PLUS
Καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται, ο κόσμος γίνεται μάρτυρας ενός άνευ προηγουμένου κύματος ανθρώπινων εκτοπίσεων. Η κλιματική μετανάστευση, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, που οφείλεται στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, στα ακραία καιρικά φαινόμενα και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, θέτει σημαντικές προκλήσεις για τις διεθνείς σχέσεις και την παγκόσμια διακυβέρνηση κάνοντας επιτακτική την ανάγκη για ολοκληρωμένες στρατηγικές που θα δίνουν προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη βιωσιμότητα και τη διεθνή συνεργασία.
Η κλιματική αλλαγή αναγκάζει τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους σε ασύλληπτη κλίμακα. Σύμφωνα με το Κέντρο Παρακολούθησης Εσωτερικών Εκτοπισμών, υπολογίζεται ότι 30,7 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν λόγω φυσικών καταστροφών μόνο το 2020. Αυτός ο αριθμός αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο καθώς η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση τέτοιων γεγονότων. Οι παράκτιες περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, τα μικρά νησιωτικά έθνη και οι περιοχές που είναι επιρρεπείς στην ξηρασία και την ερημοποίηση είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, με εκατομμύρια ανθρώπους να αντιμετωπίζουν την προοπτική μόνιμης μετεγκατάστασης.
Έτσι η κλιματική μετανάστευση εγείρει μερικά από τα πιο θεμελιώδη ηθικά και νομικά ζητήματα. Ενώ οι κλιματικοί μετανάστες δεν είναι σαν τους συμβατικούς πρόσφυγες που ξεφεύγουν από τις συγκρούσεις ή τις διώξεις, δεν έχουν την κατάλληλη νομική προστασία αυτή τη στιγμή. Η Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες δεν περιλαμβάνει περιβαλλοντικούς παράγοντες ως βάση για την αναζήτηση ασύλου, και ως εκ τούτου οι κλιματικοί μετανάστες βρίσκονται σε ευάλωτη νομική θέση. Αυτό το κενό υποδεικνύει τη σημασία της ανάπτυξης ενός διεθνούς νομικού καθεστώτος που θα κάλυπτε τις ανάγκες των εκτοπισμένων από το κλίμα πληθυσμών.
Επιπλέον, η κλιματική μετανάστευση είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ των λιγότερο προνομιούχων και υπεύθυνων για την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτή η κατάσταση εγείρει μερικά από τα πιο συναφή ηθικά ερωτήματα όσον αφορά την ευθύνη και τη δικαιοσύνη. Οι ανεπτυγμένες χώρες που έχουν συμβάλει περισσότερο στις εκπομπές πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή στη χρηματοδότηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και στην προσφορά ασφαλούς καταφυγίου στους εκτοπισμένους.
Οι διεθνείς οργανισμοί πρέπει να ηγηθούν των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης που προκαλείται από το κλίμα. Τα Ηνωμένα Έθνη, για παράδειγμα, στο Παγκόσμιο Σύμφωνο για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση έχουν αρχίσει να εξετάζουν τις περιβαλλοντικές πτυχές της μετανάστευσης. Ωστόσο, απαιτούνται ισχυρότερες ενέργειες για να διασφαλιστεί ότι οι κλιματικοί μετανάστες θα προστατεύονται και θα βοηθούνται κατάλληλα.
Οι περιφερειακοί φορείς μπορούν επίσης να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο. Για παράδειγμα, το Φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού έχει υποστηρίξει περιφερειακές συμφωνίες που διευκολύνουν τη μετεγκατάσταση των κοινοτήτων που επηρεάζονται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Τέτοια πλαίσια μπορούν να χρησιμεύσουν ως μοντέλα για άλλες περιοχές που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις.
Η κλιματική μετανάστευση δεν είναι κάτι που μπορεί να λυθεί με μία μόνο στρατηγική. πρέπει να επιλυθεί μέσω της σταδιακής προσαρμογής και του μετριασμού του φαινομένου. Η προσαρμογή συνεπάγεται την ενίσχυση της ικανότητας των κοινοτήτων να αντιμετωπίζουν τις κλιματικές επιπτώσεις, γεγονός που στην πραγματικότητα μειώνει τον αριθμό των ατόμων που θα πρέπει να μετεγκατασταθούν. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δαπάνες για φυσικό κεφάλαιο, συστήματα πληροφοριών και υγιείς μεθόδους γεωργίας. Ενώ, ο μετριασμός ασχολείται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις που είναι πιθανό να υπάρξουν στο μέλλον.
Από αυτή την άποψη, υπάρχει ανάγκη για διεθνή συνεργασία όπου οι χώρες συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Επομένως, με τη μείωση των εκπομπών, η διεθνής κοινωνία μπορεί να αποτρέψει τις μακροπρόθεσμες αιτίες της κλιματικής μετανάστευσης.
Στο επίκεντρο όμως κάθε προσέγγισης για την κλιματική μετανάστευση πρέπει να βρίσκεται ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Οι εκτοπισμένοι και οι κοινότητες δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται μόνο ως «θύματα», αλλά και ως παράγοντες με σημαντική εμπειρία και ικανότητες. Οι πολιτικές θα πρέπει να τους επιτρέπουν να είναι παραγωγικά μέλη των νέων κοινωνιών τους και να διευκολύνουν την αφομοίωσή τους στην κοινωνία.
Η κλιματική μετανάστευση είναι μια επείγουσα και σύνθετη πρόκληση που απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση από τη διεθνή κοινότητα. Όπως μας θυμίζουν τα προειδοποιητικά λόγια του Τζον Στιούαρτ Μιλ, του κλασικού φιλελεύθερου στοχαστή του 19ου αιώνα, η ενδυνάμωση ατόμων και εθνών να αντιμετωπίσουν αυτήν την κρίση με δημιουργικότητα και αποφασιστικότητα είναι ζωτικής σημασίας.
Μπροστά σε αυτό το νέο κύμα παγκόσμιου εκτοπισμού, ο δρόμος προς τη σωτηρία μας έγκειται στην αναγνώριση της κοινής μας ανθρωπιάς και συλλογικής ευθύνης. Η Διεθνής κοινότητα θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ή θα επιτρέψουμε στην κλιματική κρίση να μειώσει τις κοινές μας δυνατότητες; Οι επιλογές που κάνουμε σήμερα θα διαμορφώσουν το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων και θα καθορίσουν την κληρονομιά της γενιάς μας στο αύριο .
Ν.Β.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ανάρτηση της γυναίκας στην Τήλο: «Εγώ είδα κανονική μετακόμιση και ΟΧΙ μετανάστευση»
