Η Oxfam η αναγνωρισμένη παγκόσμια ΜΚΟ με στόχο να μειώσει την ανισότητα και να τερματιστεί η φτώχεια και η αδικία σε μια νέα έκθεσή της που δημοσιεύθηκε σήμερα καταγγέλλει για άλλη μια φορά την ακραία συγκέντρωση πλούτου. Με βάση στοιχεία από τον διεθνή τραπεζικό όμιλο UBS, η Oxfam υποστηρίζει ότι το πλουσιότερο 1% κατέχει περισσότερο πλούτο από το 95% των κατοίκων του κόσμου.
Σε αυτή την έκθεση με τίτλο Πολυμερισμός σε μια εποχή παγκόσμιας ολιγαρχίας και που δημοσιεύτηκε πριν από τη γενική συζήτηση της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, η οποία πραγματοποιείται από τις 24 έως τις 30 Σεπτεμβρίου, η ΜΚΟ θέλει να τονίσει –και να αμφισβητήσει– τον «άνευ προηγουμένου έλεγχο» που ασκείται από δισεκατομμυριούχους στις παγκόσμιες οικονομίες και έχει, ως συνέπεια, «την άνοδο μιας παγκόσμιας ολιγαρχίας».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΜΚΟ, το πλουσιότερο 1% κατέχει το 43% όλων των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Δύο εταιρείες από μόνες τους ελέγχουν το 40% της παγκόσμιας αγοράς σπόρων. Οι τρεις μεγάλοι διαχειριστές κεφαλαίων των ΗΠΑ, η BlackRock, η State Street και η Vanguard, διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία 20 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ή σχεδόν το ένα πέμπτο όλων των επενδυσίμων περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο.
Οι εξαιρετικά πλούσιοι, συχνά μέσω των αυξανόμενων μονοπωλίων των εταιρειών τους, επηρεάζουν τους διεθνείς κανόνες πολιτικής και τη λήψη αποφάσεων για προσωπικά οφέλη, ενώ εμποδίζουν την ουσιαστική παγκόσμια πρόοδο, σύμφωνα με την Oxfam.
«Συχνά ακούμε ότι οι ανταγωνισμοί μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων βλάπτουν την πολυμέρεια, αλλά είναι σαφές ότι οι ακραίες ανισότητες παίζουν επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο. Τα τελευταία χρόνια, οι εξαιρετικά πλούσιες και ισχυρές πολυεθνικές έχουν χρησιμοποιήσει τη σημαντική επιρροή τους για να υπονομεύσουν τις προσπάθειες επίλυσης μεγάλων παγκόσμιων προβλημάτων όπως η φοροδιαφυγή, η πρόσβαση σε εμβόλια κατά του Covid για ολόκληρο τον παγκόσμιο πληθυσμό ή η «ακύρωση του βάρους των κρατικών χρεών. ” αναφέρει ο Amitabh Behar, εκτελεστικός διευθυντής της Oxfam International.
«Η διάσημη πλατφόρμα των Ηνωμένων Εθνών έχει όλο και λιγότερο βάρος σε έναν κόσμο όπου οι δισεκατομμυριούχοι είναι επικεφαλής», προσθέτει.
Ο Amitabh Behar υποστηρίζει, αντίθετα, «ένα δικαιότερο κόσμο και παγκόσμια τάξη όπου οι επιχειρήσεις πληρώνουν το δίκαιο μερίδιο των φόρων τους, όπου η παγκόσμια δημόσια υγεία είναι προτεραιότητα και όπου όλες οι χώρες μπορούν να επενδύσουν στους δικούς τους πληθυσμούς, προς όφελος του καθενός από εμάς. » και αναφέρεται, ειδικότερα, στην πρόταση για έναν ετήσιο παγκόσμιο ελάχιστο φόρο για τους υπερπλούσιους, μία πρόταση από τον Γάλλο οικονομολόγο Gabriel Zucman, την οποία φέρνει προς συζήτηση η Βραζιλία, η οποία φέτος προεδρεύει, στους G20, του φόρουμ συνεργασίας μεταξύ των κύριων ανεπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών του πλανήτη.
