Η γρίπη επιτίθεται με το νέο στέλεχος Η3Ν2

26/01/2022 21:47

Μετά τον περσινό χειμώνα που η γρίπη… έλαμψε διά της απουσίας της, καθώς πανευρωπαϊκά καταγράφηκαν μόλις 33 περιστατικά και μόνο μία νοσηλεία σε ΜΕΘ ασθενούς με πνευμονία μετά από γρίπη, σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC, o ιός που παραδοσιακά ευθυνόταν στην προ COVID εποχή για 650.000 θανάτους ετησίως επέστρεψε με νέο στέλεχος και απειλητικές διαθέσεις.

Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ

Το νέο στέλεχος Η3Ν2 του ιού της γρίπης τύπου Α, που σχετίζεται με κίνδυνο βαρύτερης νόσησης στους ηλικιωμένους, έχει ήδη προκαλέσει περισσότερες από 72 σοβαρές περιπτώσεις γρίπης στη Γαλλία κι έξι θανάτους, την ώρα που η χώρα του Εμανουέλ Μακρόν σπάει καθημερινά το ένα ρεκόρ κρουσμάτων κορωνοϊού μετά το άλλο, με περισσότερα από 464.000 κρούσματα του στελέχους «Όμικρον» να έχουν καταγραφεί σε ένα 24ωρο.

Συνέπειες

«Μια απότομη αύξηση των λοιμώξεων από τη γρίπη κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης πανδημίας της COVID-19 θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό και θα μπορούσε να επιβαρύνει επιπλέον τα συστήματα υγείας που έχουν ήδη καταπονηθεί από τον κορωνοϊό. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να λάβουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις και να προστατεύσουμε αυτούς που κινδυνεύουν περισσότερο», τόνισε ο Πάσι Πεντίνεν (Pasi Pentinen, επικεφαλής του προγράμματος γρίπης του ECDC και ένας από τους πλέον ειδήμονες επιστήμονες στο θέμα της γρίπης διεθνώς).

Οι νοσηλείες και οι θάνατοι ασθενών με γρίπη στη Γαλλία ήταν αρκετοί ώστε να τραβήξουν το ενδιαφέρον των ειδικών και να προκαλέσουν την ανησυχία τους, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την απρόσμενη συμπεριφορά που μπορεί να επιδείξει ο ιός της γρίπης φέτος, κάνοντας αισθητή την παρουσία του για πολύ μακρύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι συνηθιζόταν.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμίσουμε ότι στην προ COVID εποχή οι πρώτες νοσηλείες ασθενών γρίπης στην Ελλάδα ξεκινούσαν μετά τη 15η Δεκεμβρίου και η εποχική επιδημία γρίπης είχε μικρή διάρκεια, με τα περισσότερα περιστατικά να καταγράφονται έως τα τέλη Μαρτίου. Ωστόσο, για το 2022 τίποτα δεν είναι σίγουρο και τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο μετά τη μακρά απουσία του ιού της γρίπης και τα πολύ χαμηλά επίπεδα ανοσίας στον πληθυσμό, αφού πέρσι δεν εκτεθήκαμε καθόλου στα στελέχη του.

Η επιστροφή του ιού μετά μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο σχεδόν μηδενικής κυκλοφορίας στον ευρωπαϊκό πληθυσμό μπορεί να αποτελεί την αρχή μιας ασυνήθιστα μακράς περιόδου γρίπης, η οποία μπορεί να επεκταθεί μέχρι το καλοκαίρι, προειδοποίησε ο Πάσι Πεντίνεν (Pasi Pentinen), προσθέτοντας πως τα φυσιολογικά εποχικά μοτίβα ενδέχεται να μην επαναληφθούν. Ο ίδιος εκτίμησε πως η πλήρης άρση των περιοριστικών μέτρων -που λογικά θα συμβεί κατά την άνοιξη- μπορεί να παρατείνει την κυκλοφορία της γρίπης πολύ πέραν του φυσιολογικού τέλους της ευρωπαϊκής περιόδου τον Μάιο.

