Η Νότια Κορέα έγινε δημοκρατία μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και η στρατιωτική επέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις παραμένει ένα ευαίσθητο θέμα.
Κατά τη διάρκεια των δικτατοριών που προέκυψαν καθώς η χώρα ανοικοδομήθηκε από την καταστροφή του πολέμου της Κορέας του 1950-53, οι ηγέτες της περιστασιακά κήρυξαν στρατιωτικό νόμο που τους επέτρεπε να τοποθετούν στρατιώτες, τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα στους δρόμους ή σε δημόσιους χώρους για να αποτρέψουν τις κατά καιρούς αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.
Τέτοιες σκηνές είναι αδιανόητες για πολλούς σήμερα.
Ο δικτάτορας Παρκ Τζονγκ-χούι – Park Chung-hee, ο οποίος κυβέρνησε τη Νότια Κορέα για σχεδόν 20 χρόνια πριν δολοφονηθεί από τον αρχηγό κατασκόπων του το 1979 , οδήγησε πολλές χιλιάδες στρατιώτες στη Σεούλ τις πρώτες πρωινές ώρες της 16ης Μαΐου 1961, στο πρώτο επιτυχημένο πραξικόπημα της χώρας.
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, κατά καιρούς κήρυξε στρατιωτικό νόμο για να καταστείλει τις διαδηλώσεις και τους επικριτές των φυλακίσεων αντιφρονούντων που είχε διατάξει.
Λιγότερο από δύο μήνες μετά το θάνατο του Παρκ Τζονγκ-χούι, ο Ταγματάρχης Τσουν Ντου-Χουάν οδήγησε τανκς και στρατεύματα στη Σεούλ τον Δεκέμβριο του 1979 στο δεύτερο επιτυχημένο πραξικόπημα της χώρας. Τον επόμενο χρόνο, ενορχήστρωσε μια βάναυση στρατιωτική καταστολή μιας εξέγερσης υπέρ της δημοκρατίας στη νότια πόλη Gwangju , σκοτώνοντας τουλάχιστον 200 ανθρώπους.
Το καλοκαίρι του 1987, μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους ανάγκασαν την κυβέρνηση του Τσουν να δεχτεί άμεσες προεδρικές εκλογές. Ο σύμμαχός του στον στρατό Ρο Τάε-γου – Roh Tae-woo, ο οποίος είχε ενταχθεί στο πραξικόπημα του Τσουν το 1979, κέρδισε τις εκλογές που διεξήχθησαν αργότερα το 1987 χάρη σε μεγάλο βαθμό στις διχασμένες ψήφους μεταξύ των φιλελεύθερων υποψηφίων της αντιπολίτευσης.
Μόνο με την ορκωμοσία του Ρο Τάε-γου στις 25 Φεβρουαρίου 1988, μετά από 40 χρόνια υπό διάφορες μορφές στρατιωτικής-εξουσιαστικής διακυβέρνησης, και με τη θέσπιση του πέμπτου συντάγματός της εκείνη την εποχή, η Νότια Κορέα έγινε η σημερινή, δημοκρατική Έκτη Δημοκρατία.
Τώρα 36 χρόνια μετά ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γιολ κήρυξε αιφνιδιαστικά στρατιωτικό νόμο την Τρίτη, κατηγορώντας το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης της χώρας ότι συμπράττει με τη Βόρεια Κορέα πραγματοποιώντας «αντικρατικές δραστηριότητες».
Περιμένοντας το νεότερο διάταγμά του, ο Γιουν για αρκετές ώρες ήταν… εξαφανισμένος με τους διαδηλωτές έξω από τη Βουλή να έρχονται σε σύγκρουση με δυνάμεις της αστυνομίας, ζητώντας ακόμα και τη σύλληψή του.
