οι επιχειρηματικές επενδύσεις σήμερα (2018), ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ, αν και σε ονομαστικούς όρους έχουν επανέλθει στα 2/3 των προ κρίσης επιπέδων (2009), ανέρχονται στο 6% του ΑΕΠ περίπου, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ-28 διαμορφώνεται στο 13%. Υπάρχει, όμως, τεράστια υστέρηση στις μη επιχειρηματικές επενδύσεις. Οι δημόσιες επενδύσεις (Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων) και οι επενδύσεις των νοικοκυριών (κυρίως σε κατοικίες, αλλά και σε εξοπλισμό αυτοαπασχολούμενων) διαμορφώνονται σήμερα στα περίπου 5 δισ. ευρώ για την κάθε κατηγορία, όταν προ κρίσης κυμαινόντουσαν σε 14 δισ. και 21 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Σημειώνεται, επίσης, ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες (1,3 δισ. ευρώ σήμερα έναντι 15,5 δισ. ευρώ προ κρίσης) αποτελούν μόνο το 6% του συνόλου των επενδύσεων, όταν στην ΕΕ-28 το αντίστοιχο μέγεθος είναι 25% (30% στη Γερμανία)!

Έτσι, η επενδυτική αυτή άπνοια έχει συμπιέσει την παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας, με αποτέλεσμα, σε πραγματικούς όρους, το κατά κεφαλήν εισόδημα να είναι σήμερα χαμηλότερο απ’ ότι ήταν το 2000». Στο δια ταύτα το συμπέρασμα είναι ότι απέχουμε πολύ ακόμα από το να γίνουμε κανονική χώρα, παρά τα όσα ωραία λέγονται!

* Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ” της Κυριακής