PLUS
Οι κάνουλες του μεταναστευτικού άνοιξαν και τα πρώτα αποτελέσματα μετρώνται σε απώλειες ανθρώπινων ζωών αλλά και σε χρήμα. Την ώρα λοιπόν που το Λιμενικό σε συνεργασία με τη Frontex προσπαθούσε να διασώσει τους λαθρομετανάστες από σχεδόν τέσσερα ταυτόχρονα ναυάγια στο Αιγαίο, το καθεστώς Ερντογάν εξασφάλιζε από την Ε.Ε. επιπλέον 560.000.000 ευρώ για τους προσφυγικούς καταυλισμούς.
Του Μιχ. Ι. Ασημάκη
Στο παιχνίδι της διακίνησης τουρκικές εταιρείες πολυτελών σκαφών με αντίτιμο 9.000-15.000 ευρώ το «κεφάλι»! − O κομβικός ρόλος του 43χρονου Αιγυπτίου στα νέα κυκλώματα μεταφοράς − Οι θαλάσσιες διαδρομές των δουλεμπόρων
Και τούτο παρά τις ενστάσεις Ελλήνων και Ιταλών αξιωματούχων οι οποίοι υποστηρίζουν σε όλους τους τόνους ότι η Τουρκία κατευθύνει τα κονδύλια αυτά σε εξοπλισμούς και χρηματοδοτήσεις των παρακρατικών της δράσεων στη Μεσόγειο και στην Κεντρική Ευρώπη. Αναμφίβολα η ενδυνάμωση των μεθόδων αποτροπής στα εγχώρια ύδατα οδήγησε τους διακινητές στην αναζήτηση νέων «περασμάτων» προς άλλα ευρωπαϊκά κράτη, κάτι πολύ πιο επικίνδυνο για τους χιλιάδες που ψάχνουν απεγνωσμένα μια διέξοδο στη ζωή και καταλήγουν στους μαύρους βυθούς.
Τα περάσματα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπ. Ναυτιλίας, το 2021 πραγματοποιήθηκαν 1.455 επιχειρήσεις και διασώθηκαν 29.000 άνθρωποι. Ίσως 20.000, ίσως περισσότεροι από 25.000 να μην τα κατάφεραν, ενώ κατά την εξεταζόμενη περίοδο κατέπλευσαν από την Τουρκία 55.000 υπήκοοι τρίτων χωρών με ιστιοφόρα, φέριμποτ, μικρά φορτηγά ή γκαζάδικα, στο Λέτσε, το Κατατζάρο, στις Σικελικές ακτογραμμές, στην Κατάνια, τη Μεσίνα, στον Κρότωνα, στην Ταορμίνα και αλλού.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας καταγράφουν, αυτούς τους μήνες, κινητικότητα σε καταυλισμούς έξω από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, το Κουσάντασι, το Μπόντρουμ κι ακόμη πιο κάτω από τη Φετιγέ και την Αττάλεια. Υπολογίζεται ότι τα δουλεμπορικά αποπλέουν από 30 διαφορετικά σημεία στη γείτονα κι ακολουθούν διαφορετικό «νηολόγιο» μέχρι τη Νότια Πελοπόννησο, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, απ’ όπου φεύγουν προς την Ιταλία.
Μία ακόμη θαλάσσια διαδρομή εντοπίζεται στη νότια πλευρά της Κρήτης, στο Λιβυκό Πέλαγος, όπου χρησιμοποιούνται μεγάλες θαλαμηγοί και ιστιοπλοϊκά. Το έγκλημα έχει αναβαθμιστεί από το 2020 και στο παιχνίδι της διακίνησης μπήκαν για τα καλά τουρκικές εταιρείες πολυτελών σκαφών με κόμιστρο 9.000-15.000 ευρώ το «κεφάλι». Οι δουλειές τους είναι χρυσοφόρες λόγω της αλματώδους αύξησης των εκατοντάδων χιλιάδων ξεριζωμένων από το Αφγανιστάν και τις εμπόλεμες ζώνες της Υποσαχάριας Αφρικής.