Αργά το απόγευμα της Τρίτης (3/12), η Κορεατική Βουλή καταψήφισε την επιβολή στρατιωτικού νόμου που κήρυξε νωρίτερα ο πρόεδρος. Το κοινοβούλιο με παρόντα 190 από τα 300 μέλη του, ενέκρινε ψήφισμα που απαιτεί την άρση του στρατιωτικού νόμου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Νότιας Κορέας ο πρόεδρος «είναι υποχρεωμένος να συμμορφωθεί» με την απόφαση του Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, το Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων της Νότιας Κορέας ανακοίνωσε ότι ο στρατός θα τηρήσει τον στρατιωτικό νόμο μέχρι να τον άρει ο πρόεδρος της χώρας.
Τελικά η –ούτως ή άλλως υψηλού ρίσκου– κίνηση εκ μέρους του απέτυχε (οι δυνάμεις ασφαλείας που είχαν συγκεντρωθεί γύρω από τον χώρο του κοινοβουλίου άρχισαν να αποχωρούν λίγες ώρες αργότερα) και πλέον αυτό που μένει να φανεί είναι ποια ακριβώς θα είναι η (πολιτική, ποινική) τύχη του ιδίου, της συζύγου και όσων ήταν στο πλευρό του κατά τη διάρκεια της επιχειρούμενης εκτροπής. Ενδεικτικά, ακόμη και το δικό του κόμμα έσπευσε τα ξημερώματα της Τετάρτης (τοπική ώρα) να τον καλέσει να κάνει πίσω… όπως και έγινε.
Λίγα πριν από τις 4μισι τα ξημερώματα (τοπική ώρα), ο Γιουν Σουκ ανακοίνωσε τελικώς ότι αποσύρει τον στρατιωτικό νόμο, δίνοντας έτσι τέλος σε ένα επεισοδιακό πεντάωρο εξελίξεων, το οποίο αφήνει όμως πίσω πληγές που μένει να φανεί πού θα οδηγήσουν πολιτικά.
Ποιος είναι ο πρόεδρος Γιουν και γιατί έφτασε σε αυτό το σημείο
Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας έχει δει τη δημοτικότητά του να πέφτει από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2022, λόγω μιας σειράς σκανδάλων και αντιπαραθέσεων που ώθησαν ακόμη και εκατοντάδες χιλιάδες να ζητήσουν την παραπομπή του σε διαδικασία καθαίρεσης.
Πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν ότι ο Νοτιοκορεάτης πρόεδρος είχε όντως έρθει σε εντεινόμενη σύγκρουση με την αντιπολίτευση το τελευταίο διάστημα, αλλά για μια σειρά από άλλα θέματα: σχετικά με τις δαπάνες στον προς έγκριση προϋπολογισμό και την ψήφιση νομοσχεδίων που δεν του ήταν αρεστά, τις καταγγελίες περί διαφθοράς (δωροληψιών, ευνοιοκρατίας κ.ά.) στο στόχαστρο των οποίων είχαν μπει ο ίδιος και η σύζυγός του, πρώτη κυρία της χώρας, Κιμ Κέον Χι, τις πιέσεις εκ μέρους όσων ζητούσαν την αποπομπή μελών της κυβέρνησης και υψηλόβαθμων κρατικών αξιωματούχων κ.ά.
«Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Γιουν Σουκ Γέολ, κήρυξε στρατιωτικό νόμο, όταν είδε την πολιτική πίεση σε βάρος του να εντείνεται», γράφει το BBC σε ανάλυσή του, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση του Γέολ έχασε τον έλεγχο του κοινοβουλίου νωρίτερα φέτος και ότι έκτοτε ήταν αναγκασμένη να «αποκρούει» τα νομοσχέδια και τις προτάσεις με τις οποίες τη «βομβάρδιζε» η αντιπολίτευση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Νότια Κορέα: Στρατιωτικό πραξικόπημα 7 ωρών. Όλο το χρονικό
Σοκ:Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας κήρυξε έκτακτο στρατιωτικό νόμο