Μάτι: Πόρισμα-κόλαφος από τον πραγματογνώμονα

O κ. Ανδριανός Γκουρμπάτσης (Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός Π.Σ., ε.α, Νομικός Ειδικός Ερευνητής – Δικαστικός Πραγματογνώμονας Διερεύνησης Εγκλημάτων Εμπρησμού
και πραγματογνώμονας οικογενειών θυμάτων) εκ μέρους των οποίων ενεργεί ο δικηγόρος κ. Αντώνης Φούσας, καταδεικνύει τον δρόμο της Δικαιοσύνης για τους αρμόδιους αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος που διαχειρίστηκαν την κρίση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι.

Ρεπορτάζ: Έπη Τρίμη

Σύμφωνα με την έκθεση του κ. Ανδριανού Γκουρμπάτση η κρατική μηχανή άφησε τους κατοίκους στο Μάτι, αβοήθητους καθώς παίχτηκαν “παιχνίδια για την καρέκλα” όπως καταγγέλλει παρόλο που είχε την εκ του νόμου υποχρεωτική και αποκλειστική προστασία και γνώριζε ότι αν οι πολίτες παραμείνουν αβοήθητοι, χωρίς την επιβεβλημένη λυτρωτική ενέργεια της διάσωσής τους την οποία είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να προσφέρουν και παρεμποδίσουν την επέλευση του κινδύνου, με βεβαιότητα θα κινδυνέψει η ζωή και υγεία τους όπως και έγινε.

Μπορεί το επελθόν εγκληματικό αποτέλεσμα να μην έγινε με πρόθεση (άμεσο δόλο), όμως οι αρμόδιοι που είχαν την ευθύνη του κεντρικού Συντονισμού Επιχειρησιακού Κέντρου των

πυροσβεστικών δυνάμεων (ΕΣΚΕ) και γενικά των δυνάμεων πολιτικής προστασίας γνώριζαν, ότι, αν δεν ληφθούν αρμοδίως έγκαιρα δράσεις αποτελεσματικής, οργανωμένης και συντονισμένης αντιμετώπισης της προαναφερόμενης πυρκαγιάς από τον εξελισσόμενο ή απειλούμενο κίνδυνο, αυτή θα εξελιχθεί σε καταστροφικό φαινόμενο και ως εκ τούτου θα δημιουργηθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Η πυρκαγιά στους οικιστικούς ιστούς, όπως πχ στο οικισμό του Νταού Πεντέλης – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι, εκδηλώθηκε σε μια ζώνη μίξης δασικών εκτάσεων με οικιστικούς ιστούς, με πολύ υψηλό και ευμετάβλητο φορτίο βλάστησης και με οικιστικές περιοχές με πλούσια καύσιμη ύλη.

Η ένταση και έκταση της καταστροφικής αυτής πυρκαγιάς και ο αδικαιολογήτως φυσικά ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός απωλειών ανθρώπινων ζωών, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση ν΄ αποδοθεί και να χρεωθεί ούτε στην κλιματική αλλαγή, ούτε στις επικρατούσες καιρικές συνθήκες, αλλά ούτε και στις όποιες πολεοδομικές και χωροταξικές ιδιαιτερότητες και

αυθαιρεσίες διαπιστώθηκαν από τις αρμόδιες Αρχές και Υπηρεσίες.

Αποκλειστική και μοναδική αιτία για τις ανθρώπινες απώλειες, τραυματισμούς και τις λοιπές επιπτώσεις και συνέπειες είναι η ανικανότητα, ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα του αρμόδιου κρατικού μηχανισμού και πιο συγκεκριμένα του Δασοπυροσβεστικού Μηχανισμού και γενικά του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, που τις κρίσιμες ώρες του κινδύνου ήταν ανύπαρκτος στις πληγείσες περιοχές και γενικά υπό διάλυση και σε κατάρρευση.

Επίσης για το δράστη πρόκλησης της πυρκαγιάς Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης της πράξης του εμπρησμού κατά συρροή με την πράξη του εμπρησμού δάσους με ενδεχόμενο δόλο, δεδομένου ότι γνώριζε πώς την ημέρα που προέβη στην καύση των κλαδιών κλπ υπολειμμάτων ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν πολύ υψηλός.