Κυκλώματα
Κατά τις ίδιες πηγές, σε τέσσερις υποθέσεις εξιχνίασης κυκλωμάτων παραχαρακτών και διακινητών μεταναστών το 2021 στα Πατήσια, στον Άγιο Παντελεήμονα και στην Ομόνοια, αποκαλύφθηκε ότι οι εγκέφαλοι ήταν μέλη τουρκικών οργανώσεων που έφτασαν στην Ελλάδα ως εκπρόσωποι ανθρωπιστικού οργανισμού της Σμύρνης χρηματοδοτούμενου από ευρωπαϊκούς πόρους. Στην κατοχή τους είχαν βρεθεί ποσά άνω των 600.000 ευρώ, τα οποία δεν δικαιολογούνταν μόνο από παράνομες εκδόσεις πλαστών δικαιολογητικών, διότι οι παραχαράκτες αυτής της κατηγορίας συνηθίζουν να καταθέτουν τα χρήματα ανά τακτά διαστήματα σε τράπεζες του εξωτερικού ή να τα μετατρέπουν σε χρυσό και να τα τοποθετούν σε τραπεζικές θυρίδες.
Παλιός γνώριμος
Μεγάλη σημασία αποκτά η περίπτωση του Τούρκου Φ. Οζ., κατόχου ιταλικού διαβατηρίου, ο οποίος την προηγούμενη διετία μπαινόβγαινε στη Θράκη και από το καλοκαίρι εμφανίζεται συχνά – πυκνά στην Αθήνα και συγκεκριμένα στα Πατήσια και στον Άγιο Παντελεήμονα. Τον Σεπτέμβριο του 2020 ανακρίθηκε ως ύποπτος και κατέθεσε ότι συνεργαζόταν με την ΜΙΤ και πως θα εκτελούσε δύο συμβόλαια θανάτου, της Μπεριβάζ Ασλάν και του ευρωβουλευτή Αντρέα Σίντερ, ο οποίος επί τρία και πλέον χρόνια ζητεί τον αφοπλισμό της Τουρκίας και τη σκλήρυνση της στάσης της ΕΕ κατά του Ερντογάν. Η υπόθεσή του εκκρεμεί ακόμη στην αυστριακή Δικαιοσύνη, καθώς η Άγκυρα τήρησε από την πρώτη στιγμή «σιγήν ιχθύος», ενώ η Ασλάν έχει τεθεί υπό αστυνομική προστασία. Η δυναμική πολιτικός που επικεντρώνεται στις μειονότητες στην Αυστρία, είχε αποκαλύψει δίκτυο πρακτόρων της MΙT σε αρκετές αυστριακές επαρχίες, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας Βιέννης.
Ο Αιγύπτιος
Επίσης, ρόλο στα νέα κυκλώματα φαίνεται να έχει ένας 43χρονος Αιγύπτιος που αναζητούνταν στο πλαίσιο άλλης έρευνας από τον Νοέμβριο του 2020 και τελικά συνελήφθη στην Κω τον Απρίλιο του 2021, όπου μαζί με συνεργούς του χρησιμοποιούσε ξενοδοχεία στο νησί ως «safe house» (ασφαλή καταφύγια) για να κρύβει λαθρομετανάστες, τους οποίους έστελνε στην Αθήνα και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις αφού τους εξέδιδε νομιμοποιητικά έγγραφα. Ο Αιγύπτιος και ένας Έλληνας ξενοδόχος, σε συνεργασία με Τούρκους διακινητές, εξακολουθούν να στήνουν γέφυρες μεταφοράς υπόπτων για τρομοκρατία οι οποίοι ταξιδεύουν προς Μόναχο, Φρανκφούρτη, Σαλερουά Βελγίου, Παρίσι και ιταλικά αεροδρόμια μέσω των ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων της Κω, της Λέσβου, της Κέρκυρας και της Θεσσαλονίκης.
