PLUS
Του Νίκου Νικολετάκη
Ξεκάθαρος ότι τα παιδιά της οικογένειας Δασκαλάκη από την Πάτρα και ιδιαίτερα η Τζωρτζίνα δεν πέθαναν από καρδιακό νόσημα ήταν ο καρδιολόγος Αριστείδης Αναστασάκης, στην κατάθεση που έδωσε στη δίκη της Ρούλας Πισπιρίγκου. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος επιμελήθηκε τον γονιδιακό έλεγχο που έγινε στην 9χρονη αλλά και στην Ίριδα.
Ο ίδιος ερωτώμενος για το αν υπάρχει περίπτωση το νόσημα που εκδήλωσε η κατηγορούμενη να ευθύνεται για τους θανάτους των παιδιών είπε: “Όταν έχουμε μια κατάσταση που μιλάμε για ετερωζυγωτία (φορέας μόνο ο ένας γονέας) και μια ήπια κατάσταση, τα συμπτώματα θα ήταν ήπια.
Θα είχαμε ενδείξεις γενικά. Μια βραδυκαρδία πχ. Το γιατί καταστράφηκε το μυοκάρδιο είναι το θέμα. Κάναμε γενετικό έλεγχο γιατί μπορεί να σταματήσεις τη μετάδοση κάποιου νοσήματος στην επόμενη γενιά.
Ο κ. Αναστασάκης είπε ότι η Τζωρτζίνα παρακολουθείτο στενά από τους γιατρούς. “Υπήρχε μια ομάδα που συνεδρίαζε καθημερινά για αυτή τη κοπέλα. Δεν υπήρχε κάτι σταδιακό αλλά κάτι περίεργο που οδήγησε στο τέλος του κοριτσιού.”
Αγκάλιασε την Πισπιρίγκου
Ο κ. Αναστασάκης σε ένα διάλειμμα της δίκης αγκάλιασε την κατηγορούμενη και της είπε μεταξύ άλλων: “Κουράγιο, κουράγιο, με στεναχωρεί πολύ αυτή η υπόθεση”. Τη δίκη παρακολουθεί σήμερα και ο Μάνος Δασκαλάκης.
Η κατάθεση Αναστασάκη
Μ: Είμαι καρδιολόγος με εξειδίκευση στις Κληρονομικές και Σπάνιες Καρδιαγγειακές Παθήσεις από το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο.
Οι πιθανότητες κάποιο παιδί που γεννιέται να είναι φορείς γονιδίου οι γονείς χωρίς να έχουν εκδηλώσει νόσημα είναι 25%. Γι αυτό και μιλήσαμε με τον κ. Δασκαλάκη και την κ. Πισπιρίγκου για να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις.
Αυτό που σκοτώνει είναι η εκδήλωση του νοσήματος. Πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξουν ευρήματα. Το καρδιογράφημα, το Χολτερ κλπ να δείξουν κάτι. Ο απινιδωτής που έβαλε πολύ σωστά ο κ. Παπαγιάννης μας έδωσε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε την πορεία της κοπέλας μέχρι την τελική της φάση!
Πρόεδρος: Αναφέρετε στην κατάθεση σας ότι το μυοκάρδιο σταματά όταν δεν έχει ενέργεια. Πότε σταματά να πηγαίνει αίμα στο μυοκάρδιο;
Μ: Όταν σταματήσει η παροχή οξυγόνου. Τότε έχουμε πολύοργανική ανεπάρκεια. Μπορεί ένα φάρμακο να προκαλέσει διαταραχή στο αίμα και να προκαλέσει πολυοργανική ανεπάρκεια λόγω ανοξυγοναιμίας.
Φανταστείτε ένα δηλητήριο που το στέλνουμε και καταστρέφει τα κύτταρα του σώματος. Τα νοσήματα έχουν εξέλιξη. Υπάρχουν όμως και καταστάσεις που κάτι που μπορεί να συμβεί κεραυνοβόλα.
Πρόεδρος: Η μητέρα ήταν εφοδιασμένη με μια συσκευή που αν ακουμπήσει πάνω στο σημείο που είναι ο απινιδωτής μπορεί να δώσει τον χρόνο του συμβάντος;
Μ: Ναι. Όταν αρχίζει να υπολειτουργεί ένα σύστημα δίνει κάποια σημεία. Το ηλεκτρικό σύστημα θα καταγράψει σταδιακά κάποια πράγματα. Δεν θα γινόταν ξαφνικά. Σκεφτείτε τους παππούδες. Πρώτα θα δώσουν συμπτώματα.
Το ότι δεν είχαμε λειτουργία απινιδωτή φαίνεται πως ο μηχανισμός του θανάτου ήταν συνέπεια μιας επιδεινούμενης βραδυκαρδίας κι όχι ταχυκαρδίας. Ενώ λειτούργησε ο βηματοδότης στην Τζωρτζίνα δίνοντας ηλεκτρικό ρεύμα στην καρδιά και καλώντας την να λειτουργήσει, αυτή δεν αντιδρά γιατί δεν λειτουργεί το μυοκάρδιο. Έτσι είχαμε το θάνατο.