Οι συνολικές καμένες εκτάσεις και το σύστημα κοστολόγησης

Κάηκε συνολική έκταση (14.313) στρεμμάτων δάσους και δασικής έκτασης. Μερικός έλεγχος της ως άνω πυρκαγιάς δόθηκε από τον Διοικητή της αρμόδιας τοπικά Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στο 199-ΣΕΚΠΥΣ, στις 18:03 μμ της 28ης Ιουλίου 2018, δηλαδή μετά από έξι (6) ημέρες από την εκδήλωσή της, έλεγχος της ίδιας ως άνω πυρκαγιάς, στις 21:30 μμ της 6ης Αυγούστου 2018, δηλαδή μετά από 15 ημέρες από την εκδήλωσή της και η πλήρης κατάσβεσή της δόθηκε στις 09:04 πμ της 10ης Σεπτεμβρίου 2018, δηλαδή μετά από 50 ημέρες από την εκδήλωσή της.

Οι διαθέσιμοι πόροι κατάσβεσης ανέρχονται στα 639.587€

Έλαβαν μέρος συνολικά (477) πυροσβεστικοί υπάλληλοι (κάθε βαθμού), (232) άτομα (πεζοπόρα τμήματα), (19) εποχικοί πυροσβεστικοί υπάλληλοι, (32) εθελοντές και συνολικά (84) πυροσβεστικά οχήματα (υδροφόρα και βοηθητικά), πυροσβεστικές δυνάμεις προερχόμενες συνολικά από (48) Υπηρεσίες του ΠΣ, ανά την επικράτεια και (12) των ΟΤΑ – ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ.

Και στο Μάτι υπήρξαν από την Ηγεσία ΠΣ. “ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ” για την καρέκλα και έκαψαν 102 ανθρώπινες ζωές

Θα πρέπει να διερευνηθεί από τη Δικαιοσύνη, το ανωτέρω εύλογο ερώτημα, που μπορεί ο καθένας μας να υποβάλει, δεδομένου ότι παρακάτω παρατίθενται σοβαρές προς τούτο ενδείξεις:

1) ο Διοικητής του 12ου ΠΣ Αθηνών, αρμόδιος τοπικά για το Νταού Πεντέλης ζήτησε άμεσα από εναέρια μέσα, και δεν εστάλησαν.

2) ο Διοικητής της ΠΥ Νέας Μάκρης ζήτησε κι αυτός άμεσα εναέρια μέσα και δεν εστάλησαν.

3) ο Διοικητής Δ.ΠΥ. Αθηνών ζήτησε άμεσα εναέρια μέσα και δεν εστάλησαν

4) Η Ηγεσία (πρώην και νυν) ΓΕΕΘΑ κατέθεσε ότι υπήρχαν διαθέσιμα στο Α/Δ Πάχης Μεγάρων 5 Ε/Π αεροπυρόσβεσης τύπου Chinnok και δεν ζητήθηκαν από την Πυροσβεστική και

5) Στο Α/Δ Ελ. Βενιζέλος όπου έχει την έδρα η ΥΕΜΠΣ υπήρχαν επιχειρησιακά πλόιμα 2 Ε/Π τύπου ΒΚ-117 με κάδο που δεν χρησιμοποιήθηκαν, αφού δεν δόθηκε σχετική εντολή.

Προφίλ των θυμάτων

α) Στην περιοχή του συμβάντος υπήρξαν 74 θύματα, ποσοστό 73,4%

β) Στο Νοσοκομείο – Νοσηλευτικό Ίδρυμα, όπου είχαν μεταφερθεί με τραύματα, κατέληξαν τις επόμενες μέρες / εβδομάδες / μήνες, τα (17) θύματα, ποσοστό 16,8%, ενώ (1) θύμα, ποσοστό 0,9% αφού εξήλθε του Νοσοκομείου, κατέληξε στην οικία του και

γ) Πνίγηκαν στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του συμβάντος, τα (9) θύματα, ποσοστό 8,9%

Επίσης από το συνολικό ως άνω αριθμό των (74) θυμάτων που έχασαν τη ζωή τους στην περιοχή του συμβάντος:

✔ Τα (70) θύματα εξ αυτών έχασαν τη ζωή τους σε ανοιχτό χώρο (υπαίθριους – εξωτερικούς χώρους (δρόμους, οικόπεδα, κατασκήνωση, παραλία κλπ), ποσοστό 94,6%

✔ Σε κλειστό χώρο έχασαν τη ζωή τους (4) θύματα, ποσοστό 5,4%. Πιο συγκεκριμένα:

α) Το (1) θύμα έχασε τη ζωή του εντός αυτοκινήτου, ποσοστό 1,3% και

β) Τα (3) θύματα σε στεγασμένο χώρο (σπίτι, γκαράζ κλπ), ποσοστό 4,1%

✔ Τα (33) θύματα, έχασαν τη ζωή τους στο Μάτι, πολλά δε εξ αυτών στη Λεωφόρο Ποσειδώνος, ποσοστό 44,6%

