PLUS
Στις χώρες με ηλικιωμένο πληθυσμό όπως η Ελλάδα, η μοναξιά εξαπλώνει επικίνδυνα τα δίχτυα της, με μία νέα μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan School of Public Health του Πανεπιστημίου Harvard να δείχνει πως δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό φαινόμενο, αλλά ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Προειδοποιούν οι ερευνητές του Harvard
Τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η κοινωνική επαφή και η κοινωνική δικτύωση -ειδικά η διαπροσωπική κοινωνική δικτύωση, δηλαδή η ανθρώπινη συναναστροφή στον αληθινό (και όχι στον ψηφιακό) κόσμο- αποτελούν «φάρμακο» για την υγεία. Στον αντίποδα, η έλλειψη κοινωνικοποίησης έχει φανεί σε πολλές μελέτες ότι είναι προάγγελος της εμφάνισης πολλών εκφυλιστικών νοσημάτων, καθώς σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, διαταραχών ύπνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων, παχυσαρκίας και σακχαρώδους διαβήτη. Η νέα μελέτη διαπιστώνει ότι οι ηλικιωμένοι που ζούσαν για χρόνια παρέα με τη μοναξιά τους αντιμετώπιζαν 56% υψηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο έναντι όσων ανέφεραν ότι δεν ήταν μόνοι. Η περιστασιακή μοναξιά δεν αυξάνει τον κίνδυνο, αναφέρει η έρευνα στο eClinicalMedicine.
Μελέτη
Μόνο στην Ελλάδα, σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος σε συνεργασία με τον Οργανισμό ΤΙΜΑ, υπήρχαν το 2017 περισσότεροι από 500.000 μοναχικοί ηλικιωμένοι, αλλά η μοναξιά δεν είναι μόνο πρόβλημα της τρίτης ηλικίας, αλλά κάθε ηλικίας, ειδικά μετά την επιδημία αποξένωσης που γιγάντωσε η πανδημία. Φυσικά, δεν έχουμε φτάσει στο σημείο άλλων χωρών, γιατί εξακολουθεί να λειτουργεί ο πυρήνας της οικογένειας, αλλά από την άλλη πλευρά δεν έχουμε τα υποστηρικτικά δίκτυα που διαθέτουν άλλες χώρες, για παράδειγμα οι σκανδιναβικές, καθώς πάσχουμε σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και ειδικά στη δικτύωση των υπαρχόντων δομών. Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει πως ενώ υπάρχουν δομές -εν προκειμένω ψυχικής υγείας-, οι πολίτες δεν γνωρίζουν την ύπαρξή τους, δεν ξέρουν πού να απευθυνθούν και δεν είναι εύκολη η διαδρομή τους μέσα στο Σύστημα Υγείας, καθώς υπάρχουν εμπόδια στην παραπομπή από τη μία δομή στην άλλη.
Η μοναξιά από μόνη της συνάδει και με απώλεια της ευεξίας και με την υιοθέτηση βλαπτικών συνηθειών για τον οργανισμό και την ταυτόχρονη παραμέληση των καλών συνηθειών, ανάμεσα στις οποίες είναι και η διενέργεια των προληπτικών εξετάσεων. Επίσης οι μοναχικοί άνθρωποι είναι πιθανό να ασκούνται λιγότερο, ειδικά όσο μεγαλώνουν, και η ελλιπής άσκηση αποτελεί από μόνη της, σύμφωνα με μία έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για την ταχύτερη έλευση χρόνιων νοσημάτων όπως αυτά που προαναφέρθηκαν, δηλαδή καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, νευρολογικές διαταραχές, σακχαρώδης διαβήτης και κάποιες μορφές καρκίνου.
Στην καλύτερη διατήρηση της ευεξίας συμβάλλει και το μοντέλο της υβριδικής εργασίας, που αναπτύχθηκε κατά την πανδημία COVID, ως ανάγκη να διατηρηθεί εκ του μακρόθεν η επαγγελματική ζωή.
Νέα έρευνα της International Workplace Group, αποκαλύπτει σαφή συσχέτιση μεταξύ της υιοθέτησης του υβριδικού μοντέλου εργασίας (δηλαδή συνδυασμό διά ζώσης παρουσίας στο γραφείο με τηλεργασία) και της βελτίωσης της ευεξίας των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τέσσερις στους πέντε εργαζομένους (80%) δήλωσαν ότι η ευεξία που βιώνουν στην καθημερινότητά τους είχε βελτιωθεί σημαντικά λόγω της μεγαλύτερης ευελιξίας που τους προσφέρει η υβριδική εργασία. Η ευρεία υιοθέτηση του υβριδικού μοντέλου εργασίας παγκοσμίως έχει ως αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων να μοιράζει τις ώρες εργασίας του μεταξύ σπιτιού, ευέλικτων χώρων εργασίας κοντά στο σπίτι τους και στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, με αποτέλεσμα να μειωθούν δραστικά οι μετακινήσεις και να εξασφαλιστεί περισσότερος ποιοτικός χρόνος για κοινωνικοποίηση, άσκηση και ψυχαγωγία.
Το 68% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η φυσική τους κατάσταση έχει βελτιωθεί λόγω της υβριδικής εργασίας, με τα οφέλη να περιλαμβάνουν αυξημένο χρόνο για άσκηση (54%) και περισσότερο χρόνο για να προετοιμάσουν υγιεινά γεύματα (58%). Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, διαπιστώθηκε ότι οι εργαζόμενοι που έχουν ενταχθεί στο μοντέλο υβριδικής εργασίας αισθάνονται πιο ξεκούραστοι (80%), καθώς έχουν υιοθετήσει ένα πιο υγιές μοτίβο ζωής και ύπνου. Πολλές επιχειρήσεις ενισχύουν τα οφέλη της σωματικής υγείας από την υβριδική εργασία με προγράμματα που προωθούν την αυξημένη άσκηση. Το 17% ανέφερε ότι οι εταιρείες τούς προσέφεραν συνδρομή μέλους με μειωμένο κόστος σε γυμναστήρια, ενώ το 28% έχουν συμπεριληφθεί σε προγράμματα μετακίνησης με ποδήλατο. Με δεδομένη πρόσφατη έρευνα του ΠΟΥ, η οποία συσχετίζει την έλλειψη άσκησης με την αύξηση του κινδύνου για πολλά εκφυλιστικά νοσήματα, η υιοθέτηση περισσότερης σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινή ζωή αποτελεί διαβατήριο για καλύτερη υγεία και περισσότερη ευεξία.
Ως προς τον χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο που θα εργαστούν καθημερινά, σχεδόν εννέα στους δέκα (86%) εργαζόμενους λένε ότι η υβριδική εργασία έχει οδηγήσει σε καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, ενώ πάνω από τα τρία τέταρτα (78%) αναφέρουν μειωμένα επίπεδα άγχους. Αυτοί οι παράγοντες αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για ένα ευτυχισμένο και υγιές προσωπικό, με τους τέσσερις στους πέντε εργαζομένους (81%) να αναφέρουν ότι η μετάβασή τους στο υβριδικό μοντέλο εργασίας βελτίωσε την ψυχική τους υγεία.