Όπως είπε, ο απινιδωτής που είχε τοποθετηθεί στο παιδί “έδινε τη δυνατότητα αν δεν είχαμε δει κάτι στον γονιδιακό έλεγχο, να μας το δείξει”
Στην ιατρική πολλές φορές υπάρχουν ενδείξεις για κάτι, όμως εδώ ούτε ενδείξεις υπήρχαν ούτε αποδείξεις για κάποιο νόσημα. Υπήρχε ένα επεισόδιο ανακοπής στο Νοσοκομείο της Πάτρας, που κι εκεί έμειναν τα αιτία αδιευκρίνιστα όποτε δεν μπορώ να πω ότι είχε στοιχειοθετηθεί ένα νόσημα… Η πορεία της Τζωρτζίνας ήταν μια πορεία που δεν βλέπουμε στα νοσήματα. Εμείς ελέγξαμε 125 γονίδιά αρχικά, που είναι ο σκληρός πυρήνας της γνώσης που έχουμε. Στη συνέχεια ζητήσαμε να πάρουμε εικόνα 800 γονιδίων, τα οποία ωστόσο δεν ξέρουμε καλά. Όμως το κρίσιμο εδώ είναι το κομμάτι των κλινικών εκδηλώσεων κι όχι το γενετικό που συνεισφέρει μερικώς στο παζλ.
Ο τρόπος που πέθανε δεν συνάδει με αυτά που ξέρουμε. Είχαμε οχυρώσει ένα παιδί απόλυτα, επομένως όταν έχεις ένα τέτοιο αποτέλεσμα σε μια τέτοια προσπάθεια αυτό μας απογοήτευσε παρά πολύ. Χάσαμε δηλαδή. Κι όταν χάνεις ένα παιδί είναι πιο δύσκολο.
Η ένδειξη που είχαμε ήταν ότι το μυοκάρδιο έπαψε να απαντά. Παρά τα ηλεκτρικά σήματα που έδινε η καρδιά και τα όργανα δεν ανταποκρίνονταν.
Δ. Καράμπελας – Δικηγόρος υποστήριξης της κατηγορίας:
Είχατε στενή επικοινωνία με τον κ. Παπαγιάννη σωστά;
Μ: Ναι
Κ: Τι εξετάσεις κάνατε στο μυοκάρδιο;
Μ: Υπάρχει ένα πρωτόκολλο των εξετάσεων που γίνονται.
Έγινε κλινική εξέταση, καρδιογράφημα, υπέρηχος κ.α.
Η καρδιά πρέπει να ελεγχθεί και από πλευράς κατασκευαστικής και ηλεκτρικής συμπεριφοράς.
Ο απινιδωτής μπήκε για να ελέγξουμε αν υπάρχει κάτι το οποίο εξελίσσεται και αν υπάρχουν νοσήματα ή κάποια πολύ σπάνια κατάσταση. Τώρα ξέρουμε πολύ περισσότερα πράγματα από τη δεκαετία του 60.
Το εξάμηνο που είχαμε τον απινιδωτή δεν υπήρξε κάποια εκδήλωση.
Κ: Χρειαζόταν να γίνει μαγνητική τομογραφία καρδιάς;
Μ: Από τη στιγμή που μπήκε ο απινιδωτής δεν χρειαζόταν, όπως και ο ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος.
Κ: Στην κατάθεση σας είπατε ότι οι γονείς ελέγχθηκαν και βρέθηκαν υγιείς. Σήμερα είπατε ότι δεν βρέθηκε κάτι σημαντικό. Το εξηγείτε;
Μ: Εμείς επικεντρώσαμε τον έλεγχο μας στις καταστάσεις που μπορεί να συνδέονται με αιφνίδιο θάνατο. Δεν κάναμε τσεκ απ.
Στη φάση της γενετικής προδιάθεσης δεν έχουμε απαραίτητα νόσημα.
Εμείς είδαμε την Τζωρτζίνα. Εγώ δεν την ακούμπησα όπως ο κ. Παπαγιάννης και ο κ. Ηλιάδης. Ήμουν στις συσκέψεις.
Το ερώτημα μας είναι ποια ήταν η αιτία που προκάλεσε το καρδιακό επεισόδιο. Δεν υπήρχε σε κανένα επίπεδο εκδήλωση νοσήματος στην περίπτωση της Τζωρτζίνας.
Η ιατρική δεν είναι επιστήμη του άσπρου- μαύρου. Εξετάζουμε σενάρια που μπορεί να μας διαφεύγουν. Η πορεία της Τζωρτζίνας δεν ήταν κάτι που την βλέπουμε.
Κ: Στην κατάθεση σας λέτε με σιγουριά ότι τα παιδιά δεν πέθαναν από καρδιολογική αιτία.