✔ Τα (31) θύματα, έχασαν τη ζωή τους στο Κόκκινο Λιμανάκι, εκ των οποίων τα 26 μόνον στο ίδιο οικοπεδικό χώρο στην Αργυρά Ακτή, ποσοστό 41,9%

✔ Τα (7) θύματα, έχασαν τη ζωή τους στο Ν. Βουτζά, ποσοστό 9,5%

✔ Τα (2) θύματα, έχασε τη ζωή του στο λιμάνι της Ραφήνας, όπου μεταφέρθηκαν όντας εγκαυματίες με πλωτά μέσα από την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή, ποσοστό 2,7% και

✔ Το (1) θύμα – το 6μηνο βρέφος – έχασε τη ζωή του μεταφερόμενο με ασθενοφόρο στο Νοσοκομείο Παίδων, ποσοστό 1,3%

Περαιτέρω, ως προς το φύλο, από το συνολικό ως άνω αριθμό των (101) θυμάτων:

✔ Τα (40) θύματα ήταν άνδρες, ποσοστό 39,6%,

✔ Τα (48) θύματα ήταν γυναίκες, ποσοστό 47,5% και

✔ Τα (13) θύματα, ήταν παιδιά – βρέφη, ποσοστό 12,9% και γενικά

✔ Άρρεν (45), ποσοστό 44,6% – Θήλυ (56), ποσοστό 55,4%

Τα 11 αίτια που οδήγησαν στην ως άνω τραγωδία

1).-Η μη λήψη μέτρων ετοιμότητας γενικά του μηχανισμού πολιτικής προστασίας και ειδικά του

δασοπυροσβεστικού μηχανισμού στην Αττική, με αφορμή την καταστροφική πυρκαγιά στην

Κινέττα, για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης νέας πυρκαγιάς, όπως πράγματι και συνέβη.

2).– Η καθυστερημένη αντίδραση και κινητοποίηση του δυναμικού και μέσων (επίγειων και

εναερίων) γενικά του μηχανισμού πολιτικής προστασίας και ειδικά του δασοπυροσβεστικού

μηχανισμού.

3).– Η έλλειψη συντονισμού του έργου και των δράσεων ετοιμότητας και αντιμετώπισης της

καταστροφικής πυρκαγιάς κατά την εκδήλωση του φαινομένου από τις εμπλεκόμενες δυνάμεις.

4).– Η μη έγκαιρη αξιολόγηση κι εκτίμηση της εξελισσόμενης απειλής εκ της καταστροφικής

πυρκαγιάς και των συνεπειών αυτής.

5).– Η έλλειψη επικοινωνίας και συνεννόησης – συνεργασίας στον τόπο της καταστροφής μεταξύ των εμπλεκομένων δυνάμεων πολιτικής προστασίας.

6).– Η έλλειψη σχεδιασμού και οργάνωσης στην πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση και γενικά στη διαχείριση κατάστασης έκτακτης ανάγκης, λόγω καταστροφικής πυρκαγιάς.

7).– Η έλλειψη προετοιμασίας του δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση και διαχείριση περισσότερων από μια εξελισσόμενων παράλληλα καταστροφικών πυρκαγιών.

8).– Η έλλειψη επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και ικανότητας του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού στην αντιμετώπιση καταστροφικής πυρκαγιάς.

9).– Η μη ενημέρωση των κατοίκων για την εξελισσόμενη καταστροφή και η μη λήψη απόφασης από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα για την οργανωμένη απομάκρυνση τους.

10).– Η ανυπαρξία πυροσβεστικών δυνάμεων κατά τα κρίσιμα χρονικά διαστήματα στους οικισμούς που επλήγησαν από την πυρκαγιά (Ν. Βουτζά – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι) για τη διάσωση και απεγκλωβισμό κινδυνευόντων από την πυρκαγιά ατόμων.

11).– Η σύγκρουση αρμοδιοτήτων και η δημιουργία σύγχυσης κατά τη διαχείριση της καταστροφικής πυρκαγιάς μεταξύ των τεσσάρων (4) Επιχειρησιακών Συντονιστικών Κέντρων, που λειτουργούν στο Πυροσβεστικό Σώμα, με κύρια αποστολή τους την κινητοποίηση και συντονισμό δυνάμεων για την αντιμετώπιση του ίδιου καταστροφικού φαινομένου.

