Σήμερα Τετάρτη 24 Ιουλίου θα διανεμηθεί σε όλη την Πορτογαλία μια νέα δεκάρα που απεικονίζει τον θρυλικό ήρωα Οδυσσέα, σχεδιασμένη από τον καλλιτέχνη Gonçalo Viana.
Με ονομαστική αξία 5 ευρώ, το κέρμα ισχύει μόνο στην Πορτογαλία και θα διανεμηθεί στο κοινό μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων, των ταμείων της Banco de Portugal και των καταστημάτων του Εθνικού Τυπογραφείου.
Με το νόμισμα αυτό η Πορτογαλία αποτίει φόρο τιμής στον Έλληνα μυθικό ήρωα Οδυσσέα λόγω των δεσμών του με την πρωτεύουσα της Πορτογαλίας, τη Λισαβόνα.
Ο Οδυσσέας, είναι περισσότερο γνωστός για τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην Οδύσσεια του Ομήρου, το επικό ποίημα που γράφτηκε γύρω στον 8ο ή 7ο αιώνα π.Χ. Ο χαρακτήρας εμφανίζεται επίσης στην Ιλιάδα – και σε πολλά άλλα ποιήματα και θεατρικά έργα. Ποια είναι όμως η σχέση του Με την Πορτογαλία και την Λισαβόνα.
Οι ιστορικοί δεν έχουν βρει πραγματικές αποδείξεις ότι ο Οδυσσέας, ένας μυθικός βασιλιάς της Ιθάκης, υπήρξε πραγματικά. Ακόμα κι έτσι όμως, ορισμένοι έχουν προτείνει ότι η πόλη της Λισαβόνας ιδρύθηκε από τον Έλληνα ήρωα, ο οποίος σταμάτησε εκεί όταν ταξίδευε στην πατρίδα του από τον Τρωικό πόλεμο.
Σύμφωνα με το μύθο της πορτογαλικής εκδοχής την ίδρυσε ο Οδυσσέας, όταν κατά την περιπλάνησή του για την επιστροφή του στην Ιθάκη ξέφυγε από τις Ηράκλειες στήλες (Γιβραλτάρ) και ίδρυσε ένα λιμάνι στη σημερινή τοποθεσία της πόλης. Και καθώς στα λατινικά ο Οδυσσέας είναι «Ulysses» και αφού κατά τα αρχαιολογικά ευρήματα το όνομά της ήταν «Ulissipo», σύμφωνα με ορισμένους είναι η απόδειξη ότι ιδρύθηκε από τον Οδυσσέα. Εξού και η ονομασία Ulisses Boa- Lisboa, δηλαδή το λιμάνι του Οδυσσέα. Μάλιστα, τα παλαιότερα χρόνια και πριν επικρατήσει η ονομασία Λισαβόνα, η πόλη ονομαζόταν Ολισσιπόνα. Το 714 κατελήφθη από τους Μαυριτανούς και τότε άλλαξε ονομασία σε «Λασμπούνα» που εξελίχθηκε αργότερα σε Λισαβόνα. Η σημασία του ονόματός της είναι ακριβώς η ίδια, πάντως.
Στην μπροστινή πλευρά του νομίσματος, βλέπουμε τον Οδυσσέα δεμένο σε κατάρτι πλοίου. Η εικόνα απεικονίζει μια σκηνή από την Οδύσσεια, όπου ο ήρωας ζητά από το πλήρωμα του πλοίου του να τον δέσει. Επιθυμεί να ακούσει τα μαγευτικά τραγούδια των σειρήνων, χωρίς να παρασυρθεί στο νερό από τις φωνές τους.
Τα εν λόγω γοργονόμορφα πλάσματα, εν τω μεταξύ, διακρίνονται στον εξωτερικό κύκλο του νομίσματος. Εμφανίζονται επτά σειρήνες με σώμα που μοιάζει με πουλί, με τα φτερά και τα νύχια τους τεντωμένα. Απλώνουν το χέρι τους προς τον Έλληνα ήρωα, ο οποίος είναι επίσης τοποθετημένος δίπλα στο πορτογαλικό οικόσημο.
Στην πίσω πλευρά του νομίσματος, βλέπουμε τον Οδυσσέα οπλισμένο με τόξο και βέλος. Ο ήρωας περιβάλλεται από ένα φίδι που σχηματίζει επτά καμπύλες με το σώμα του, μια νύξη στους επτά λόφους της Λισαβόνας.
Παρόλο που το επεισόδιο αυτό δεν εμφανίζεται στο έπος του Ομήρου, η λαϊκή παράδοση υποστηρίζει ότι ο Οδυσσέας αγαπήθηκε από τη βασίλισσα της Οφίας, της χώρας που είναι σήμερα η Λισαβόνα.
Όταν ο Οδυσσέας προσπάθησε να φύγει από το βασίλειο, λέγεται ότι τα χέρια της μετατράπηκαν σε φίδια καθώς τον κυνηγούσε στη θάλασσα. Αυτά τα φίδια, έτσι λέει η ιστορία, έγιναν οι λόφοι της Λισαβόνας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Λισαβόνα: Η μεγαλύτερη πόλη της Ευρώπης που απαγορεύει την κίνηση αυτοκινήτων στο κέντρο
Στην Πορτογαλία η Σακελλαροπούλου: Τιμήθηκε με το Χρυσό Κλειδί της πόλης της Λισαβόνας