Κορωνοϊός και καλοκαίρι 2020: Τι λένε οι ειδικοί για τις διακοπές

Το καλοκαίρι είναι λίγους μήνες μακριά αλλά ο κορωνοϊός είναι ακόμα εδώ και οι επιστήμονες προετοιμάζουν τους πολίτες για το πώς θα είναι φέτος οι διακοπές στην Ελλάδα.

Οι πολίτες, οι οποίοι σε πολύ μεγάλο βαθμό τήρησαν πιστά τα προληπτικά μέτρα για την αποτροπή της διασποράς του κορωνοϊού, φαίνεται πως θα πρέπει να τροποποιήσουν και το καλοκαίρι της συνήθειές τους, ώστε να θωρακίσουν την υγεία τους αλλά και να προστατέψουν τους δικούς τους ανθρώπους από τον κορωνοϊό.

Φέτος το καλοκαίρι όλα θα είναι διαφορετικά. Το μπάνιο στη θάλασσα, η ηλιοθεραπεία στις παραλίες, η λειτουργία κλιματιστικών σε εργασία και σπίτι, οι βόλτες στα beach bars, αλλά και η διαμονή στα ξενοδοχεία. Τον λόγο έχουν πλέον οι ειδικοί, οι οποίοι -στηριζόμενοι σε έρευνες και μελέτες- προσπαθούν να κατευθύνουν τους πολίτες ώστε να είναι προστατευμένοι από τον ιό.

Η αντίδραση του κορωνοϊού με τον ήλιο

Σε ένα σημαντικό συμπέρασμα φαίνεται πως κατέληξαν ερευνητές της αμερικανικής κυβέρνησης για τον ιό SARS-CoV-2, ότι χάνει την ισχύ του όταν αυξάνονται η θερμοκρασία και η υγρασία, και κυρίως όταν εκτίθεται στο φως του ήλιου. Αυτό δήλωσε ο Γουίλιαμ Μπράιαν, ο ασκών χρέη επικεφαλής στην Υπηρεσία Επιστημών και Τεχνολογίας του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.

«Το πιο σημαντικό συμπέρασμά μας μέχρι στιγμής είναι η ισχυρή επιρροή που φαίνεται να έχει το φως του ήλιου στην εξόντωση του ιού, τόσο στις επιφάνειες όσο και στην ατμόσφαιρα», επεσήμανε ο Μπράιν. «Παρατηρήσαμε αντίστοιχο αποτέλεσμα τόσο με τη θερμοκρασία όσο και με την υγρασία. Η αύξηση της θερμοκρασίας ή της υγρασίας ή και των δύο γενικά δεν ευνοεί τον ιό», τόνισε ο ίδιος παρουσιάζοντας τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας.

Τα ευρήματα αυτά ενισχύουν τις ελπίδες ότι ο κορωνοϊός θα μιμηθεί τη συμπεριφορά άλλων αναπνευστικών ασθενειών, όπως η γρίπη, η οποία γενικά είναι λιγότερο μολυσματική όταν αυξάνεται η θερμοκρασία. Ωστόσο ο SARS-CoV-2 έχει αποδειχθεί θανατηφόρος σε πιο θερμά μέρη όπως η Σιγκαπούρη, προκαλώντας ερωτήματα για τον ρόλο που διαδραματίζουν οι κλιματικές συνθήκες.

Το μπάνιο στη θάλασσα

Το GRTimes.gr μίλησε με τον ομότιμο καθηγητή Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ειδικό στις λοιμώξεις, Παύλο Νικολαΐδη, ο οποίος είπε ότι το μπάνιο στο θαλασσινό νερό ή στην πισίνα η οποία χλωριώνεται είναι ασφαλές. Ούτε έχει βρεθεί, ούτε μπορεί θεωρητικά να ειπωθεί ότι υπάρχει δυνητικός κίνδυνος. Το πρόβλημα εστιάζεται στη διαδικασία, όχι στη βουτιά και στο μπάνιο. Το πρόβλημα λοιπόν είναι οι παραλίες και οι ξαπλώστρες. Ενδεικτικό το παράδειγμα που δίνει ο καθηγητής είναι οι πιθανές συνθήκες συγχρωτισμού, αν δηλαδή υπάρχουν 20 ξαπλώστρες σε 10 τετραγωνικά μέτρα, τότε ο κίνδυνος αυξάνεται από τον συνωστισμό.

