Σπανίως μια πόλη που είναι υποψήφια για το θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης συνδυάζει τόσες πολλές ιδιότητες και δίνει νόημα σε αυτήν την ευρωπαϊκή προσέγγιση.
Η Μυτιλήνη με τη γεωγραφική της θέση, την ιστορία, την παράδοση, τη συμβολή της στη λογοτεχνία, τη ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, τη γαστρονομία αλλά και την αντιμετώπιση σύγχρονων ανθρωπιστικών κρίσεων όπως το προσφυγικό, φαντάζει μια ιδανική ευρωπαϊκή κοιτίδα πολιτισμού. Και θέτει τις βάσεις για μια ισχυρή υποψηφιότητα για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.
Ο πρώτος οικισμός στο πανάρχαιο νησί χρονολογείται από την 4η χιλιετία π.Χ. Και ήδη από το 770 π.Χ. η Λέσβος αποτελεί τον εκφραστή της πρώτης δημοκρατίας στον ευρωπαϊκό χώρο. Ο αιολικός πολιτισμός που ρίζωσε και αναπτύχθηκε εκεί, γνώρισε περιόδους ακμής αλλά και δοκιμασίας χωρίς ωστόσο να χάσει την κοσμοπολίτικη αύρα του και την οικουμενική πνευματικότητά του. Σαν ένας γνήσιος εθνικός ακρίτας πάντα είχε την ωριμότητα να ξεπερνάει τις δυσκολίες αφομιώνοντας δημιουργικά κάθε νέο ρεύμα. Όσοι προσπαθούν να εξηγήσουν τη μοναδική άνθηση των τεχνών ανατρέχουν στη μυθολογία επισημαίνοντας ότι η Λέσβος είχε την εύνοια των Μουσών, μιας και οι κάτοικοί της ήταν εκείνοι που έθαψαν με τιμές το κεφάλι του Ορφέα.
Η Σαπφώ που ονομάστηκε δεκάτη μούσα, ο Αλκαίος ο Μυτιληναίος, ο Αρίων ο λυρικός ποιητής από τη Μήθυμνα, ο Τέρπανδρος ο Αντισσαίος, ο -ένας από τους επτά σοφούς- Πιττακός, ο Κριναγόρας, ο μαθητής και διάδοχος του Αριστοτέλη Θεόφραστος, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Στρατής Μυριβήλης, ο Ηλίας Βενέζης, ο Αργύρης Εφταλιώτης και πολλοί ακόμα σύγχρονοι λογοτέχνες, μαζί με εκείνους της “Λεσβιακής άνοιξης” της πρώτης δεκαετίας του προηγούμενου αιώνα και του μεσοπολέμου, συνθέτουν ένα παζλ που συνδέει τον ποιητικό οίστρο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα δημιουργώντας μια σημαντική παράδοση στο χώρο των γραμμάτων. Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί. Ο Θεόφιλος, ο Γεώργιος Ιακωβίδης, ο Μανώλης Καλλιγιάννης, ο Στρατής Αξιώτης, ο Στρατής Ελευθεριάδης, ο Αντώνης Πρωτοπάτσης, ο Μίλτης Παρασκευαΐδης και αρκετοί νεώτεροι αποτελούν τον εικαστικό καμβά της έμπνευσης που γεννάει η Λέσβος και ταξιδεύει σ’ όλον τον κόσμο.
Πολύ σημαντική θεωρείται η συμβολή της Μυτιλήνης και στη μεσογειακή διατροφική κουλτούρα μας. Ως πατρίδα του ούζου, του λαδιού και των προϊόντων του, καθώς και της αιγαιοπελαγίτικης κουζίνας συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία της γαστρονομικής ταυτότητας της χώρας μας. Παράλληλα η αντιμετώπιση των πρόσφατων προσφυγικών ρευμάτων εντυπωσίασαν όλη την Ευρώπη με την ωριμότητα και τη δεκτικότητα που επέδειξαν, υποδεικνύοντας σε όλους το δρόμο της αλληλεγγύης που πρέπει να έχουμε απέναντι στους κατατρεγμένους.
Με σημαία τη λογοτεχνία η Μυτιλήνη, ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021, θα αναδείξει μέσα από σπουδαία καλλιτεχνικά δρώμενα, συνέδρια, παραστάσεις, ξεναγήσεις, εκθέσεις και διαγωνισμούς τη βαθιά ελληνική ταυτότητά της που ταυτόχρονα την καθιστά και αυθεντικά ευρωπαϊκή. Γεγονός που σε ελάχιστες σύγχρονες πόλεις συμβαίνει.