PLUS
Νέο καμπανάκι κινδύνου ηχεί για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Κοπέρνικος, και αυτή τη φορά δεν χρειάζεται να αναρωτηθούμε «για ποιον χτυπά η καμπάνα» -όπως είναι ο τίτλος του ομώνυμου μυθιστορήματος του Έρνεστ Χέμινγουεϊ-, γιατί χτυπά για εμάς, εδώ στην Ελλάδα! Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Κοπέρνικος, είναι πλέον «ολοένα πιο πιθανό» το 2024 να γίνει η χρονιά με τις υψηλότερες θερμοκρασίες στα παγκόσμια χρονικά και το τίμημα στην υγεία εκτιμάται ότι θα είναι βαρύτερο για την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Η έρευνα από το Ινστιτούτο Κοπέρνικος προβλέπει πως οι χώρες που θα πληρώσουν πρώτες τα προσεχή χρόνια το τίμημα είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία
Σύμφωνα με τις δυσοίωνες προβλέψεις, μέχρι το τέλος του αιώνα θα έχουν τριπλασιαστεί οι θάνατοι από ζέστη και οι χώρες που θα επηρεαστούν περισσότερο από αυτή την εξέλιξη είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία.
«Τους τελευταίους τρεις μήνες η υφήλιος γνώρισε τον πιο θερμό Ιούνιο και τον πιο θερμό Αύγουστο που έχουν καταγραφεί ποτέ, την πιο θερμή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ και το πιο θερμό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ. Αυτή η αλληλουχία-ρεκόρ αυξάνει την πιθανότητα το 2024 να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ», συνόψισε με ανησυχία η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή (C3S) στο Ινστιτούτο Κοπέρνικος, σε ανακοίνωσή της.
Συνολική απορρύθμιση
Η έντονη, ακραία και παρατεταμένη ζέστη επιδρά δυσμενώς σε όλα τα οργανικά συστήματα των έμβιων όντων και προκαλεί συνολική απορρύθμιση, δοκιμάζοντας τις αντοχές του ανθρώπινου οργανισμού αλλά και των Συστημάτων Υγείας.
Ωστόσο, παρότι διάγουμε τη θερμότερη περίοδο όλων των εποχών, η παγκόσμια κοινότητα δεν έχει ακόμα ευαισθητοποιηθεί στον βαθμό που θα έπρεπε ώστε να προβεί στη λήψη συντονισμένων μέτρων αντιμετώπισης και κυρίως πρόληψης των αναμενόμενων (με τη μορφή ντόμινο) σοβαρών επιπτώσεων.
Ειδικά στην Ελλάδα έχουμε το κακό προηγούμενο το κράτος μας να μην έχει προληπτικό χαρακτήρα (δηλαδή να μη διαθέτει δράσεις και μηχανισμούς πρόληψης), αλλά να λειτουργεί με καθυστερημένα αντανακλαστικά, αφού προηγουμένως το πάθημα γίνει σκληρό μάθημα.
Ταυτόχρονα, η υποψηφιότητα του Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία της Αμερικής σκοτεινιάζει ακόμα περισσότερο το ήδη θολό και σκοτεινό τοπίο, καθώς ο εκκεντρικός και αμφιλεγόμενος υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ είναι μεταξύ των ανθρώπων που δεν δέχονται καν ότι υπάρχει κλιματική αλλαγή και ούτε προτίθεται να κάνει κάτι για να μειώσει τον αντίκτυπό της.
Όμως δεν χρειάζεται να πάμε στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ή στις ασιατικές χώρες (τεράστιοι ρυπαντές του πλανήτη κι αυτές) για να αντιληφθούμε πόσο πίσω είμαστε στην περίφημη -και επιβεβλημένη- πράσινη μετάβαση και πόσο ανεπαρκώς θωρακίζουμε τα Συστήματα Υγείας, καθώς οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις αφορούν την περιοχή της Μεσογείου και ειδικότερα την πατρίδα μας.
Καθημερινά βλέπουμε ότι η ζέστη εκδηλώνεται και προκαλεί σημαντικούς κινδύνους με μεμονωμένα, μικρότερα ή πιο παρατεταμένα, επεισόδια ακραίας ζέστης ή σαν μια διαρκή αύξηση θερμοκρασίας μέσα στο καλοκαίρι που ζήσαμε, που ήταν σαν να βιώσαμε τρίμηνο καύσωνα. Επιπλέον έχουμε να αντιμετωπίσουμε πυρκαγιές.