Χρονοδιάγραμμα

Φέτος το κυρίαρχο στέλεχος της γρίπης που κυκλοφορεί δείχνει μέχρι στιγμής να είναι το H3 του ιού A, το οποίο προκαλεί συνήθως τις πιο σοβαρές περιπτώσεις μεταξύ των ηλικιωμένων. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι η επερχόμενη περίοδος γρίπης μπορεί να είναι έντονη για τους ηλικιωμένους και πως τα πρότυπα γρίπης μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των χωρών όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, αφού και τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν για διαφορετική περίοδο σε κάθε χώρα. Για παράδειγμα, στη Μ. Βρετανία ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον αναμένεται να προβεί άμεσα σε άρση των περιοριστικών μέτρων κυρίως για να κατανεύσει το κύμα δυσαρέσκειας που έχει δημιουργηθεί για τη συμμετοχή του σε πάρτι στην Ντάουνινγκ Στριτ, την εποχή του lockdown.

Σε ό,τι αφορά τον αντιγριπικό εμβολιασμό, σύμφωνα με τον ειδικό του ECDC, οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν ότι τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα φέτος «δεν θα είναι τα βέλτιστα» κατά του στελέχους H3, του ιού της γρίπης τύπου Α. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή ο ιός κυκλοφορούσε πολύ λίγο ή καθόλου όταν αποφασίστηκε πέρυσι η σύνθεση των εμβολίων, καθιστώντας δυσκολότερο για τους παρασκευαστές εμβολίων να προβλέψουν ποιο στέλεχος θα ήταν το κυρίαρχο την ερχόμενη περίοδο γρίπης. Τα εμβόλια παραδοσιακά αναπτύσσονται έξι μήνες πριν από την έναρξη της σεζόν της γρίπης, αφού οι επιστήμονες παρακολουθήσουν τη διασπορά του ιού στο άλλο ημισφαίριο (εκεί δηλαδή που ο χειμώνας έχει έρθει νωρίτερα).

Τα περιστατικά Florona ανησυχούν και τους Έλληνες επιστήμονες

Η σεζόν 2020-2021 χαρακτηρίστηκε από αξιοσημείωτη μείωση (>99%) στον αριθμό των κρουσμάτων γρίπης στην ΕΕ. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως η αποφυγή του περιττού συνωστισμού, η χρήση μάσκας και η τήρηση των μέτρων υγιεινής, είναι αποτελεσματικές όχι μόνο για την εξάπλωση του SARS-CoV-2 αλλά και της γρίπης.

Στη Γαλλία φέτος έχει εμβολιαστεί κατά της γρίπης το 45% του πληθυσμού (των ευπαθών ομάδων), γεγονός που υποδηλώνει ότι το αντιγριπικό εμβολιαστικό πρόγραμμα δεν έπιασε τον στόχο του. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη χώρα μας, με τους ειδικούς να ανησυχούν διπλά, καθώς οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα συνιστούν ακόμα υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού σε σχέση με τη Γαλλία.

Συλλοίμωξη

Εκτός από τον κίνδυνο προσβολής από τον ιό της γρίπης, «πονοκέφαλο» προκαλεί στους επιστήμονες και η πιθανότητα της συλλοίμωξης με τον ιό της γρίπης και τον κορωνοϊό – δηλαδή τα περιστατικά Florona. Οι συλλοιμώξεις δεν είναι ποτέ απίθανο να συμβούν, και σε αυτή την περίπτωση ο κίνδυνος για την υγεία του ασθενούς δεν είναι διπλάσιος (η επιβάρυνση από κάθε λοίμωξη δεν αθροίζεται), αλλά πολλαπλάσιος. Κι αυτό γιατί το ανοσοποιητικό του σύστημα είναι ήδη εξασθενημένο από τη μια λοίμωξη, όταν «προστίθεται» η δεύτερη και το αποδεκατίζει.