Μακρύ χέρι του Ερντογάν το DAVA στη Γερμανία;

Η ίδρυση του νέου κόμματος DAVA (Δημοκρατική Συμμαχία για την Πολυμορφία και την Αφύπνιση) έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στη Γερμανία. Το κόμμα πρόσκειται στην Άγκυρα και ορισμένοι το κατηγορούν πως αποτελεί το «μακρύ χέρι» του προέδρου Ερντογάν στη γερμανική πολιτική σκηνή. Το DAVA θέλει ήδη να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, έχοντας γνωστοποιήσει μέχρι στιγμής τέσσερις υποψηφίους. Όλοι τους στο παρελθόν είχαν τραβήξει την προσοχή, λόγω των δεσμών τους με την Άγκυρα.

Κορυφαίος υποψήφιος είναι ο δικηγόρος Φατίχ Ζινγκάλ, επί μακρόν εκπρόσωπος της Ένωσης Διεθνών Δημοκρατών (UID), η οποία θεωρείται από τις γερμανικές αρχές ως οργάνωση-λόμπι του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος AKP στη Γερμανία. Η UID είναι αυτή που οργανώνει και τις προεκλογικές εμφανίσεις του Ερντογάν και άλλων βουλευτών του AKP στη Γερμανία και την Ευρώπη.

Υποψήφια με το DAVA είναι και η Γιόντσα Καγιάογλου, πρώην πρόεδρος της νεολαίας της UID στο κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Η νεαρή μηχανικός κάνει εκστρατεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μαζεύει υπογραφές για να της επιτραπεί η συμμετοχή στις ευρωεκλογές. Η συγκέντρωση των 4.000 απαιτούμενων υπογραφών θα αποδειχθεί μάλλον μία καθαρά τυπική διαδικασία.

Οι δύο άλλοι υποψήφιοι, οι Μουσταφά Γιολντάς και Αλί Ιχσάν Ουνλού, είναι αμφότεροι γνωστά μέλη της τουρκικής-μουσουλμανικής κοινότητας στη Βόρεια Γερμανία. Ο Γιολντάς δραστηριοποιούταν για χρόνια στην Ισλαμική Κοινότητα Milli Görüs (IGMG), το ίδιο και ο Ουνλού στην Τουρκική-Ισλαμική Ένωση (DITIB). Πρόκειται για δύο οργανώσεις που έχουν στενές σχέσεις με την Άγκυρα.

Είναι το DAVA το «μακρύ χέρι» του Ερντογάν;
Πρόεδρος του κόμματος είναι ο Τεϊφίκ Οζτσάν, ο οποίος γράφει εδώ και καιρό για το παρακλάδι του τουρκικού κρατικού σταθμού TRT στη Γερμανία, που τα τελευταία 20 χρόνια προωθεί την προπαγάνδα του Ερντογάν. Για τη δημοσιογραφική του δουλειά ο Οζτσάν έχει κατηγορηθεί επανειλημμένως πως προβαίνει σε μονοδιάστατη παρουσίαση των ζητημάτων, ότι δηλαδή επικεντρώνεται στα προβλήματα που υπάρχουν στη Γερμανία, όπως τον ρατσισμό, την ισλαμοφοβία ή τον υψηλό πληθωρισμό, αλλά δεν θίγει ποτέ τα αντίστοιχα στην Τουρκία, όπου ο πληθωρισμός φτάνει σε ύψη-ρεκόρ.

Ο Οζτσάν άσκησε κατά καιρούς δριμεία κριτική στους Γερμανούς πολιτικούς, επέκρινε τον υπουργό Γεωργίας Τζεμ Οζντεμίρ για δηλώσεις του σχετικά με τον Ερντογάν και απαξίωσε τη βουλευτή του CDU Σεράπ Γκιουλέρ, επειδή κατά τη γνώμη του, παραβρέθηκε στη Διάσκεψη για το Ισλάμ φορώντας πολύ κοντή φούστα.

Παρά τις στενές του σχέσεις με την Άγκυρα πάντως το DAVA απορρίπτει επισήμως τις κατηγορίες πως είναι κόμμα του Ερντογάν. Σε ερώτηση της DW ο Ζινγκάλ δήλωσε πως η δραστηριοποίηση υποψηφίων στην IGMG ή τη DITIB δεν καταδεικνύει τίποτα τέτοιο. «Περισσότερο από το 65% των Τούρκων στη Γερμανία, μεταξύ αυτών και ο κύριος Οζτσάν και εγώ, θεωρεί πως ο Ερντογάν και οι πολιτικές του είναι καλύτερες συγκριτικά με αυτές που ακολούθησαν άλλοι επικεφαλής της τουρκικής κυβέρνησης. Παρ’ όλα αυτά δεν είμαστε το μακρύ χέρι του Ερντογάν», επανέλαβε ο Ζινγκάλ.