Δυσοίωνες προβλέψεις
Το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι πολυδιάστατο και σύνθετο, ενώ εξελίσσεται με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι είχαν εκτιμήσει και οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις. Για την αντιμετώπιση απαιτούνται διακρατική συνεργασία και παράλληλα διαλειτουργικότητα εντός των κρατών, δηλαδή συνεργασία μεταξύ διαφορετικών φορέων, ανοιχτά συστήματα που να επικοινωνούν μεταξύ τους. Χρειάζονται επίσης ευρωπαϊκή κοινή πολιτική και παγκόσμια στρατηγική, διότι η κλιματική κρίση έχει πολλές επιπτώσεις προκαλώντας «ντόμινο» σε πολλά επίπεδα της ζωής μας.
Πρώτα απ’ όλα το Ινστιτούτο Κοπέρνικος προειδοποιεί ότι θα πρέπει να θωρακιστούν τα Συστήματα Υγείας της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην αυξημένη πίεση που θα προκαλέσουν η ζέστη και τα σχετιζόμενα με αυτή νοσήματα (ή η απορρύθμιση των υποκείμενων νοσημάτων). Επίσης απαιτούνται επαγρύπνηση και συντονισμός δράσεων στην πολιτική προστασία, με την Πυροσβεστική, τους δασοκομάντος, τα drones και τις άλλες «δυνάμεις» για την έγκαιρη αντιμετώπιση πλημμυρών και πυρκαγιών, την προστασία του οικοσυστήματος, αλλά και των περιουσιών των πολιτών.
Επισιτιστική κρίση
Παράλληλα, ερωτήματα εγείρει το κόστος της περίφημης πράσινης μετάβασης! Καταγράφεται και αναμένεται (ακόμα μεγαλύτερη) εκτίναξη των τιμών των τροφίμων, καθώς όλες οι νέες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής οδηγούν σε πολύ μειωμένες συγκομιδές τροφίμων και πρώτων υλών, με συνέπεια να υπάρχουν ελλείψεις. Ενδεικτικά στην καρδιά του Αυγούστου υπήρξε έλλειψη από πεπόνια στην πατρίδα μας (δηλαδή εξαφανίστηκε από τα καφάσια το κατεξοχήν καλοκαιρινό φρούτο), ενώ οι βροχές και το χαλάζι που έπεσαν στην ηπειρωτική και τη Βόρεια Ελλάδα κατέστρεψαν στην Έδεσσα τα ροδάκινα.
Στη Γερμανία, από την άλλη, αλλά και σε άλλες χώρες από τις οποίες διέρχεται ο Δούναβης έχει μειωθεί αισθητά η αλιεία λόγω της συνεχιζόμενης ανομβρίας. Σαν να μη μας έφτανε η μεγάλη αύξηση των τιμών των τροφίμων που επιβαρύνει πολύ το καλάθι της νοικοκυράς και τις δαπάνες διαβίωσης, υπάρχει πλέον το ενδεχόμενο να βρεθούμε αντιμέτωποι και με τον εφιάλτη της επισιτιστικής ανασφάλειας. Το φαινόμενο θα απειλήσει ακόμα και κατοίκους χωρών οι οποίες μέχρι τώρα δεν είχαν φανταστεί ότι θα μπορούσαν να ζήσουν ένα σκηνικό που να θυμίζει… το Νταρφούρ του Σουδάν.
Στο σημείο αυτό δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε μια φράση που αποδίδεται στον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή, πως «η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού», πράγμα που σημαίνει ότι αν η πράσινη μετάβαση οδηγήσει σε μια εκτίναξη του κόστους διατροφής (άρα και ζωής) και του επαγγελματικού κόστους για τους γεωργούς και γενικά για τους ανθρώπους που εργάζονται στον πρωτογενή τομέα, τότε η πράσινη μετάβαση θα εξελιχθεί σε μια γιγάντια τρύπα στο νερό και θα μείνει στην Ιστορία σαν τα «θα» του Μαυρογιαλούρου στην αξέχαστη ελληνική ταινία «Υπάρχει και φιλότιμο». Με τη διαφορά ότι εδώ δεν θα πρόκειται για κινηματογραφική κωμωδία, αλλά για το πιο δυστοπικό σενάριο για όλη την ανθρωπότητα.
