PLUS
Οι Ρώσοι, με πρόταση της Δούμας ετοιμάζονται να δώσουν και πάλι στην Κριμαία το αρχαίο ελληνικό της όνομα, δράττοντας τη μοναδική αυτή ιστορική στιγμή. Κάνουν δηλαδή αυτό που έκανε και η Αικατερίνη η Μεγάλη το 1783 όταν η Χερσόνησος προσαρτήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Και ο συμβολισμός δεν είναι καθόλου τυχαίος.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Ιζβέστια» ο βουλευτής του Φιλελεύθερου Δημοκρατικούς Κόμματος της Ρωσίας Μιχαήλ Ντεγκουάρεφ πρότεινε η Χερσόνησος να έχει και το όνομα Ταυρίς ή Ταυρίδα, προκειμένου να αποκατασταθεί η συνέχεια της ιστορίας των διάφορων περιόδων της Κριμαίας.
Ο βουλευτής τόνισε πώς πρέπει να δοθεί η ονομασία Ταυρίς ή Ταυρίδα στην Κριμαία (το Κριμαία είναι ονομασία τατάρικης προέλευσης) καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν και σύμφωνο με τη μήνυμα του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να αναγνωριστούν στη Χερσόνησο τρεις γλώσσες, η ρωσική, η ουκρανική και αυτή των Τατάρων.
Με την άποψη αυτή συμφώνησε και ο βουλευτής της παράταξης «Ενωμένη Ρωσία» στην Κρατική Δούμα, Αλεξέι Τζουράβλεφ, λέγοντας ωστόσο πώς αυτό πρέπει να το αποφασίσουν οι κάτοικοι της Κριμαίας.
Υπέρ της ονομασίας Ταυρίς υπερθεμάτισε ο επικεφαλής των Κοζάκων της Μαύρης Θάλασσας, Ανατόλι Μαριέτε. «Το Κριμαία είναι ονομασία των Τατάρων και για εμάς είναι ένα σύμβολο σκλαβιάς 300 ετών, όταν οι Τάταροι εισέβαλαν στη ρωσική γη και εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν σε απομακρυσμένα μέρη», είπε.
Η Χερσόνησος ονομάστηκε Ταυρίδα (Ταυρίς ή Ταυρική) απο τους Έλληνες πολύ πριν τον έκτο αιώνα π.Χ. όταν δημιουργήθηκαν συστηματικά οι αποικίες τους. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Ταυρίδα είναι ο τόπος στον οποίο στάλθηκε η Ιφιγένεια μετά τη διάσωσή της (θεά Αρτέμιδα) από την ανθρωποθυσία για την οποία την προόριζε ο πατέρας της Αγαμέμνων. Η θεά έφερε τη νεαρή πριγκίπισσα στην Ταυρίδα και την έκανε ιέρεια στον εκεί ναό της.
Συνοπτικά η ιστορία της «Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας» όπως ονομάζεται σήμερα:
Η περιοχή κατακτήθηκε και αποικήθηκε κατά καιρούς από ιστορικές αυτοκρατορίες, αλλά και φυλές νομάδων. Έχουν περάσει αφήνοντας τη σφραγίδα τους πέραν των Ελλήνων Σκύθες, Βυζαντινοί και Γενουάτες. Και υπάρχουν αρχαιολογικά κατάλοιπα και τοπωνύμια όλων τους. Νομαδικές φυλές όπως Γότθοι και Ούνοι προσπάθησαν επίσης να κατακτήσουν την περιοχή.
Περισσότερο χρονικό διάστημα κατακτήθηκε η χερσόνησος από τους Τουρκο-Μογγόλους , και αναμείχθηκαν με τα τουρκικά φύλα που ήδη κατοικούσαν εκεί,. Έτσι το 1441 σχηματίσθηκε το «Κριμαϊκό Χανάτο». Οι ντόπιοι τουρκόφωνοι είναι γνωστοί ως Τάταροι της Κριμαίας.
Παρόλο που το Χανάτο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από την «Χρυσή Ορδή» δεν κατόρθωσε να αποφύγει να καταστεί οθωμανικό προτεκτοράτο.
Από το Χανάτο της Κριμαίας ξεκινούσαν επιδρομές στις ανατολικές σλαβικές επαρχίες της Ρωσίας της Πολωνίας και αργότερα της Ουκρανίας, αλλά και της Λιθουανίας και συλλαμβάνονταν δεκάδες χιλιάδες σκλάβοι. Ανθούσε τότε το σκλαβοπάζαρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μέση Ανατολή.
Καθώς οι Τσάροι της Ρωσίας γίνονταν ισχυρότεροι, ένας από τους πρωταρχικούς στόχους έγινε η η προστασία των νότιων συνόρων από τις επιδρομές αυτές. Για το λόγο αυτό η Μόσχα αποδέχτηκε την πίστη των Κοζάκων Ζαπορόστι οι οποίοι και έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία της σημερινής Ουκρανίας.
Η Ρωσική Αυτοκρατορία καθώς ενισχυόταν και μετά από πολέμους εναντίον των Οθωμανών και κυρίως της συνθήκης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή το 1774 το Χανάτο της Κριμαίας πέρασε στη Ρωσία.