«Βίος και πολιτεία»
Ο εν λόγω αλλοδαπός θεωρείται «βίος και πολιτεία» και, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ», το όνομά του βρίσκεται ψηλά στη λίστα των υπόπτων συμμετοχής σε ειδεχθείς ενέργειες, την οποία έχει παραδώσει στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι στη μεταξύ τους συνάντηση το φθινόπωρο του 2020. Ο εντοπισμός του δεν έγινε απευθείας, αλλά προήλθε από μαρτυρία Τούρκου νεαρού. Παράγοντες των υπηρεσιών ψάχνουν επισταμένα το παρελθόν του, εξετάζοντας παράλληλα ανάλογο φωτογραφικό υλικό που διέθεταν οι τουρκικής καταγωγής Έλληνες της Ρόδου οι οποίοι πρόσφατα καταδικάστηκαν με βαρύτατες ποινές για κατασκοπεία.
Στη λίμνη Βαν
Από τις έως τώρα έρευνες φαίνεται πως το κομβικότερο σημείο συγκέντρωσης δεκάδων χιλιάδων Αφγανών προσφύγων βρίσκεται στην ορεινή λίμνη Βαν, ανατολικά της Τουρκίας, που αποτελεί το «πέρασμά» τους από το Ιράν. Από εκεί κατευθύνονται στα περίχωρα μεγάλων πόλεων και στην ακτογραμμή με τελικό προορισμό την Ιταλία. Ανάμεσά τους, πολλοί Ασιάτες διαφορετικής καταγωγής, οι οποίοι αποκτούν πιστοποιητικά αφγανικής ιθαγένειας ώστε να αντιμετωπιστούν ευνοϊκότερα στο ευρωπαϊκό έδαφος. Οι σύνδεσμοι των υπηρεσιών διαπιστώνουν ότι υπάρχει ανάλογη κινητικότητα από το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, ενώ το συνολικό μέγεθος του 1.000.000 αναμενόντων να περάσουν απέναντι επαληθεύεται και από εμπιστευτικές εκθέσεις νατοϊκών επιτελών.
Τρεις πυλώνες
Η ελληνική πλευρά σε αυτήν τη φάση, πέραν της θωράκισης της ακτογραμμής της και της περαιτέρω φύλαξης του βόρειου «φράχτη», κινείται προς τρεις κατευθύνσεις: α) Της εξάρθρωσης των ντόπιων κυκλωμάτων διακίνησης, που βρίσκουν διαρκώς νέους τρόπους «διοχέτευσης» των μεταναστών στην Επικράτεια, β) της ταχείας απονομής Δικαίου στα αιτήματα ασύλου και γ) της στενής συνεργασίας με τη Frontex και των αρμόδιων φορέων της ΕΕ, ώστε να λάβει την απαιτούμενη συνδρομή, όπως την άνοιξη του 2020, για την αντιμετώπιση του διαφαινόμενου «τσουνάμι».
Στο απλό ερώτημα αν ο μηχανισμός και οι υποδομές δύνανται να σηκώσουν το βάρος ενός δεύτερου μεταναστευτικού κύματος σε έξι χρόνια, η απάντηση είναι απερίφραστα αρνητική, γιατί ήδη ο αριθμός των προερχόμενων από τρίτες χώρες αλλοδαπών που διαμένουν στην Ελλάδα υπό το οποιοδήποτε καθεστώς νομιμότητας ή παρανομίας, κατά την εξεταζόμενη περίοδο 2016-2021, υπερβαίνει τις 400.000.