Το ereportaz.gr συνομίλησε με τον κ. Ανδριανό Γκουρμάτση αναφορικά με τη έκθεση που σύνταξε για το Μάτι. Συγκεκριμένα ανέφερε στη δήλωσή του:

“Στη συγκεκριμένη έκθεση όσο και αν η πυροσβεστική επιχείρησε με αβάσιμους ισχυρισμούς και προσχήματα να αποκρύψει στοιχεία που της ζητούσα προφανώς με σκοπό τη συγκάλυψη ευθυνών οργάνων της και τα οποία ήταν κρίσιμα για την ουσιαστική αλήθεια α, αναδεικνύεται σε κάθε επίπεδο και προς κάθε κατεύθυνση τι πραγματικά έφταιξε και η εν λόγω πυρκαγιά αποδείχτηκε φονικότερη στην ελληνική ιστορία.

Τη συγκεκριμένη μέρα και με βάση τα αντικειμενικά αποδεικτικά στοιχεία στα οποία στηρίζεται το πόρισμά μου αναδεικνύεται η πραγματική αλήθεια.

Ποιο συγκεκριμένα αποδεικνύεται ότι ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας γενικά και ειδικότερα ο δασοπυροσβεστικός μηχανισμός από τον χρόνο εκδήλωσης της πυρκαγιάς, την ανάπτυξη και εξάπλωση έως και την αντικατάσταση της στη θάλασσα αλλά και μετέπειτα για κάποιες ώρες ήταν σχεδόν ανύπαρκτους, υπό διάλυση και κατάρρευση.

Το κράτος δηλαδή όπως όφειλε εκ του συντάγματος και του νόμου δεν λειτούργησε και δεν προστάτευε τα αθώα θύματα. Τώρα το λόγω έχει δικαιοσύνη”.

Ο κ. Γκουρμπάτσης τεκμηριώνει τη θέση του αναφέροντας συγκεκριμένα περιστατικά:

“Κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα (περί ώρα 17:17 μμ έως 17:30 μμ), που η πυρκαγιά εξαπλώθηκε από το Νταού Πεντέλης προς το μέτωπο που κατευθύνθηκε προς τον Ν. Βουτζά και ακολούθως περί ώρα 18:00 μμ, που εξαπλώθηκε στην περιοχή αυτή έως και 18:30 μμ, που διαπέρασε το συγκεκριμένο μέτωπο την Λ. Μαραθώνος και κατευθύνθηκε προς το Μάτι, οι κάτοικοι του Ν. Βουτζά παρέμειναν παντελώς αβοήθητοι και κινδύνεψαν από την πυρκαγιά, αφού δεν υπήρχε κανένα πυροσβεστικό όχημα και συνεπώς κανένα πυροσβεστικό όργανο, προκειμένου να προβεί στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς και τη διάσωση των κινδυνευόντων κατοίκων. Αποτέλεσμα της εγκληματικής αυτής παραλείψεως ήταν να βρουν στη συγκεκριμένη περιοχή τραγικό θάνατο τα επτά (7) εκ του συνολικού αριθμού των (101) θυμάτων”.

Επίσης, διατυπώνει τη θέση πως για το δράστη πρόκλησης της πυρκαγιάς Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο του Ανδρέα υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης της πράξης του εμπρησμού κατά συρροή με την πράξη του εμπρησμού δάσους με ενδεχόμενο δόλο, δεδομένου ότι γνώριζε πώς την ημέρα που προέβη στην καύση των κλαδιών κλπ υπολειμμάτων ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν πολύ υψηλός (Κατηγορία 4).

Ο κ. Γκουρμπάτσης αναφέρεται και στον κίνδυνο συγκάλυψης της πραγματικότητας λέγοντας πως τμήμα της πραγματικής αλήθειας δεν πρόκειται ποτέ να πάρει το φως της δημοσιότητας.

Κατά τον κ. Γκουρμπάτση πρέπει να διαταχθεί αρμοδίως από τα δικαστικά – δικαιοδοτικά όργανα η άρση των επικοινωνιών, που πραγματοποιήθηκαν κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα από την εκδήλωση της εν λόγω πυρκαγιάς έως την ώρα άφιξης του πρωθυπουργού στο ΕΣΚΕ μέσω των κινητών τηλεφώνων της πολιτικής και φυσικής Ηγεσίας του ΠΣ, του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας καθώς και άλλων οργάνων των αρμοδίων αρχών, φορέων και υπηρεσιών που συνέδραμαν τον δασοπυροσβεστικό μηχανισμό ή γενικά διαχειρίστηκαν ή ενεπλάκησαν καθοιονδήποτε τρόπο στην αντιμετώπιση της δημιουργηθείσης κατάστασης εκτάκτου ανάγκης.

