PLUS
Σε παγκόσμια μάστιγα που απειλεί σοβαρά την υγεία εξελίσσεται η κατάχρηση αλκοόλ καθώς και ποτών και ηδύποτων, που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Καμπανάκι ΠΟΥ για την υπερκατανάλωσή τους που οδηγεί στον θάνατο περισσότερους από 8.000.000 ανθρώπους ετησίως!
Διεθνώς, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ, 2.600.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από την υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και περισσότεροι από 8.000.000 χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της ανθυγιεινής διατροφής. Αξίζει να σημειωθεί ότι άλλοι 8.000.000 άνθρωποι στον κόσμο (καπνιστές) πεθαίνουν ετησίως από νοσήματα σχετιζόμενα με το κάπνισμα.
Παρότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει συστήσει εδώ και χρόνια να φορολογούνται επιπλέον τα ανθυγιεινά ποτά και αναψυκτικά (με τη λεγόμενη φορολογία της αμαρτίας), η έκθεση του 2023 φανερώνει ότι οι περισσότερες χώρες δεν το πράττουν – αντίθετα σε αρκετές περιπτώσεις φορολογούν τα αναψυκτικά όσο και το νερό, που είναι απαραίτητο για την επιβίωση όσο και ο αέρας που αναπνέουμε!
Ο ΠΟΥ δεν συνιστά τη φορολόγηση του νερού, αλλά αυτή καλά κρατεί διεθνώς. Συγκεκριμένα, το 50% των κρατών που φορολογούν τα ποτά και τα ηδύποτα που περιέχουν ζάχαρη φορολογούν και τα μπουκαλάκια με νερό. Παρότι παγκοσμίως 108 χώρες φορολογούν κάποιες κατηγορίες αναψυκτικών και ηδύποτων, στον μέσο όρο του ΦΠΑ η φορολογική επιβάρυνση που επιβάλλεται για την αγορά μιας ειδικής κατηγορίας προϊόντος αντιπροσωπεύει μόλις το 6,6% της τιμής αγοράς ενός αναψυκτικού. Δηλαδή η… αμαρτία φορολογείται ελάχιστα.
Φορολόγηση
Σε ό,τι αφορά τα ποτά με αλκοόλ, τουλάχιστον 148 χώρες έχουν επιβάλει επιπλέον φορολόγηση σε εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, σε τουλάχιστον 22 χώρες της Ευρώπης το κρασί εξαιρείται αυτού του μέτρου. Παγκοσμίως κατά μέσον όρο ο επιπλέον φόρος στην μπίρα αντιστοιχεί στο 17,2% της τιμής, ενώ για τα σκληρά ποτά το αντίστοιχο ποσοστό διαμορφώνεται στο 26,5%.
Ήδη από το 2017 μια μελέτη έδειξε ότι η επιβολή επιπλέον φόρου που αυξάνει την τιμή στα αλκοολούχα ποτά κατά 50% θα συνέβαλλε στο να μειωθούν 21.000.000 θάνατοι μέσα σε 50 χρόνια και παράλληλα θα απέφερε στα δημόσια ταμεία επιπλέον έσοδα 17 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το δυσθεώρητο αυτό ποσό ισοδυναμεί με τα συνολικά ετήσια έσοδα των οκτώ ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου. Η «φορολόγηση της αμαρτίας» οδηγεί στη βελτίωση της υγείας των πληθυσμών.
«Ειδικά στην περίπτωση των αλκοολούχων ποτών, η πλεονάζουσα φορολογία έχει ισχυρό αντίκτυπο και στη μείωση της βίας αλλά και στην αποφυγή πολλών τροχαίων δυστυχημάτων, που έχουν θύματα νεκρούς και πολυτραυματίες», επισημαίνει ο Dr Rűdiger Krech, διευθυντής της Προαγωγής Υγείας του ΠΟΥ.
Η Λιθουανία
Παράδειγμα προς μίμηση είναι η Λιθουανία, μια χώρα της Βαλτικής που το 2017 αύξησε τη φορολογία στα αλκοολούχα ποτά για να μειώσει τους θανάτους από τα σχετιζόμενα νοσήματα (κίρρωση, καρκίνο του ήπατος, παγκρεατίτιδα κ.τ.λ.). Σε σύγκριση με τα 234.000.000 ευρώ που αντιστοιχούσαν στα έσοδα από την πώληση αλκοόλ το 2016, η Λιθουανία εισέπραξε 323.000.000 το 2018 και ως συνέπεια οι θάνατοι από τα σχετιζόμενα με το αλκοόλ νοσήματα μειώθηκαν από 23,4 ανά 100.000 κατοίκους το 2016 σε 18,1 το 2018.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η επιπλέον φορολόγηση του αλκοόλ και των ηδύποτων και αναψυκτικών με ζάχαρη μειώνει την κατανάλωση αυτών των προϊόντων και δίνει κίνητρο στις εταιρείες να παράγουν πιο υγιεινά προϊόντα, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση των χρόνιων εκφυλιστικών νοσημάτων, όπως και στη μείωση τραυματισμών από τροχαία, πτώσεις, γεγονότα βίας.
Μαραθώνιος χωρίς γραμμή τερματισμού
Το αλκοόλ προκαλεί πολλά δεινά στην υγεία, μεταξύ των οποίων η κίρρωση και ο καρκίνος του ήπατος, του παγκρέατος, του μαστού και του προστάτη, η παχυσαρκία, τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Για τους ανθρώπους που έχουν εθιστεί στο αλκοόλ και παλεύουν να απεξαρτηθούν η μάχη είναι σκληρή, όπως ξεδιπλώνεται μέσα από τα λόγια του 70χρονου Κρητικού που μας διηγείται την εμπειρία του. «Η μάχη με τον αλκοολισμό είναι μαραθώνιος χωρίς γραμμή τερματισμού» λέει ο Αντώνης Πουλάκης, κάτοικος Ηρακλείου. Ήταν μικρό παιδί, μαθητής Δημοτικού, όταν πρωτοδοκίμασε κρασί σε ένα ποτηράκι της ρακής. Και από τότε ξεκίνησε το σκοτεινό του ταξίδι στη θάλασσα του αλκοολισμού. Έπινε τα πάντα. «Στο τέλος έπινα πετρέλαιο» λέει με αυτοσαρκασμό.
Πριν από 14 χρόνια είπε «στοπ» και από τότε πίνει μόνο νερό. Γνωρίζοντας ο ίδιος πως είχε πιάσει… πάτο, ξεκίνησε τον αγώνα του όταν έμαθε ότι υπήρχε αλκοολογικό ιατρείο στο Ηράκλειο Κρήτης, το μοναδικό τότε στην Ελλάδα, με διευθυντή τον καθηγητή Μουζά. Πήγε στη δομή και ξεκίνησε το ταξίδι του στην απεξάρτηση. Τα τελευταία 14 χρόνια ζει πραγματικά, χαίρεται τις δύο κόρες του και τα εγγόνια του. Τον ρωτώ αν τελειώνει ποτέ η μάχη με το αλκοόλ και μου απαντά «όχι». Τη ζωή του Αντώνη Πουλάκη έκανε τηλεοπτική εκπομπή ο Κρητικός δημοσιογράφος Κώστας Συλιγάρδος, γνωρίζοντας ότι στην ιδιαίτερη πατρίδα της ρακής πολλοί άνθρωποι δίνουν τη δική τους μάχη με τον αλκοολισμό.
