PLUS
Κραυγή απόγνωσης από τους ψαράδες της ακριτικής Καλύμνου αλλά και άλλους επαγγελματίες του νησιού που δεν είναι ιδιαίτερα τουριστικό αλλά ζεί από την Αλιεία.
Αποστολή Κάλυμνος:
Νίκος Νικολετάκης
Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι στην ακριτική Κάλυμνο κατέγραψε η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ». Η εφημερίδα βρέθηκε στην εσχατιά του Αιγαίου και κατέγραψε μαρτυρίες των κατοίκων στο «νησί των σφουγγαράδων».
Τουρκικές προκλήσεις
Ο κ. Μανώλης Βογιατζής είναι 40 χρόνια ψαράς. Πριν ασχοληθεί επαγγελματικά με το ψάρεμα δούλεψε για λίγο στην ιχθυοκαλλιέργεια και στην σπογγαλιεία.
Τον βρήκαμε να επισκευάζει τα δίχτυα του στο γραφικό λιμανάκι της Ρίνας, εκεί που δένουν τα ψαροκάικα, στο Βαθύ. Όπως μας είπε, οι Τούρκοι λιμενικοί παρενοχλούν τα δικά μας αλιευτικά σκάφη ενώ αυτά βρίσκονται σε ελληνικά χωρικά ύδατα: «Τα επεισόδια με τους Τούρκους, κυρίως τους χειμερινούς μήνες, είναι καθημερινά, καθώς στην περιοχή υπάρχουν τσιπούρες. Κάθε μέρα αντιμετωπίζουμε προβλήματα με αυτούς. Μας κυνηγάνε, δεν μας αφήνουν να ψαρέψουμε.
Μόλις πλησιάσουν οι παραγαδιάρηδες στα Ίμια και σε άλλες περιοχές, έρχεται η καταδίωξη (σ.σ. το τουρκικό λιμενικό). Μας λένε ότι τα νερά είναι τουρκικά, ότι δεν είναι δικά μας και αρχίζουν τα επεισόδια. Κάνουν παρατιμονιές και με τα απόνερα από τα σκάφη τους προσπαθούν να βουλιάξουν τα καΐκια μας. Σχεδόν κάθε χρόνο γίνεται κάτι τέτοιο. Μετά πάνε και παίρνουν τα καλαδούρια και τα παραγάδια και μας βρίζουν». Όπως μας είπε ο κ. Μανώλης, οι Τούρκοι δεν διστάζουν να βγάζουν όπλο για να απειλήσουν τους ντόπιους ψαράδες.
Δείτε βίντεο του OPEN TV από τον Γενάρη του 2021 στο οποίο δείχνει Τούρκους να οπλίζουν τα πολυβόλα σε επεισόδιο ανήμερα των Θεοφανείων
Ο κ. Βογιατζής τονίζει ότι ο πληθυσμός των ψαριών μειώνεται λόγω της υπεραλίευσης: «Το νησί μας δεν είναι τουριστικό, αλλά καθαρά αλιευτικό. Τα τελευταία χρόνια έρχονται και οι Τούρκοι, μπαίνουν στα δικά μας νερά και μας παίρνουν τα ψάρια. Έχουν ανεμότρατες, ενώ η νομοθεσία τους δεν είναι όπως η δική μας, που δουλεύουμε από τον Οκτώβριο μέχρι και τον Μάιο και μετά σταματάμε. Όπως επεσήμανε, ο νόμος στη γειτονική χώρα επιτρέπει στους Τούρκους αλιείς να ψαρεύουν όλο τον χρόνο, με ολέθρια αποτελέσματα για τον πληθυσμό των ψαριών: «Μπαίνουν στα νερά που υπάρχουν τα ψάρια από τη Σάμο μέχρι την Κάλυμνο με μεγάλα σκάφη και μαζεύουν ό,τι βρουν. Εμείς είμαστε μόνοι μας», λέει.
«Απαγορευμένη ζώνη»
Το πρόβλημα με τους Τούρκους είναι οξυμμένο από την 1η Δεκεμβρίου μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου, τη λεγόμενη εποχή της τσιπούρας, λέει στην «ΜΠΑΜ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Παράκτιας Αλιείας Καλύμνου Μανώλης Κουλλιάς.
