Ηλίας Σιδέρης: Ο Κορωνοϊός και οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα

Με την ξαφνική εισβολή του κορωνοϊού στην ζωή μας, ανακαλύπτουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής. Μία εξ’ αυτών είναι και η εφαρμογή μέτρων που ποτέ κατά το παρελθόν, δεν είχαμε αντιμετωπίσει.

Από ποινικής απόψεως, το άρθρο, το οποίο υπήρχε ανέκαθεν, αλλά πρόσφατα “ενεργοποιήθηκε” είναι το 285 του νέου Ποινικού Κώδικα, με το οποίο έγιναν και αρκετές συλλήψεις σε όλη τη χώρα. Η παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών, προβλέπει ότι όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει κάθε αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται: α) με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα και β) με φυλάκιση και χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων. Το αδίκημα είναι πλημμέλημα εκτός αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί η ασθένεια σε άνθρωπο, οπότε και επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη, οπότε και χαρακτηρίζεται, βέβαια, κακούργημα. Μάλιστα, αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη! Το σπουδαίο στη διάταξη του νόμου είναι ότι το αδίκημα μπορεί να τελεστεί και από αμέλεια (!), με τον παραβάτη, όμως, να αντιμετωπίζει μικρές ποινές.

Το κείμενο του νόμου τυποποιήθηκε στον νέο ποινικό κώδικα το 2019 αλλά ίσχυε και από το παρελθόν, ήδη, με την εισαγωγή του ποινικού κώδικα, το 1951. Δεν είναι ένα νέο άρθρο, ούτε τέθηκε σε εφαρμογή ενόψει της πανδημίας. Παρόμοια αδικήματα είναι η δηλητηρίαση πηγών και διοχετεύσεων νερού, όπου και εκεί, υπάρχουν αυστηρές ποινές, έως και ισόβια.

Το αδίκημα διώκεται αυτεπαγγέλτως, δηλαδή, δεν χρειάζεται να γίνει κάποια μήνυση ή να μας “καταγγείλει ο γείτονας”. Μάλιστα, ενόψει και πρόσφατης εγκυκλίου του Αρείου πάγου, οι εισαγγελίες όλης της χώρας είναι σε επαγρύπνηση, προκειμένου να τύχει εφαρμογής η ΠΝΠ που διατάσσει συγκεκριμένα μέτρα για την μη εξάπλωση του κορωνοϊού, ακόμη και δια της ποινικής καταστολής.

• Ο Ηλίας Σιδέρης είναι δικηγόρος