Του Βαγγέλη Τριάντη
Η πυρκαγιά στο εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο άνοιξε τον ασκό του Αιόλου σε ότι έχει να κάνει με το χώρο της ανακύκλωσης, καθώς επίσης και τηνδιαχείριση των αποβλήτων. Το συγκεκριμένο εργοστάσιο φαίνεται να ήταν μία μόνο από τις περιπτώσεις εκείνες όπου καταστρατηγείται συστηματικά ηπεριβαλλοντική νομοθεσία, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Το Point System αποκαλύπτει σήμερα μία ακόμη περίπτωση εργοστασίου στον Ασπρόπυργο ηλειτουργία του οποίου έχει αποδειχθεί επιζήμια για τη δημόσια υγεία. Και μάλιστα όχι μία φορά!
Η εταιρία Χούμας ΑΒΕΕ είναι εγκατεστημένη στον Ασπρόπυργο Αττικης και λειτουργεί από το 1965. Κύρια δραστηριότητα του εργοστασίου είναι η παραγωγήσυσσωρευτών μολύβδου και εξαρτημάτων τους, καθώς και η τήξη παλαιών συσσωρευτών μολύβδου για την παραγωγή δευτερογενούς μολύβδου. Με λίγα λόγια τοεργοστάσιο δραστηριοποιείται στην ανακύκλωση μπαταριών. Από το 1999, η εταιρία έχει πάρει τη σχετικά άδεια λειτουργίας από τη Δ/νση Βιομηχανίας καιΟρυκτού Πλούτου της Ν.Α. Δυτικής Αττικής, καθώς επίσης και περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις από την Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της ΠεριφέρειαςΑττικής.
Οι αδειοδοτήσεις ορίζουν συγκεκριμένες προδιαγραφές αλλά και δεσμεύσεις τις οποίες έχει αναλάβει το εργοστάσιο αναφορικά με την τήρηση τηςπεριβαλλοντικής νομοθεσίας, ώστε να η λειτουργία του να μην θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Προδιαγραφές οι οποίες έχουν να κάνουν με τη διαχείριση καιαποθήκευση των αποβλήτων και όχι μόνο.
Παραλείψεις
Ωστόσο από ότι φαίνεται το συγκεκριμένο εργοστάσιο έχει παραβεί επανειλημμένα τις διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Το 2004 και το 2009 πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι στο συγκεκριμένο εργοστάσιο από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ. ΟιΕπιθεωρητές διαπίστωσαν σωρεία παραβάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με αποτέλεσμα να επιβληθούν πρόστιμα. Δεν ήταν όμως και τα μοναδικά. Στις 02Οκτωβρίου 2012, έπειτα από σχετική εντολή του Εισαγγελέα Περιβάλλοντος πραγματοποιήθηκε εκ νέου έλεγχος στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου. Στονέλεγχο συμμετείχαν εκτός από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος και άνδρες του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της ΓΑΔΑ. Λίγες μέρες μετά καισυγκεκριμένα στις 26/10/2012, πραγματοποιήθηκε συμπληρωματικός έλεγχος. Τα αποτελέσματά τους αποτελούν κόλαφο για το συγκεκριμένο εργοστάσιο και τηλειτουργία του.
Όπως προκύπτει από την Έκθεση που δημοσιεύει σήμερα το Point System, οι Επιθεωρητές διαπίστωσαν μία σειρά από παραβάσεις της περιβαλλοντικέςνομοθεσίας που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Ειδικότερα, διαπιστώθηκε «υπέρβαση στις συγκεντρώσεις του διοξειδίου του θείου και ανόργανου μολύβδου σε σχέση με τα όρια που επιβάλλονται με την σχετικήΑΕΠΟ και μ την ισχύουσα νομοθεσία». Επίσης διαπιστώθηκαν οσμές στον περιβάλλοντα χώρο εντός του οικοπέδου και ειδικότερα κάτω από τις εξαγωγές τουσυστήματος απαγωγής αερίων. Κάτι που σύμφωνα με τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος σημαίνει ότι «δεν λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να μηνυπάρχουν οσμές στον περιβάλλοντα χώρο του εργοστασίου».
Την ίδια ώρα διαπιστώθηκε ακόμη προσωρινή αποθήκευση επικίνδυνων στερεών αποβλήτων. Αυτό απαγορεύεται ρητά από τις διατάξεις της κείμενηςπεριβαλλοντικής νομοθεσίας.
Βαρέα μέταλλα
Κόλαφος για την εταιρία αποτελούν όμως και τα αποτελέσματα των χημικών αναλύσεων που έγιναν σε δείγματα που ελήφθησαν από τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το πόρισμα, «στο δείγμα της γεώτρησης διαπιστώθηκε σημαντική υπέρβαση στην συγκέντρωση του μολύβδου και των θειικών όντων ως προς τι ανώτερες αποδεκτές τιμές», ενώ «στο δείγμα του βόθρου αστικών λυμάτων διαπιστώθηκαν σημαντικές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων». Μελίγα λόγια οι μετρήσεις έδειξαν μία γενικότερη λειτουργία του εργοστασίου άκρως επιζήμια γα τη δημόσια υγεία, η οποία από ότι φαίνεται δεν είναι η πρώτη φοράπου συμβαίνει.