Ο 37χρονος Gabriel Zucman έχει καθιερωθεί ως ένας από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες στον κόσμο στη μέτρηση των εισοδημάτων και του πλούτου και στο πώς —και πόσο— να φορολογούνται οι πολύ πλούσιοι άνθρωποι και εταιρείες. «Πρέπει να διορθώσουμε τα λάθη που κάναμε στη φορολόγηση των υπερπλούσιων, όχι απλώς να σηκώσουμε τα χέρια μας και να τους αφήσουμε να δρουν εν λευκώ», υποστηρίζει ο Zucman συμπληρώνοντας πως «Θεωρείτε φυσιολογικό ότι οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν λιγότερους φόρους από τους οδηγούς τους; »
Εάν οι 3.000 δισεκατομμυριούχοι του κόσμου πλήρωναν φόρο ίσο με το 2% της περιουσίας τους, τα κράτη θα είχαν 250 δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόσθετα φορολογικά έσοδα κάθε χρόνο
Βέτο στην ανθρωπότητα: Πώς μερικά ισχυρά έθνη κατέλαβαν την παγκόσμια ειρήνη
H κριτική της OXFAM δεν περιορίζεται όμως μόνο στον τομέα της Οικονομίας. Για την OXFAM η υπόσχεση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ) για διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας έχει ήδη καταρριφθεί.
Οι συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο είναι έντονες. Δεκάδες συγκρούσεις μαίνονται –μερικές εδώ και δεκαετίες– χωρίς σημάδια υποχώρησης, αφήνοντας ένα άνευ προηγουμένου ίχνος ανθρώπινου πόνου. Οι 23 παρατεταμένες κρίσεις που εξετάζονται σε αυτήν την έκθεση έχουν συμπεριληφθεί στην επισκόπηση των παγκόσμιων ανθρωπιστικών αναγκών του ΟΗΕ για τουλάχιστον πέντε από τα τελευταία δέκα χρόνια.
Μόνο την τελευταία δεκαετία, οι συγκρούσεις έχουν σκοτώσει 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους σε αυτές τις 23 κρίσεις. Εκατομμύρια έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και οι συγκρούσεις ήταν η κύρια κινητήρια δύναμη της πείνας – ωθώντας 135 εκατομμύρια ανθρώπους που πλήττονται από συγκρούσεις σε έντονη πείνα.
Κατά την ίδια περίοδο, ο αριθμός των ανθρώπων που χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια αυξήθηκε σχεδόν τέσσερις φορές, οδηγώντας τις ανάγκες χρηματοδότησης σχεδόν τριπλασιασμένες – από 20,3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε 56,1 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ – για την αντιμετώπιση αυτής της κλιμάκωσης του ανθρώπινου πόνου.
Αυτό δεν είναι τυχαίο. Μια χούφτα ισχυρών εθνών που αντιπροσωπεύουν μόνο το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά κρατούν το πυρηνικό κουμπί του, έχουν χειραγωγήσει πολύ συχνά το παγκόσμιο σύστημα ειρήνης και ασφάλειας για να ικανοποιήσουν τα γεωπολιτικά και οικονομικά τους συμφέροντα.
Η έκθεση της Oxfam δείχνει πώς το τρέχον σύστημα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν είναι πλέον κατάλληλο για τον σκοπό του. Μια χούφτα ισχυρών εθνών το έχουν χειραγωγήσει για τα δικά τους βραχυπρόθεσμα πολιτικά οφέλη, με αποτέλεσμα μια παγκόσμια ανθρωπιστική καταστροφή που τώρα ξεπερνά την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε. Μέσα από τρεις περιπτωσιολογικές μελέτες – στη Γάζα, τη Συρία και την Ουκρανία – δείχνει πώς οι P5 όχι μόνο απέτυχαν να επιλύσουν αυτές τις κρίσεις κάνοντας κατάχρηση του βέτο και των εξουσιών τους, αλλά υπονόμευσαν τον ίδιο τον στόχο της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας που δημιούργησαν για πρώτη φορά.
Εν όψει της Συνόδου Κορυφής , η Oxfam προτρέπει τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να χρησιμοποιήσουν αυτή την ευκαιρία «μια φορά στη γενιά» για να αναλάβουν αποφασιστική και τολμηρή δράση για την ανοικοδόμηση ενός πιο ισότιμου, περιεκτικού, αποτελεσματικού και ανταποκρινόμενου συστήματος, το οποίο πραγματικά καταγράφει τις φιλοδοξίες του Χάρτη του ΟΗΕ και βάζει την παγκόσμια ειρήνη πάνω από την πολιτική.
Ν.Β
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κ. Μητσοτάκης: Στις 26 Σεπτεμβρίου η ομιλία του πρωθυπουργού στον ΟΗΕ