Νέα προσπάθεια για άσκηση επιρροής στη Γερμανία

Ο καθηγητής Κεμάλ Μποζάι από το Κέντρο Έρευνας και Πρόληψης της Ριζοσπαστικοποίησης στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Κολωνίας διαφωνεί. «Οι ενώσεις και τα κινήματα που πρόσκεινται στο AKP και τον Ερντογάν προσπαθούν εδώ και καιρό να δημιουργήσουν δικά τους λόμπι στη Γερμανία, ώστε να ενισχύσουν την επιρροή τους στο γερμανικό πολιτικό τοπίο». Η ίδρυση του DAVA αποτελεί επίσης μία τέτοια προσπάθεια. Το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι του DAVA «είναι γνωστές προσωπικότητες που είναι ταυτοχρόνως ενεργές και σε δίκτυα και λόμπι που πρόσκεινται στο AKP, μας επιτρέπει να υποθέσουμε πως, ως μακρύ χέρι του Ερντογάν, το κόμμα επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή του στη Γερμανία», εξηγεί ο Μποζάι.

Προηγούμενες απόπειρες με παρατάξεις όπως το Κόμμα BIG και η Συμμαχία Γερμανών Δημοκρατών δεν έφεραν πάντως τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το κόμμα Team Todenhöfer κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερες από 200.000 ψήφους στις εκλογές του 2021, έχοντας και τη στήριξη του γνωστού ποδοσφαιριστή Μεσούτ Οζίλ.

Προσέλκυση ψηφοφόρων εκτός τουρκικής κοινότητας;
Κατά τον Τσανέρ Αβέρ, πολιτικό επιστήμονα στο Κέντρο Μελετών για την Τουρκία και την Ενσωμάτωση, υπάρχουν στη Γερμανία περίπου 800.000 άνθρωποι τουρκικής καταγωγής με δικαίωμα ψήφου, εκ των οποίων γύρω στο 50% συμμετείχε στις πρόσφατες ομοσπονδιακές εκλογές και ψήφισε ως επί το πλείστον κεντρώα και αριστερά κόμματα. Εξ ου και ο ειδικός δεν θεωρεί πως το DAVA έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας.

Από την άλλη πλευρά οι ιδρυτές του DAVA φαίνονται σίγουροι για την επιτυχία τους στις ευρω-εκλογές. «Για μία έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χρειάζονται περίπου 250.000 ψήφοι και σύμφωνα με όλες τις προγνώσεις των ειδικών, θα καταφέρουμε να τις συγκεντρώσουμε», λέει ο Ζινγκάλ.

Θα μπορούσαν να είναι ακόμη περισσότερες έδρες; Αυτό θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο το DAVA θα καταφέρει να κερδίσει τη στήριξη και πολιτών εκτός της τουρκικής κοινότητας. «Η τεράστια κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης τις τελευταίες ημέρες μας ευνοεί. Έχουμε γίνει πλέον γνωστοί σε όλη τη Γερμανία. Και αυτό δεν θα μπορούσαμε να το καταφέρουμε ούτε με έναν γενναιόδωρο προϋπολογισμό», λέει ο Φατίχ Ζινγκάλ.

Εάν τελικά το DAVA κερδίσει κι άλλους ψηφοφόρους πέραν εκείνων με τουρκική καταγωγή, όπως τους μουσουλμάνους με γερμανικό διαβατήριο, θα μπορούσε να στείλει πράγματι βουλευτή στο Στρασβούργο, εκτιμά ο Αβέρ. Όμως αμφιβάλλει για το εάν θα συμβεί τελικά κάτι τέτοιο. Διότι «πολλοί πολιτικοποιημένοι άνθρωποι τουρκικής καταγωγής έχουν ταχθεί λιγότερο ή περισσότερο ενεργητικά στο πλευρό των συστημικών γερμανικών κομμάτων και δεν πρόκειται να στραφούν στο DAVA», εξηγεί ο ειδικός.

Μακροπρόθεσμοι στόχοι για το DAVA
Το DAVA δεν στοχεύει πάντως μόνο στις επόμενες ευρωεκλογές. Έχει μακροπρόθεσμο πλάνο και σκοπεύει να ιδρύσει τμήματα σε περιφερειακό και ομόσπονδο επίπεδο, προκειμένου να μπορεί μελλοντικά να συμμετάσχει σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Ο Μποζάι επισημαίνει πως η ενίσχυση τέτοιων κομμάτων με εθνοτικό – θρησκευτικό – εθνικιστικό προσανατολισμό όπως το DAVA γίνεται ευκολότερη «λόγω και του παρόντος ρατσιστικού κλίματος στη Γερμανία». Ακόμη, ο καθηγητής διαβλέπει τον εξής κίνδυνο: το DAVA θα μπορούσε με τη σειρά του να συμβάλλει στην ενίσχυση εξτρεμιστικών τάσεων ή εντάσεων μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων. Ιδίως σε δημοτικό επίπεδο το DAVA θα μπορούσε να προσπαθήσει να επηρεάσει τις πολιτικές αποφάσεις και κοινότητες και μέσω αυτών τη συνύπαρξη των κοινοτήτων. «Πρωτίστως στις πόλεις, όπου το ποσοστό των πολιτών με τουρκική καταγωγή είναι πολύ υψηλό», προσθέτει ο Μποζάι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ο Σίσι βλέπει με καχυποψία τα ανοίγματα του Ερντογάν

Το κόμμα «Ερντογάν» θέλει να αλώσει και τη γερμανική βουλή