Κομισιόν: Έκτακτα μέτρα για την ενέργεια από 1η Δεκεμβρίου, το αργότερο – Γιατί αποφασίστηκε πλαφόν των 180 ευρώ

14/09/2022 20:38

Από την 1η Δεκεμβρίου, το αργότερο, θα πρέπει να αρχίσει η εφαρμογή των έκτακτων μέτρων, που ανακοίνωσε σήμερα η Κομισιόν, για την ηλεκτρική ενέργεια και θα ισχύουν έως και τις 31 Μαρτίου του 2023.

Τα μέτρα, μεταξύ άλλων, προβλέπουν πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών που δεν χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο και την υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης κατά 5% στις ώρες αιχμής.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει πως θα επανεξετάσει τα μέτρα έως τις 28 Φεβρουαρίου 2023, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της παροχής και των τιμών του ρεύματος στην ΕΕ και θα υποβάλει σχετική έκθεση στο Συμβούλιο.

Επαναξιολόγηση της εισφοράς αλληλεγγύης
Η εισφορά αλληλεγγύης στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων -πετρελαϊκών, φυσικού αερίου, άνθρακα και διυλιστηρίων- θα ισχύσει για έναν χρόνο, αλλά η Επιτροπή θα προχωρήσει σε επαναξιολόγησή της έως τις 15 Οκτωβρίου 2023, «λαμβάνοντας υπόψη τη γενική κατάσταση του τομέα ορυκτών καυσίμων και τα πλεονάζοντα κέρδη που θα έχουν προκύψει και θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τα κύρια πορίσματα της εν λόγω επανεξέτασης στο Συμβούλιο».

Η πρόταση για τα μέτρα έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία από το Συμβούλιο και όχι με ομοφωνία.

Γιατί αποφασίστηκε πλαφόν των 180 ευρώ

Το πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών -που χρησιμοποιούν ΑΠΕ, λιγνίτη ή πυρηνική ενέργεια- καθορίστηκε στα 180 ευρώ η μεγαβατώρα, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η διαθεσιμότητα και η κερδοφορία των υφιστάμενων επενδύσεων και οι μελλοντικές επενδυτικές αποφάσεις, σύμφωνα με τους στόχους της πολιτικής για την πράσινη μετάβαση που έχει ανακοινώσει η ΕΕ για το 2030 και το 2050.

«Για να διατηρηθεί το αναγκαίο περιθώριο ασφαλείας, το ανώτατο όριο τέθηκε σημαντικά πάνω από τις προσδοκώμενες μέσες αγοραίες τιμές των συμμετεχόντων στην αγορά για τις ώρες αιχμής, πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», αναφέρεται.

Η Κομισιόν εκτιμά πως τα κράτη μέλη θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν έως και 117 δισ. ευρώ με το πλαφόν αυτό.

Τα έσοδα που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο θα εισπράττονται από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και θα πρέπει να διοχετεύονται στα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία γενικότερα, που είναι όλα εκτεθειμένα στις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.

Η παρεχόμενη στήριξη θα πρέπει να διατηρεί το κίνητρο για μείωση της κατανάλωσης. Οι αποφάσεις σχετικά με την ακριβή κατανομή θα λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο σύμφωνα με τις αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό της ΕΕ.

Εκτίμηση για έσοδα έως και 25 δισ. ευρώ από την έκτακτη εισφορά

Η εισφορά αλληλεγγύης καθορίζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο -με ελάχιστο συντελεστή 33% στην πέραν του 20% αύξηση των κερδών το 2022 σε σχέση με τον μέσο όρο της τριετίας 2019-2021- για να αποφευχθούν αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας από μη συντονισμένα εθνικά μέτρα και για να μειωθούν σημαντικά οι κίνδυνοι δικαστικών διενέξεων μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων.

Τα κράτη – μέλη θα είναι υπεύθυνα για την είσπραξη της εισφοράς αλληλεγγύης και την ανακατανομή των κερδών «με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ». Τα έσοδα από την εισφορά θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για μέτρα στήριξης των νοικοκυριών, ιδίως των ευάλωτων καθώς και των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί σημαντικά.

Η Επιτροπή εκτιμά πως η εισφορά αλληλεγγύης θα αποφέρει δημόσια έσοδα ύψους 25 δισ. ευρώ, τα οποία θα αναδιανεμηθούν από τα κράτη – μέλη.

Ο προτεινόμενος κανονισμός του Συμβουλίου περιλαμβάνει υποχρεώσεις τακτικής υποβολής εκθέσεων, από την 1η Δεκεμβρίου 2022, μέσω των οποίων η Επιτροπή θα παρακολουθεί τη λήψη και την εφαρμογή των μέτρων από τα κράτη μέλη.

Γιατί θα παραμείνουν υψηλές οι τιμές ενέργειας

Η Κομισιόν αναφέρει πως αποφάσισε να παρέμβει τώρα στην αγορά καθώς οι λιανικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% σε ετήσια βάση σε σχέση με τον Ιούλιο του 2021.

Οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να παραμείνουν υψηλές λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί στην αγορά ως αποτέλεσμα του κινδύνου περαιτέρω διαταραχών του εφοδιασμού της ΕΕ με αέριο από τη Ρωσία, σύμφωνα με την Επιτροπή.