Η χήρα του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, Αλεξέι Ναβάλνι, Γιούλια, ορκίστηκε χτες Δευτέρα να συνεχίσει τον αγώνα του ενάντια στο Κρεμλίνο, ενώ οι αρχές αρνήθηκαν στη μητέρα του την πρόσβαση σε ένα νεκροτομείο όπου πιστεύεται ότι φυλάσσεται το σώμα του μετά τον θάνατό του την περασμένη εβδομάδα σε μια ποινική φυλακή της Αρκτικής.
Με τη φωνή της να σπάει μερικές φορές σε βίντεο που δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Γιούλια Ναβάλναγια κατηγόρησε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ότι σκότωσε τον σύζυγό της στην απομακρυσμένη φυλακή και ισχυρίστηκε ότι η άρνηση των αξιωματούχων να παραδώσουν το πτώμα στην πεθερά της ήταν μέρος σχεδίου για συγκάλυψη.
Οι ρωσικές αρχές δήλωσαν ότι η αιτία του θανάτου του Ναβάλνι την Παρασκευή σε ηλικία 47 ετών είναι ακόμη άγνωστη και η υπόθεση ερευνάται. Ωστόσο τα αποτελέσματα οποιασδήποτε έρευνας είναι πιθανό να αμφισβητηθούν στο εξωτερικό. Ήδη πολλοί ηγέτες της Δύσης έχει δείξει ευθέως με το δάχτυλο τον Β. Πούτιν ως υπεύθυνο.
Απομένει λιγότερο απο ένας μήνας ως τις εκλογές και θεωρείται βέβαιο πως νικητής θα είναι ο Β. Πούτιν προσθέτοντας άλλα έξι χρόνια παρουσίας στην προεδρική εξουσία.
Για την ρωσική αντιπολίτευση είναι ακόμη ένα πλήγμα ο θάνατος του σφοδρού επικριτή του Κρεμλίνου η οποία στερείται πλέον τον πιο δημοφιλή εκπρόσωπο της που θεωρήθηκε εμπνευσμένος πολιτικός. Πολλοί Ρώσοι υποστηρικτές του μιλούν για ένα καταστροφικό πλήγμα καθώς οποίοι είχαν δει τον Ναβάλνι ως μια σπάνια ελπίδα για πολιτική αλλαγή εν μέσω της κυριαρχίας του Πούτιν.
Ο Ναβάλνι είχε φυλακιστεί από τον Ιανουάριο του 2021, όταν επέστρεψε στη Μόσχα μετά την ανάρρωση του στη Γερμανία από μια δηλητηρίαση με νευροπαραλυτικό παράγοντα για την οποία κατηγόρησε το Κρεμλίνο.
Καταδικάστηκε με τρεις ποινές φυλάκισης από τη σύλληψή του, για μια σειρά από κατηγορίες που έχει απορρίψει ως πολιτικά υποκινούμενες.
Τη σκυτάλη από τον Α. Ναβάλνι πήρε η σύζυγός του υπονοώντας ότι ο άντρα της μπορεί να έχει σκοτωθεί με νευροπαλυτικό παράγοντα τύπου Novichok. Προέτρεψε τους Ρώσους να συσπειρωθούν πίσω της «για να μοιραστούν όχι μόνο τη θλίψη και τον ατελείωτο πόνο της, αλλά και την οργή της.
«Κρύβουν δειλά και πονηρά το σώμα του, αρνούνται να το δώσουν στη μητέρα του και ξαπλώνουν άθλια περιμένοντας να εξαφανιστεί το ίχνος του δηλητηρίου», είπε η Γιούλια Ναβάλναγια και πρόσθεσε ότι «Το κύριο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για τον Αλεξέι και τον εαυτό μας είναι να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε. Πρέπει όλοι να μαζευτούμε σε μια δυνατή γροθιά και να χτυπήσουμε αυτό το τρελό καθεστώς».
Τη Δευτέρα, ο Ιβάν Ζντάνοφ, διευθυντής του Ιδρύματος Καταπολέμησης της Διαφθοράς του Ναβάλνι, είπε ότι το σώμα του Ναβάλνι δεν θα δοθεί στη μητέρα του για 14 ημέρες, ενώ θα γίνει χημική εξέταση, σύμφωνα με Ρώσο ερευνητή.
