Ενθαρρυντικά ήταν τα μηνύματα από τις πρώτες ημέρες επαναλειτουργίας της εστίασης, ενός κλάδου που απασχολεί 400.000 ανθρώπους, με νέα μέτρα και υγειονομικά πρωτόκολλα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις από τις 80.000 επιχειρήσεις του χώρου, «ανέβασαν ρολά» οι δύο στις τρεις, με την πληρότητα να κυμαίνεται στα αστικά κέντρα και στην περιφέρεια από 60% έως 90% και σε παραθαλάσσιες περιοχές να φτάνει και το 100%.
Του ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ
Την ίδια ώρα, ανησυχία και άγχος «πλημμυρίζουν» τους ιδιοκτήτες εστιατορίων και καφέ που δεν διαθέτουν εξωτερικούς χώρους ή χρειάζονται ειδική άδεια για να λειτουργήσουν τέτοιους και δεν γνωρίζουν πότε θα ανοίξουν ξανά τα μαγαζιά τους.
Η «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» μίλησε με επιχειρηματίες της εστίασης, οι οποίοι μας μετέφεραν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς που έχουν όσον αφορά την επαναλειτουργία των καταστημάτων τους.
Τραγική κατάσταση
«Τα πράγματα είναι δραματικά, ειδικά στην Πλάκα, στο κέντρο της Αθήνας, που είναι τουριστική περιοχή» λέει στην «Μ» η κυρία Αριάννα Παπαδονικολάκη, ιδιοκτήτρια γνωστού μπαρ το οποίο λειτουργεί μέχρι το μεσημέρι ως κάβα. «Άνοιξα την περασμένη Τετάρτη και επειδή φτιάχνω λικέρ και άλλα δικά μου προϊόντα μπορώ να λειτουργήσω με take away ποτά. ∆ούλεψα Μεγάλη Παρασκευή και Μεγάλο Σάββατο, από τη ∆ευτέρα του Πάσχα και μετά όμως τίποτα. Είναι εντελώς πεθαμένη η αγορά. Σε όποια μέρη είναι τουριστικά δεν έχει τίποτα ακόμη. Περιμένουμε να ανοίξει ο τουρισμός». Η ίδια επισημαίνει το πόσο σημαντικό είναι να επιτραπεί η λειτουργία των καταστημάτων που έχουν μόνο εσωτερικό χώρο, όπως το δικό της. Πολλά καταστήματα στο λεγόμενο εμπορικό κέντρο της Αθήνας λειτουργούν κυρίως στον εσωτερικό τους χώρο.
«Από πέρυσι έχω μπει μέσα πάνω από 150.000 ευρώ. Ευτυχώς που δούλεψε καλά το μαγαζί τις προηγούμενες χρονιές πριν από τον COVID, γιατί αλλιώς θα ήμουν στον δρόμο. Πολλοί άνθρωποι θα μείνουν στον δρόμο ή θα πνιγούν από τα δάνεια» επισημαίνει η κυρία Παπαδονικολάκη και προσθέτει: «Στις πρώτες επιστρεπτέες έπρεπε να γυρίσουμε ένα ποσοστό των χρημάτων. Μιλάμε για 1.000 και 2.000 ευρώ που δεν σε σώζουν από πουθενά». Όπως μας είπε, από οκτώ υπαλλήλους έχει μείνει μόνο με δύο, ενώ εργάζεται και η ίδια πρωί – βράδυ. «Το μεγάλο χτύπημα ήταν όταν άνοιξα το 2020. Έπιανα σε κάθε βάρδια 100 και 200 ευρώ. Πώς να βγουν τα έξοδα; Αναγκάστηκα και έβαλα τους οκτώ υπαλλήλους σε μία με δύο βάρδιες την εβδομάδα, πράγμα όμως που δεν συνέφερε ούτε εμένα ούτε και αυτούς. Συνολικά αποχώρησαν έξι άτομα».
Αναφερόμενη στην απαγόρευση της μουσικής μας είπε ότι θεωρεί το μέτρο τραγικό. «Έλαβαν υπόψη τους κυρίως μεγάλα κλαμπ με τεράστια ηχεία. Ένα μαγαζί μέχρι 80 τ.μ. και 20 τραπέζια σε τι ένταση να βάλει τη μουσική; Πραγματικά είμαι τόσο απογοητευμένη και δεν βλέπω και φως. Ειδικά αν δεν μου ανοίξουν το μέσα, δεν ξέρω πώς θα μπορέσω να επιβιώσω και να βγάλω μετά χειμώνα. Γιατί αν πάμε με τέτοια μέτρα το καλοκαίρι, αλίμονο…» καταλήγει η επιχειρηματίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κομισιόν: Εγκρίθηκε ελληνικό πρόγραμμα ύψους 500 εκατ. ευρώ για τη στήριξη επιχειρήσεων εστίασης που επλήγησαν από τον κορωνοϊό
Τον Ιούνιο η εστίαση σε εσωτερικούς χώρους – Έρχεται ενίσχυση για τα γυμναστήρια
Στον Πειραιά…
«Η κίνηση στα μαγαζιά είναι περιορισμένη, ο κόσμος δεν έχει χρήματα, πάντως σιγά σιγά κάτι αρχίζει και κινείται στην εστίαση» λέει στην «Μ» ο κ. Βαγγέλης Αγγουριάς. Μαζί με τη σύζυγό του διατηρούν ένα μουσικό μεζεδοπωλείο στο Πασαλιμάνι. «Υπήρχε κίνηση στα μαγαζιά της περιοχής τις προηγούμενες ημέρες, η οποία σταδιακά μειώθηκε μεσοβδόμαδα» λέει. Στο δικό τους κατάστημα η απαγόρευση της μουσικής αποτέλεσε ένα σημαντικό χτύπημα.
«Στηρίζουμε πολλά στη μουσική. Στήνουμε συχνά live με καλλιτέχνες, ιδιαίτερα τον χειμώνα. Τώρα οι πελάτες φεύγουν κάπως δυσαρεστημένοι από αυτό το μέτρο, όπως και με τον περιορισμό της ώρας. Και αυτό δυσκολεύει πολύ την κατάσταση» τονίζει. Όπως μας είπε, την κατάσταση επιδεινώνουν οι απαγορεύσεις εκδηλώσεων, όπως η Έκθεση Βιβλίου στο Πασαλιμάνι, η οποία προσέλκυε αρκετό κόσμο.
Μήνας προσαρμογής
«Η προσέλευση περιμέναμε να είναι λίγο μικρότερη, αλλά παρ’ όλα αυτά ο Έλληνας βγήκε» σχολιάζει ο γ.γ. της ΠΟΕΣΕ και πρώην πρόεδρος της Ένωσης Εξοχικών, Εστιατόρων και Συναφών Αττικής, Γιώργος Κουράσης. «Ιδιαίτερα στις παραθαλάσσιες περιοχές έγινε πραγματικός χαμός. Είχαμε πληρότητα 100% στα καφέ λόγω και του καλού καιρού. Οι Έλληνες ήθελαν να απολαύσουν τον καφέ τους με θέα τη θάλασσα. Τα άλλα καταστήματα, κυρίως στα κέντρα των πόλεων, κυμάνθηκαν σε πιο χαμηλά επίπεδα επισκεψιμότητας». Όπως εκτιμά, ο κλάδος της εστίασης καθαρά είχε πληρότητα περίπου 60%, ενώ τα καφέ ήταν σε υψηλότερο αριθμό.
Ο ίδιος θεωρεί ότι ο Μάιος θα είναι μήνας προσαρμογής γιατί υπάρχει μια επιφυλακτικότητα ακόμα από τους πελάτες. Τα υγειονομικά πρωτόκολλα τηρούνται με ευλάβεια, μας λέει. «Ευελπιστούμε ότι όσο προχωράει το πρόγραμμα των εμβολιασμών και βελτιώνεται ο καιρός θα αυξηθεί η προσέλευση στα καταστήματα εστίασης». Υπάρχει όμως μια μεγάλη μερίδα καταστημάτων που δεν άνοιξαν, όπως τα μπαρ, όσα δεν διαθέτουν εξωτερικούς χώρους, αυτά που είναι στις τουριστικές περιοχές κ.ά. «∆εν θα ανοίξουν όλα τα καταστήματα απ’ ό,τι φαίνεται ούτε το καλοκαίρι από επιλογή δική τους. Υπάρχουν και οι επιχειρηματίες οι οποίοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν τα μαγαζιά τους λόγω έλλειψης ρευστότητας και όσοι εκτιμούν ότι δεν τους συμφέρει. ∆εν είναι λίγοι αυτοί που θα κλείσουν το κατάστημά τους οριστικά» επισήμανε ο κ. Κουράσης.
«Πίστωση τέλος»
Όπως μας είπε, όλα αυτά τα χρόνια η αγορά λειτουργούσε μέσα από έναν άτυπο δανεισμό μεταξύ των χονδρεμπόρων και των καταστημάτων λιανικής. «Οι χονδρέμποροι έκαναν μια άτυπη πίστωση 15 ημερών, ενός μήνα κ.λπ. Έχουμε φτάσει στο σημείο να υπάρχει πρόβλημα επιβίωσης στις μεγάλες επιχειρήσεις τροφοδοσίας από αυτόν τον λόγο. Πλέον πολλές από αυτές ζητούν να πληρώνονται τοις μετρητοίς». Σύμφωνα με έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, το 26,6% των επιχειρήσεων δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει τους προμηθευτές του. Το δεύτερο εξάμηνο του 2020, που ουσιαστικά λειτουργούσε η εστίαση καθώς έκλεισε τον Νοέμβριο, είχε μεσοσταθμική μείωση τζίρου 44%. Οι οκτώ στις 10 επιχειρήσεις παρουσίασαν μάλιστα μείωση πάνω από 60%! Στον αντίποδα, το 30% των επιχειρήσεων που λειτουργεί με delivery και take away παρουσίασε αύξηση τζίρου. Ρωτήσαμε τον κ. Κουράση για το εστιατόριο που διατηρεί στο Χαλάνδρι. Όπως μας είπε, έχει επαναφέρει κανονικά και τους πέντε εργαζομένους του.
«Προβλήματα»
«Είναι θετικό το ότι ανοίξαμε -αν και δεν έπρεπε να έχουμε κλείσει γιατί λύσεις υπήρχαν-, ωστόσο είναι πολλά τα προβλήματα και σε πολλά επίπεδα» επισημαίνει o κ. Γιάννης ∆αβερώνης, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων και Συναφών Αττικής.
«Η πρώτη εβδομάδα της εστίασης κινήθηκε σε διαφορετικές ταχύτητες. Τις μέρες αυτές δούλεψαν πολύ περισσότερο οι καφετέριες στην Αττική» λέει ο κύριος ∆αβερώνης. Ο ίδιος θεωρεί ότι οι μέρες μετά το Πάσχα δεν είναι καλές για όλες τις επιχειρήσεις. «Τα καταστήματα εστίασης τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο παραλιακό μέτωπο της Αττικής πήγαν πολύ καλά. Στο κέντρο της Αθήνας, που τα καταστήματα βασίζονται κυρίως στον τουρισμό, η κίνηση κυμάνθηκε περίπου στο 50-60%. Παρόμοιο είναι το ποσοστό και στους περιφερειακούς δήμους. Ο κόσμος έδειξε μια πολύ μεγάλη ανάγκη για να βγει, να καθίσει σε ένα εστιατόριο, σε μια καφετέρια». Ο ίδιος τόνισε ότι κανονικά το μερικό άνοιγμα της εστίασης θα έπρεπε να ξεκινήσει ταυτόχρονα με το πρόγραμμα ΕΣΠΑ των 330 εκατομμυρίων ευρώ. «Το ότι καθυστέρησε έφερε σε πολύ μεγάλη δυσκολία κάποιους επαγγελματίες.
Ο κλάδος της εστίασης άνοιξε με δανεικά και θα πρέπει να φροντίσει και το υπουργείο να έρθουν γρήγορα χρήματα στο ταμείο των επιχειρήσεων. ∆εν θα το πάρουν όλοι μάλιστα. Υπάρχει πλαφόν ότι ο επιχειρηματίας πρέπει να έχει μείωση τζίρου 30%, άρα αυτός που έχει ελαφρώς μικρότερη, π.χ. 28%, μείωση δεν μπαίνει σε αυτό το πρόγραμμα, οπότε θα πρέπει να στηριχθούν με κάποιον άλλο τρόπο». Αναφερόμενος στα μέτρα πρόληψης κατά του κορωνοϊού θεωρεί ότι επιβάλλονται για να δημιουργηθεί μια ασφάλεια στον χώρο. Χαρακτήρισε άστοχο μέτρο την απουσία μουσικής. «Από τη στιγμή που υπάρχουν οι αποστάσεις, ο κόσμος κάθεται, πού το πρόβλημα να παίξει και μουσική; Αν ένας επιχειρηματίας προκαλούσε πρόβλημα θα μπορούσε η Αστυνομία να παρέμβει και να βεβαιώσει τα ανάλογα πρόστιμα» τόνισε. Είπε μάλιστα ότι οι επιχειρηματίες του κλάδου δεν έχουν πειστεί από τις εξηγήσεις μελών της επιτροπής των ειδικών ότι λόγω της μουσικής οι άνθρωποι αναγκάζονται να μιλούν πιο δυνατά, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού.
«Ζητάμε να υπάρχει μουσική στα καταστήματα και να επεκταθεί το ωράριο λειτουργίας. Θέλουμε τα μαγαζιά μας να είναι βιώσιμα και να μπορέσουμε να κρατήσουμε τους υπαλλήλους μας» τόνισε. «Υπάρχουν ενοίκια, υποχρεώσεις, πάγια έξοδα, τα προσωπικά μας έξοδα, καθώς όλο αυτό το διάστημα δεν είχαμε χρήματα για να τα καλύψουμε. Οι πρώτες επιστρεπτέες προκαταβολές ουσιαστικά ήταν δάνεια. Υπάρχει ένα 15% των επιχειρήσεων εστίασης που δεν έχουν εξωτερικούς χώρους, άρα βγαίνουν εκτός από την επανεκκίνηση» επισημαίνει.
«Συγκεντρώνουμε στοιχεία για το ποιοι δεν άνοιξαν λόγω οικονομικών προβλημάτων. Ο κλάδος πρέπει να συνεχίσει να στηρίζεται με όποιον τρόπο μπορεί να γίνει αυτό, καθώς υπολειτουργούσε. Είτε μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων είτε μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ» κατέληξε ο κ. ∆αβερώνης.
Η Ελλάδα δεν θα αφήσει τίποτα στην τύχη και θα «κυνηγήσει» κάθε μορφή τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό υπήρξαν και ημερίδες με τους περιφερειάρχες και τους αρμόδιους αντιπεριφερειάρχες Τουρισμού από την Κεντρική Μακεδονία, την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, αλλά και τη Θεσσαλία. Με όλους αυτούς ξεκίνησε μια γόνιμη επεξεργασία ζητημάτων που αφορούν στον θαλάσσιο τουρισμό – με ιδιαίτερη έμφαση στην κρουαζιέρα, στο γιότινγκ και στις καταδύσεις. Στόχος της χώρας μας είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την απελευθέρωση των δυνάμεων και τη βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση μορφών τουρισμού, οι οποίες ανέκαθεν παρέμεναν παραμελημένες.
ΕΣΠΑ
Ξεκινούν την Παρασκευή, 14 Μαΐου οι αιτήσεις για την επιδότηση των επιχειρήσεων εστίασης μέσω της δράσης: «Επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε επιχειρήσεις εστίασης για την προμήθεια πρώτων υλών». Η οικονομική ενίσχυση των επιχειρήσεων δύναται να φτάσει μέχρι και τις 100 χιλιάδες ευρώ και εξαρτάται από τον κύκλο εργασιών κάθε επιχείρησης.
Λήπτες της ενίσχυσης είναι οι Επιχειρήσεις Εστίασης, ανεξάρτητα από τη νομική τους μορφή, που νομίμως λειτουργούν και δραστηριοποιούνται στη χώρα, των οποίων οι ΚΑΔ περιλαμβάνονται στην Αναλυτική Πρόσκληση και πληρούν τα αναφερόμενα στην Αναλυτική Πρόσκληση της Δράσης.
Η Δράση στοχεύει στην επιχορήγηση επιχειρήσεων του κλάδου της εστίασης για τη στήριξη μετά την επανεκκίνηση της λειτουργίας τους, υπό το καθεστώς της πανδημίας της νόσου COVID-19, με την προμήθεια πρώτων υλών απαραίτητων για τη λειτουργία τους.