«Στις αρχές Δεκέμβρη οι τσιπούρες αρχίζουν να εμφανίζονται στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τα Ίμια, στα οποία τα τελευταία έξι με επτά χρόνια δεν μπορούμε να πάμε καθόλου. Το πιο κοντινό σημείο που μπορούμε να ψαρέψουμε,είναι περίπου στο ένα χιλιόμετρο δυτικά από τα Ίμια προς την Κάλυμνο. Πιο κοντά απαγορεύεται», αναφέρει. Ο κ. Κουλλιάς επισημαίνει ότι οι Τούρκοι έχουν δημιουργήσει μία άτυπη νοητή γραμμή από τη μεριά τους: «Αυτό είναι παράνομο, και με το που πάει κάποιο ελληνικό σκάφος να ξεπεράσει αυτή τη νοητή γραμμή, κατευθείαν ξεκινούν τους εμβολισμούς και να φωνάζουν από τα μεγάφωνα. Μέχρι και όπλο έβγαλαν πέρσι σε σκάφος», τονίζει.
Επεισόδιο με τουρκική ακταιωρό η οποία έχει φτάσει σε “απόσταση αναπνοής” από ελληνικό αλιευτικό -video : kalymnos-news.gr
«Τον υπόλοιπο χρόνο παρατηρούνται παραβιάσεις συνεχώς από τουρκικές μηχανότρατες οι οποίες φθάνουν μέχρι και στο ένα με δύο μίλια από το Βαθύ της Καλύμνου και 1-2 μίλια από το λιμάνι της Λέρου.
Το φαινόμενο αυτό εντείνεται τους καλοκαιρινούς μήνες, που δεν δουλεύουν οι δικές μας οι μηχανότρατες, καθώς από τα τέλη Μαΐου μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου απαγορεύεται η αλιεία για λόγους προστασίας των αποθεμάτων. Αυτό το εκμεταλλεύονται οι Τούρκοι, που δεν έχουν τέτοιους περιορισμούς και για να βγάλουν τα ψάρια, και για να δημιουργήσουν εντάσεις μπαίνουν ανεξέλεγκτα μέσα στα ελληνικά ύδατα. Με το που τους εντοπίζουμε, ενημερώνουμε το Λιμενικό, το οποίο τους διώχνει με τρόπο. Οι Τούρκοι ψαράδες φεύγουν αλλά επιστρέφουν τις επόμενες ημέρες». Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος των αλιέων, το μόνο που κάνουν οι ίδιοι είναι να πηγαίνουν κοντά στα τουρκικά σκάφη και να τους λένε ότι βρίσκονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα. «Αν γινόταν αυτό από την αντίθετη πλευρά, θα μας είχαν πυροβολήσει σίγουρα» τονίζει.
Ο ίδιος μας είπε ότι σημαντικό πρόβλημα για τους ψαράδες είναι η αύξηση στην τιμή των καυσίμων, καθώς ιδιαίτερα τα μεγάλα σκάφη δυσκολεύονται να βγάλουν τα έξοδά τους. Προβληματισμό προκαλεί ακόμα η μείωση των αλιευμάτων, ενώ λόγω της οικονομικής κρίσης αρκετοί ερασιτέχνες αλιείς ψαρεύουν επαγγελματικά για να βγάλουν τα προς το ζην.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κρήτη: Σοκαριστικό βίντεο του εμβολισμού του αυτοκινήτου των Γερμανών τουριστών από τους δύο Κρητικούς
Μπαράζ παραβιάσεων του εθνικού εναερίου χώρου νησιών του Αιγαίου από τουρκικά αεροσκάφη και UAV
Λαγοκέφαλοι
Πολύ μεγάλο πρόβλημα για τους ψαράδες αλλά και για το θαλάσσιο οικοσύστημα αποτελεί η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού των τοξικών λαγοκέφαλων στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή Κω – Καλύμνου. «Είμαστε σε απόγνωση και απελπισία, σε συνδυασμό με τα άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε», επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Παράκτιας Αλιείας Καλύμνου: «Φτάσαμε σε σημείο να μην μπορούμε να πάμε να ψαρέψουμε, γιατί καταστρέφουν τα εργαλεία, τα παραγάδια και τα δίχτυα. Πάμε, ρίχνουμε τα εργαλεία μας, τα καταστρέφουν και φεύγουμε χωρίς ψάρια και χωρίς εργαλεία. Φέτος οι λαγοκέφαλοι είναι παρά πολλοί και μεγάλοι.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στη Νότια Ελλάδα Πλήττει ιδιαίτερα τους ψαράδες στα Δωδεκάνησα και στην Κρήτη», τονίζει. Όπως λέει, το συγκεκριμένο είδος ψαριού θα πρέπει να επικηρυχθεί, όπως έχει κάνει η Κύπρος εδώ και χρόνια και πρόσφατα η Τουρκία. Θα πρέπει μάλιστα να κατασκευαστούν ειδικά παραγάδια για το κυνήγι των λαγοκέφαλων: «Να ασχοληθούν τα σκάφη να φτιάξουν από σύρμα». Οι λαγοκέφαλοι ζουν δίπλα στην παραλία, σε βάθος 2-3 μέτρα, πράγμα που είναι επικίνδυνο. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους ερασιτέχνες ψαράδες, καθώς αρκετοί δεν μπορούν να τον ξεχωρίσουν.