Οι αποφάσεις – εντολές δίδονταν μέσω προσωπικών ή υπηρεσιακών τηλεφώνων και όχι μέσω ΕΣΚΕ

Τα σημαντικότερα γεγονότα και οι σχετικές με τη διαχείρισή τους αποφάσεις ελήφθησαν μέσω των υπηρεσιακών ή και προσωπικών κινητών τηλεφώνων. Οι δε καυτές συνομιλίες δεν καταγράφονται στα εν λόγω μηχανήματα και αυτό είναι σε γνώση των συγκεκριμένων οργάνων, τα οποία έχουν ως πάγια τακτική να καταφεύγουν και επικοινωνούν μέσω των κινητών τους, για να μην αποκαλυφθεί το περιεχόμενο των συνομιλιών τους, σε πιθανή δικαστική διερεύνηση συγκεκριμένης υπόθεσης.

Ο μηχανισμός δεν λειτούργησε έγκαιρα, αποτελεσματικά κατά τα προβλεπόμενα από την κείμενη για το ΠΣ νομοθεσία

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός, ότι ενώ δίνονταν εντολές και λαμβάνονταν

αρμοδίως σημαντικές αποφάσεις καίριας και ζωτικής σημασίας σε επιχειρησιακό επίπεδο, όπου, κυρίως σε ότι αφορά τις δράσεις των πτητικών μέσων που συνέδραμαν τις πυροσβεστικές δυνάμεις με επιχειρήσεις αεροπυρόσβεσης, στη συνέχεια οι επόμενες εντολές και αποφάσεις τροποποιούσαν ή ακόμη και ακύρωναν συχνά πυκνά τις προηγούμενες κι έτσι επικρατούσε μια χαώδης κατάσταση στο Ενιαίο Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο ΠΣ (ΕΣΚΕ).

Ο κος. Γκουρμπάτσης καταγγέλλει ακόμη πως υπήρξαν φαινόμενα αμηχανίας, αδράνειας κι αναποτελεσματικότητας του Δασοπυροσβεστικού Μηχανισμού να λάβει, κατά τα κρίσιμα χρονικά διαστήματα για την ασφάλεια και προστασία της ζωής των κατοίκων και παραθεριστών που απειλήθηκαν από την πυρκαγιά, τις απαιτούμενες – ενδεδειγμένες αποφάσεις και να προβεί στις προβλεπόμενες και αναγκαίες δράσεις για τον απεγκλωβισμό και γενικά τη διάσωσή τους.

Χωρίς σχέδιο και οργάνωση ο συντονισμός

Υπήρξε έλλειμμα συνοχής, συνεννόησης, επικοινωνίας και συνεργασίας με τις άλλες συναρμόδιες δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας, που συνέδραμαν τον Δασοπυροσβεστικό Μηχανισμό στο έργο του. Λειτούργησε δηλαδή όταν όλα ήδη είχαν πλέον κριθεί και οι απώλειες και επιπτώσεις από τη φονική πυρκαγιά είχαν ήδη επισφραγιστεί κυρίως με την απώλεια μέχρι σήμερα (102) αθώων ανθρώπινων ζωών και βέβαια όταν αυτές πλέον δεν μπορούσαν να διασωθούν.

Ειδικότερα τα προαναφερόμενα ιδιαίτερα σοβαρά εγκληματικά λάθη, ενέργειες,

παραλείψεις, ολιγωρίες, αρρυθμίες και δυσλειτουργίες εντοπίζονται κυρίως στη λειτουργία

(σχεδιασμό, οργάνωση, συντονισμό) της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, του

Πυροσβεστικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής

Ακτοφυλακής και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, δηλαδή την

Περιφέρεια Αττικής και τους αρμόδιους τοπικά Δήμους, – όχι βέβαια ότι οι λοιπές δυνάμεις

πολιτικής προστασίας, όπως ΕΚΑΒ, ΕΚΕΠΥ, Δασική Υπηρεσία κλπ λειτούργησαν έγκαιρα, με

σχεδιασμό, συντονισμό και κυρίως αποτελεσματικά και στο βαθμό των επιχειρησιακών

δυνατοτήτων τους – όπως αυτές προσδιορίστηκαν και εξειδικεύτηκαν αναλυτικά ανωτέρω, χωρίς βέβαια να αποκλείεται η δυσλειτουργία και άλλων αρμοδίων κρατικών αρχών, φορέων και υπηρεσιών, αφού δεν έχουν περιέλθει σε γνώση μου, αν και αιτήθηκαν, όλα τα αιτούμενα απαραίτητα έγγραφα, στοιχεία και πληροφορίες.

