PLUS
Ο 84χρονος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος προειδοποίησε ότι η Γερμανία είναι η κινητήρια δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την αντίθετη κατεύθυνση και έφερε τους SPD πολιτικούς σε αρκετά άβολη θέση.
Ο Γερμανός φιλόσοφος Habermas σε ομιλία του προς το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), το επέκρινε για την υποστήριξη – τόσο στην αντιπολίτευση και τώρα σε συνασπισμό με την καγκελάριο Angela Merkel – για την “δραστική θεραπεία” που ανάγκασε στις χώρες εν κρίσει. Δήλωσε ότι η γερμανική ανάλυση της κρίσης του ευρώ υπονόμευσε την εσωτερική μορφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η Φιλική προς τους επενδυτές» προσέγγιση της Μerkel ήταν εξαιρετικά επιζήμια για τη δημοκρατία, προειδοποίησε, και είχε ανείπωτες κοινωνικές επιπτώσεις στις χώρες της κρίσης και φυσικά πυροδότησε ένα νέο κύμα εθνικισμού σε όλη την Ευρώπη», γράφει η Irish Times.
H φιλική προς τους επενδυτές προσέγγιση της Μerkel ήταν επιζήμια για τη δημοκρατία
«Δεν είναι προς το εθνικό μας συμφέρον να επιστρέψει πίσω στην ηγεμονική θέση που άνοιξε το δρόμο σε δύο Παγκόσμιους Πολέμους και ξεπεράστηκε μόνο μέσω της ευρωπαϊκής ενοποίησης», δήλωσε ο καθηγητής Habermas.
Ο 84χρονος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της Γερμανίας, έχει εδώ και καιρό γίνει υπέρμαχος της στενότερης ευρωπαϊκής οικοδόμησης. Έτσι, η προειδοποίησή του ότι το μεγαλύτερο μέλος της ΕΕ είναι η κινητήρια δύναμη του μπλοκ προς την αντίθετη κατεύθυνση γίνεται ενοχλητική στο άκουσμά της από τους SPD πολιτικούς.
Στην 30λεπτη ομιλία του, ο καθηγητής Habermas στόχευε στη διαμόρφωση των πρόσφατων αναταράξεων της Γερμανίας ως «κρίση χρέους» σε ευρώ στις περιφερειακές χώρες. Μετά από καταβροχθίζουν με φθηνό χρήμα πριν από την κρίση, έτσι ώστε αυτή η κυρίαρχη γερμανική ανάγνωση της κρίσης υποστηρίζει, δραστική δημοσιονομική δίαιτες και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται ως προϋπόθεση για την οικονομική αλληλεγγύη από τον πυρήνα της ευρωζώνης με επικεφαλής τη Γερμανία.
Ο καθηγητής Habermas είπε ότι το Βερολίνο χρησιμοποίησε τις οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις του για να τις αντιστοιχίσει με τη λήψη μέτρων διάσωσης, προσαρμοσμένων στις δικές τους – αλλά κανενός άλλου – οικονομικές παραδόσεις. Αυτό, είπε, έλαβε χώρα όχι μέσω των παραδοσιακών διαύλων λήψης αποφάσεων της ΕΕ, τη λεγόμενη «κοινοτική μέθοδο», αλλά μέσω της «χειραφέτησης» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου – όπου συναντώνται οι ηγέτες της ΕΕ.
Τέλος, έχοντας εξασφαλίσει συνθήκες μεταρρύθμισεων και δομές διάσωσης έξω από το δίκαιο της ΕΕ, ο καθηγητής Habermas δήλωσε ότι το Βερολίνο αποκήρυξε τις «συνέπειες της μονόπλευρης πολιτικής λιτότητας» που απαιτήθηκαν.
Κοιτώντας προς το μέλλον, ο ίδιος προειδοποίησε ότι η τεχνοκρατική, διακυβερνητική προσέγγιση του Βερολίνου – που «αντιμετώπισε τις εθνικές κυβερνήσεις και τους πολίτες, σαν να ήταν ανήλικα παιδιά» – είχε ελαχιστοποιήσει την όρεξη για περαιτέρω εμβάθυνση στην ευρωπαϊκή οικοδόμηση.
Ήταν απαραίτητο να εργαστεί ενάντια σε αυτό, υποστήριξε, με τη μετατόπιση από την πολιτική λιτότητας προς τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας. Ο καθηγητής Habermas απέρριψε τις γερμανικές ανησυχίες ότι ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων θα είχε ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση των χωρών εν κρίσει.
Είπε ότι υπήρχαν καλοί λόγοι για να απαιτηθεί μια μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ενοποίηση, αλλά ότι οι πολίτες των κρατών- μελών θα το απέρριπταν πάντα χωρίς αυτοί να παρουσιάζονται με μεγαλύτερο δημοκρατικό έλεγχο. Η… “κεκλεισμένων των θυρών. . .” τεχνοκρατική προσέγγιση του Βερολίνου στην κρίση είχε αυξήσει την επιρροή της Γερμανίας στην ΕΕ, είπε, αλλά επίσης δημιούργησε τεράστια αντίσταση ενάντια στο Βερολίνο. “Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση διαδραματίζει μια ηγεμονική θέση στην Ευρώπη και. . . έχει δημιουργήσει μια εκρηκτική κατάσταση”, είπε.
Αντίθετα, μια νέα μελέτη έχει απορρίψει ως μύθο τον ισχυρισμό ότι οι απο δεκαετίας παλαιές οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις της Γερμανίας, που πραγματοποιήθηκαν ως πρότυπο για τις χώρες της κρίσης, βρίσκονταν πίσω από τη δική της ταχεία ανάκαμψη.
Η μελέτη, που πρόκειται να δημοσιευθεί την επόμενη εβδομάδα από το Journal of Economic Perspectives, ανέφερε ότι οι μεταρρυθμίσεις «δεν ήταν κεντρικό ή ουσιώδες στοιχείο στη διαδικασία της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της γερμανικής βιομηχανίας”.
Η αναφορά προειδοποιεί για τη χρήση των μεταρρυθμίσεων της Γερμανίας ως πρότυπο σε χώρες με συχνά πολύ διαφορετικές δομές. Αντίθετα, οι οικονομολόγοι συνιστούν να ακολουθηθεί το παράδειγμα της Γερμανίας για «την αποκεντροποίηση των διαπραγματεύσεων στο επίπεδο επιχείρησης με σκοπό τη βελτίωση της ευελιξίας των μισθών και την εξασφάλιση ότι οι εργαζόμενοι θα επωφελούνται και πάλι, όταν οι οικονομικές συνθήκες βελτιωθούν.»
Ο Γιούργκεν Χάμπερμας γεννήθηκε στις 18 Ιουνίου 1929. Είναι Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος που ανήκει στην παράδοση της κριτικής θεωρίας και του αμερικανικού πραγματισμού. Είναι ίσως περισσότερο γνωστός για την εργασία του πάνω στην έννοια τηςδημόσιας σφαίρας, που ήταν το θέμα και ο τίτλος του πρώτου του βιβλίου. Η εργασία του επικεντρώθηκε στα θεμέλια της κοινωνικής θεωρίας και τηςεπιστημολογίας, στην ανάλυση των αναπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνιών και της δημοκρατίας, της έννοιας της νομιμοποίησης σε ένα κριτικό κοινωνικό-εξελικτικό πλαίσιο, και της σύγχρονης πολιτικής — ιδιαίτερα της γερμανικής πολιτικής. Το θεωρητικό σύστημα του Χάμπερμας είναι αφιερωμένο στην αποκάλυψη της δυνατότητας του λόγου, της πολιτικής χειραφέτησης, και της λανθάνουσας ορθολογικής-κριτικής επικοινωνίας στους σύγχρονους θεσμούς, αλλά και της ανθρώπινης ικανότητας να εκπληρώνει και να επιδιώκει ορθολογικά ενδιαφέροντα.
