Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο απείλησε να μειώσει την οικονομική στήριξη σε περισσότερους από 130.000 Ουκρανούς πρόσφυγες καθώς κλιμακώνεται η διαμάχη με την Ουκρανία για τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου.
Την 1η Ιανουαρίου, το Κίεβο έκλεισε τον αγωγό που για δεκαετίες χρησιμοποιήθηκε για την τροφοδοσία της Κεντρικής Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο. Η Σλοβακία ήταν το κύριο σημείο εισόδου και η χώρα θα χάσει τώρα εκατομμύρια ευρώ σε τέλη διαμετακόμισης.Η Μόσχα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας από το 1991.
Η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) υπολόγισε τον περασμένο μήνα ότι υπήρχαν 130.530 Ουκρανοί πρόσφυγες στη Σλοβακία από τους 6.813.900 παγκοσμίως.
Ο Φίκο – ο οποίος τον Δεκέμβριο έκανε αιφνιδιαστική επίσκεψη στη Μόσχα για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν – χαρακτήρισε την κίνηση του Κιέβου ως «δολιοφθορά» και είπε ότι θα προτείνει τη διακοπή των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία και επίσης θα υπάρξει «απότομη μείωση» της οικονομικής στήριξης για τους Ουκρανούς που έχουν βρει καταφύγιο στη Σλοβακία.
Τόνισε δε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος η ίδια η Σλοβακία να υποφέρει από έλλειψη φυσικού αερίου, καθώς είχε ήδη προβεί σε εναλλακτικές ρυθμίσεις.
Ωστόσο, ο Φίκο πρόσθεσε ότι η απόφαση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι να κλείσει τις τον αγωγό θα στερήσει από τη Σλοβακία 500 εκατομμύρια ευρώ (415 εκατομμύρια £, 518 εκατομμύρια δολάρια) σε τέλη διέλευσης από άλλες χώρες.
«Η μόνη εναλλακτική λύση για μια κυρίαρχη Σλοβακία είναι η ανανέωση της διαμετακόμισης ή η απαίτηση μηχανισμών αποζημίωσης που θα αντικαταστήσουν την απώλεια στα δημόσια οικονομικά», πρόσθεσε.
Τον περασμένο μήνα ο Ζελένσκι κατηγόρησε τον Φίκο ότι βοήθησε τον Πούτιν να «χρηματοδοτήσει τον πόλεμο και να αποδυναμώσει την Ουκρανία». «Ο Φίκο παρασύρει τη Σλοβακία στις προσπάθειες της Ρωσίας να προκαλέσει περισσότερα δεινά στους Ουκρανούς», είχε πει ο Ουκρανός πρόεδρος.
Η Πολωνία προσφέρθηκε να στηρίξει το Κίεβο σε περίπτωση που η Σλοβακία διακόψει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας – προμήθειες που είναι ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία, της οποίας οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής δέχονται τακτικές επιθέσεις από τη Ρωσία.
Η κυβέρνηση της Πολωνίας χαρακτήρισε το κλείσιμο των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου από την Ουκρανία «άλλη μια νίκη» κατά της Μόσχας, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι η ΕΕ είχε προετοιμαστεί για την αλλαγή και τα περισσότερα κράτη θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι είπε στο πρόγραμμα Today του BBC Radio 4 ότι υπήρχαν εναλλακτικές διαδρομές παροχής φυσικού αερίου από τις διεθνείς αγορές, όπως ένας τερματικός σταθμός στην Κροατία και συνδέσεις από τη Γερμανία και την Πολωνία.
«Αυτές οι διαδρομές θα πρέπει να διερευνηθούν ώστε η Ρωσία να μην βγάζει χρήματα από την πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε ο Σικόρσκι.
Η Πολωνία εισάγει φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, το Κατάρ και τη Βόρεια Θάλασσα, πρόσθεσε.
«Από όσο καταλαβαίνω, όλες οι χώρες έχουν εναλλακτικές διαδρομές», είπε.
Η ΕΕ έχει μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία από τότε που ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, αλλά ορισμένα ανατολικά κράτη μέλη εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις προμήθειες, καθιστώντας τη Ρωσία περίπου 5 δισ. ευρώ (5,2 δισ. $, 4,2 δισ. £). ένα χρόνο.
Το ρωσικό αέριο ήταν λιγότερο από το 10% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ το 2023, σύμφωνα με το μπλοκ . Το ποσοστό αυτό ήταν 40% το 2021. Ωστόσο, αρκετά μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβακίας και της Αυστρίας, συνέχισαν να εισάγουν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Επίσης και η Μολδαβία, η οποία δεν είναι μέλος της ΕΕ, αντιμετωπίζει ήδη σοβαρές ελλείψεις.
Η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Gazprom είχε δηλώσει στις 28 Δεκεμβρίου ότι θα περιόριζε το φυσικό αέριο στη Μολδαβία την 1η Ιανουαρίου επειδή είπε ότι δεν είχε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις πληρωμής της.
Ο Dorin Recean, ο πρωθυπουργός της Μολδαβίας, αρνήθηκε το υποτιθέμενο χρέος και κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί «την ενέργεια ως πολιτικό όπλο» σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είπε ότι η κίνηση θα αφήσει την Υπερδνειστερία “χωρίς φως και ζέστη στη μέση του χειμώνα”.
Η θέρμανση και το ζεστό νερό διακόπηκαν στην Υπερδνειστερία «λόγω της προσωρινής διακοπής της παροχής φυσικού αερίου» στις 07:00 τοπική ώρα (05:00 GMT) την Τετάρτη, ανέφερε η ενεργειακή εταιρεία Tirasteploenergo στο Telegram.
Προέτρεψε τους κατοίκους να ντυθούν ζεστά, να μαζέψουν μέλη της οικογένειας σε ένα μονόκλινο δωμάτιο, να κρεμάσουν κουβέρτες ή χοντρές κουρτίνες στα παράθυρα και να χρησιμοποιήσουν ηλεκτρικές θερμάστρες.
Η Ρωσία μπορεί ακόμα να στείλει αέριο στην Ουγγαρία, την Τουρκία και τη Σερβία μέσω του αγωγού TurkStream μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Crash test για τις τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη – Το τέλος του ρωσικού αερίου και ο κακός… καιρός
Ρωσία και Ουκρανία επιβεβαιώνουν τον τερματισμό της διαμετακόμισης ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη