Του ΕΙ∆ΙΚΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ
Μια τεράστια «κερκόπορτα» που βάζει ταφόπλακα στην αυτεπάγγελτη δίωξη της απιστίας, όταν αυτή στρέφεται κατά Νομικών Προσώπων της Κεντρικής Κυβέρνησης και ∆ημόσιων Επιχειρήσεων, άνοιξε η κυβέρνηση με τον νόμο 4783/2021, με τον οποίο τροποποίησε προ εβδομάδων τον ιδρυτικό νόμο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), προκειμένου να διευκολύνει την αύξηση κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς.
Σχεδόν 11 χρόνια μετά τη σύσταση του ΤΧΣ η κυβέρνηση τροποποίησε τον νόμο του Ταμείου, ώστε να παράσχει ποινική «ασυλία» στα μέλη του Γενικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ταμείου, στην περίπτωση που αυτά εγκρίνουν τη δρομολογούμενη αύξηση κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύματος να γίνει σε τιμή χαμηλότερη από την πιο τιμή κτήσης των μετοχών της τράπεζας από το Ταμείο ή από την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία.
ΤΧΣ
Καθώς αυτό που επιδιώκεται στην περίπτωση της αύξησης κεφαλαίου της Πειραιώς είναι η μείωση του ποσοστού του ΤΧΣ από το 61% σήμερα, σε κάτω από το 33,4% μετά την αύξηση κεφαλαίου, κάτι που αυτομάτως θα συνεπάγεται ζημία άνω των 2 δισ. ευρώ για την υφιστάμενη περιουσία του ΤΧΣ, η χορήγηση της συγκεκριμένης «ασυλίας», ήταν προϋπόθεση για να συναινέσουν στις αμφιλεγόμενες αυτές αποφάσεις τα στελέχη του Ταμείου.
Η σχετική διάταξη του νόμου 4783/2021 αναφέρει επακριβώς τα εξής: «Η τιμή διάθεσης ή η τιμή κτήσης που καθορίζεται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο μπορεί να είναι χαμηλότερη από την πιο πρόσφατη τιμή κτήσης των μετοχών από το Ταμείο ή την τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή, εφόσον είναι σύμφωνες με τον σκοπό του Ταμείου και την έκθεση της παρ. 1 και εξ αυτού του λόγου συνιστούν επιμελή διαχείριση της περιουσίας του, του Ταμείου υπαγομένου κατά τα λοιπά στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 405 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95)».
Τι σημαίνει αυτή η διατύπωση; Πως η ∆ιοίκηση του ΤΧΣ έχει εξομοιωθεί πλέον με τα τραπεζικά στελέχη σε σχέση με την ποινική της μεταχείριση σε περίπτωση που κατηγορηθεί για απιστία, διότι ζημίωσε την περιουσία του ∆ημοσίου. Πιο απλά, ο εισαγγελέας δεν θα μπορεί να ασκήσει αυτεπάγγελτα δίωξη για απιστία στα μέλη της ∆ιοίκησης του ΤΧΣ και αυτό θα μπορεί γίνει μόνον εάν το ίδιο το ΤΧΣ, υποβάλει έγκληση κατά των στελεχών του, πράγμα απίθανο.
Η στρέβλωση
Στο άρθρο 12 περ. 3 του N. 4637/2019 (ΦΕΚ A’ 180/18.11.2019) «Τροποποιήσεις Ποινικού Κώδικα, Κώδικα Ποινικής ∆ικονομίας και συναφείς διατάξεις», προβλέφθηκε για πρώτη φορά ότι οι πράξεις της απιστίας που στρέφεται κατά τραπεζικών ιδρυμάτων δεν διώκονται αυτεπάγγελτα, αλλά μόνο κατ’ έγκληση. Η παραπάνω διάταξη καταγγέλθηκε από τις δικαστικές ενώσεις, την επιστημονική κοινότητα αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, δεδομένου ότι έδωσε πλήρη ασυλία σε πρώην και νυν τραπεζίτες εμπλέκονται σε σκληρές ποινικές υποθέσεις. Η ασυλία αυτή κρίνεται αυτήν την περίοδο σε επίπεδο Αρείου Πάγου. Ένα από τα επιχειρήματα με τα οποία έχουν ήδη έλθει αντιμέτωποι οι Αεροπαγίτες των Ποινικών Τμημάτων (ΣΤ και Ε) είναι πως η υποβολή έγκλησης μόνο αν η απιστία στρέφεται σε βάρος τραπεζικού ιδρύματος αντιβαίνει την αρχή της ισότητας του άρθρου 4 του Συντάγματος, που επιβάλλει την ομοιόμορφη μεταχείριση των προσώπων που βρίσκονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες.
Ωστόσο, με την τροπολογία για τον νόμο του ΤΧΣ η κυβέρνηση διόγκωσε τη στρέβλωση. Πώς; Νομοθέτησε πως σε περίπτωση που τα μέλη της ∆ιοίκησης του ΤΧΣ, ενός φορέα της που είναι σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή και τους Κανόνες της ΕΕ κομμάτι της Κεντρικής Κυβέρνησης (σ.σ. περιλαμβάνεται στο Μητρώο Φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης της ΕΛΣΤΑΤ- Νομικά Πρόσωπα Κεντρικής Κυβέρνησης και ∆ημόσιες Eπιχειρήσεις (Ν.Π.∆.∆., Ν.Π.Ι.∆.,Α.Ε) – Υποτομέας S1311) και έχει ως σκοπό τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, λαμβάνουν αποφάσεις που δεν υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, δηλαδή απιστούν, δεν θα βρίσκονται αντιμέτωπα με τον εισαγγελέα, αλλά θα διώκονται για κακουργηματική απιστία μόνον κατ’ έγκληση, δηλαδή μόνον εάν το ίδιο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κινηθεί εναντίον τους.
Ρύθμιση
Τι σημαίνει αυτό; ∆εδομένου πως τα δικαστήρια εφαρμόζουν την αρχή της «επεκτατικής ισότητας», δηλαδή υιοθετούν την πλέον ευμενή ρύθμιση σε όσους εξαιρέθηκαν από αυτή, εάν στελέχη Νομικών Προσώπων της Κεντρικής Κυβέρνησης και ∆ημόσιων Επιχειρήσεων είναι αντιμέτωπα με τη ∆ικαιοσύνη μετά από δίωξη που έχει ασκηθεί σε βάρος τους αυτεπάγγελτα από τις εισαγγελικές αρχές για απιστία, τότε μπορούν να επικαλεστούν τη μεταχείριση του ΤΧΣ και να αξιώσουν την κατ’ έγκληση δίωξή τους.
Παράλληλά, η κακή και η φωτογραφική αυτή νομοθέτηση για το ΤΧΣ θέτει προσκόμματα στους εισαγγελείς και δημιουργεί παρερμηνείες και δικονομικές εμπλοκές, καθώς ο N. 4637/2019 που τροποποίησε τον Ποινικό Κώδικα διατηρούσε την αυτεπάγγελτη δίωξη όταν η απιστία στρέφεται κατά του ∆ημοσίου, ΝΠ∆∆, ΟΤΑ και η ζημία ξεπερνά τα 120.000 ευρώ.Με τη διάταξη, λοιπόν, για την ασυλία της ∆ιοίκησης του ΤΧΣ, που αποβλέπει στο να επιτραπεί το καταγγελλόμενο από κόμματα και επενδυτές «σκάνδαλο» της Τράπεζας Πειραιώς, η κυβέρνηση και συγκεκριμένα οι ηγεσίες των υπουργείων Οικονομικών και ∆ικαιοσύνης, άνοιξαν διάπλατα την πόρτα της κατ΄έγκληση δίωξης σε όλους όσοι απιστούν ζημιώνοντας το ∆ημόσιο. Και ακυρώνοντας την αποτρεπτική ιδιότητας της αυτεπάγγελτης δίωξης, οδηγούν σε νέα σκάνδαλα σε βάρος του ∆ημοσίου.
Όπως δημοσιεύτηκε στη «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί