PLUS
H επίσημη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση έγινε, όπως ήταν φυσικό, δεκτή με ανακούφιση αλλά και διάθεση πανηγυρισμών και από τις δύο πλευρές. Βέβαια, τίποτε δεν γίνεται χωρίς απώλειες.
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ
-Η μετά Brexit εποχή δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα για το Ηνωμένο Βασίλειο -Ολοένα και πιο δυνατές φωνές στο εσωτερικό της χώρας ζητούν ανεξαρτησία της Σκωτίας ή την επανένωση της Ιρλανδίας. -Στο 1% του κρατικού ΑΕΠ εκτιμάται το κόστος του πλήρους τελωνειακού ελέγχου
Τα προβλήματα που προέκυψαν, καθώς ο πλήρης τελωνειακός έλεγχος που επέφερε τελικά το Brexit καθυστερεί τις εισαγωγές από χώρες της ΕΕ ανεβάζοντας το κόστος και τη γραφειοκρατία, σύμφωνα με τους ειδικούς θα χρειαστούν αρκετό χρόνο για να υποχωρήσουν, επιφέροντας, μάλιστα, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ένα κόστος που μπορεί να φτάσει το 1% του ΑΕΠ της χώρας.
Η αποχώρηση, όμως, του Ηνωμένου Βασιλείου έθεσε και πάλι επί τάπητος ορισμένα ερωτήματα για το μέλλον και κυρίως αυτό που αφορά τη θέση της Μ. Βρετανίας στη διεθνή σκηνή, καθώς καλείται να διαδραματίσει πια έναν εντελώς ξεχωριστό ρόλο από αυτόν που είχε μέχρι σήμερα ως μέλος της ΕΕ.
Πολλοί συζητούν για την πιθανότητα η Μεγάλη Βρετανία να μετατραπεί σε… Μεγάλη Δανία, δηλαδή μία αξιοπρεπή χώρα του ευρωπαϊκού Βορρά, χωρίς, όμως, ισχυρή παρουσία και δύναμη στη διεθνή πολιτική σκηνή.
ΝΑΤΟ
Η νυν συντηρητική κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον αρέσκεται στο να κάνει λόγο για μία «Παγκόσμια Βρετανία» («Global Britain»), στέλνοντας το σαφές μήνυμα ότι η Ευρώπη δεν είναι η μόνη περιοχή που την ενδιαφέρει. Η Βρετανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, των G7, των G20, της Κοινοπολιτείας, ενώ έχει και μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εξάλλου, διαθέτει πυρηνικά όπλα και ισχυρό στρατό, καθώς είναι το κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ με τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες μετά τις ΗΠΑ και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω της παροχής βοήθειας σε αρκετές φτωχές χώρες του κόσμου, ενώ οι επιστήμονές της έλαμψαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών. Επίσης, η Βρετανία συνεχίζει να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, συμπορευόμενη με τη Γαλλία αλλά και τις ΗΠΑ, που όπως όλα δείχνουν θα επιστρέψουν δυναμικά μετά την εκλογή του Τζο Μπάιντεν.
Μάλιστα, μόλις την εβδομάδα που μας πέρασε η Βρετανία ανέλαβε στο επίπεδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να ασκήσει κάθε δυνατή πίεση προκειμένου να κηρυχθούν προσωρινά εκεχειρίες στις εμπόλεμες ζώνες σε όλο τον κόσμο, ώστε να μπορέσει να γίνει εμβολιασμός για τον νέο κορωνοϊό, τονίζοντας πως αυτό αποτελεί «ηθικό καθήκον» για όλους.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντόμινικ Ράαμπ, η χώρα του οποίου ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τον Φεβρουάριο, σημείωσε ότι το σχέδιο απόφασης που θα κατατεθεί προς συζήτηση και ψήφιση στον ΟΗΕ θα αξιώνει επίσης να υπάρξει «ισότιμη πρόσβαση» όλου του κόσμου στα covid-εμβόλια, σημειώνοντας ότι 160.000.000 και πλέον άνθρωποι κινδυνεύουν να μην εμβολιαστούν, καθώς ζουν σε εμπόλεμες ζώνες: την Υεμένη, το Νότιο Σουδάν, τη Σομαλία, την Αιθιοπία. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μάλιστα, έχει δεσμευτεί να συνεισφέρει 548.000.000 λίρες (630.000.000 ευρώ) στον μηχανισμό COVAX και, κατά τη διάρκεια της ψηφιακής συνόδου κορυφής της G7, στην οποία ασκεί επίσης την προεδρία το τρέχον διάστημα, θα πιέσει ώστε να γίνουν περισσότερες δωρεές.
Αυτό που διαφαίνεται από τις πρώτες κινήσεις είναι πως όντας πλέον εκτός ΕΕ, η Βρετανία έχει τη δυνατότητα καλύτερων ελιγμών και άσκησης αυτόνομης εξωτερικής πολιτικής, κάτι που ήδη επίσης το απέδειξε είτε με τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας είτε με τις συμφωνίες που έκλεισε με αρκετές χώρες από την Ιαπωνία έως την Τουρκία.
Ειρηνικός
Χωρίς το βάρος των ατελείωτων Συνόδων Κορυφής και άλλων συνεδριάσεων της ΕΕ, οι Βρετανοί διπλωμάτες έχουν, σαφώς, περισσότερο χρόνο να δραστηριοποιηθούν για τα θέματα που ενδιαφέρουν τη χώρα τους, όπως για παράδειγμα η ενίσχυση των σχέσεών της στην περιοχή Ινδίας – Ειρηνικού, όπου πάντα ήθελε να έχει κυρίαρχη παρουσία. Κάπως έτσι το Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλλε και επίσημα την αίτησή του για να συμμετάσχει σε μία από τις μεγαλύτερες ζώνες ελεύθερου εμπορίου παγκοσμίως. Πρόκειται για τη συμφωνία των «11 του Ειρηνικού» (CPTPP) και περιλαμβάνει χώρες όπως η Ιαπωνία, ο Καναδάς και το Μεξικό. Είναι μία αγορά που καλύπτει περισσότερο από 13% του παγκόσμιου εισοδήματος.
Ωστόσο, εάν η νέα αυτή «Παγκόσμια Βρετανία» θέλει να ανταποκριθεί σε αυτές τις φιλοδοξίες, ο Μπόρις Τζόνσον και οι διάδοχοί του θα πρέπει να αντιμετωπίσουν με επιτυχία κάποια από τα προβλήματα που θα προκύψουν σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και τις ολοένα και πιο δυνατές φωνές που ζητούν ανεξαρτησία της Σκωτίας ή την επανένωση της Ιρλανδίας. Εάν, λοιπόν, η χώρα δεν σταθεί ενωμένη και με οποιονδήποτε τρόπο υπάρξει κατάρρευση εντός των βρετανικών συνόρων, είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι η «υπόληψη» και η δύναμη της χώρας στη διεθνή σκηνή θα ακολουθήσει ανάλογη πορεία.
Με την Κίνα
Ένα άλλο σημαντικό πεδίο είναι οι σχέσεις της Βρετανίας με την Κίνα, ιδιαίτερα μετά τον «πόλεμο» που ξέσπασε αναφορικά με την απαγόρευση των μεταδόσεων του BBC. υποστηρίζοντας ότι το βρετανικό μέσο μετέδωσε ψευδείς ειδήσεις για τον κορωνοϊό, αλλά και για τη δίωξη της μουσουλμανικής μειονότητας των Ουιγούρων. Μια εβδομάδα πριν η αντίστοιχη βρετανική αρχή είχε ανακαλέσει την άδεια του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού δικτύου της Κίνας, αφού διαπίστωσε παραβιάσεις βρετανικών κανονισμών. Οι κινήσεις αυτές επιβεβαιώνουν την ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ Κίνας και Ηνωμένου Βασιλείου, αφού η ασιατική χώρα επέβαλε νέα νομοθεσία παραβιάζοντας τα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών του Χονγκ Κονγκ που είχαν θεσπιστεί από τη συμφωνία μεταξύ των δύο χώρων το 1997.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Βρετανία θα πρέπει να σχεδιάσει το μέλλον της λαμβάνοντας υπόψη πως δεν μπορεί να αποκοπεί εντελώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρώην Βρετανή πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, ήθελε μία «φιλόδοξη σχέση» με την ΕΕ σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας. Ο νυν πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δείχνει να προτιμά να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στο ΝΑΤΟ. Όμως, η Ιστορία έχει αποδείξει ότι η Βρετανία διαχρονικά συνδέεται εξ ανάγκης με την Ευρώπη και όσο πιο σύντομα αυτό γίνει αντιληπτό στο Ηνωμένο Βασίλειο τόσο πιο γρήγορα και πετυχημένα θα μπορέσει να βαδίσει το μονοπάτι της «Παγκόσμιας Βρετανίας» που έχει τεθεί από την ημέρα της υπογραφής του «διαζυγίου» με την υπόλοιπη Ευρώπη. Βασίλειο
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