Μ: Δεν υπήρχαν ενδείξεις για κανένα νόσημα στην περίπτωση της Τζωρτζίνας. Δεν πέθαναν από καρδιολογικό νόσημα!
Εμείς ελέγξαμε 125 γονίδια αρχικά και στη συνέχεια στείλαμε για να πάρουμε μια γενική εικόνα σε επίπεδο 800 γονιδίων. Τα πρώτα γονίδια τα ξέρουμε πολύ καλά. Τα άλλα όχι. Το κρίσιμο σημείο δεν είναι το γενετικό κομμάτι. Έχει μερικώς να συνεισφέρει στο παζλ. Αυτό που παίζει σημαντικό ρόλο ήταν η κλινική παρακολούθηση της Τζωρτζίνας. Ο τρόπος (που οδηγήθηκε στον θάνατο η Τζωρτζίνα) ήταν άκρως ασυνήθιστος. Είχαμε οχυρώσει το παιδί. Πράγμα που μας στενοχώρησε πάρα πολύ. Χάσαμε…
Κ: Όταν σας ενημέρωσε ο κ. Παπαγιάννης για το θλιβερό γεγονός πήγε κάπου το μυαλό σας;
Μ: Στενοχωρήθηκα
Δ. Γεωργακόπουλος – Δικηγόρος υποστήριξης της κατηγορίας:
Για ποιο λόγο έγινε ο συγκεκριμένος έλεγχος με αυτόν τον τρόπο;
Μ: Αναλύει ελέγχους που εξετάζουν περισσότερα γονίδια τα οποία όμως δεν τα γνωρίζουν καλά στην ιατρική.
Όσο πάμε στα πολλά γονίδια δεν ξέρουμε ακριβώς αυτά τι σημαίνουν. Ένας καρδιολόγος θέλει να επικεντρωθεί πρώτα στα γονίδια που ξέρει καλά πως θα εξελιχθούν. Αν πχ βρίσκαμε στη Τζωρτζίνας ένα γονίδιο το οποίο θα ήταν παθολογικό τι θα γινόταν;
Θα έκανε και μια βραδυκαρδία.
Το γιατί καταστράφηκε το μυοκάρδιο είναι το θέμα.
Γεωργακόπουλος: Έγιναν κάποιες πρόσφατες εξετάσεις στην κατηγορούμενη. Θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα παιδιά;
Μ: Όταν έχουμε μια κατάσταση που μιλάμε για ετερωζυγωτία και μια ήπια κατάσταση τα συμπτώματα θα ήταν ήπια.
Θα είχαμε ενδείξεις γενικά όμως. Μια βραδυκαρδία πχ.
Κάναμε γενετικό έλεγχο γιατί μπορεί να σταματήσεις τη μετάδοση κάποιου νοσήματος στην επόμενη γενιά.
Κούγιας: Είστε καρδιολόγος δεν είστε γενετιστής;
Μ: Είμαι καρδιολόγος εξειδικευμένος στα κληρονομικά νοσήματα της καρδιάς.
Στο σημείο αυτό έγινε διακοπή καθώς μία ένορκος είχε πρόβλημα με το παιδί της.
Κούγιας: Είχατε πληροφορηθεί την πορεία του παιδιού απο τον Απρίλη του 21;
Μ: Ναι και δεν είχα δει στο παιδί κάποιο στοιχείο που να δείχνει καρδιολογικό νόσημα.
Απο τον κ. Ηλιάδη είχα πάρει τις πληροφορίες. Εγώ δεν είμαι ντετέκτιβ, είμαι γιατρός!
Οι ερωτήσεις Κούγια εστιάστηκαν στις ημέρες που η Τζωρτζίνα ήταν στο Καραμανδάνειο. Παρουσιάζει αναλυτικά το ιστορικό και κάνει ερωτήσεις στον μάρτυρα. Οι τόνοι ανέβηκαν. Κάποια στιγμή ο δρ. Αναστασάκης είπε:
“Το γεγονός ότι το ίδιο το παιδί είπε για το επεισόδιο, εμένα μου ακούγεται ιατρικά αντιφατικό.
Όταν το παιδί λέει ότι “κάνει αύρα και τέτοια πράγματα ” μου άκουγεται εντελώς αντιφατικό!
“Θα βλέπαμε στον απινιδωτή οποιοδήποτε πρόβλημα που αφορά το παιδί” τόνισε ερωτώμενος για τον θάνατο της Τζωρτζίνας.
Η δίκη θα συνεχιστεί αύριο με την συνέχεια της εξέτασης του Ανδρέα Ηλιάδη Διευθυντή της ΜΕΘ Παίδων στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών. Ο συνήγορος υπεράσπσιης ζήτησε από την πρόεδρο να επικοινωνήσει με τις δικαστικές αρχές στη Θεσσαλονίκη ώστε να μην πάει στη δίκη που έχει εκεί αύριο.