Η απόλυτη διάλυση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, όσο και κυρίως του Δασοπυροσβεστικού Μηχανισμού

Η συγκεκριμένη φονική πυρκαγιά ανέδειξε εμπράκτως, μια εικόνα απολύτου διάλυσης τόσο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, όσο και κυρίως του Δασοπυροσβεστικού Μηχανισμού, ως αποκλειστικά αρμοδίου κατά νόμου φορέα του κράτους για την προστασία και ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής, του δασικού πλούτου και της περιουσίας των πολιτών και του κράτους από τον κίνδυνο των πυρκαγιών και όχι μόνον.

Ειδικότερα το ΠΣ δια των αρμοδίων για τη διαχείριση της κρίσης αυτής οργάνων της, που

φέρεται να θεωρούνται αποκλειστικά υπαίτιοι της διαχείρισης της φονικής πυρκαγιάς, – και

δεν αφορά το σύνολο των στελεχών του – πρόδωσε την εμπιστοσύνη των πολιτών στο

προσωπικό του, που καθημερινά σε άλλα περιστατικά θυσιάζεται για το συνάνθρωπό του και

για την προστασία του κοινωνικού συνόλου.

Εξάλλου ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας γενικά και ειδικότερα ο Δασοπυροσβεστικός Μηχανισμός, αποδείχθηκαν εν τέλει και εκ του αποτελέσματος, ότι κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τη λήξη της προηγούμενης αντιπυρικής περιόδου (έτους 2017) μέχρι και την έναρξη της παρελθούσης αντιπυρικής περιόδου (έτους 2018), δεν κατόρθωσαν, όπως επιβάλλονταν εκ του νόμου, του ρόλου και της αποστολής τους, αλλά και των σχετικών Εγκυκλίων της ΓΓΠΠ, να έχουν καλή οργάνωση, το στελεχιακό δυναμικό τους να είναι άρτια εκπαιδευμένο και να στηρίζουν το επιχειρησιακό τους έργο σε κατάλληλο και έγκαιρο σχεδιασμό, όπως για παράδειγμα, συνέβη με το Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, έτους 2018, όπου δεν υπήρχε ενιαίος και ολοκληρωμένος επιχειρησιακός σχεδιασμός διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, που να περιλαμβάνει τόσο την πρόληψη, όσο και την καταστολή αυτών.

Μηδενικός σχεδιασμός και ακατάλληλη εκπαίδευση

Ήταν γνωστές οι επικίνδυνες καιρικές συνθήκες από την προηγουμένη ημέρα στον ως άνω

μηχανισμό ενώ ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν πολύ υψηλός (Κατηγορία Κινδύνου 4) και η ένταση των ανέμων 6 έως 7 μποφόρ, με συγκεκριμένη διεύθυνση των ανέμων (Δυτική-Βορειοδυτική) και θερμοκρασία 39C, προκειμένου να αντιμετωπίσει και γενικά να διαχειριστεί ταυτόχρονα και μάλιστα στην ίδια ή έστω και σε άλλη Περιφέρεια της επικράτειας παράλληλα δύο ή και περισσότερες μεγάλες καταστροφές, εξαιτίας δασικών πυρκαγιών και με την ένταση και σε έκταση σαν αυτές που εκδηλώθηκαν αρχικά στην Κινέτα, ακολούθως στο Νταού Πεντέλης – Καλλιτεχνούπολη – Ν. Βουτζά – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι και τέλος (ώρα 18:52 μμ) στο Κάλαμο (Αγίους Αποστόλους).

Οι ελλείψεις στον σχεδιασμό, οργάνωση και συντονισμό και ειδικότερα στις συγκεκριμένες καταστροφικές πυρκαγιές της 23ης Ιουλίου 2018 στην Αττική ήταν εμφανέστατες, και αποδείχθηκε εκ του γεγονότος, ότι τόσο ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας

γενικά, όσο και ειδικότερα ο Δασοπυροσβεστικός Μηχανισμός, ως αρμόδιος μηχανισμός του

Κράτους για την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών και λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση

εκτάκτων αναγκών και διαχείρισης των συνεπειών λόγω δασικών πυρκαγιών, δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά, αφού δεν ήταν άρτια οργανωμένος τα δε στελέχη του κατάλληλα εκπαιδευμένα, έτσι ώστε να μπορεί να υπάρχει άμεσος έλεγχος και ταυτόχρονη αντιμετώπιση περισσότερων από μια καταστροφικές πυρκαγιές, που ήταν πολύ πιθανόν να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, όπως αυτό πράγματι συνέβη στην προκειμένη περίπτωση.