Η εκπρόσωπος του Ναβάλνι Kira Yarmysh είπε ότι η Ερευνητική Επιτροπή, η κορυφαία υπηρεσία ποινικών ερευνών της χώρας, ενημέρωσε τη Λιουντμίλα Ναβάλναγια ότι η επίσημη έρευνα για τον θάνατο είχε παραταθεί. Δεν παρέλειψε δε να σχολιάσει στο X, πως πρόκειται για ψέματα.
«Λένε ψέματα, αγοράζουν χρόνο για τον εαυτό τους και δεν το κρύβουν καν».
Με τις αρχές να μην προσφέρουν περισσότερες πληροφορίες για τον θάνατο μετά τη σύντομη αρχική δήλωση, πολλοί Ρώσοι εικάζουν τι μπορεί να είχε συμβεί στον Ναβάλνι. Ανεξάρτητα ρωσικά μέσα δημοσίευσαν αναφορές που προσπαθούσαν να ρίξουν φως στον θάνατό του. Κάποιοι αμφισβήτησαν την επίσημη αφήγηση — αλλά οι αναφορές τους δεν ήταν δυνατό να επαληθευτούν.
Στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, η χήρα του Ναβάλνι συναντήθηκε με υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλους αξιωματούχους. Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Τζόζεπ Μπορέλ δήλωσε ότι εξετάζονται κυρώσεις κατά της Ρωσίας και ζήτησε επίσης μια ανεξάρτητη διεθνή έρευνα για τα αίτια του θανάτου του Ναβάλνι. Είπε ότι την ευθύνη για τον θάνατο του Ναβάλνι φέρει «ο ίδιος ο Πούτιν, αλλά μπορούμε να κατέβουμε στη θεσμική δομή του σωφρονιστικού συστήματος στη Ρωσία», για να επιβάλουμε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις.
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Radek Sikorski περιέγραψε την Navalnaya ως «πολύ αξιοπρεπή, πολύ συγκρατημένη» και προέτρεψε τους ομολόγους του στην ΕΕ να ενεργήσουν σύμφωνα με το αίτημα της να επιβληθούν κυρώσεις σε περισσότερους από τους υποστηρικτές του Πούτιν, πέρα από τους ολιγάρχες και άλλους ανώτερους Ρώσους αξιωματούχους που ήδη στοχοποιούνται.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κυβέρνησή του εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων κυρώσεων στη Ρωσία.
H αντίδραση του Κρεμλίνου
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επέκρινε τις κατηγορίες από τους δυτικούς ηγέτες χαρακτηρίζοντας τες «ανοησίες» και «απαράδεκτες».
«Αυτές οι δηλώσεις δεν μπορούν να βλάψουν τον αρχηγό του κράτους μας, αλλά σίγουρα δεν βοηθούν αυτούς που τις κάνουν», είπε ο Πεσκόφ στους δημοσιογράφους.
Ερωτηθείς πότε θα μπορούσε να παραδοθεί το σώμα του Ναβάλνι στην οικογένειά του, ο Πεσκόφ απάντησε ότι το Κρεμλίνο δεν εμπλέκεται σε αυτές τις διαδικασίες, προσθέτοντας ότι η επίσημη έρευνα συνεχίζεται σύμφωνα με το νόμο.
Παρατηρητές είπαν ότι ο νόμος επιτρέπει στις αρχές να κρατήσουν το πτώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα εάν η έρευνα είναι σε εξέλιξη και να μπλοκάρουν τυχόν αιτήματα για ανεξάρτητη ιατροδικαστική μελέτη.
Ο σύμμαχος του Ναβάλνι, Ιβάν Ζντάνοφ, κατήγγειλε τις ρωσικές αρχές ως «ανεπαρκείς και ψευδόμενες».
«Είναι ξεκάθαρο τι κάνουν τώρα – καλύπτουν τα ίχνη του εγκλήματος τους», έγραψε τη Δευτέρα.
Καθώς οι αντιδράσεις συνεχίζονται στο εσωτερικό της χώρας, από τον θάνατο του Ναβάλνι, σχεδόν 400 άτομα έχουν τεθεί υπό κράτηση από την αστυνομία.