Παράλληλα πρόσθεσε πως το πρόβλημα είναι ο συνωστισμός κατά τη διάρκεια της διαδρομής έως την παραλία, όπως για παράδειγμα μπορεί να προκύψει σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Κατά την παραμονή μας εκεί, θα πρέπει να τηρείται η απόσταση των δύο μέτρων μεταξύ των ανθρώπων, πράγμα που μπορεί να γίνει καθώς έχουμε «ατελείωτες» παραλίες και συμπληρώνει «στην ουσία όλα συνοψίζονται στην ατομική υγιεινή και θα πρέπει να συνεχίσουμε να ακολουθούμε τα μέτρα πρόληψης για τον κορωνοϊό».

Την ίδια άποψη για το καλοκαίρι και τα μέτρα στις παραλίες έχει και ο Νικόλαος Σύψας, λοιμωξιολόγος, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας. Ενδεικτικά, σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε πως κανόνες όπως η τήρηση αποστάσεων ακόμα και στις παραλίες θα συνεχιστούν, ενώ είπε πως η χαλάρωση των μέτρων είναι κάτι που θα εξεταστεί μέσα στον Μάιο, αν και εφόσον η χώρα μας θα συνεχίσει να έχει την ίδια καλή εικόνα. «Η αλήθεια είναι ότι πηγαίνουμε πάρα πολύ καλά, αλλά πριν κλείσουμε το πρώτο κεφάλαιο, το πρώτο κύμα δηλαδή, πρέπει ακόμα να προσέξουμε και το τριήμερο της Πρωτομαγιάς. Από εκεί και πέρα κλείνουμε το πρώτο κεφάλαιο με επιτυχία. Μετά θα περάσουμε στο δεύτερο κεφάλαιο, το οποίο δεν θα είναι αγώνας δρόμου αλλά μαραθώνιος. Αυτό είναι το κεφάλαιο του καλοκαιριού και της σταδιακής άρσης των μέτρων».

Με μάσκες σε παραλίες και beach bars;

Παράλληλα ο καθηγητής Νικολαΐδης τονίζει πως «θα υπάρξουν κλιμακωτά μέτρα για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα καλοκαιρινά μαγαζιά όπως είναι τα beach bars κ.λπ. Θα πρέπει να τηρούνται οι κατάλληλες αποστάσεις μεταξύ των πελατών και να μην είναι «στριμωγμένοι ο ένας με τον άλλον».

Στο ερώτημα αναφορικά με τη χρήση μάσκας και αν θα πρέπει να τη χρησιμοποιούμε ακόμα και στην παραλία, ο καθηγητής Παύλος Νικολαΐδης υποστηρίζει ότι «θα ήταν καλό να την έχουμε μαζί μας και να τη χρησιμοποιούμε στα μέρη όπου παρατηρείται συνωστισμός. Δεν χρειάζεται σε εξωτερικούς χώρους, πόσω μάλλον στην παραλία».

Οι συστάσεις Τσιόδρα για τα κλιματιστικά

Με τη θερμοκρασία σιγά σιγά να ανεβαίνει, η χρήση του κλιματιστικού αναμένεται να ξεκινήσει τόσο στην εργασία όσο και στο σπίτι, αλλά ακόμα και σε εστιατόρια, καφέ, καταστήματα -όταν αυτά ανοίξουν ξανά. Ωστόσο με τη χρήση του κλιματιστικού υπάρχει ο κίνδυνος της διασποράς του κορωνοϊού. Σε αυτό το ζήτημα είχε αναφερθεί πρόσφατα ο Σωτήρης Τσιόδρας, ο οποίος κάλεσε να μη χρησιμοποιούνται στα κλιματιστικά στην ανακύκλωση, σημειώνοντας πως προτιμά το ανοιχτό παράθυρο και τον καλό εξαερισμό του δωματίου.

«Προτιμούμε τα ανοιχτά παράθυρα για να ανανεώνεται ο αέρας, από τα κλιματιστικά, ειδικά όταν υπάρχει ασθενής στο σπίτι». Όπως είπε, «παρακολουθούμε τις εξελίξεις και ναι, μπορεί να σημαίνει ότι όσο λιγότερο χρησιμοποιείται τόσο το καλύτερο», ειδικά εάν στον χώρο υπήρξε θετικό κρούσμα κορωνοϊού. Ο κ. Τσιόδρας γνωστοποίησε ότι επιστημονικές ομάδες στην Ελλάδα μελετούν τη σχέση κορωνοϊού-κλιματιστικού και έχουν βρει, όπως δήλωσε, ότι σε κάποια κλιματιστικά βρέθηκαν ίχνη όταν υπήρξε θετικό κρούσμα.