Ωστόσο χρειάζεται μεγάλη προσοχή, καθώς η τετροδοτοξίνη που περιέχουν προκαλεί μυϊκή παράλυση, μπλοκάρει το νευρικό σύστημα και μπορεί να επιφέρει τον θάνατο. Ο λαγοκέφαλος είναι ένα από τα 90 είδη ψαριών και τα περίπου 1.000 είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας που πέρασαν στη Μεσόγειο μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Σφουγγαράδες
Στην Κάλυμνο εδώ και πάνω από 200 χρόνια οι κάτοικοι ασχολούνται με τη σπογγαλιεία. Όμως, το επάγγελμα βρίσκεται σε κίνδυνο. Η παραγωγή φθίνει διαρκώς και οι εισαγωγές από την Καραϊβική καταλαμβάνουν τα ράφια των ελληνικών καταστημάτων. Η ζήτηση είναι μεγάλη και η προσφορά μικρότερη.
Ο κ. Μανώλης Χαλκίτης είναι από τους τελευταίους σφουγγαράδες του νησιού.
Τον πετύχαμε στον πάγκο του στο Βαθύ, να φορά «καπέλο» ένα τεράστιο φυσικό σφουγγάρι: «Πουλάμε τα σφουγγάρια μας τώρα το καλοκαίρι κι άμα βρούμε χρόνο πηγαίνουμε και κάνουμε και καμιά βουτιά. Τα καΐκια που ασχολούνται με το επάγγελμα του σπογγαλιέα είναι μόλις 67 και τα σφουγγάρια έχουν λιγοστέψει», επισημαίνει. «Άλλοι θέλουν το φθηνό σφουγγάρι. Άλλοι θέλουν το καλό σφουγγάρι. Εδώ θα βρουν και τα δύο», λέει. Τον ρωτήσαμε για το αν τους προβληματίζει η όξυνση στις σχέσεις με την Τουρκία και αν έχει επηρεάσει τη ζωή και τη δουλειά τους. Όπως μας είπε, παλαιότερα έρχονταν πολλοί κάτοικοι από τη γειτονική χώρα, ενώ τώρα λόγω της πολύ μεγάλης οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η γειτονική χώρα είναι ελάχιστοι οι Τούρκοι που επισκέπτονται την Κάλυμνο. Όπως μας είπε, φέτος η τουριστική κίνηση είναι ικανοποιητική μετά από δύο πολύ άσχημες χρονιές: «Δόξα σοι ο Θεός, είμαι ικανοποιημένος γενικώς με τη θερινή περίοδο. Κυρίως Έλληνες έρχονται εδώ», συμπλήρωσε και έφυγε για να μιλήσει σε τουρίστες που μόλις έφτασαν στο γραφικό λιμανάκι για τα σφουγγάρια και τον τόπο του.
Ικανοποιημένη από την τουριστική κίνηση δηλώνει και η Σεβαστή Παπάζογλου, ιδιοκτήτρια ταβέρνας εδώ και 20 χρόνια. Η αύξηση του τουριστικού ρεύματος μετά από δύο χρόνια αποτελεί «βάλσαμο» για τους επιχειρηματίες του νησιού οι οποίοι αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα λόγω των απανωτών αυξήσεων σε ενέργεια, καύσιμα και στα λειτουργικά τους έξοδα. Και η ίδια μας είπε ότι φέτος λείπουν από το νησί οι Τούρκοι τουρίστες: «Κάθε καλοκαίρι είχαμε πάρα πολλούς Τούρκους, αλλά φέτος δεν βλέπουμε να έχουμε», συμπληρώνει.
Η ίδια μένει μόνιμα στο Βαθύ, ένα γραφικό φυσικό λιμάνι που θυμίζει φιορδ. «Ο χειμώνας στην Κάλυμνο είναι πολύ ήσυχος, δεν μπορούμε όμως να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα προβλήματα όσον αφορά την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Όταν παρουσιαστεί σοβαρό πρόβλημα πηγαίνουμε στη Ρόδο ή στην Αθήνα», μας λέει.
«Ζωή δύσκολη»
Ο Αποστόλης Κοσάρης είναι ιδιοκτήτης γνωστής ψησταριάς στο λιμάνι της Καλύμνου. Όπως μας είπε, δουλεύει χειμώνα – καλοκαίρι για να μπορέσει να επιβιώσει: «Η Κάλυμνος δεν δουλεύει με τον τουρισμό. Εξαρτάται κυρίως από τα ψάρια και λίγο από τα σφουγγάρια, στα οποία υπήρχε το πρόβλημα» (σ.σ. εννοεί την ασθένεια των σφουγγαριών η οποία μείωσε κατά πολύ τον πληθυσμό τους και ανάγκασε πολλούς σφουγγαράδες να μεταναστεύσουν). «Όταν υπήρξαν οι αρρώστιες στο σφουγγάρι, σταμάτησε να υπάρχει δουλειά. Τώρα υπάρχει μεγάλη ανεργία. Η οικονομία της Καλύμνου δεν είναι και τόσο καλή.
Από το 1980 και έπειτα μετανάστευε ο κόσμος στο εξωτερικό, Αυστραλία, Γερμανία και αλλού. Φύγανε και έμεινε το νησί με 10.000 κατοίκους, εκεί που παλαιότερα ήταν 30 με 40 χιλιάδες. Ο κ. Αποστόλης επισημαίνει ότι «λόγω της ακρίβειας η ζωή της Καλύμνου είναι δύσκολη, μέχρι πάρα πολύ δύσκολη. Πολλοί από το νησί που ασχολούνται με τον τουρισμό φεύγουν και πάνε στην Κω για να δουλέψουν, γιατί εδώ δεν έχει την υποδομή», τονίζει.
«Το νησί εδώ δεν έχει μεγάλες τουριστικές μονάδες για να μπορέσει να κρατήσει τον κόσμο», σημειώνει. Στην Κάλυμνο η σεζόν κρατάει δύο – δυόμισι μήνες. Αρχίζει τον Ιούλιο και Σεπτέμβρη – Οκτώβρη σταματά. Δεν είναι Μύκονος ούτε Σαντορίνη ούτε Ρόδος. Υπάρχει ο μεταναστευτικός τουρισμός που είναι οι Καλύμνιοι οι οποίοι επιστρέφουν στο νησί για να κάνουν τις διακοπές τους», αναφέρει. Αναφερόμενος στον τουρισμό μας είπε ότι φέτος η εικόνα είναι σαφώς καλύτερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. «Έλληνες έρχονται, αλλά η απόσταση και τα ακριβά ακτοπλοϊκά δημιουργούν πρόβλημα. Σε άλλα νησιά πάνε με φέρι πολύ γρήγορα. Εδώ ο Αθηναίος και ο κάτοικος της Θεσσαλονίκης πρέπει να πάρει δύο μέσα για να έρθει ή θέλει 12 ώρες για να έρθει με το καράβι».
Τον ρωτήσαμε αν είχε μπροστά του τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς τι θα τους έλεγε: «Να κοιτάξουν τα ακριτικά νησιά. Να δώσουν βοήθεια σε αυτό τον τόπο. Με την αύξηση στην ενέργεια, στα τρόφιμα και στα καύσιμα είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα και τον χειμώνα θα έχουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα», τονίζει.
Από την “ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ” που κυκλοφορεί