Αν η πυρκαγιά είχε γίνει Κυριακή ή αργία οι θανόντες θα αριθμούσαν περισσότερους των 102

Πέρα από τις συγκεκριμένες τραγικές απώλειες και συνέπειες, αποτελεί παρήγορο, – όσο μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε έτσι μετά από (102) ανθρώπινα θύματα – το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πυρκαγιά δεν εκδηλώθηκε σε ημέρα αργίας, όπως πχ την προηγούμενη ημέρα, δηλαδή την Κυριακή 22α Ιουλίου 2018. Και τούτο γιατί στην περίπτωση αυτή και υπό τις ίδιες συνθήκες, με δεδομένη πάντοτε δε και την περιγραφόμενη παραπάνω ανικανότητα και αναποτελεσματικότητα τόσο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας γενικά, όσο και ειδικότερα του Δασοπυροσβεστικού Μηχανισμού, ο αριθμός των θυμάτων στους ως άνω οικισμούς που επλήγησαν από την πυρκαγιά, θα ήταν σαφώς κατά πολύ μεγαλύτερος.

Επίσης, παρήγορο αποτελεί και το γεγονός, ότι οι πληγείσες οικιστικές περιοχές δεν εκτείνονταν σε μεγαλύτερη έκταση, δηλαδή δεν κάλυπταν μεγαλύτερη εδαφική περιοχή, γιατί και στην περίπτωση αυτή η καταστροφική πυρκαγιά υπό τις ίδιες συνθήκες και προϋποθέσεις θα άφηνε πίσω της ανυπολόγιστα ανθρώπινα θύματα και φυσικά πολλαπλάσιες καταστροφές.

Τα ψηφιακά έργα και τεχνολογίες, με τα οποία έχει εξοπλιστεί ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας και η Πυροσβεστική δεν λειτούργησαν

Είναι παντελώς αδιανόητο το γεγονός ότι, παρόλο που η Πολιτεία έχει μεριμνήσει και δαπανήσει μέχρι σήμερα από τα κρατικά ταμεία δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τη φορολόγηση πολιτών αυτής της χώρας για ψηφιακά έργα και τεχνολογίες, με τα οποία

έχει εξοπλίσει τόσο τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας όσο και το Δασοπυροσβεστικό

Μηχανισμό, με σκοπό την ασφάλεια και προστασία του κοινωνικού συνόλου από καταστάσεις

εκτάκτου ανάγκης, λόγω φυσικών και άλλων καταστροφών (πχ δασικές πυρκαγιές) δεν έπιασαν τόπο.

Ο Μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας και ο Μηχανισμός Δασοπυρόσβεσης έμοιαζαν σαν ένα <<πλοίο ακυβέρνητο>>

Ανώτατοι αξιωματικοί, με θεσμική ή τοπική και μη αρμοδιότητα απέφυγαν ευθέως με

διάφορα προσχήματα και δικαιολογίες ή τεχνηέντως, όπως λχ καθυστέρηση άφιξης στο συμβάν, να μεταβούν πρώτοι και υποχρεωθούν να αναλάβουν την ευθύνη του συντονισμού των πυροσβεστικών επιχειρήσεων, προφανώς γιατί γνώριζαν το τι θα επακολουθήσει (μεγάλος αριθμός θανάτων και τραυματισμών και τεράστιες καταστροφές περιουσιών, δομών κλπ) και ως εκ τούτου ήθελαν να αποφύγουν ενδεχόμενες ποινικές και άλλες ευθύνες.

Ο τότε Πύραρχος και ήδη Αρχιπύραρχος, Παπαδόπουλος Δαμιανός, Διοικητής της Π.Υ. Νέας Μάκρης, ο αρμόδιος τοπικά για την πυροπροστασία των περιοχών Νέου Βουτζά, Καλλιτεχνούπολης, Ματιού και Κόκκινου Λιμανάκι, κινούμενος με το πυροσβεστικό όχημα χωρητικότητας 500 λίτρων νερού ΠΣ 3663,απέφευγε αδικαιολογήτως και κατά τρόπο προκλητικό να επέμβει επιχειρησιακά (καταστολή πυρκαγιάς ή διάσωση κινδυνευόντων κατοίκων) κάθε φορά που το μέτωπο της πυρκαγιάς έφτανε σε περιοχή που βρίσκονταν ο ίδιος, κι αυτός στην περίπτωση αυτή μετακινείτο, αντί να επεμβαίνει ως όφειλε εκ του νόμου και των καθηκόντων του και μετέβαινε σε άλλες περιοχές που είτε δεν υπήρχε μέτωπο πυρκαγιάς δηλαδή δεν υπήρχε κίνδυνος.