Η χρήση της μάσκας σε εσωτερικούς χώρους

Σε κλειστά μέρη που ενδεχομένως να υπάρχει συχνή κίνηση, όπως τα καταστήματα, η χρήση της μάσκας είναι ενδεδειγμένη, αφού δεν έχει στόχο μόνο να μην έρχεται κανείς σε επαφή με σταγονίδια αλλά και για να μην εισπνέει τον αέρα των κλιματιστικών. Ενδεικτικές είναι εξάλλου οι δηλώσεις του πνευμονολόγου-εντατικολόγου Παναγιώτη Μπεχράκη: «Τα σταγονίδια του αέρα που εκπέμπει ο άνθρωπος που είναι φορέας του κορωνοϊού αιωρούνται πολύ περισσότερη ώρα όταν υπάρχει οποιαδήποτε παρουσία στον αέρα μέσα στο εσωτερικό του χώρου όπου παρήχθησαν. Εάν ρεύμα αέρος που σχηματίζει στροβίλους υπάρχει εκεί που κάποιος έχει εκπνεύσει ή έχει βήξει με σταγονίδια που φέρουν επάνω τον κορωνοϊό είναι αποδεδειγμένο ότι θα αιωρούνται περισσότερη ώρα. Άρα θα αυξάνουν τον κίνδυνο της εισπνοής τους από κάποιον υγιή, ο οποίος κινδυνεύει να νοσήσει. Η επαναφορά στην ομαλότητα σε χώρους κλειστούς όπου τα δύο μέτρα φυσικά δεν θα μπορούν να τηρούνται και ο κίνδυνος της σταγονιδιακής ρύπανσης πάντοτε θα υπάρχει, πρέπει να επιβληθεί η χρήση της μάσκας».

Διακοπές και τουρισμός στην Ελλάδα

Αν και μοιάζουν τρικυμιώδη, για την ώρα παραμένουν αχαρτογράφητα τα νερά στα οποία θα κινηθεί η τουριστική σεζόν φέτος στην Ελλάδα, αφού η μία μετά την άλλη οι κυβερνήσεις των κρατών της Ευρώπης ξεκαθαρίζουν πως η πανδημία του κορωνοϊού δεν αφήνει -τουλάχιστον για την ώρα- περιθώρια για διακοπές στο εξωτερικό φέτος το καλοκαίρι.

Ενδεικτικές οι δηλώσεις από τον Γάλλο πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ, που τόνισε πρόσφατα πως δεν είναι πιθανό για τους Γάλλους να ταξιδέψουν στο εξωτερικό φέτος το καλοκαίρι. «Μπορούμε να κλείσουμε τις διακοπές μας αυτό το καλοκαίρι; Φοβάμαι πως δεν θα είναι φρόνιμο να υπολογίζουμε σε διακοπές στο εξωτερικό. Γιατί δεν είμαι βέβαιος πως οι αεροπορικές μετακινήσεις θα αποκατασταθούν».

Αβέβαιο και το ενδεχόμενο διακοπών στο εξωτερικό και για τους Γερμανούς, με τον ΥΠΕΞ της Γερμανίας, Χάικο Μάας, να σχολιάζει «να μην τρέφουν μεγάλες ελπίδες» για ταξίδια στο εξωτερικό το προσεχές διάστημα.

Διστακτικός στο ενδεχόμενο διακοπών στο εξωτερικό εμφανίστηκε και ο υπουργός Μεταφορών της Βρετανίας, Γκραντ Σεπς, ο οποίος τόνισε πως δεν θα έκανε κρατήσεις για καλοκαιρινές διακοπές στην παρούσα φάση: «Δεν θα έκανα κράτηση για τις καλοκαιρινές διακοπές στην παρούσα φάση, ας το αφήσουμε για την ώρα».

Από την άλλη πάντως, η γερμανική εφημερίδα Bild προτείνει την Ελλάδα ως προορισμό για καλοκαιρινές διακοπές το 2020. Στο αφιέρωμά της μιλά για περιορισμένο αριθμό χωρών που θεωρούνται ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο από τον κορωνοϊό, κάνοντας αναφορά, εκτός της Ελλάδας, στην Κροατία, την Αυστρία και την Ελβετία.

Αν και το καλοκαίρι δεν έχει φτάσει ακόμα και όλες οι έρευνες για τη συμπεριφορά του κορωνοϊού στη ζέστη είναι σε εξέλιξη, οι πολίτες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και θα πρέπει να προσαρμοστούν σε μια διαφορετική καθημερινότητα, η οποία θα στηρίζεται στην καλή ατομική υγιεινή.