Η ημερομηνία έναρξης ηλεκτρονικής υποβολής των προτάσεων στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων ορίζεται η Παρασκευή 14/05/2021 και ώρα 10:00 με καταληκτική ημερομηνία την Παρασκευή 30/07/2021 και ώρα 15:00.
Οι δαπάνες των επιχειρήσεων για την προμήθεια πρώτων υλών είναι επιλέξιμες από την 1η Απριλίου 2021 και μετά.
Η καταβληθείσα προκαταβολή κεφαλαίου κίνησης για την προμήθεια πρώτων υλών θα πρέπει να έχει αναλωθεί από την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών έως 31.12.2021.
Δικαιούχοι – Επιλέξιμοι ΚΑΔ
Οι επιλέξιμοι ΚΑΔ σε τουλάχιστον έναν εκ των οποίων πρέπει να δραστηριοποιείται η προς ενίσχυση επιχείρηση είναι οι:
56.10: Δραστηριότητες υπηρεσιών εστιατορίων και κινητών μονάδων εστίασης.Περιλαμβάνονται όλοι οι ΚΑΔ της υποκατηγορίας 56.10.
56.21: Δραστηριότητες υπηρεσιών τροφοδοσίας για εκδηλώσεις. Περιλαμβάνονται όλοι οι ΚΑΔ της υποκατηγορίας 56.21.
56.29.20: Άλλες υπηρεσίες εστίασης. Περιλαμβάνονται όλοι οι ΚΑΔ της υποκατηγορίας 56.29.20.
56.30: Δραστηριότητες παροχής ποτών. Περιλαμβάνονται όλοι οι ΚΑΔ της υποκατηγορίας 56.30.
Σε κάθε επιχείρηση (διακριτό ΑΦΜ) με μείωση του κύκλου εργασιών της άνω του 30% κατά το 2020, σε σύγκριση με το 2019, θα αποδίδεται συνολική μη επιστρεπτέα επιχορήγηση υπό μορφή Κεφαλαίου Κίνησης, που δύναται να ανέλθει έως ποσοστό 7% του ετησίου κύκλου Εργασιών του έτους 2019, για την προμήθεια πρώτων υλών, προκειμένου να περιέλθουν, οι επιχειρήσεις του Κλάδου Εστίασης, σε ετοιμότητα παραγωγικής λειτουργίας.
Στις επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών εντός του 2019 ή εντός του 2020 δίνεται συνολική μη επιστρεπτέα ενίσχυση υπό μορφή Κεφαλαίου Κίνησης που δύναται να ανέλθει κατά μέγιστο σε ποσοστό 7% του ανηγμένου κύκλου εργασιών του έτους έναρξης εργασιών (2019 ή 2020).
Ο ανηγμένος κύκλος εργασιών του έτους έναρξης εργασιών (2019 ή 2020) υπολογίζεται ως ο συνολικός κύκλος εργασιών έτους (2019 ή 2020) δια των αριθμό ημερών λειτουργίας έτους (2019 ή 2020) επί 365 ή 366 αντιστοίχως.
Βασικές Προϋποθέσεις Συμμετοχής
Οι επιχειρήσεις θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ικανοποιούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Να έχουν κάνει έναρξη εργασιών μέχρι την 31.12.2020.
Να έχουν ως κύριο κωδικό δραστηριότητας ή κωδικό δραστηριότητας με τα μεγαλύτερα έσοδα έναν από τους επιλέξιμους ΚΑΔ του Κεφαλαίου 6: «ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ». Για επιχειρήσεις με έναρξη εργασιών πριν την 01.01.2020 ο έλεγχος γίνεται βάσει του ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα, όπως αυτός αναγράφεται στο σχετικό Πεδίο του Εντύπου Ε3 (Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα) του φορολογικού έτους 2019 που υποβλήθηκε στο έτος 2020. Για επιχειρήσεις με έναρξη εργασιών εντός του 2020 ο έλεγχος γίνεται βάσει του κύριου ΚΑΔ δραστηριότητας.
Να τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία του ν. 4308/2014.
Να είναι υπόχρεες υποβολής Δηλώσεων ΦΠΑ.
Να παρουσιάζουν μείωση του κύκλου εργασιών του έτους 2020 ποσοστού 30%, τουλάχιστον σε σχέση με τον κύκλο εργασιών του 2019.
Από την “ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ” που κυκλοφορεί