Ο τότε Αρχιπύραρχος και ήδη Υποστράτηγος, Λάμπρης Χρήστος, έχοντας εντολή από την Ηγεσία ΠΣ για άσκηση καθηκόντων Εναέριου Συντονιστή στην πυρκαγιά, αφίχθη με το Ε/Π του ΠΣ την ώρα 17:20 μμ και περί ώρα 17:35 μμ στο Νταού Πεντέλης και έδωσε στο ΕΣΚΕ, όπου παρευρίσκονταν η Ηγεσία (πολιτική και φυσική) ΠΣ, η Διοίκηση του ΕΣΚΕ και ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, πραγματική online εικόνα της πυρκαγιάς από την περιοχή αυτή, απομακρύνθηκε για να προσγειωθεί στο Α/Δ Ελευσίνας και όχι για Ελ. Βενιζέλος, που ήταν δίπλα από το Νταού Πεντέλης, χωρίς εντολή της Ηγεσίας, όπως ισχυρίζεται ο Υπαρχηγός Επιχειρήσεων στο από 23.11.2018 Υπόμνημα Εγγράφων Εξηγήσεων του, ενώ ο ίδιος έχει καταθέσει το αντίθετο για την αποφυγή ανάληψης ενδεχόμενων ευθυνών.

Όσοι διασώθηκαν ήταν καθαρά από σύμπτωση

Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, που ευθύνεται για το σχεδιασμό, οργάνωση, λειτουργία και γενικά τη διαχείριση του συστήματος Πολιτικής Προστασίας της χώρας, όσο και ο Δασοπυροσβεστικός Μηχανισμός, για τον οποίο ευθύνεται το Πυροσβεστικό Σώμα, είναι υπηρεσίες υπαγόμενες ήδη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.

Ο Ν. Τόσκας, σύμφωνα με την σχετική απόφαση του τότε Πρωθυπουργού ήταν ο πολιτικός

προϊστάμενος του Πυροσβεστικού Σώματος και της ΓΓΠΠ, ενώ ο Υπουργός κ. Π. Σκουρλέτης, είχε μόνον νομοθετική πρωτοβουλία σε νόμους σχετικούς με την Πολιτική Προστασία.

Γιατί δεν υπήρξε εισήγηση της Πυροσβεστικής, αλλά ούτε απόφαση αρμοδίου κατά νόμον οργάνου για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών

Αυτό συνέβη, επειδή κατ΄ αρχήν δεν αναλύθηκε και αξιολογήθηκε έγκαιρα και ορθά η απειλή και δεν εκτιμήθηκε από άγνοια ο κίνδυνος. Δεδομένου λοιπόν ότι, όπως αποδείχθηκε παραπάνω, δεν είχε εκπονηθεί από καμία αρμόδια αρχή, πχ Περιφέρεια Αττικής, Δήμους κλπ, ούτε Μνημόνιο Ενεργειών για οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών, αλλά και η Πυροσβεστική και πιο συγκεκριμένα η ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, στον Επιχειρησιακό

Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών δεν υπήρχε Σχέδιο Επέμβασης για τη διάσωση

κινδυνευόντων ατόμων από πυρκαγιές, μπρος στον κίνδυνο να υπάρξει εκατόμβη θυμάτων,

προτίμησαν να μην προβούν στο προληπτικό μέτρο της οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών. Είναι <<άλλοθι>> ο ισχυρισμός της τοπικής αυτοδιοίκησης, ότι δεν προέβη στη λήψη οργανωμένης απομάκρυνσης επειδή δεν υπήρξε εισήγηση της Πυροσβεστικής.

Εν κατακλείδι τόσο ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της χώρας γενικά, όσο και ειδικότερα ο Δασοπυροσβεστικός Μηχανισμός, την 23 η Ιουλίου 2018 και κατά τα κρίσιμα χρονικά διαστήματα, όταν κλήθηκε να αντιμετωπίσει την ως άνω δασική πυρκαγιά, παρουσίασε μια εικόνα ενός υπό διάλυση, παράλυση, κατάρρευση και αδράνεια κρατικού μηχανισμού.

Απουσίασε ο συγχρονισμός και ο συντονισμός στις αναγκαίες δράσεις τους ενώ κατά τα κρίσιμα χρονικά διαστήματα πάντα λειτούργησαν με μεγάλη καθυστέρηση. Όταν δε ο κρατικός μηχανισμός έδρασε έστω και καθυστερημένα, λειτούργησε εμφανώς σπασμωδικά, αυτοσχεδιάζοντας και υπό το κράτος σύγχυσης και πανικού, χωρίς κατάλληλο επιχειρησιακό σχεδιασμό.