Κι άλλες μέθοδοι
Η Ασφάλεια, η Αντιτρομοκρατική και η ΕΥΠ αναζητούσαν την «άκρη του νήματος» σε εγκληματικές ομάδες Αφγανών που επιδίδονται στην έκδοση πλαστών εγγράφων, τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, τη σωματεμπορία, την παιδοφιλία αλλά και σε μεταξύ τους ανθρωποκτονίες. Οι συντονισμένες επιχειρήσεις έφεραν αποτελέσματα, με τη σύλληψη 75 αλλοδαπών σε οκτώ μεγάλες αστυνομικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα δελτία ανακοινώσεων της ΕΛ.ΑΣ., τα μέλη των οργανώσεων διέθεταν στους ενδιαφερομένους πληθώρα επιλογών όσον αφορά τον τρόπο μεταφοράς και τον προορισμό τους σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, με την αμοιβή τους να κυμαίνεται από 600 έως 10.000 ευρώ. Η πιο διαδεδομένη επιλογή ήταν η μεταφορά με αεροπλάνο. Αφού λοιπόν τους μετέφεραν στο αεροδρόμιο Αθηνών, τους εφοδίαζαν με πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα και, για να επιτύχουν την παραπλάνηση των Αρχών, εξέδιδαν στον ενδιαφερόμενο δύο αεροπορικά εισιτήρια. Το ένα εισιτήριο ήταν για τη χώρα επιλογής του στην Ευρώπη και το άλλο ήταν με προορισμό πόλη της Ελλάδας, το οποίο επιδείκνυε κατά τον αρχικό έλεγχο. Ο δεύτερος τρόπος μεταφοράς των αλλοδαπών ήταν από την Ελλάδα προς την Ιταλία, μέσω των πλοίων της γραμμής. Ο τρίτος ήταν οδικώς διά μέσου της Αλβανίας σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Σε αυτή την περίπτωση το κύριο κομμάτι της διαδρομής πραγματοποιούνταν με οχήματα, ενώ τα σύνορα τα διέσχιζαν πεζή, προκειμένου να αποφύγουν τους ελέγχους.
Το νομικό οπλοστάσιο της χώρας μας έναντι της τουρκικής προκλητικότητας
Εκτός όμως από το υψηλό επίπεδο επιχειρησιακής παρέμβασης, η ελληνική πλευρά έχει σχεδιάσει και νομικές ενέργειες συλλέγοντας στοιχεία «προφανούς συνενοχής» των τουρκικών υπηρεσιών στην παράνομη μεταφορά μεταναστών, ώστε να ενεργοποιήσει τα άρθρα 31 και 33 της Σύμβασης της Γενεύης που αναφέρονται στην υποχρεωτική επιστροφή τους. Συγκεκριμένα, στο αρ. 31 τονίζεται πως οι συμβαλλόμενες (με τη Σύμβαση του 1951) χώρες «δεν θα επιβάλλουν ποινικές κυρώσεις σε πρόσφυγες λόγω παράνομης εισόδου ή διαμονής τους, εάν προέρχονται απευθείας από χώρα όπου απειλείται η ζωή ή η ελευθερία τους, εάν εισέρχονται ή βρίσκονται ήδη επί του εδάφους αυτών (σ.σ. των συνυπογραφόντων κρατών) χωρίς άδεια, με την επιφύλαξη πάντως ότι αφενός μεν θα παρουσιαστούν αμελλητί στις αρχές, αφετέρου θα δώσουν επαρκείς εξηγήσεις για την παράνομη είσοδο ή διαμονή τους». Στο αρ. 33 σημειώνεται πως καμία συμβαλλόμενη χώρα δεν θα απελαύνει ή θα επαναπροωθεί πρόσφυγες, αλλά το ευεργέτημα «δεν δύναται να το επικαλείται πρόσφυγας που θεωρείται επικίνδυνος για την ασφάλεια της χώρας στην οποία βρίσκεται ή όποιος έχει τελεσίδικα καταδικαστεί για ιδιαιτέρως σοβαρό αδίκημα».
Η πολιτική ηγεσία του υπ. Μετανάστευσης υποστηρίζει ότι η πλειονότητα των παρανόμως μεταφερόμενων αλλοδαπών που προσπαθούν να «σταματήσουν» στην Ελλάδα εξακολουθεί να μην περιβάλλεται από τις διατάξεις για την προστασία των προσφύγων, ενώ οι περισσότεροι διαπιστώθηκε ότι έχουν άγνωστο ή εγκληματικό παρελθόν.