Επίσης διαπιστώθηκε η μεταφορά στο εξωτερικό επικίνδυνων αποβλήτων, δίχως να υπάρχουν τα σχετικά παραστατικά και οι απαιτούμενες άδειες, τα οποία η εταιρία κλήθηκε να προσκομίσει.
Και άλλες μετρήσεις
Οι μετρήσεις όμως αυτές δεν ήταν οι τελευταίες που έγιναν στο συγκεκριμένο εργοστάσιο. Στις 11/11/2013 επιστημονικό συνεργείο του Πανελληνίου ΚέντρουΟικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ), αποτελούμενο από τον πρόεδρο του ΔΣ και πανεπιστημιακό κ. Παναγιώτη Χριστοδουλάκη, την χημικό κυρία ΝτανούταΣτιλπνοπούλου και τον χημικό μηχανικό κ. Χαράλαμπο Αναγνωστόπουλο πραγματοποίησαν επιτόπια επίσκεψη στην περιοχή που εδρεύει το εργοστάσιο. Οι τρεις ειδικοί προχώρησαν στην μέτρηση βασικών ρύπων περιμετρικά, 20 έως 50 μέτρα από την είσοδο του εργοστασίου.
Από τους πίνακες των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε «έντονο πρόβλημα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ρύπανσης των στερεών και υγρών αποβλήτων», όπωςαναφέρεται στην έκθεση πραγματογνωμοσύνης του ΠΑΚΟΕ η οποία διαβιβάστηκε και στον αρμόδιο εισαγγελέα περιβάλλοντος. Για ακόμη μια φοράδιαπιστώθηκαν παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας κάτι που θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Στη Δικαιοσύνη η υπόθεση
Τον Οκτώβριο του 2014, οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος διαβίβασαν τον φάκελο στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών προκειμένου να διερευνηθούν τυχόνποινικές ευθύνες. Είχε προηγηθεί η εξέταση του απολογητικού υπομνήματος της εταιρίας το οποίο κρίθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ ως αβάσιμομε αποτέλεσμα να εκδοθεί Πράξη Βεβαίωσης Παράτασης για την εταιρία. Επίσης προτάθηκε στον τότε ειδικό γραμματέα Υδάτων του ΥΠΕΚΑ η επιβολήπροστίμου ύψους 151.550 ευρώ στην εταιρία. Τελικά στα τέλη του περασμένου Γενάρη επιβλήθηκε το σχετικό πρόστιμο σε βάρος της «Χούμας ΑΒΕΕ». Τοερώτημα βέβαια που τίθεται είναι πώς μέχρι και σήμερα η εταιρία εξακολουθεί να λειτουργεί παρά το γεγονός ότι επανειλημμένα έχει διαπιστωθεί σε βάρος τηςκαταστρατήγηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
ΠΑΚΟΕ καταγγέλλει τον ΕΟΑΝ
Την ίδια ώρα πολλά είναι τα ερωτήματα που εγείρονται γύρω από τον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης ΕΟΑΝ και την Χούμας ΑΒΕΕ. Ο ΕΟΑΝ είναι ένα Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) το οποίο υπάγεται στο ΥΠΕΚΑ και είναι υπεύθυνος για την έγκριση εποπτεία και των έλεγχο των εναλλακτικών συστημάτωνδιαχείρισης. Με λίγα λόγια ο ΕΟΑΝ είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο όσων εταιριών επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της ανακύκλωσης στη χώρα μας.
Στην περίπτωση της Χούμας ΑΒΕΕ το ΠΑΚΟΕ καταγγέλλει ότι η εταιρία συμμετέχει με ποσοστό 10% στο μετοχικό κεφάλαιο της «Επένδισης Re Battery AE».Ενός εκ των συστημάτων ανακύκλωσης που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και έχουν αδειοδοτηθεί από τον ΕΟΑΝ. Το ερώτημα που θέτει μέσω τουPointSystem το ΠΑΚΟΕ είναι πως μια εταιρία που επανειλημμένα έχει αποδειχθεί ότι μολύνει το περιβάλλον μπορεί και συμμετέχει στα συστήματα ανακύκλωσηςπου ελέγχονται και αδειοδοτούνται από τον ΕΟΑΝ.
“Με αφορμή τον πανικό και την ασυδοσία των υπεύθυνων με την πρόσφατη φωτιά βγήκαν πάρα πολλά στην επιφάνεια. Το πρώτο έχει να κάνει με τη λειτουργίατου Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Στο βαθμό που είναι μέλος σαν σύστημα στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, μια εταιρία σαν την ΧούμαςΑΒΕΕ που επανειλημμένα έχει αποδειχθεί ότι μολύνει το περιβάλλον. Αυτό είναι απαράδεκτο γιατί μια εταιρία που ανακυκλώνει κιόλας και δημιουργεί προϊόν δενέχει το δικαίωμα να είναι μέλος στον ΕΟΑΝ», καταγγέλλει στο Point System ο πρόεδρος του ΠΑΚΟΕ, Παναγιώτης Χριστοδουλάκης.
Ο ίδιος μάλιστα επισημαίνει ότι «τα συστήματα ανακύκλωσης λειτουργούν ανεξέλεγκτα και αυθαίρετα , ενώ παίρνουν κρατική επιδότηση».