Η Αικατερίνη η Μεγάλη, προσαρτώντας την περιοχή της έδωσε το ιστορικό ελληνικό όνομα Ταυρίδα.
Στον πόλεμο της Κριμαίας (1853-1856) η χερσόνησος υπήρξε πάλι θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων.
Τη μάχη εναντίον των Ρώσων κέρδισαν οι Οθωμανοί με συμμάχους του αγγλο-γάλλους, μετά την αιματηρή πολιορκία της Σεβαστούπολης. Η Κριμία όμως, παρέμεινε στα ρωσικά χέρια, χάρη της γενικότερης ρωσικής νίκης στο μέτωπο εναντίον των Τούρκων.
Παρά την ολική σχεδόν καταστροφή της Σεβαστούπολης η άμυνα της πόλης μετά από 11μηνη πολιορκία, έμεινε ένα σημαντικό γεγονός στην ρωσική ιστορία.
Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ηρωική άμυνα της Σεβαστούπολης στη ναζιστική εισβολή, την κατέστησε «Ηρωική Πόλη». Μετά τον πόλεμο, η πολη ανοικοδομήθηκε για δεύτερη φορά στην ιστορία της.
Με την αυγή του 20ού αιώνα οι Ρώσοι και οι Τάταροι ήταν οι κυρίαρχες εθνότητες στην Κριμαία. Ακολουθούσαν οι Ουκρανοί, οι Εβραίοι και άλλες μειονότητες.
Ο ρωσικός εμφύλιος πόλεμος επηρέασε την περιοχή, με απότοκο την πείνα του 1921-1923, με θύματα πλέον των 100.000, από τα οποία 75.000 ήταν Τάταροι. Κι αυτό επειδή είχαν περιοριστεί στα ορεινά, ήταν κτηνοτρόφοι και δεν είχαν στη διάθεσή τους πολλά λιβάδια.
Πλέον καταστροφική εποχή ήταν η μεταπολεμική, επειδή στη διάρκεια της κατοχής της Κριμαίας από τους Ναζί, είχαν συνεργαστεί μαζί τους περί τους 20.000 Τάταροι. Αρκετοί όμως ήταν που μάχονταν στους κόλπους του σοβιετικού στρατού.
Ο Στάλιν ωστόσο, μεταπολεμικά διέταξε να εξοριστούν από την Κριμαία περί τους 183.155 Τάταροι, σε διάφορες κεντροασιατικές σοβιετικές δημοκρατίες. Οι Τάταροι αυτοί μπόρεσαν να επιστρέψουν στην Κριμαία στα τέλη της δεκαετίας του ’80.
Άλλη μια επίμαχη απόφαση για την Κριμαία ελήφθη το 1954, όταν ο Νικήτα Κρουτσόφ –ουκρανικής καταγωγής- μεταβίβασε την χερσόνησο στην Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας, αποσπώντας την από την Ρωσική Ομοσπονδία.
Πιο μπερδεμένη ιστορία ήταν με την Σεβαστούπολη που διατηρούσε ιδιαίτερο καθεστώς με στρατιωτικές βάσεις του σοβιετικού, και αργότερα του στρατού και του ναυτικού της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Από το 1948, η πόλη είχε ιδιαίτερο καθεστώς ανήκοντας αποκλειστικά στη διοίκηση της Μόσχας. Επειδή ακριβώς εκεί φιλοξενούσε τη σημαντικότερη ναυτική βάση της Μαύρης Θάλασσας η Σεβαστούπολη επί πολλές δεκαετίες, παρέμενε «κλειστή πόλη».
Το 1990 το καθεστώς της Σεβαστούπολης είχε καταστεί θέμα ατέρμονων διαβουλεύσεων ανάμεσα στις ρωσικές και τις ουκρανικές αρχές,
Τελικά στην πόλη απονεμήθηκε «καθεστώς ειδικής σημασίας με τις λιμενικές εγκαταστάσεις να νοικιαστούν στην Ρωσία (με λιζινγκ) ως το 2047.
Το 1991, στην Κριμαία έγιναν σειρά από δημοψηφίσματα. Ένα από αυτά την καθιστούσε αυτόνομη περιοχή εντός της ΕΣΣΔ, με πλειοψηφία 93,26%.
Για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας από την Σοβιετική Ένωση είχε ψηφίσει το 54%. Αλλά είχε απαγορευθεί το δημοψήφισμα για την απόσχιση της Κριμαίας από την Ουκρανία, και οι κάτοικοι θεώρησαν ότι το Κίεβο τους κορόιδεψε.
Η επιστροφή των Τατάρων κατά χιλιάδες, περιέπλεξε τα πράγματα ιδιαίτερα όταν εκείνοι άρχισαν ν’ αμφισβητούν την φιλορωσική διακυβέρνηση, διεκδικώντας προνόμια μειονότητας.
Σήμερα υπολογίζεται πως από τους κατοίκους της Κριμαίας το 97% ομιλεί ρωσικά, περί τους 1.200.000 (58,3% θεωρούν πως είναι Ρώσοι), 24% είναι Ουκρανοί (περί τους 500.000) και 12% Τάταροι.
