PLUS
Μια εντυπωσιακή εικόνα για το αρχιτεκτονικό σύνολο της ανακάλυψης της Αμφίπολης έρχονται στο φως της δημοσιότητας, με νέα στοιχεία από τις μελέτες να προστίθενται στο παζλ του τύμβου.
Σε εκτενές ρεπορτάζ του Βήματος και της Παναγιώτας Μπίτσικα, δίνονται πολλά νέα στοιχεία για τα ευρήματα, τις επεμβάσεις που έχουν γίνει με τα χρόνια αλλά και για το τι προδίδει τον μακεδονικό χαρακτήρα του ιστορικού μνημείου.
Ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, κ. Μιχάλης Λεφαντζής, μετά την αποκαλυπτική ομιλία του στο ΕΡΜΙΤΑΖ της Αγίας Πετρούπολης, έρχεται να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες τόσο για γκρέμισμα των τειχών της Αμφίπολης για την κατασκευή του πώρινου περιβόλου όσο και για το μαρμάρινο γλυπτό που ταυτοποιήθηκε και δείχνει τον αφηρωισμένο νεκρό. Τεραστίων διαστάσεων, με γλυπτές συνθέσεις και πλούσιο εναέτιο διάκοσμο ήταν και η εξωτερική πρόσοψη του ταφικού μνημείου.
Μάρμαρα από τον τύμβο σύμφωνα με το δημοσίευμα μεταφέρθηκαν από τον 190 αιώνα σε αρχαιολογικές συλλογές σε όλα τα σημεία του ορίζοντα. Οι ανασκαφείς αναγνώρισαν έντεκα τμήματα μαρμάρινων γλυπτών σε τρία μου μουσεία στο εξωτερικό – Λούβρο, Κωνσταντινούπολη και Γκέτι.
Τα κομμάτια που λείπουν, σύμφωνα με ανακοίνωση του κ. Λεφαντζή, έχουν περίμετρο πάνω από 498 μέτρα, όσο ακριβώς είναι και η περίμετρος του τύμβου. Επειδή αφαιρέθηκε το βορειότερο τμήμα του τείχους, μπροστά από τη λίμνη, ήταν χαμηλότερο στο σημείο αυτό κι χρειάστηκε να γίνουν επιχώσεις, συμπληρώσεις χρημάτων και επισκευές μετά την αφαίρεση των πώρινων μελών.
Το ηρώον και οι επεμβάσεις
Τα νέα στοιχεία που έρχονται στο φως, σύμφωνα με τον κ. Λεφάντζη, δίνουν την εικόνα της χρήσης του λατρευτικού χώρου ως ηρώου προς τιμήν υψηλά ιστάμενου αξιωματούχου της Μακεδονίας, αλλά και χρηστηρίου, σχεδιασμένου να λειτουργείται από μια σημαντική ιέρεια διαθέτοντας δευτερογενείς τελετουργικές ταφές με σκοπό την χρησμοδοσία.
Όλα συνηγορούν ότι μετά τη ρίψη του σώματος της 60χρονης γυναίκας στην κιβωτιόσχημη θήκη έγινε επίχωση και σφράγιση του νεκρικού θαλάμου με τη μαρμάρινη θύρα. Οι λατρευτικές δραστηριότητες του χώρου με την κιβωτιόσχημη θήκη μεταφέρθηκαν πιο μπροστά στους προηγούμενους θαλάμους. Και είναι φανερές οι οικοδομικές επεμβάσεις που έγιναν.
Παράλληλα, όπως επισημαίναι ο κ. Λεφαντζής η γραπτή ζωφόρος, στην οποία πρωταγωνιστούν δελφικοί τρίποδες ανάμεσα στις άλλες σκηνές, είναι η σημαντικότερη μαρτυρία αυτής της ιστορικής επέμβασης υποδηλώνοντας και την αρχική χρήση του λατρευτικού αυτού χώρου ως ηρώου και χρηστηρίου.
Ταυτόχρονα δεν θεωρείται τυχαίο πως υπάρχουν κοινά θέματα (νεκρόδειπνο, ιεροθέσιο κλπ) οι παραστάσεις που είναι αποτυπωμένες στην ανάγλυφη ζωφόρο του βάθρου του λέοντα, ψηλά στον Τύμβο, στα μαρμάρινα τμήματα του διστύλου εν παραστάση (εξωτερική πρόσοψη του τάφου) και στη ζωγραφισμένη ζώνη (θριγγός/γραπτή ζωφόρος) εντός του τρίτου χώρου του τάφου.
Εντυπωσιακά στοιχεία από το εξωτερικό κέλυφος
Τα δεδομένα που προκύπτουν από την μελέτη του εξωτερικού κελύφους του πρώτου χώρου του τύμβου είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Μια δίριχτη στέγη κάλυπτε τον κάλυπτε στους αρχαίους χρόνους και είχε μαρμάρινη πρόσοψη δίστυλη εν παραστάσι, η οποία εδραζόταν στη στέψη του περιβόλου και είχε μαρμάρινο περιθύρωμα.
Η πρόσοψη ήταν κατά ένα μέτρο υψηλότερη από την κορυφή της καμάρας του τάφου. Η μελέτη έδειξε ότι δεν δημιουργούσε πρόβλημα και η πρόσοψη φαινόταν ευθεία, προκαλώντας δέος στο βλέμμα του ανθρώπου της εποχής, στα υστεροκλασικά χρόνια.
Πως προδίδεται ο μακεδονικός χαρακτήρας
Το μνημείο με πολυετή λατρευτική χρήση «έχει τυπικά χαρακτηριστικά λατρευτικού χώρου της εποχής του τέλους του 4ου π.Χ. αιώνα». Παρατηρεί ότι «υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα στη Μικρά Ασία και στη Μέση Ανατολή, αλλά στο μνημείο του Τύμβου Καστά είναι κυρίαρχος ο μακεδονικός χαρακτήρας».
Στη μαρμάρινη ανάγλυφη ζωφόρο στη βάση του βάθρου επί του οποίου ήταν ο λέοντας αποτυπώνεται παράσταση χαρακτηριστική μακεδονικής εικονογραφίας με μακεδόνες στρατιώτες, σάρισες, ασπίδες, μακεδονικό κράνος, δέντρο με φίδι τυλιγμένο γύρω του. Κομμάτια αναπαριστούν μια νεκρική πομπή ενώ τμήμα του μαρμάρου φέρει πόδια αλόγου σε κίνηση.
Γίνεται μια προσπάθεια ταύτισης και απόδοσης κομματιών σε υψηλόβαθμο Μακεδόνα, ο οποίος στο ένα χέρι κρατά φιάλη αναμένοντας σπονδή και στο άλλο χέρι ανεστραμμένο ξίφος, του οποίου θήκη (ο κολεός) έχει μανιταρόσχημη απόληξη και η λαβή του είναι κυρτή -αυτά, σύμφωνα με ειδικούς, αποτελούν ισχυρά στοιχεία χρονολόγησης.
πηγή: CNN/ πηγή φωτογραφιών: Eurokinissi
