Υπέρ μιας αναθεώρησης του Συντάγματος που θα εμποδίζει την τέλεση γάμων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, σε ένα δημοψήφισμα τη διεξαγωγή του οποίου είχαν ζητήσει συντηρητικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά είχε θεωρηθεί από υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι οδηγεί σε διακρίσεις, ψήφισαν οι Κροάτες.
Σύμφωνα με τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα -με καταμετρημένα τα ψηφοδέλτια στο 33% των εκλογικών τμημάτων-το 64,84% των Κροατών απάντησαν “Ναι” στο ερώτημα αν ο γάμος θα πρέπει να καθορίζεται από το Σύνταγμα ως «η ένωση ανάμεσα σε έναν άνδρα και μία γυναίκα»
Οι υπόλοιποι ψήφισαν “Όχι”.
Στις 15:00 ώρα Γκρίνουιτς (17:00 ώρα Ελλάδας), δηλαδή τρεις ώρες πριν από τη λήξη της ψηφοφορίας, το ποσοστό συμμετοχής (26,75%) ήταν πολύ χαμηλότερο εκείνου που είχε καταγραφεί την ίδια ώρα (33,79%) στο δημοψήφισμα για την ένταξη της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2012 και το οποίο στο τέλος της ψηφοφορίας ήταν μόλις 43%.
Η αποχή των Κροατών από σημαντικές εκλογικές διαδικασίες είναι που προβληματίζει τους πολιτικούς παρατηρητές, εντός και εκτός της χώρας.
«Ο γάμος είναι το θεμέλιο της οικογένειας και της κοινωνίας. Οι Κροάτες έχουν το δικαίωμα να πουν αν για εκείνους ο γάμος είναι η ένωση ενός άνδρα και μίας γυναίκας», είχε δηλώσει κατά τη διάρκεια της ημέρας η Ζελίκα Μάρκιτς, πρόεδρος της συντηρητικής οργάνωσης Στο όνομα της οικογένειας που είχε ζητήσει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Η Κοράνα Χόρβατ, μία φοιτήτρια 24 ετών, ψήφισε “Όχι”. «Καμία διάκριση δεν μπορεί να είναι ευνοϊκή, μάλλον ανοίγει το δρόμο σε νέες διακρίσεις», δήλωσε βγαίνοντας από το εκλογικό της τμήμα.
Η κυβέρνηση της κεντροαριστεράς της οποίας ηγείται ο Ζόραν Μιλάνοβιτς είχε καλέσει τις τελευταίες ημέρες τους πολίτες να ψηφίσουν κατά της τροποποίησης του Συντάγματος.
«Είναι ένα θλιβερό και ανόητο δημοψήφισμα (…) ελπίζω πως είναι η τελευταία φορά που είμαστε αναγκασμένοι να οργανώσουμε μια τέτοια ψηφοφορία με τέτοιο τρόπο και για αυτά τα ερωτήματα», δήλωσε ο Μιλάνοβιτς αφού ψήφισε.
«Το Σύνταγμα πρέπει να διευκρινίζει ποια είναι τα ερωτήματα που μπορούν να τεθούν σε δημοψήφισμα και εκείνα που δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενό του, που αφορούν το εσωτερικό της οικογένειας», πρόσθεσε.
Ωστόσο, για τον ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης (HDZ, εθνικιστική δεξιά), Τόμισλαβ Καραμάρκο, η ψήφος στο “Ναι” σημαίνει «προστασία των παραδοσιακών αξιών».
«Δεν πρόκειται για απειλή των δικαιωμάτων των άλλων, αλλά για διατήρηση του δικαιώματός μας να είμαστε αυτό που είμαστε. Δυστυχώς, πρέπει, για να το κάνουμε αυτό, να εισάγουμε στο Σύνταγμα κάτι που είναι φυσικό», εκτίμησε.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ίβο Γιοσίποβιτς, σημείωσε πως «το ερώτημα που τέθηκε ήταν ηθικής τάξεως και δεν θα αλλάξει πολλά πράγματα».
«Το μήνυμα και τα αποτελέσματα θα πρέπει, ωστόσο, να γίνουν σεβαστά», είπε.
«Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι χρησιμοποιούν δημοκρατικές μεθόδους για να απειλήσουν τις θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας. Επαφίεται στην πλειοψηφία να αγωνιστεί για τα δικαιώματα των μειονοτήτων», εκτίμησε ο Γιουτζίν Πούσιτς, που μάχεται για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να χάσουν τίποτα και ζουν ήδη παντρεμένοι, θέλουν να υπαγορεύσουν στους άλλους πώς θα ζήσουν», δήλωσε από την πλευρά του ο δημοφιλής ηθοποιός Βίλι Μάτουλα που ψήφισε “Όχι”.
Η Κροατία, που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Ιούλιο, διένυσε μακρύ δρόμο από το πρώτο Gay Pride το 2002, όταν οι συμμετέχοντες στην πορεία είχαν δεχθεί επίθεση από εξτρεμιστές. Από τότε, η στάση ως προς τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων έχει σταδιακά βελτιωθεί.
Το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας της Κροατίας παραμένει συντηρητικό. Παραταύτα, το 2003, με το νόμο για το Σύμφωνο Συμβίωσης, δόθηκαν στα ομόφυλα ζευγάρια, τα ίδια δικαιώματα με τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια που ζουν σε ελεύθερη συμβίωση, μεταξύ δε των προβλέψεων ήταν και η αναγνώριση του από κοινού δικαιώματος στην αποκτηθείσα περιουσία.